Ca sĩ như cái lò là ai?

Tựa đề ca khúc được đặt theo cách "muốn hiểu sao thì hiểu", giữa nghĩa bóng lẫn nghĩa đen, dung tục hay lành mạnh.

Như cái lò - Phản cảm hay quyến rũ? MV với phần lời đơn giản, vũ điệu nóng bỏng bị nghi là sản phẩm đạo nhái.

Nhiều câu hỏi được đặt ra, phổ biến nhất chính là: liệu những người tạo nên ca khúc và MV [gồm nhà sản xuất, đạo diễn, nhạc sĩ, ca sĩ, nhân viên hỗ trợ] có ý thức được sự tranh cãi của Như cái lò gây ra hay không? Câu trả lời là có, như tuyên bố của nhạc sĩ Khắc Hưng và thái độ dửng dưng của ca sĩ Sambi. 

Theo lẽ thường tình, bất cứ ai cũng có quyền tự hào về sản phẩm do mình làm ra. Chỉ khi nào nó gặp vấn đề nghiêm trọng như bị phát hiện đạo nhái hay thất bại nặng nề, khán giả mới được chứng kiến sự ăn năn, hối lỗi của họ trước truyền thông.

Trong thời đại mạng xã hội, nhạc viral hay còn gọi là nhạc lan truyền, ngày càng dễ lan truyền hơn đúng với tính chất của nó. Một ca khúc chưa chắc hay nhưng nếu có tựa đề, lời bài hát, MV gây chú ý... cũng được xem là thành công thông qua hiệu ứng mạng xã hội và số lượt xem.

Như cái lò được thực hiện theo tiêu chí đó. Ca khúc với nội dung phản ánh tình trạng thời tiết quá nóng [vốn không có gì mới mẻ] tại một đất nước có khí hậu nhiệt đới. Còn về phần video, Như cái lò mang hơi hướm Âu Mỹ, với phần hình ảnh nóng bỏng, những điệu nhảy tiệc tùng đặc trưng.

Mất nhiều hơn được

Sau bước đầu tiên - xây dựng nội dung, bước tiếp theo chính là chờ đợi phản ứng của dư luận. Đáng tiếc, Như cái lò đã không thể thuyết phục người xem công nhận đây là một sản phẩm đáng để thưởng thức. Tựa đề ca khúc được đặt theo cách "muốn hiểu sao thì hiểu", giữa nghĩa bóng lẫn nghĩa đen, dung tục hay lành mạnh. 

Nếu có ai nghĩ bậy thì chắc hẳn lỗi thuộc về người đó, bởi có gì sai khi so sánh thời tiết nóng như cái lò? Tuy nhiên, chính suy nghĩ này đã khiến sản phẩm của Khắc Hưng và Sambi gặp thất bại trong việc gây cảm tình với người xem. 

Trên YouTube, sự thành công của một MV ngoài lượt xem còn được tính bằng lượt thích ngay bên dưới. Hiện tại, Như cái lò thu về 18.000 dislike, gần gấp đôi số like và vẫn không ngừng tăng.

Nhưng vì là một sản phẩm quảng cáo, MV ngày nay còn đại diện cho hình ảnh của một nghệ sĩ. Nhiều nhãn hàng thường tài trợ cho MV với tiêu chí làm bật lên thông điệp tích cực của sản phẩm. Hình thức hợp tác đôi bên cùng có lợi này giúp nghệ sĩ dần tự tin hơn khi đầu tư cho MV.  

Thế là đôi khi, sự tự tin ấy lại vượt khỏi khuôn khổ một sản phẩm chiến lược, trở thành cái gai trong mắt công chúng. Như cái lò chỉ lặp đi lặp lại một cách khó chịu những ca từ nhàm chán, hình ảnh ca sĩ và các vũ công quằn quại trong bộ trang phục ướt đẫm để minh hoạ cho việc "Nóng quá!".

Thiếu sáng tạo, phản cảm

Tạm bỏ qua yếu tố gây sốc, Như cái lò vẫn là một ca khúc thiếu sáng tạo về mọi mặt. Lời bài hát khiến người nghe liên tưởng đến nhiều sản phẩm tương tự, được ra mắt cách đây 3-4 năm như Nóng [Big Daddy ft. Hạnh Sino], Oh my chuối [Sĩ Thanh]...

Đó là chưa kể về phần giai điệu và video, ca khúc còn dính nghi án đạo nhái Bass Down Low của Dev. Như cái lò thuộc thể loại electro, một xu hướng rất cũ từng là trào lưu giai đoạn năm 2008 - 2012. Bên dưới phần bình luận, thật khó để tìm ra những ý kiến ủng hộ MV. "Đáng thất vọng và nhạt nhoà như viên nước đá tan ra vì trời nóng" - trích ý kiến từ một khán giả.

Ngoài ra, việc chơi chữ ở tựa đề, đi kèm nội dung MV có nhiều cảnh nóng mà không có lời cảnh báo hay giới hạn độ tuổi cũng khiến Như cái lò gặp nhiều chỉ trích vì sự thiếu trách nhiệm của e-kíp sản xuất.

Ranh giới giữa phản cảm và quyến rũ thường khá mong manh, không phải cứ né tránh, muốn khán giả "hiểu thế nào cũng được" là sẽ thành công.

Phản tác dụng khi viral sai cách

Có hai loại hit: ca khúc mang lại cảm giác hứng khởi, phấn khích khi nghe và ca khúc vừa vang lên đã... thấy ghét. Và Như cái lò, được ví như bước thụt lùi của Khắc Hưng.

Nhiều người xem nhận xét, họ đã bị lừa khi sau khi xem xong vì nghĩ rằng đó là mảnh ghép còn lại của Ghen. Hai giọng ca trẻ từng được quảng bá rầm rộ là Min và Erik chỉ xuất hiện nhạt nhoà với mục đích câu kéo những khán giả tò mò.

Đây là một chiến lược thông minh, nhưng đáng tiếc lại không được thực hiện đến nơi đến chốn mà chỉ dừng lại ở công đoạn gây chú ý rồi thôi. Khán giả từ háo hức, mong chờ chuyển sang thất vọng và dồn mọi chỉ trích lên sản phẩm mới nhất. 

Viral là con dao hai lưỡi, hoặc là truyền tin tốt đi xa hoặc là càng nhân rộng những thông tin tiêu cực. Như cái lò đáng tiếc rơi vào trường hợp thứ hai, chỉ là một công cụ gây tranh cãi, bàn luận hơn là một sản phẩm giải trí [chứ chưa bàn đến tính nghệ thuật]. 

Ca khúc mới của Huyền Sambi cộng tác với nhạc sĩ Khắc Hưng vừa ra mắt đã lập tức gây chú ý và tranh cãi từ tên bài hát cho đến ca từ lẫn vũ đạo, concept. Ngoài nghi vấnđạo nhái, cóp nhặt chỗ này chỗ kiamà không phải mới lần đầu tiên Khắc Hưng dính phải, thiết nghĩ vấn đề lớn nhất của Như Cái Lò chính là ở cách mà bài hát này được triển khai.

Hiện tại lượng dislike đã gấp rưỡi lượng like ca khúc này

Sở dĩ Như Cái Lò gây ra tranh cãi nhiều như vậy, nhận lượng dislike nhiều như vậy khi vừa ra mắt là bởi nó chưa hoàn thành nhiệm vụ của một bài hát giải trí, mà chỉ đơn thuần là một chiêu trò câu view phản cảm. Ngoài cái tựa cố tình gây chú ý và liên tưởng đến những thứ không hay mà ngoài đời cũng chẳng nhiều người nói "nóng như cái lò" thì ca từ và nội dung bài hát cũng là một vấn đề lớn. Cả bài hát chỉ vài ba câu lặp đi lặp lại, lời lẽ thì đơn giản đến mức nhàm chán. Người nghe nghe xong cả bài không cảm nhận được gì, thậm chí cũng chẳng thấy nóng bức bởi cách ca sĩ hát và đọc rap thều thào cứ như đang rất lạnh!?

Nếu như bài hát được xây dựng kĩ hơn, có nhiều thứ đáng nhớ hơn cái câu cố tình gây chú ý kia nhưng chẳng hay ho gì thì phản ứng khán giả đã khác. Chưa kể đây còn là sản phẩm của "hit maker" Khắc Hưng nên càng có vấn đề. Dù không ít lần anh vướng phải nghi án đạo nhái nhưng nội dung ca khúc của Khắc Hưng chưa bao giờ bị đánh giá là rẻ tiền hay hời hợt. Thành thử khi Khắc Hưng tuyên bố Như Cái Lò là một ca khúc anh tâm đắc nhất năm, thể hiện trải nghiệm mới mẻ trong âm nhạc thì khán giả mới phản ứng mạnh như thế.

Không phủ nhận việc Hưng dấn thân vào khai thác chất liệu điện tử mạnh mẽ, hợp thời, khác nhiều với mặt bằng chung các ca khúc thiên về sự "catchy" trước đây nhưng cũng chính Hưng đã bỏ rơi phần nội dung để biến nó thành trò giật gân phản cảm.

Trước đây, bài Hai Cô Tiên của nhóm 365 khi ra mắt cũng bị phản ứng về việc hát đánh vần chữ "hai cô tiên", nhưng sự việc chỉ dừng lại ở đó. Bởi vì nội dung của Hai Cô Tiên được xây dựng chỉn chu, thể hiện rõ sự phát triển từ tiêu đề. Còn Như Cái Lò hay những ca khúc cố tình dùng phần tựa đề để gây ra liên tưởng thì khác.

Không muốn cũng phải thừa nhận nền văn hóa ảnh hưởng rất nhiều đến sự nhận thức lẫn cách người ta phản ứng và tiếp nhận thông tin. Bạn có thể cho rằng người Việt Nam không thoải mái trong việc tiếp nhận những cách chơi chữ nhạy cảm này nhưng đó chính là cách mà nền văn hóa chúng ta đang vận hành.

Thậm chí, nếu bạn muốn thay đổi nền văn hóa đó thì cũng phải có cách thức phù hợp. Thay đổi văn hóa tức là thay đổi nhận thức của nhiều thế hệ chứ không phải là chơi ngông làm liều rồi chứng tỏ rằng tôi hiện đại hay khác biệt. Lại quay về Như Cái Lò, nếu như nội dung ca khúc này dày hơn, có nhiều thứ để người ta nhớ hơn về 3 chữ "như cái lò" rất khó chịu kia thì vấn đề đã khác hơn rất nhiều.

Cuối cùng, Huyền Sambi cũng chính là một "vấn đề" của ca khúc này. Cô là một ca sĩ được đánh giá tốt về tư duy, có đến 11 giải thưởng Bài hát Việt cùng nhiều bài hát tự sáng tác có chiều sâu. Thế nhưng ở một ca khúc có tầm quan trọng trong sự nghiệp như Như Cái Lò thì lại khiến người ta ngả ngửa. Đã vậy, concept của MV còn dính nghi án đạo nhái. Vũ đạo thì cố tình dùng những động tác gây liên tưởng, góc máy thì gây hiểu lầm. Tất cả những điều này đã hủy hoại hoàn toàn cách hát nói ấn tượng của Huyền Sambi cũng như làm hỏng những gì mà cô đã có trước đó.

Tóm lại, Như Cái Lò như cái gì thì vẫn tùy ở cách mỗi người cảm nhận. Nhưng thật sự đây là một sản phẩm được đầu tư phí phạm và đáng thất vọng của cả Khắc Hưng lẫn Huyền Sambi.