Tiêm phòng vắc xin uốn ván cho bà bầu là cần thiết, đúng thời điểm để đề phòng các tác nhân gây bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi. Vậy tiêm phòng uốn ván cho bà bầu vào thời điểm nào, bao nhiêu mũi tiêm thì phù hợp?
1. Bà bầu có cần thiết phải tiêm phòng vắc xin uốn ván không?
Uốn ván là bệnh nhiễm trùng cấp tính do trực khuẩn Clostridium Tetan. Độc tố của trực khuẩn uốn ván mạnh, gây bệnh nhanh, nếu người bệnh mắc phải mà không can thiệp kịp thời thì tỷ lệ tử vong rất cao.
Trực khuẩn uốn ván có mặt ở khắp mọi nơi trong môi trường sống, có thể lây nhiễm vào người khỏe qua vết thương hở. Đặc biệt, khả năng sinh tồn của khuẩn uốn ván rất mạnh, dù đun sôi diệt trùng trong thời gian dài cũng không loại bỏ được chúng một cách triệt để.
Theo thống kê, người bệnh mắc uốn ván có tỷ lệ tử vong lên tới hơn 90%. Tỷ lệ này còn cao hơn ở trẻ sơ sinh, lên tới 95% ca tử vong. Phụ nữ mang thai là đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh uốn ván qua vết thương hở ngoài da, khi chuyển dạ sinh nở hoặc lúc trẻ sơ sinh được cắt dây rốn,…
Vì thế, việc tiêm phòng vắc xin uốn ván cho bà bầu là cần thiết để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh ở cả mẹ và bé, chuẩn bị cho thời điểm chuyển dạ sinh con quan trọng.
Vắc xin uốn ván giúp ngăn ngừa nguy cơ nhiễm bệnh khi sinh con
Trước khi mang thai, mẹ bầu đã cần tiêm phòng nhiều loại vắc xin phòng bệnh khác như sởi, quai bị, rubella,… Với vắc xin uốn ván, mẹ bầu cần tiêm phòng vào thời điểm thích hợp trong thai kỳ được chỉ định. Nhiều mẹ bầu không hiểu rõ vấn đề này nên còn e ngại việc tiêm phòng khi mang thai sẽ gây ảnh hưởng tới thai nhi.
Theo các bác sỹ, tiêm phòng vắc xin uốn ván cho bà bầu thực chất là giúp mẹ tự tạo kháng thể trước, tránh lây nhiễm và mắc bệnh khi chuyển dạ. Hơn nữa, việc tiêm phòng này cũng hỗ trợ sang cơ thể trẻ, giúp hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm trùng uốn ván sau khi sinh.
Vắc xin uốn ván cho bà bầu đã được kiểm định an toàn cho mẹ và bé, không ảnh hưởng đến thai nhi lại có thể bảo vệ sức khỏe tốt cho cả hai mẹ con. Vì thế, mẹ bầu không nên quá lo lắng mà nên thực hiện tiêm phòng theo đúng chỉ định.
2. Nên tiêm phòng vắc xin uốn ván cho bà bầu khi nào?
Phụ nữ mang thai cần thực hiện theo đúng lịch của trung tâm y tế, dựa trên giai đoạn mang thai của mình.
Bà bầu cần tiêm vắc xin uốn ván theo đúng chỉ định
Về thời gian tiêm phòng, Bộ y tế đã ban hành Thông tư 38/2017/TT-BYT để hướng dẫn thực hiện như sau:
Với người chưa tiêm phòng hoặc chưa tiêm đủ 3 mũi vắc xin hoặc không rõ tiền sử tiêm
Tiêm vắc xin theo lộ trình
Lần 1: Tiêm sớm khi có thai lần đầu.
Lần 2: Tiêm sau lần 1 ít nhất 1 tháng.
Lần 3: Tiêm sau lần 2 ít nhất 6 tháng hoặc vào kỳ thai sau.
Lần 4: Tiêm sau lần 3 ít nhất 1 năm hoặc vào kỳ thai sau.
Lần 5: Tiêm sau lần 4 ít nhất 1 năm hoặc vào kỳ thai sau.
Với người đã tiêm vắc xin uốn ván đủ 3 mũi có chứa thành phần liều cơ bản
Tiêm vắc xin theo lộ trình:
Lần 1: Tiêm sớm khi có thai lần đầu.
Lần 2: Tiêm sau lần 1 ít nhất 1 tháng.
Lần 3: Tiêm sau lần 2 ít nhất 1 năm.
Với người đã tiêm vắc xin uốn ván đủ 3 mũi có chứa thành phần liều cơ bản và đã tiêm 1 liều nhắc lại
Tiêm vắc xin theo lộ trình:
Lần 1: Tiêm sớm khi có thai lần đầu.
Lần 2: Tiêm sau lần 1 ít nhất 1 năm.
Riêng với phụ nữ mang thai lần đầu, chưa từng tiêm phòng uốn ván hoặc chưa tiêm đủ 3 mũi cơ bản hoặc không rõ tiền sử tiêm vắc xin, sẽ tiêm 2 mũi vào các thời gian sau:
Mũi tiêm 1: Tiêm khi thai kỳ trên 20 tuần trở lên.
Mũi tiêm 2: Tiêm sau mũi 1 ít nhất 30 ngày, trước khi sinh ít nhất 30 ngày.
Phụ nữ mang thai từ lần 2 vẫn cần tiêm vắc xin uốn ván nhắc lại
Với phụ nữ đã tiêm phòng đủ 5 mũi uốn ván, mang thai lần 2 với mũi tiêm cuối trước 10 năm thì không cần phải tiêm phòng uốn ván lại. Nếu thời gian tiêm phòng sau 10 năm thì cần tiêm nhắc lại 2 mũi. Nếu thai kỳ trước, mẹ đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin uốn ván cách không quá 10 năm thì nên tiêm 1 mũi vắc xin từ tuần thai 20 trở đi.
Như vậy, dù mẹ bầu đã được tiêm phòng uốn ván đầy đủ trước đó hoặc những lần sinh trước thì vẫn cần thiết tiêm mũi nhắc lại. Đây là điều mà mẹ mang thai lần 2, 3 cần lưu ý.
3. Lưu ý khi tiêm vắc xin uốn ván cho bà bầu
Lộ trình tiêm phòng vắc xin uốn ván cho bà bầu khá rắc rối với nhiều mũi tiêm, nhưng mẹ hãy sắp xếp thời gian tiêm đủ mũi để đảm bảo tốt khả năng kháng bệnh của cơ thể.
Việc tiêm phòng vắc xin uốn ván có thể khiến mẹ bị sưng đau tại vị trí tiêm. Thường những phản ứng phụ này không quá nghiêm trọng, sẽ tự khỏi sau một vài ngày mà không cần sử dụng thuốc. Nếu mẹ có phản ứng quá mức hoặc bất thường sau khi tiêm phòng, hãy thông báo cho bác sỹ để được xử lý kịp thời.
Hãy đảm bảo tiêm phòng đủ các mũi tiêm trong thời gian thai kỳ, tiêm sau ít nhất từ tuần thai 20 trở đi và cách ngày sinh ít nhất 30 ngày. Vì thế mẹ bầu tuyệt đối không tự ý đi tiêm mà cần dựa trên tính toán tuổi thai, số lần mang thai.
Tiêm phòng uốn ván để đảm bảo sức khỏe cho mẹ và bé
Trên đây là một số thông tin về tiêm phòng vắc xin uốn ván cho bà bầu, hi vọng sẽ giúp ích cho chị em phụ nữ và người thân. Chúc mẹ và bé có một thai kỳ khỏe mạnh.
Nếu có vấn đề gì cần tư vấn, hãy liên hệ với MEDLATEC để được hỗ trợ từ các chuyên gia hàng đầu trong ngành.
Uốn ván là bệnh nhiễm trùng cấp tính nguy hiểm có thể đe dọa đến sức khỏe và tính mạng con người. Đặc biệt trẻ sơ sinh và người mẹ có nguy cơ mắc bệnh uốn ván trong quá trình sinh nở, vì thế cần tiêm phòng uốn ván cho bà bầu để chủ động phòng ngừa căn bệnh này.
1. Vì sao tiêm phòng uốn ván cho bà bầu rất cần thiết?
Chắc hẳn mỗi bạn đọc đã từng nghe nhiều đến bệnh uốn ván - căn bệnh nguy hiểm do ngoại độc tố của trực khuẩn uốn ván [Clostridium tetani] gây ra, có tỉ lệ tử vong rất cao, tới 25 - 90%, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh tỷ lệ này lên tới 95%. Uốn ván do 1 loại vi khuẩn sống trong bụi bẩn, bùn đất và chất thải động vật gây ra. Chúng có khả năng chịu nhiệt, kháng thuốc và hóa chất tốt nên rất khó tiêu diệt.
Uốn ván do 1 loại vi khuẩn sống trong đất gây ra
Vi khuẩn uốn ván có thể xâm nhập qua vết thương hở tiếp xúc với nguồn bệnh, chúng tấn công trực tiếp vào hệ thần kinh, gây ra những cơn co thắt cơ, đau đớn và khiến bệnh nhân nghẹt thở. Bệnh nhân bị uốn ván thường tử vong do ngạt thở và không phát hiện điều trị sớm. Do là bệnh lý nguy hiểm và tác nhân gây bệnh tồn tại phổ biến nên vắc xin uốn ván được khuyến cáo tiêm phòng với tất cả đối tượng.
Đặc biệt ở phụ nữ mang thai, trong quá trình sinh nở hoàn toàn có thể bị nhiễm khuẩn uốn ván. Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch kém là đối tượng bị đe dọa nhất nên cần có kháng thể từ mẹ để bảo vệ. Do đó tiêm phòng vắc xin uốn ván cho bà bầu là việc quan trọng không thể bỏ lỡ.
Tiêm phòng uốn ván cho bà bầu sẽ giúp bảo vệ cả trẻ sơ sinh
Ngoài tiêm phòng vắc xin, bà bầu cũng cần chú ý về chế độ ăn uống, sinh hoạt, cân bằng giữa nghỉ ngơi và vận động để bảo vệ sức khỏe bản thân và thai nhi tốt nhất. Nhiều mẹ bầu lo lắng việc tiêm phòng vắc xin uốn ván khi mang thai có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Song đây là loại vắc xin an toàn sẽ giúp bảo vệ sức khỏe và tính mạng của cả mẹ lẫn thai nhi nên hãy chủ động thực hiện.
2. Các mốc thời gian cần tiêm phòng uốn ván cho bà bầu
Tất cả các đối tượng trong độ tuổi sinh sản [15 đến 35 tuổi] đều được khuyến cáo tiêm phòng loại vắc xin này [theo WHO]. Thai phụ tiêm vắc xin sẽ giúp cơ thể tạo kháng thể từ trước, nếu có bị khuẩn uốn ván tấn công, các kháng thể này sẽ đóng vai trò bảo vệ cả mẹ và trẻ sơ sinh.
Liệu trình tiêm uốn ván cho bà bầu như sau:
2.1. Phụ nữ mang thai lần đầu
Phụ nữ chưa từng tiêm phòng vắc xin uốn ván, từng tiêm phòng nhưng chưa đủ số mũi hoặc tiêm phòng khi còn rất nhỏ thì nên tiêm 2 mũi vắc xin bao gồm:
Mũi tiêm thứ nhất: Khi thai được khoảng 20 tuần tuổi là tốt nhất, có thể tiêm khi thai nhiều tuần hơn.
Mũi tiêm thứ 2: Sau mũi tiêm thứ nhất ít nhất 30 ngày và trước sinh ít nhất 30 ngày để cơ thể đủ thời gian tạo kháng thể.
Mẹ bầu cần tiêm đủ mũi vắc xin để có kháng thể uốn ván
2.2. Phụ nữ đã từng mang thai
Nếu phụ nữ đã từng mang thai và tiêm phòng vắc xin uốn ván ở lần trước đó [dưới 5 năm] thì chỉ cần tiêm bổ sung 1 mũi khi thai đủ 24 tuần tuổi. Nếu thời gian mang thai trước xa hơn 5 năm và chưa tiêm đủ liều vắc xin thì mẹ bầu vẫn tiêm đủ 2 mũi như mang thai lần đầu.
3. Những điều bà bầu cần lưu ý khi tiêm phòng vắc xin uốn ván
Trên thế giới hầu hết các nước đều đã phổ cập tiêu chuẩn về tiêm phòng uốn ván bảo vệ sức khỏe cho phụ nữ mang thai cũng như các đối tượng khác. Ngoài mẹ bầu chuẩn bị sinh, những người có nguy cơ mắc uốn ván hoặc nạo phá thai không an toàn đều nên tiêm phòng để ngăn chặn nguy cơ mắc bệnh.
-
Dù tiêm phòng vắc xin uốn ván ở mẹ bầu có thể truyền kháng thể bảo vệ trực tiếp cho con song vẫn cần hết sức lưu ý về điều kiện sinh đẻ. Nếu sinh đẻ trong điều kiện thiếu an toàn, kém vệ sinh, trẻ có thể mắc phải nhiều bệnh lý khác ngoài uốn ván. Với sức khỏe còn yếu ớt thì những bệnh lý này hoàn toàn có thể đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng trẻ.
Vắc xin uốn ván là 1 trong các loại vắc xin thai kỳ quan trọng
-
Tại vị trí tiêm có thể bị sưng, đau. Tổn thương này sẽ tự khỏi sau một vài ngày, nếu nhiễm trùng nặng hơn, bác sĩ sẽ xem xét dùng thuốc hỗ trợ. Ngoài ra, một số mẹ bầu sau khi tiêm vắc xin có thể bị sốt nhẹ, đây là biểu hiện bình thường cho thấy hệ miễn dịch đang hoạt động tốt, nhận diện tác nhân lạ và sản xuất kháng thể.
-
Để phòng ngừa và xử lý kịp thời khi xảy ra sốc phản vệ sau tiêm phòng, mẹ bầu nên ở lại bệnh viện hoặc cơ sở tiêm chủng ít nhất 30 phút. Nếu xuất hiện các triệu chứng lạ như: Chân tay lạnh, tiêu chảy, khó thở, tim đập nhanh, da xanh tái,… cần thông báo ngay với bác sĩ. Việc theo dõi cần tiếp tục thực hiện sau khi về nhà.
-
Sau khi tiêm phòng và bảo vệ sức khỏe thai nhi, mẹ bầu nên tuân theo lời dặn của bác sĩ, không uống rượu bia, cà phê, các thức uống chứa cồn hoặc chứa chất kích thích,… Những chất này không những làm giảm hoạt động của hệ miễn dịch mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển của thai.
-
Để đảm bảo hiệu quả phòng ngừa bệnh, hình thành kháng thể bảo vệ uốn ván tốt nhất, tiêm phòng đúng thời điểm theo tuổi thai là rất quan trọng. Tuổi thai tính chính xác nhất là theo kết quả siêu âm và đo kích thước chiều dài đầu mông của thai nhi hoặc dựa trên kỳ kinh nguyệt với phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt đều.
Sau tiêm phòng mẹ bầu có thể bị sốt
Hiện nay các gói chăm sóc thai sản tại Bệnh viện như Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đều cung cấp đầy đủ các dịch vụ khám sàng lọc, chẩn đoán kiểm tra sức khỏe thai cũng như tiêm phòng vắc xin cần thiết. Mẹ bầu sẽ có một thai kỳ khỏe mạnh, được chăm sóc và theo dõi với sự hỗ trợ của các y bác sỹ sản khoa.
Để được tư vấn thêm về tiêm phòng uốn ván cho bà bầu, hãy liên hệ hotline 1900 56 56 56 hoặc hệ thống Y tế MEDLATEC trên toàn quốc. Các chuyên gia sản khoa Bệnh viện MEDLATEC luôn sẵn sàng giải đáp, hỗ trợ mẹ để đảm bảo một thai kỳ trọn vẹn, khỏe mạnh cho cả mẹ lẫn bé.