Để trả lời câu hỏi này thì trước hết phải biết được rằng chiếc ắc quy 100Ah đó [hay 150Ah đó] là đang dùng cho bộ kích điện có công suất là bao nhiêu. Lý do đơn giản là hệ thống kích điện – ắc quy không thể phát được công suất vượt mức giới hạn của nó.
Bây giờ giả sử rằng kích điện có công suất đủ lớn theo yêu cầu [chẳng hạn như là 3000VA và chỉ sử dụng 1 ắc quy 12V thôi] thì với dung lượng 100Ah sẽ phát được công suất bao nhiêu? Câu trả lời là: Ắc quy với dung lượng này nếu được nạp đủ điện và có chất lượng còn tốt thì hoàn toàn có thể phát được công suất bằng công suất của kích điện – có nghĩa là chúng hoàn toàn có thể phát được ra một dòng điện cỡ 250 A để phục vụ cho công suất trên của kích điện [ắc quy kín khí Thunder do GS nhập về hoặc Atlas với dung lượng 100Ah có thể phát dòng tức thời đến 500A]. Tuy nhiên nếu phát bằng dòng điện lớn như vậy thì dung lượng tích điện của ắc quy sẽ giảm đi rất nhiều [thấp hơn nhiều so với con số 100Ah của nó], một mặt khác phát điện một dòng lớn trong thời gian dài sẽ làm nóng bình, gây nổ bình hoặc làm hư hỏng ắc quy.
Vậy một ắc quy thì nên phát với dòng điện bằng bao nhiêu là hợp lý? Người ta khuyên rằng chỉ nên chấp nhận phát với dòng điện bằng dung lượng ắc quy trong thời gian ngắn [phục vụ việc khởi động các động cơ hoặc trong thời điểm quá độ khi bật các thiết bị sử dụng điện]; Nên phát với dòng dưới 1/3 dung lượng bình trong thời gian dài hơn [như vậy với ắc quy 100Ah thì nên phát dưới 33A]. Cá nhân tôi cho rằng chỉ nên phát với dòng điện bằng dòng điện nạp cho phép – tức là ắc quy kín khí thì phát với dòng bằng 1/4 dung lượng bình [25A cho bình 100Ah] và với ắc quy axít kiểu hở thì phát dòng bằng 1/10 dung lượng bình – tức 10A cho bình 100Ah. Mặc dù chưa thấy các tài liệu nào nói về điều này là hợp lý, nhưng tôi suy luận từ việc nạp điện với mức dòng này là được phép thì việc phát điện với mức dòng đó [quá trình phát là ngược lại với quá trình nạp] là an toàn là phù hợp.
Như vậy bạn có thể chọn mức công suất phát với dòng bằng 1/3 dung lượng bình [tức công suất 12V x 33A = xấp xỉ 400VA với một bình 100Ah] hoặc tốt hơn là với dòng điện bằng 1/4 hoặc 1/10 dung lượng bình để ắc quy đạt được tuổi thọ cao nhất. Trong trường hợp muốn phát các công suất cao hơn mức này thì nên mắc song song với chúng thêm các ắc quy nữa cùng dung lượng.
Khi chọn bộ chuyển điện và ắc quy sử dụng cho hệ thống điện năng lượng mặt trời [hoặc hệ thống lưu điện dự phòng], bạn cần phải cân nhắc kỹ 3 yếu tố sau đây: dung lượng của ắc quy, thời gian cần sử dụng và tổng công suất của toàn bộ tải. Các bước và công thức tính thường được sử dụng để tính toán như sau:
Các bước tính công suất bộ chuyển điện
Bước 1: Tính tổng công suất sử dụng thực tế, bạn có thể tham khảo bảng tham khảo công suất của một sô thiết bị thông dụng trong gia đình ở bảng 1.
Bước 2: Tính công suất bộ chuyển điện, nếu thiêt bị sử dụng chỉ gồm toàn những thiêt bị điện tử có dòng khởi động nhỏ như màn hình LCD, máy tính, TV, đèn, quạt thì công suất của bộ chuyển điện nên lớn hơn 1,5 lần tổng công suất thực tế tính ở bước 1. Nếu thiết bị có dòng khởi động lớn như máy lạnh, tủ lạnh, máy in Laser, máy bơm thì công suất của Inverter tối thiểu phải gấp 2 lần tổng công suất, nếu số lượng thiết bị loại này nhiều có thể cần gấp 2,5 hoặc 3 lần tổng công suất.
Bước 3: Xác định thời gian sử dụng hệ thống, nên tính toán thời gian sử dụng thật hợp lý vì chi phí đầu tư cho 1kwh sử dụng điện 1 ngày cho hệ thống điện năng lượng mặt trời không nhỏ
Bước 4: Áp dụng công thức để tính toán bằng một trong các công thức sau:
* Tổng Công suất tiêu thụ trong hệ thống [W]
* Hiệu điện thế của mạch nạp bình ắc quy [V]
* Dung lượng của bình ắc quy [AH]
* Thời gian cần có điện của hệ thống [T]
* Hệ số năng suất của bộ kích điện [pf]: thường là 0,7 hoặc 0,8
AH = [T * W]/[V * pf]
Dùng công thức này để tính tổng dung lượng của ắc quy [AH] nếu xác định trước thời gian sử dụng hệ thống T, tổng công suất của Inverter W, điện thế của bộ nạp V, pf = 0.7 hoặc 0.8 tuỳ vào từng loại Inverter
T = [AH * V * pf]/W
Dùng công thức này để tính thời gian hoạt động T của hệ thống nếu biết tổng dung lượng của ắc quy AH, tổng công suất của Inverter W, điện thế của bộ nạp V, pf = 0.7 hoặc 0.8 tuỳ vào từng loại Inverter
Những thông tin trên giúp bạn tham khảo được Inverter hay Ắc quy bao nhiêu là phù hợp với hệ thống của mình. Trên thực tế, khi bạn đặt mua một hệ thống điện mặt trời, công ty chúng tôi đã chọn loại phù hợp nhất với công suất của hệ thống đó.
Bảng 1: tham khảo công suất 1 số thiết bị thông dụng trong gia đình và văn phòng
Số TTLọai thiết bịCông suất thông thường1Màn hình LCD 15”35W2Màn hình LCD 17”40W3Màn hình CRT 15”120W4Màn hình CRT 17”150W5Màn hình CRT 19”250W6Bộ CPU máy tính để bàn200W7Ti vi LCD 32”80W8Tivi thường [đèn hình] 19”200W9Máy in Laser300W10Máy tính xách tay160W11Quạt treo tường55-100 W12Đèn túyp 60cm – 120cm20-40 W13Đèn compact18 W14Máy điều hòa 2 HP1500W15Máy điều hòa 1,5 HP1200W16Máy điều hòa 1,0 HP750W17Tủ Lạnhtừ 100W – 200W18Thiết bị mạng modem10WNhững Ví dụ tính công suất thực tế
Ví dụ cụ thể 1:
Lựa chọn bộ kích điện và ắc quy để chay 2 quạt cây, 2 bóng đèn neon 1m20, 1 bộ máy tính, 1 màn hình máy tính LCD 15″, 1 modem cho 1 văn phòng dùng khi mất điện mỗi tuần 1 ngày.
Bước 1: Công suất thực tế = [2*60] + [2*40] + 200 + 35 + 10 = 445W
Bước 2: W = 445*1.5 = 667.5W cần chọn công suất kích điện khoảng 700W, vì vậy nên chọn loại kích điện 1000VA, 24V là phù hợp
Bước 3: Theo nhu cầu, thời gian sử 4h cho các thiết bị khác, riêng máy lạnh chỉ sử dụng 2h nên có thể quy đổi như sau T = 2.5h