Ô nhiễm nguồn nước không chỉ bất tiện trong sinh hoạt mà còn gây ra hậu quả vô cùng nghiêm trọng với sức khỏe. Vậy giải pháp nào cho tình trạng này? Mời bạn đọc đón xem chương trình với BS.CK2 Đỗ Thị Ngọc Diệp vào khung giờ trên để cùng tìm ra câu trả lời cho vấn đề này.
Theo Tổ chức Y tế thế giới - WHO, khoảng 80% bệnh tật là có liên quan tới chất lượng nước và tình trạng vệ sinh môi trường. Bên cạnh đó, nguồn nước bị ô nhiễm có thể gây tổn thương gan, thận, gây bệnh ung thư, tim mạch, ảnh hưởng tới khả năng sinh sản. Đồng thời, đây cũng là nguyên nhân và điều kiện thuận lợi bùng lên các dịch bệnh nghiêm trọng như tiêu chảy, bại liệt, giun sán, viêm não…
Chưa kể, theo đánh giá của Bộ Y tế và Bộ Tài nguyên Môi trường, trung bình mỗi năm ở Việt Nam có khoảng 9.000 người tử vong vì nguồn nước và điều kiện vệ sinh kém. Đây là một con số đáng báo động trong toàn cảnh bức tranh về ô nhiễm nguồn nước.
Vậy nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước là gì? Hiểm họa nào từ nguồn nước sinh hoạt nhiễm độc? Nguồn nước gia đình đang sử dụng liệu có sạch, an toàn?
Chọn máy lọc nước sao cho an toàn?
Để giúp bạn đọc hiểu thêm về vấn đề ô nhiễm nguồn nước và cách bảo vệ sức khỏe trước thực trạng này, AloBacsi đã mời BS.CK2 Đỗ Thị Ngọc Diệp - Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Thực phẩm TPHCM, Nguyên Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM giải đáp trong chương trình giao lưu trực tuyến với chủ đề “Cuộc sống sẽ ra sao nếu thiếu nguồn nước sạch?” vào lúc 20g, thứ 5, ngày 28/5/2020.
Ngay từ bây giờ, bạn đọc có câu hỏi và băn khoăn về các vấn đề này hãy gửi câu hỏi về cho chúng tôi qua website AloBacsi.com, email , Inbox câu hỏi trực tiếp qua Fanpage AloBacsi - Hỏi bác sĩ trả lời để BS.CK2 Đỗ Thị Ngọc Diệp giải đáp trong chương trình.
Chương trình sẽ được phát sóng trên Fanpage AloBacsi - Hỏi bác sĩ trả lời, youtube và AloBacsi.com.
Trân trọng cảm ơn BS.CK2 Đỗ Thị Ngọc Diệp và Máy lọc nước Daikiosan - Tập đoàn Đại Việt đã đồng hành cùng AloBacsi trong chương trình này!
AloBacsi.com
2. Triển khai
a. Vai trò của nước trong cuộc sống
- Nước có ý nghĩa quan trọng đặc biệt đối với sức khoẻ của con người; phục vụ cho sinh hoạt, giúp điều hoà thời tiết, khí hậu trên hành tinh, góp phần tạo nên một môi trường an toàn cho cuộc sống.
- Nước còn có vai trò không thể thiếu trong công nghiệp, nông nghiệp và nhiều lĩnh vực khác của nền kinh tế.
- Mọi ảnh hưởng đến nguồn nước đều tác động trực tiếp đến hoạt động sống của con người.
b. Thực trạng của nước hiện nay
- Nguồn cung cấp nước chính cho cuộc sống của con người
+ Nước trên bề mặt: sông, suối, hồ, ao, đầm...
+ Nước ngầm.
- Hiện tại các nguồn cung cấp nước cho cuộc sống đang bị nhiễm bẩn và ngày càng suy giảm về chất lượng.
+ Nước trên bề mặt: sông, suối, ao, hồ, kênh, rạch đều ít nhiều bị ô nhiễm, thậm chí có những con sông trỏ thành sông chết. Đơn cử ở Việt Nam: theo VnExpress [tin nhanh Việt Nam], hệ thống sông ngòi nước ta gồm 8 lưu vực đã có trên 10.000 km2 sông, ngòi, kênh, rạch ô nhiễm ở mức báo động. Điển hình là sông Tô Lịch [Hà Nội] hệ thống sông Đà Nẵng, sông Đồng Nai, sông Thị Vải, sông Sài Gòn... Là những con sông có chất gây ô nhiễm vượt tiêu chuẩn cho phép nhiều lần.
- Nước ngầm hoặc đang cạn kiệt dần, hoặc đang có hiện tượng ô nhiễm hoặc bị nước mặn xâm nhập.
c. Nguyên nhân
- Do nguồn nước ngọt phân bổ không đều, nhiều nơi khan hiếm hoặc không có nguồn cung cấp nước.
- Do khai thác quá mức dẫn đến nguồn nước bị cạn kiệt dần thậm chí bị nước mặn thâm nhập.
- Do các loại chất thải làm ô nhiễm nguồn nước.
+ Chất thải từ các khu công nghiệp: rất nhiều chất độc hại.
+ Chất thải sinh hoạt: nước thải, rác thải.
+ Chất thải từ các hoạt động lao động, sản xuất: chất thải từ các làng nghề, các loại phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc kích thích tăng trưởng...
- Tất cả các nguyên nhân trên đều gắn liền với sự thiếu hiểu biết và thiếu ý thức của con người, đặc biệt là sự thiếu ý thức do đặt mục tiêu lợi nhuận lên trên mục tiêu an toàn.
d. Hậu quả
- Với cuộc sống sinh hoạt: thiếu nguồn nước sạch cung cấp cho sinh hoạt. Việc dùng nước ở nơi có nguồn nước ô nhiễm sẽ gây những căn bệnh khó chữa, làm bùng phát dịch bệnh.
- Với lao động sản xuất: cây trồng, vật nuôi đều không tồn tại khi nước bị ô nhiễm hay bị cạn kiệt.
- Với môi trường: khi nước cạn kiệt, đất đai sẽ khô cằn ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự sống. Khi nước ô nhiễm sẽ tác động góp phần tạo ra ô nhiễm đất, ô nhiễm không khí làm thay đổi môi trường theo chiều hướng xấu.
e. Rút ra bài học và đề xuất giải pháp
- Bài học: mọi tác động xấu đến môi trường trong đó có nguồn nước đều ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sống của con người nên cần có ý thức bảo vệ nguồn nước để đảm bảo cho sự sống
- Giải pháp:
-+ Xây dựng chiến lược bảo vệ môi trường với sự hợp tác của các địa phương trong mỗi quốc gia và các quốc gia trên thế giới
+ Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho các thành viên trong cả cộng động.
+ Xây dựng chế tài xử phạt thật nghiêm minh với các hành vi gây ảnh hưởng xấu tới môi trường trong đó có nguồn nước.
+ Xây dựng và phát triển ý thức tiết kiệm nước để tránh sử dụng bừa bãi lãng phí.
3. Kết luận
- Nước sạch ngày càng khan hiếm, để xử lí nguồn nước sao cho có nước sạch đảm bảo vệ sinh lại vô cùng tốn kém nên cùng với việc khai thác và sử dụng các nguồn nước sạch cần có ý thức bảo vệ nguồn nước và tinh thần đấu tranh với những hành vi gây ô nhiễm nguồn nước của cả cộng đồng.
- Bảo vệ nguồn nước là bảo vệ chính mình, cũng là bảo vệ ngôi nhà chung trái đất.
Lượng nước chiếm hơn 97% bề mặt trái đất nhưng lượng nước dùng để sinh hoạt lại rất ít, chỉ chiếm 3% nhưng hiện nay nguồn nước này đang bị ô nhiễm trầm trọng mà nguyên nhân chính là do ý thức của con người trong sinh hoạt, sản xuất công nghiệp, nông nghiệp chưa qua xử lý đã đổ thẳng ra ngoài môi trường khiến việc khan hiếm nguồn nước ngọt đã và đang gây ra hậu quả ô nhiễm nguồn nước vô cùng nghiêm trọng.
Thác thải ngập tràn mọi nơi khiến hậu quả ô nhiễm nước càng nghiêm trọng
>>>XEM THÊM:
Ô nhiễm môi trường nước là gì?
Ô nhiễm môi trường nước là hiện tượng nghiêm trọng đến môi trường sống và con người hiện nay. Chúng là hiện tượng các vùng nước như sông, hồ, biển, nước ngầm... bị các hoạt động của môi trường tự nhiên và con người làm nhiễm các chất độc hại...tất cả có thể gây hại cho con người và cuộc sống của các sinh vật trong tự nhiên.
Tác nhân gây ô nhiễm nguồn nước
- Tốc độ công nghiệp hóa và đô thị hóa khá nhanh và sự gia tăng dân số gây áp lực ngày càng nặng nề đối với tài nguyên nước trong vùng lãnh thổ. Môi trường nước ở nhiều đô thị, khu công nghiệp và làng nghề ngày càng bị ô nhiễm bởi nước thải, khí thải và chất thải rắn.
- Ở các thành phố lớn, đông dân, chất thải do sinh hoạt cũng là một nguyên nhân quan trọng đang gây ô nhiễm môi trường nước.
- Tình trạng ô nhiễm nước ở các đô thị, nước thải, rác thải sinh hoạt không có hệ thống xử lý tập trung mà trực tiếp xả ra nguồn tiếp nhận như sông, hồ, kênh, mương...
- Mặt khác còn rất nhiều cơ sở sản xuất không xử lý nước thải, phần lớn các bệnh viện cơ sở y tế lớn chưa hề có hệ thống xử lý nước thải, một lượng rác thải rắn lớn trong thành phố không thu gom hết được... là những nguyên nhân quan trọng gây ra ô nhiễm nguồn nước.
Hậu quả ô nhiễm nguồn nước ảnh hưởng như thế nào?
1. Ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sức khỏe con người
Hậu quả chung của tình trạng ô nhiễm nước ảnh hưởng đến con người là tỉ lệ người mắc bệnh cấp và mãn tính như ung thư, viêm da, tiêu chảy... ngày càng gia tăng. Người dân sống quanh khu vực ô nhiễm ngày càng mắc nhiều loại bệnh do nguồn nước bẩn trong sinh hoạt. Ngoài ra ô nhiễm nguồn nước còn gây tổn thất lớn cho các ngành sản xuất kinh doanh nông nghiệp, đặc biệt là bà con nuôi trồng thuỷ hải sản.
>>>XEM THÊM:
Ô nhiễm nước ảnh hưởng đến sức khoẻ con người bởi các hợp chất hữu cơ: các hợp chất hữu cơ thường độc và có độ bền sinh học cao, đặc biệt là các hidrocacbon thơm gây ô nhiễm môi trường mạnh, gây ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ con người. Các hợp chất hữu cơ như: phenol, chất bảo vệ thực vật như thuốc trừ sâu, linden, sevin, endrin... và các chất tẩy hoạt tính đều là những chất ảnh hưởng không tốt đến sức khoẻ, nếu nhiễm phải, nguy cơ gây ung thư rất cao.
Nguồn nước nhiễm kim loại nặng có độc tính cao như thuỷ ngân, chì, asen...: Các kim loại nặng có trong nước là cần thiết cho sinh vật và con người vì chúng ta là nguyên tố vi lượng mà sinh vật cần tuy nhiên nếu hàm lượng quá cao sẽ ảnh hưởng đến sức khoẻ con người, gây nhiễm độc trầm trọng sau đó dẫn đến rất nhiều bệnh như đột biến, ung thư.
Các vi khuẩn có hại trong nước bị ô nhiễm có từ chất thải sinh hoạt của con người, động vật có thể gây ra các bệnh tả, bại liệt và thương hàn. Trong một vài nghiên cứu cho thấy, khi sử dụng nước nhiễm asen để ăn uống, con người có thể mắc bệnh ung thư da. Người nhiễm chì lâu ngày có thể mắc bệnh thận, thần kinh, nhiễm Amoni, nitrat, nitrit gây bệnh da xanh, thiếu máu. Nếu nhiễm lưu huỳnh lâu ngày, con người có thể bị bệnh về đường tiêu hoá. Nhiễm natri gây bệnh tim mạch và cao huyết áp.
2. Ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn nước và sinh vật dưới nước
- Nguồn nước ngầm: Hậu quả ô nhiễm nguồn nước ngoài việc tạo ra các cặn lơ lửng trong nước mặt, các chất thải nặng lắng xuống đáy sông. Sau một thời gian phân hủy, 1 phần được các sinh vật tiêu thụ, một phần sẽ thấm xuống mạch nước bên dưới qua đất và làm biến đổi tính chất của nguồn nước ngầm.
- Nước mặt: Các chất thải ra môi trường nước và các sinh vật tiêu thụ gây ra nhiều vấn đề khác nhau. Người dân phụ thuộc vào nguồn nước mặt để ăn uống, vệ sinh và giặt giũ. Nếu nguồn nước này bị ô nhiễm thì sẽ là một thảm họa, đây chính là cách mà bệnh tật phát sinh và lây lan nhanh.
Ô nhiễm nguồn nước khiến cá chết hàng loạt
- Ảnh hưởng đến sinh vật dưới nước: Việc nước thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp đổ ra sông hồ hàng loạt như hiện nay thì ảnh hưởng đầu tiên dễ nhận thấy nhất là các loại cá, tôm chết hàng loạt tại các bờ biển, ao hồ nuôi. Vì nước là môi trường sống của các loài thuỷ sản, khi nguồn nước bị ô nhiễm nặng nề, chúng sẽ không thể phát triển thậm chí sẽ nhiễm độc rồi chết. Khi cá nhiễm độc từ nguồn nước ô nhiễm, nếu sử dụng cũng sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ con người.
3. Hậu quả ô nhiễm nguồn nước đối với thực vật
Việc sử dụng quá nhiều thuốc hoá học, phân bón và các chất bảo vệ thực vật trong quá trình sản xuất nông nghiệp dần dần làm nguồn nước ô nhiễm trầm trọng, dẫn tới tình trạng cây trồng không thể phát triển, thậm chí chết hàng loạt, gây thiệt hại về kinh tế đối với người dân.
4. Ô nhiễm nguồn nước ngọt, biển và đại dương
Tình trạng ô nhiễm nguồn nước ngọt, biển và đại dương hiện đang là một trong vấn đề đáng báo động. Do con người gây ra dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng, tỷ lệ người mắc các bệnh cấp và mãn tính như tiêu chảy, viêm màng kết, ung thư,… ngày càng gia tăng.
5. Hậu quả ô nhiễm nguồn nước cho nền kinh tế
Ô nhiễm nguồn nước có thể gây tổn hại cho nền kinh tế vì gây nhiều tốn kém chi phí để xử lý và ngăn ngừa tình trạng ô nhiễm, để các chất thải không bị phân hủy nhanh chóng tích tụ trong nước và chảy vào các đại dương.
Biểu hiện của ô nhiễm môi trường nước ở Việt Nam hiện nay
Theo báo cáo của Trung tâm Nghiên cứu Môi trường và Cộng đồng về tình hình ô nhiễm nguồn nước ở Việt Nam cho thấy: Chất lượng nguồn nước ở nước ta đang ngày càng suy thoái nghiêm trọng.Tại các con sông, ngòi, kênh, rạch đặc biệt ở các đô thị và vùng công nghiệp bị biến chất và nguy hiểm. Theo ước tính, phải đến 70% tổng số nước thải từ các khu công nghiệp vẫn xả thẳng trực tiếp ra ngoài môi trường, không qua xử lý. Đây là một trong những nguồn gây ô nhiễm nguồn nước nghiêm trọng.
Hãy chung tay bảo vệ nguồn nước
Với chiến lược lâu dài là có thể cung cấp nguồn nước an toàn đã qua sử lý và cải thiện hệ thống vệ sinh. Chiến lược ngắn hạn là sử dụng những phương pháp xử lý nước đơn giản tại các hộ gia đình như lọc nước, đun sôi nước bằng nhiệt lượng.
Bên cạnh đó, chiến dịch truyền thông nâng cao nhận thức, công đồng ý thức bảo vệ nguồn nước, đặc biệt là cần phải áp dụng những quy định nghiêm ngặt hợ đối với vấn đề kiểm soát ô nhiễm từ các doanh nghiệp lớn nhỏ phải đáp ứng được những tiêu chuẩn tối thiểu về nguồn nước thải trong sản xuất kinh doanh, tránh ô nhiễm môi trường nước.
Hậu quả ô nhiễm nguồn nước là vô cùng nghiêm trọng nếu chúng ta không có biện pháp cạn thiệp. Hãy chung tay bảo vệ nguồn nước, bảo vệ sự sống của chúng ta bằng các biện pháp thiết thực. Đừng quên thường xuyên theo dõi website vietchem.com.vn để cập nhật thêm nhiều thông tin bổ ích khác bạn nhé!