Mặc dù có số ngày làm việc thực tế chỉ 24 ngày, song kim ngạch xuất khẩu của cả nước vẫn giữ nhịp tăng trưởng trong tháng đầu tiên của năm mới 2022.
Nhóm công nghiệp chế biến giữ ưu thế
Theo báo cáo của Bộ Công Thương, hoạt động xuất khẩu hàng hóa trong tháng 1/2022 ước đạt 29 tỷ USD, tăng 1,6% so với cùng kỳ năm trước.
Thống kê cho thấy, nhóm nông, lâm, thuỷ sản đóng góp khoảng 2,67 tỷ USD, tăng 21,4% so với cùng kỳ năm 2021 và chiếm 9,2% tổng kim ngạch xuất khẩu. Nhiều mặt hàng trong nhóm này có mức tăng cao, như: thủy sản đạt 870 triệu USD, càphê đạt 395 triệu USD; hạt tiêu đạt 71 triệu…
[Có giải pháp căn cơ để tăng tỷ lệ xuất khẩu chính ngạch]
Cũng trong tháng 1/2022, nhóm hàng công nghiệp chế biến đem về 24,95 tỷ USD, tăng 0,2% so với cùng kỳ, chiếm 86% tổng kim ngạch xuất khẩu.
“Sau hai năm ứng phó với dịch bệnh COVID-19 nên các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh đã dần thích nghi và phát triển. Do vậy, hầu hết các mặt hàng xuất khẩu trong tháng đầu năm 2022 đều duy trì được tăng trưởng xuất khẩu dương,” đại diện Bộ Công Thương cho hay.
Đáng chú ý, trong tháng đầu tiên của năm mới, cả nước có 7 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 63,3% tổng kim ngạch xuất khẩu, trong đó điện thoại và linh kiện có giá trị xuất khẩu lớn nhất đạt 4 tỷ USD. Tiếp đến là Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 3,5 tỷ USD; hàng dệt may và may mặc đạt 3,3 tỷ USD…
Ông Thân Đức Việt, Tổng Giám đốc Tổng Công ty May 10, cho biết năm 2021 dù đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp song doanh nghiệp vẫn có mức tăng trưởng cả về doanh thu và lợi nhuận, trong đó lợi nhuận tăng 11%, thu nhập bình quân người lao động tăng 7,6% so với năm 2020.
“Hiện nay, May 10 đã có đơn hàng đến hết quý 2, trong đó có những mặt hàng có đơn hàng cho cả năm, đây là yếu tố thuận lợi để doanh nghiệp phát huy hết khả năng lao động sáng tạo, sáng kiến trong sản xuất kinh doanh, khẩn trương vận hành các dây chuyển ngay từ những ngày đầu năm,” ông Thân Đức Việt chia sẻ.
Đánh giá của Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cũng nhấn mạnh, hiện nhiều hàng hóa của Việt Nam đã xác lập được vị thế quan trọng trong chuỗi cung ứng của một số sản phẩm, như: Điện thoại các loại và linh kiện; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; máy móc, thiết bị, dụng cụ, dệt may, da giày, đồ gỗ, thuỷ sản, gạo, càphê, hồ tiêu... Đây cũng là nhóm những mặt hàng trong thời gian vừa qua có tốc độ tăng trưởng xuất khẩu khá cao.
“Việt Nam đã sở hữu được 15 Hiệp định thương mại tự do [FTA] với hầu hết các thị trường trọng điểm trên thế giới, nhờ vậy tạo ra một xung lực lớn cho hoạt động sản xuất và xuất khẩu, cũng như giúp chúng ta tiếp nhận được nhiều công nghệ tiên tiến, hiện đại và đào tạo được lực lượng lao động chuyên nghiệp hơn…,” Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.
Khai thác triệt để các cơ hội
Khai thác tốt các hiệp định thương mại tự do [FTA] dường như là một trong những thế mạnh của xuất khẩu Việt Nam, nhất là khi các FTA thế hệ mới như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương [CPTPP], Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU [EVFTA] và Hiệp định thương mại tự do Việt Nam với Vương quốc Anh và Bắc Ailen [UKVFTA] có hiệu lực.
Cùng với đó, Hiệp định Đối tác Toàn diện khu vực [RCEP] có hiệu lực từ đầu năm nay cũng tiếp tục là xung lực mới cho xuất khẩu của Việt Nam.
Bà Lê Hằng, Phó Giám đốc Trung tâm VASEP. PRO thuộc Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam [VASEP] chia sẻ, chỉ trong 5 năm gần đây, thủy sản xuất khẩu chế biến từ nguyên liệu nhập khẩu chiếm từ 24- 30% trong tổng giá trị xuất khẩu thủy sản, qua đó góp phần không nhỏ đưa Việt Nam nên vị trí thứ ba trong số các nước xuất khẩu thủy sản hàng đầu thế giới.
“Chúng tôi dự đoán nhập khẩu thủy sản sẽ tiếp tục gia tăng trong những năm tới vì ngành công nghiệp chế biến thủy sản trong nước ngày càng phát triển với công nghệ chế biến sâu hiện đại, với đội ngũ lao động tay nghề cao và với lợi thế về thuế quan nhập khẩu sau khi có các hiệp định EVFTA, CPTPP… và các hiệp định khác,” bà Lê Hằng nói.
- Cán cân thương mại của Việt Nam trong tháng 1/2022:
Cũng trong tháng đầu năm 2022, cả nước đã chi 29,5 tỷ USD để nhập khẩu hàng hóa, tăng 11,5% so với cùng kỳ năm trước, trong đó phần nhiều vẫn là các sản phẩm phục vụ sản xuất và xuất khẩu.
Vì vậy, trong tháng 1/2022, thâm hụt thương mại khoảng 0,5 tỷ USD, trong đó khu vực kinh tế trong nước nhập siêu gần 2 tỷ USD; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài [kể cả dầu thô] xuất siêu 1,3 tỷ USD.
Cùng với kết quả trên, để tạo đà cho việc thực hiện các chỉ tiêu kinh tế-xã hội những tháng tới, Bộ Công Thương đã và đang triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ sản xuất-kinh doanh, thúc đẩy xuất khẩu; trong đó tập trung vào các dự án trọng điểm ngay từ đầu năm nhằm tạo nguồn hàng hóa phục vụ sản xuất, tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.
Ngoài ra, cơ quan này cũng đẩy nhanh việc khai thác, tận dụng cơ hội từ các FTA để tìm giải pháp phát triển thị trường và tháo gỡ rào cản để thâm nhập các thị trường mới.
Cùng với đó, ưu tiên triển khai các hoạt động xúc tiến xuất khẩu và các thị trường xuất khẩu sớm khôi phục sau đại địch; tập trung theo dõi sát tình hình từng thị trường để rà soát, xác định các chủng loại hàng hóa mà các nước đang có nhu cầu nhập khẩu để khai thác, thúc đẩy xuất khẩu.
Với sự nỗ lực mạnh mẽ của các cơ quan chức năng và cộng đồng doanh nghiệp trong việc "nâng chất” sản phẩm Việt để vươn ra thế giới, theo như đánh giá của người đứng đầu ngành Công Thương: “Xuất khẩu của Việt Nam đang hội tụ các yếu tố thiên thời-địa lợi-nhân hòa để tiếp tục bứt phá, tăng trưởng nhanh và bền vững hơn trong thời gian tới”./.
Xuân Quảng [Vietnam+]
Hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam vẫn giữ nhịp tăng trưởng. Dù có số ngày nghỉ Tết Nguyên đán kéo dài, song 2 tháng đầu năm nay, xuất khẩu của cả nước vẫn giữ mức tăng trưởng hai con số.
Khối nội tăng tốc
Báo cáo của Bộ Công Thương cho thấy trong tháng 2/2022 xuất khẩu đem về khoảng 22,95 tỷ USD. Luỹ kế 2 tháng tổng kim ngạch xuất khẩu ước đạt 53,79 tỷ USD, tăng 10,2% so với cùng kỳ năm trước.
Đáng chú ý, khu vực kinh tế trong nước đạt 14,29 tỷ USD, tăng 24,1%, chiếm 26,6% tổng kim ngạch xuất khẩu; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài [kể cả dầu thô] đạt 39,5 tỷ USD, tăng 5,9%, chiếm 73,4%.
Trong 2 tháng đầu năm 2022 có 9 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 71,6% tổng kim ngạch xuất khẩu [có 4 mặt hàng xuất khẩu trên 5 tỷ USD, gồm Điện thoại và linh kiện; Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; Sản phẩm dệt và may mặc; Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng.]
Về cơ cấu nhóm hàng xuất khẩu 2 tháng đầu năm 2022, nhóm hàng nhiên liệu và khoáng sản chiếm 1%, tăng 0,1 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước; nhóm hàng công nghiệp chế biến chiếm 89,4%, giảm 0,8 điểm phần trăm; nhóm hàng thủy sản chiếm 2,7%, tăng 0,7 điểm phần trăm; nhóm hàng nông sản, lâm sản chiếm 6,9%, bằng cùng kỳ năm trước.
Mặc dù chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi dịch COVID-19, song 2 tháng đầu năm 2022, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng nông lâm thủy sản ước đạt gần 14,2 tỷ USD, tăng 15,8% so với cùng kỳ năm trước.
Nhiều mặt hàng trong nhóm này có giá trị xuất khẩu tăng cao, gồm: Càphê tăng 35,6%; cao su tăng 6,6%; gạo tăng 22,3%; hồ tiêu tăng 43,8%; sữa và sản phẩm sữa tăng 11,1%; cá tra tăng 83,3%; tôm tăng 34,3%; gỗ và sản phẩm gỗ tăng 15,5%…
Đánh giá của nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực dệt may, da giày cho thấy những tín hiệu tích cực về cả thị trường và đơn hàng xuất khẩu, trong đó nhiều đơn vị đã ký được hợp đồng với đối tác đến hết quý 2/2022.
“Trong quý 1/2022, kết quả sản xuất-kinh doanh của Tập đoàn đang diễn ra thuận lợi nhưng các đơn vị vẫn phải phòng ngừa những rủi ro về tỷ giá, lãi suất, logistic…,” ông Lê Tiến Trường, Chủ tịch Hội đồng quản trị Vinatex cho hay.
Tận dụng tối đa các FTA
Ở chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa tháng 2/2022 ước đạt 25,28 tỷ USD, tăng 21,9% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 2 tháng đầu năm 2022, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa ước đạt 54,73 tỷ USD, tăng 15,9% so với cùng kỳ năm trước.
Thống kê của Bộ Công Thương cho thấy nhóm hàng tư liệu sản xuất chiếm 93,8%, tăng 0,1 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước, trong đó nhóm hàng máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng chiếm 46,6%, giảm 1,6 điểm phần trăm; nhóm hàng nguyên, nhiên, vật liệu chiếm 47,2%, tăng 1,7 điểm phần trăm. Nhóm hàng vật phẩm tiêu dùng chiếm 6,2%, giảm 0,1 điểm phần trăm.
Trung Quốc là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam trong 2 tháng qua với kim ngạch ước đạt 19,7 tỷ USD. Riêng thị trường Nga, trong 2 tháng đầu năm 2022, Việt Nam xuất siêu 109,1 triệu USD.
- Cán cân thương mại của Việt Nam trong 2 tháng đầu năm 2022:
Như vậy, 2 tháng đầu năm 2022, cán cân thương mại hàng hóa ước tính nhập siêu 937 triệu USD [cùng kỳ năm trước xuất siêu 1,6 tỷ USD]. Trong khi khu vực kinh tế trong nước nhập siêu 3,96 tỷ USD thì khu vực có vốn đầu tư nước ngoài [kể cả dầu thô] xuất siêu 3,02 tỷ USD.
Nhằm thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa trong thời gian tới, Bộ Công Thương đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó chú trọng triển khai hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do [FTA] đã có hiệu lực, các cam kết trong WTO và Cộng đồng Kinh tế ASEAN, hướng dẫn doanh nghiệp các cơ hội của các FTA quan trọng như EVFTA, CPTPP, RCEP…
Riêng với hoạt động xuất khẩu qua cửa khẩu, Bộ Công Thương cho biết bên cạnh các giải pháp của các cơ quan chức năng về việc tạo thuận lợi để thông quan hàng hóa, cơ quan này cũng khuyến cáo các thương lái, doanh nghiệp thực hiện mục tiêu “an toàn để xuất khẩu, xuất khẩu phải an toàn.”
Song song đó, các địa phương vùng trồng, doanh nghiệp, các thương lái, lái xe đường dài cần tăng cường áp dụng các biện pháp nhằm bảo đảm quy trình sản xuất, bao gói, vận chuyển hàng hóa là tuyệt đối an toàn, theo đúng yêu cầu của công tác phòng chống dịch, từ đó giúp các bên liên quan mở và duy trì bền vững việc mở lại các cửa khẩu.
“Cần phải tăng cường chế biến sau thu hoạch để đem lại những sản phẩm có giá trị cao hơn, không phụ thuộc vào yếu tố thời vụ. Như vậy sẽ nâng cao chất lượng hàng nông sản cũng như giảm bớt sức ép lên khu vực cửa khẩu như thời gian vừa qua,” ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương cho hay./.
Đức Duy [Vietnam+]