Chương trình dán nhãn năng lượng là biện pháp quản lý nhà nước nhằm thúc đẩy việc sử dụng thiết bị hiệu suất cao, loại bỏ dần các sản phẩm công nghệ lạc hậu hướng tới việc xây dựng văn hóa tiêu dùng bền vững trong cộng đồng.
Ông Đặng Hải Dũng - Phó Chánh văn phòng Ban chỉ đạo Tiết kiệm năng lượng, Bộ Công Thương đã có những chia sẻ cụ thể về những kết quả đã đạt được của chương trình dán nhãn năng lượng cũng như lộ trình triển khai chương trình trong giai đoạn tới.
Ông Đặng Hải Dũng - Phó Chánh văn phòng Ban chỉ đạo Tiết kiệm điện và năng lượng, Bộ Công Thương
PV: Ông có thể cho biết chương trình dán nhãn năng lượng của Bộ Công Thương có ý nghĩa như thế nào đối với mục tiêu về tiết kiệm năng lượng và đối với người tiêu dùng?
Ông Đặng Hải Dũng: Chương trình chuyển đổi thị trường và quản lý hiệu suất năng lượng của phương tiện, thiết bị sử dụng năng lượng được Luật hóa tại Chương IX- Quản lý phương tiện, thiết bị sử dụng năng lượng [Điều 37, 38,39,40] của Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; Các quy định chi tiết được hướng dẫn tại Nghị định 21 và Quyết định số 51/2011/QĐ-TTg [hiện nay được thay thế bởi Quyết định số 04/2017/QĐ-TTg] về quy định Danh mục phương tiện, thiết bị phải dán nhãn năng lượng và áp dụng mức hiệu suất năng lượng tối thiểu.
Chương trình dán nhãn năng lượng quy định bắt buộc các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh phương tiện, thiết bị phải công khai minh bạch về hiệu suất năng lượng của các sản phẩm sử dụng năng lượng trong các khâu sản xuất, kinh doanh trên thị trường. Đồng thời, các phương tiện, thiết bị lạc hậu, hiệu suất năng lượng thấp dưới mức tối thiểu sẽ bị cấm sản xuất và kinh doanh trên thị trường.
Nhãn năng lượng là biện pháp quy định việc in cung cấp thông tin mức tiêu thụ năng lượng của thiết bị và nhãn được dán lên phương tiện, thiết bị giúp người mua biết được các thông tin, chỉ số và khả năng tiết kiệm điện của các thiết bị, từ đó có thể lựa chọn được sản phẩm chất lượng, hiệu suất năng lượng cao, tốn ít điện năng.
Nhãn năng lượng bắt buộc: gồm Nhãn năng lượng nhận biết [hình tam giác] và nhãn năng lượng so sánh [Từ 1 sao đến 5 sao]
PV: Bộ Công Thương đã triển khai hoạt động dán nhãn năng lượng như nào thưa ông?
Ông Đặng Hải Dũng: Chương trình dán nhãn năng lượng và quản lý hiệu suất năng lượng tối thiểu tại Việt Nam được bắt đầu triển khai từ năm 2011 theo hình thức tự nguyện và chính thức áp dụng bắt buộc 2 năm sau đó [năm 2013].
Chương trình này được thực hiện thông qua việc xây dựng 50 bộ tiêu chuẩn quốc gia quy định hiệu suất năng lượng cho 19 chủng loại thiết bị tiêu thụ năng lượng, trong đó có 4 chủng loại chính: sản phẩm gia dụng, các sản phẩm dùng trong khu công nghiệp, các sản phẩm dùng trong kinh doanh và các các sản phẩm trong phương tiện giao thông.
Việc kiểm tra, giám sát tuân thủ quy định về tiêu chuẩn hiệu suất năng lượng của phương tiện, thiết bị kinh doanh trên thị trường được thực hiện thông qua 12 phòng thí nghiệm trên toàn quốc đảm bảo tính chính xác, công khai minh bạch, tránh gian lận trong việc công bố hiệu suất năng lượng.
Nhãn năng lượng tự nguyện [Nhãn hiệu suất sao năng lượng cao nhất] dành cho các sản phẩm có hiệu suất năng lượng cao nhất trên thị trường.
PV: Vậy các kết quả nổi bật Chương trình dán nhãn năng lượng đã thực hiện là gì?
Ông Đặng Hải Dũng: Chương trình dán nhãn năng lượng đã đạt được những kết quả chính sau: Ngay sau khi Quyết định 51/2011/QĐ-TTg ra đời đã ngay lập tức loại bỏ mỗi năm 45 triệu bóng đèn sợi đốt công suất lớn hơn 60W ra khỏi thị trường chiếu sáng dân dụng và mở ra thị trường để phát triển các loại đèn hiệu suất cao như đèn CFL, đèn LED. Chương trình đã có tác động tích cực trong việc nâng cao nhận thức của người dân về sử dụng đèn chiếu sáng hiệu suất cao trong sinh hoạt và sản xuất. Đến nay, nước ta đã có gần 100% các hộ gia đình, doanh nghiệp sử dụng bóng đèn tiết kiệm điện [CFL, LED] trong chiếu sáng, chỉ còn số ít sử dụng bóng đèn sợi đốt trong sản xuất [như trồng hoa màu, thanh long, nuôi gia cầm...].
Chương trình dán nhãn năng lượng cho sản phẩm điều hòa không khí đã dán nhãn cho gần như toàn bộ điều hòa không khí gia dụng [