Người phụ nữ 78 tuổi lái thuyền trên sông Thu Bồn qua góc máy của nhiếp ảnh gia người Pháp đã trở thành một hình ảnh Việt Nam ấm áp, sống động với bạn bè thế giới.
Ngày 8/3 vừa qua, nhiếp ảnh gia Réhahn Croquevielle đã tặng tác phẩm Hidden Smile [Nụ cười ẩn giấu] cho Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam. Hình ảnh bà lão lái thuyền đã được nhiều tờ báo lớn ca ngợi như "cụ bà đẹp nhất thế giới".
Đưa hình ảnh Việt Nam đi khắp thế giới
Nhiếp ảnh gia người Pháp có 7 năm rong ruổi suốt chiều dải mảnh đất hình chữ S để lưu lại những khoảnh khắc tuyệt đẹp của người dân nơi đây. Anh kể mình đã chụp tới hơn 40.000 bức ảnh về Việt Nam.
Trong đó bức ảnh chụp cụ bà Bùi Thị Xong - người phụ nữ nghèo làm nghề chèo thuyền đón khách du lịch ở Hội An từng được nhiều tờ báo và kênh truyền hình uy tín của Mỹ như National Geographic, Los Angeles Times, Daily Mail... ca ngợi là "cụ bà đẹp nhất thế giới". Bức ảnh cũng là điểm nhấn trong cuốn sách Vietnam, Mosaic of Contrasts [Việt Nam, những mảnh ghép đối lập] gồm gần 150 bức ảnh về con người và đất nước Việt Nam được Réhahn giới thiệu với công chúng đầu năm 2014.
| Bức ảnh Hidden Smile - Nụ cười ẩn giấu của nhiếp ảnh gia Réhahn. |
Báo chí Mỹ ngợi ca còn với Réhahn đây là tác phẩm mà anh tâm đắc nhất, ẩn chứa một câu chuyện dài phía sau về hai con người đến từ hai vùng đất tưởng chừng xa lạ.
Anh chia sẻ: "Tôi xem mình không chỉ là một nhiếp ảnh gia, mà còn là một người kể chuyện. Khi chụp, tôi thích được tiếp xúc với mọi người và chia sẻ những giây phút, trải nghiệm cuộc sống với họ như những người bạn. Tôi chụp và hành nghề như một nhiếp ảnh gia tự do, du lịch khắp nơi, tới đâu chụp đó. Và trong hành trình của mình, tôi đã tới Việt Nam, lưu lại đây và lưu giữ lại cảnh đẹp thiên nhiên và con người của quốc gia tuyệt vời này".
Với tình yêu đất nước, con người Việt Nam cùng lòng đam mê nhiếp ảnh những bức chân dung về nụ cười nơi đây của Réhahn nhanh chóng được đón nhận. Một hình ảnh Việt Nam gần gũi, thân thương, dung dị lan tỏa cùng Hidden Smile đi khắp thế giới. Anh cũng chia sẻ ban đầu chỉ chụp vì hứng thú chứ không ngờ đứa con tinh thần được đón nhận nhiều tới vậy. Đây có lẽ cũng là cái duyên với con người Việt Nam và bà cụ Xong.
Những câu chuyện đằng sau bức ảnh
Bức ảnh được báo Mỹ ca ngợi là "cụ bà đẹp nhất thế giới" được sáng tác một cách hoàn toàn ngẫu nhiên.
"Tôi nhớ đó là mùa hè năm 2011, khi tôi đi dạo trên phố cổ Hội An thì bà cụ mời đi thuyền của bà. Bà có một con thuyền nhỏ, dùng để chở khách du ngoạn trên sông Thu Bồn. Có rất nhiều người phụ nữ lái đò trên con sông này nhưng tôi thấy bà Xong có một nét đẹp rất đặc biệt. Trong khi bà chèo thuyền, tôi đã xin chụp ảnh bà. Bà xem ảnh xong rồi cười và nói “Mẹ già rồi”.
Tôi tận dụng vốn tiếng Việt ít ỏi của mình và trả lời “Đẹp lắm”. Đó là câu chuyện tôi gặp bà Xong, người được truyền thông ca ngợi là người phụ nữ đẹp nhất thế giới. Tôi không thể đồng ý hơn, vẻ đẹp không có tuổi. Bà có đôi mắt tuyệt đẹp, nhìn vào mắt bà người xem có thể nhận ra tâm hồn vô cùng đôn hậu của người phụ nữ này", nhiếp ảnh gia người Pháp bồi hồi nhớ lại.
Khi được hỏi tại sao lại đặt tên tác phẩm của mình là Hidden Smile - Nụ cười ẩn giấu và những giá trị lớn nhất trong tác phẩm, Réhahn bộc bạch: "Bức ảnh này đại diện cho cả thế hệ phụ nữ Việt Nam. Bà ấy có thể là một người mẹ hay người phụ nữ Việt điển hình. Bà Xong 78 tuổi và vẫn hàng ngày hết mình làm việc kiếm sống, nhưng bà vẫn luôn giữ nụ cười trên môi. Tôi coi bà Xong như người bà ruột của mình, và việc trao tặng tấm hình này cho viện bảo tàng là một hành động để tôn vinh những người phụ nữ trên toàn thế giới này, cũng như để kỷ niệm tình bạn đặc biệt của hai chúng tôi".
| Nhiếp ảnh gia Réhahn và cụ Xong trong lần đón bà ra Hà Nội nhân dịp trao tặng bức ảnh Hidden Smile cho Bảo tàng Phụ Nữ Việt Nam. Ảnh: Lê Huy |
Réhahn dành thời gian cho những chuyến khám phá vùng sâu vùng xa của Việt Nam thay vì hướng ống kính vào đề tài đô thị. Lý do rất đơn giản, ở những thành phố đang phát triển tốc hành, hiếm có người sẽ dừng lại cho bạn chụp ảnh, và cảnh quan những đô thị như Hà Nội thì đã quá quen thuộc với du khách quốc tế. Réhahn muốn chọn cho mình một cách tiếp cận mới để khác biệt.
Chân dung cũng là một lối đi riêng của nhiếp ảnh gia này bởi theo anh: "Ảnh phong cảnh thì khó có thể thay đổi, bạn đi đến những nơi giống nhau và chụp lại những góc máy đã cũ. Nhưng ảnh chân dung thì khác, nơi cảm xúc nhân vật được thể hiện và sẽ không bức nào giống bức nào. Không có hai bức ảnh nào chụp cùng một người lại giống nhau cả. Tôi muốn tạo ra sự khác biệt!".
Hiện tại, Réhahn đã chuyển về sống tại Hội An. Anh cũng chia sẻ kế hoạch ra mắt cuốn sách ảnh tiếp theo: "Tôi muốn thực hiện đề tài về văn hóa uống cà phê tại Việt Nam, nơi tác nghiệp sẽ là những quán cà phê nhỏ hay những người bán dạo trên phố".
Sáu tháng sau khi cuốn sách được xuất bản Réhahn mua tặng cụ một chiếc thuyền mới và họ vẫn giữ mối quan hệ như người thân trong nhà. Cụ bà Bùi Thị Xong được báo chí chú ý nhiều hơn nhưng với bản tính chân chất của người con sông nước cụ không màng danh vọng. “Mình nghèo thì có nghèo, mà có hạnh phúc. Lúc đói cũng vui, con thấy không?", lời chia sẻ làm tất cả chúng ta phải ghen tị.
"Bức ảnh “Nụ cười ẩn giấu” đã có một hành trình trải dài hơn 40 quốc gia, từng được giới thiệu trên nhiều chương trình truyền hình, nhiều báo chí quốc tế. Bức ảnh sẽ còn tiếp tục những hành trình mới trong tương lai, nhưng tôi cho rằng Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam chính là địa chỉ phù hợp nhất để bảo tồn, trưng bày, truyền thông tác phẩm nghệ thuật nhiếp ảnh này tới đông đảo công chúng trong nước và quốc tế." bà Nguyễn Thị Bích Vân, Giám đốc Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam.
[PL]- Ngày 8-3, nhiếp ảnh gia người Pháp Réhahn Croquevielle đã trao tặng bức ảnh nổi tiếng “Hidden Smile” [Nụ cười ẩn giấu] cho Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam.
Lễ trao tặng còn có sự hiện diện của nhân vật trong bức ảnh - bà Bùi Thị Xong.
“Nụ cười ẩn giấu” từng được báo Mỹ bình chọn là bức ảnh “Cụ bà đẹp nhất thế giới”, ghi lại khoảnh khắc bà Bùi Thị Xong, người chèo đò chở du khách trên sông Hoài ở Hội An. Bà lấy tay che mặt vì xấu hổ khi nhiếp ảnh gia giơ máy chụp. Đây là bức ảnh mà Réhahn tâm đắc nhất trong hơn 50.000 bức ảnh chụp Việt Nam của mình. Bức ảnh cũng được nhiếp ảnh gia chọn làm ảnh bìa cho cuốn sách ảnh Vietnam - Mosaic of Contrasts [Việt Nam - Những mảnh ghép tương phản] gồm 150 bức ảnh tuyệt đẹp về thiên nhiên và con người Việt Nam.
Nhiếp ảnh gia và nhân vật trong tác phẩm “Nụ cười ẩn giấu” tại lễ trao tặng. Ảnh: V.THỊNH
Phát biểu tại lễ trao tặng, nhiếp ảnh gia Réhahn bày tỏ: ““Nụ cười ẩn giấu” này là một nụ cười không có tuổi. Bà Xong tuy đã già nhưng bà ấy luôn can đảm, mạnh mẽ, dễ thương. Hai bàn tay vừa nói lên tuổi tác, lại vừa ánh mắt chứa đựng câu chuyện của riêng mình được chụp trong một khung ảnh rất tự nhiên. Người xem có thể thấy một phần tuổi thơ của mình trong đôi mắt ấy”.
Nhiếp ảnh gia từng có gần 10 năm gắn bó với Việt Nam cũng cho hay bức ảnh kể trên rất có ý nghĩa với ông bởi vì: “Nó là câu chuyện về tình bạn giữa tôi và bà Xong. Bà Xong bây giờ giống như một người trong gia đình tôi, như người bà yêu quý của tôi”.
VIẾT THỊNH
Adriana và Dylan là cặp đôi vlogger du lịch đến từ Thụy Điển và xứ Wales. Cả hai là chủ sở hữu kênh Youtube với tên gọi 2Passports 1Dream [Tạm dịch: Hai tấm hộ chiếu cùng một giấc mơ]. Với niềm đam mê du lịch, cặp đôi đã dịch chuyển và trải nghiệm các vùng đất khác nhau trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Trên trang Youtube cá nhân nơi thu hút hàng chục nghìn lượt theo dõi, Adriana và Dylan đã đăng tải nhiều video chia sẻ về kinh nghiệm khi tới Việt Nam, từ việc thưởng thức những món ăn đường phố, đặt may vest, thử xe giường nằm cao cấp trong chuyến đi từ thành phố Hồ Chí Minh lên Đà Lạt nghỉ dưỡng...
Trong thời gian ở Việt Nam, hai vị khách ngoại quốc dành khá nhiều tình cảm với phố cổ Hội An. Đoạn video đăng tải hồi đầu tháng 5 vừa qua, cả hai giới thiệu cho người xem trong 24h họ được trải nghiệm những gì tại thành phố tuyệt đẹp bên sông Hoài này.
Theo chia sẻ của cặp đôi, Hội An không chỉ là một trong những điểm đến nổi tiếng nhất Việt Nam, mà còn được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới. Suốt 24 giờ khám phá phố cổ, họ bất ngờ vì mức giá tại đây rất phải chăng, từ chỗ ở, ẩm thực cho tới nhiều thứ thú vị khác.
Điểm đầu tiên trong hành trình khám phá ẩm thực phố Hội đó là thưởng thức cafe. Họ đã chọn một quán nằm sâu trong hẻm, không dễ tìm nhưng rất bất ngờ bởi hương vị thơm ngon và "giá rẻ bất ngờ". Món ăn tiếp theo không thể bỏ lỡ chính là bánh mì. Với giá 60.000 đồng/2 chiếc, Adriana và Dylan cho biết, đây là "quán bánh mì ai cũng biết khi nhắc đến tên" và nhất định phải thử.
Và danh sách món ăn khi tới Hội An gần như không ai bỏ qua đó là mỳ Quảng và cao lầu. Dylan cho rằng "cao lầu là món ngon nhất anh từng thử khi tới Việt Nam" và khuyên du khách nên trải nghiệm.
"Khách Tây" trải nghiệm 24h ở Hội An, gặp "người phụ nữ đẹp nhất thế giới"
Tiếp tục hành trình khám phá Hội An, hai vị khách thích thú trước quang cảnh bình yên của khu phố cổ, sự nhiệt tình hiếu khách của người dân địa phương. Họ thử trải nghiệm phương tiện di chuyển mới bằng thuyền trên dòng sông Hoài. Và đây là lúc họ bất ngờ gặp được "người phụ nữ đẹp nhất thế giới".
Thật vậy, cả hai đã gặp cụ Bùi Thị Xong, cụ bà chèo thuyền trên sông Hoài, từng được nhiếp ảnh gia người Pháp Réhahn chụp hình. Năm 2001, Réhahn tới Hội An và có cuộc gặp gỡ đặc biệt với bà lão lái đò chở khách. Chính từ cơ duyên tình cờ này đưa cuộc sống của cụ bà và nhiếp ảnh gia người Pháp chuyển sang trang mới.
Theo lời kể của tác giả, cụ Bùi Thị Xong là bà lão nghèo và nhút nhát. Khi anh đưa ống kính lên, theo phản xạ, bà lấy tay che mặt vì ngại ngần. Chính khoảnh khắc tự nhiên này khiến tấm hình mang sức lôi cuốn đặc biệt. Người xem chú ý đến bàn tay, gương mặt khắc khổ hằn dấu thời gian, nhưng đôi mắt vẫn sáng lên nụ cười.
Réhahn chia sẻ, anh ưng ý nhất tấm hình này trong số hơn 50.000 bức đã chụp tại Việt Nam. Bản thân tác giả nhận thấy, hình ảnh toát lên niềm vui tin tưởng vào cuộc sống. Anh cho rằng, đây chính là "cụ bà đẹp nhất thế giới".
Cụ Xong trở thành "người mẫu" ảnh cho nhiều nhiếp ảnh gia trong và ngoài nước, nhưng tấm hình của Réhahn mang tới sự truyền cảm, lay động trái tim nhiều nhất. Sau đó, bức hình trở nên rất nổi tiếng, xuất hiện trên các ấn phẩm du lịch tại nhiều quốc gia.
Adriana nói với Dylan có biết về cụ Xong khi thấy ảnh của cụ lúc tìm hiểu về Hội An. Cả hai không bỏ lỡ cơ hội chụp hình cùng cụ khi cả hai đi thuyền trên sông. Và đây được đánh giá là một trong những khoảnh khắc ấn tượng xuyên suốt đoạn video.
Tiếp tục hành trình khám phá, Adriana nhận thấy, "Hội An là nơi tập trung nhiều khách du lịch, mọi góc phố, bạn có thể thấy rất đông những cô gái mặc váy xinh đẹp đứng chụp hình".
Khi màn đêm buông xuống, phố Hội lại khoác trên mình vẻ đẹp lộng lẫy của những ngọn đèn lồng thắp sáng lấp lánh. Dường như càng về tối, nơi này càng nhộn nhịp hơn.
Kết thúc hành trình 24h khám phá, Adriana cho biết, cô dự kiến sẽ thực hiện một chuyến khám phá ẩm thực tại Việt Nam cùng người dân địa phương để hiểu hơn về nơi này.