Đối tượng nghiên cứu kinh tế chính trị mác-lênin là

Kinh tế chính trị Mác-Lênin là gì? Hoàn cảnh ra đời kinh tế chính trị Mác- Lênin như thế nào?….

Tất cả sẽ được giải đáp qua nội dung chia sẻ dưới đây của chúng tôi. Mời Quý vị theo dõi:

Kinh tế chính trị là một trong ba bộ phận cấu thành của lý luận Mác – Lênin, là khoa học nghiên cứu về quan hệ sản xuất trong mối liên hệ và sự tác động lẫn nhau với lực lượng sản xuất và kiến trúc thượng tầng; nghiên cứu quan hệ giữa người với người trong quá trình sản xuất, phân phối, trao đổi và tiêu dùng của cải vật chất trong xã hội. Mặc dù ra đời tương đối muộn hơn so với các môn khoa học khác như triết học, sử học…, nhưng kinh tế chính trị có vai trò rất quan trọng trong đời sống xã hội.

Sự ra đời kinh tế chính trị Mác- Lênin

Vào nửa đầu thế kỷ XIX, quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa đã được xác lập hoàn toàn ở nhiều nước Tây Âu, những mâu thuẫn vốn có của chủ nghĩa tư bản ngày càng gay gắt, phong trào đấu tranh của giai cấp vô sản chống chế độ áp bức bóc lột của giai cấp tư sản ngày càng lên cao và chuyển từ tự phát sang tự giác, từ đấu tranh kinh tế đến đấu tranh chính trị, đòi hỏi phải có lý luận cách mạng làm vũ khí tư tưởng cho giai cấp vô sản chủ nghĩa Mác đã ra đời.

Các Mác [1818-1883] và Phriđrích Ăngghen [1820-1895] là người sáng lập chủ nghĩa Mác với ba bộ phận cấu thành là triết học, kinh tế chính trị học, chủ nghĩa xã hội khoa học dựa trên cơ sở kế thừa có tính phê phán và chọn lọc những lý luận khoa học của triết học cổ điển Đức, kinh tế chính trị cổ điển Anh, chủ nghĩa xã hội không tưởng Pháp.

Mác và Ph. Ăngghen đã làm cuộc cách mạng sâu sắc nhất trong kinh tế chính trị trên tất cả các phương diện về đối tượng và phương pháp nghiên cứu, nội dung, tính chất giai cấp… của kinh tế chính trị. Kinh tế chính trị do C. Mác và Ph. Ăngghen sáng lập là sự thống nhất giữa tính khoa học và tính cách mạng, dựa vào phép biện chứng duy vật và đứng trên lập trường của giai cấp công nhân để xem xét các hiện tượng và quá trình kinh tế của xã hội tư bản. C. Mác đã xây dựng học thuyết giá trị thặng dư – hòn đá tảng của học thuyết kinh tế mác xít. C. Mác đã vạch rõ sự phát sinh, phát triển của chủ nghĩa tư bản với những tiến bộ, hạn chế, mâu thuẫn của nó và luận chứng khoa học về chủ nghĩa tư bản tất yếu sẽ bị thay thế bởi một phương thức sản xuất mới, cao hơn và tiến bộ hơn, đó là phương thức sản xuất cộng sản chủ nghĩa.

Vào cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, trong điều kiện lịch sử mới, V.I. Lênin [1870-1924] đã tiếp tục bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác lên tầm cao mới. V.I. Lênin đã sáng tạo ra lý luận khoa học về chủ nghĩa đế quốc; khởi thảo lý luận mới về cách mạng xã hội chủ nghĩa; tính tất yếu khách quan, đặc điểm và nhiệm vụ cơ bản của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Đồng thời V.I. Lênin còn vạch ra những quá trình có tính quy luật trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, chính sách kinh tế mới [NEP] có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc đối với sự phát triển của nhân loại.

Ý nghĩa nghiên cứu môn Kinh tế Chính trị

Kinh tế Chính trị có vai trò quan trọng trong đời sống xã hội. Học tập môn Kinh tế Chính trị giúp cho người học hiểu được bản chất của các hiện tượng và quá trình kinh tế, nắm được các quy luật kinh tế chi phối sự vận động và phát triển kinh tế; phát triển lý luận kinh tế và vận dụng lý luận đó vào thực tế, hành động theo quy luật, tránh bệnh chủ quan, giáo điều, duy ý chí.

Kinh tế Chính trị cung cấp các luận cứ khoa học, làm cơ sở cho sự hình thành đường lối, chiến lược phát triển kinh tế, xã hội và các chính sách, biện pháp kinh tế cụ thể phù hợp với yêu cầu của các quy luật khách quan và điều kiện cụ thể của đất nước ở từng thời kỳ nhất định.

Học tập Kinh tế Chính trị, nắm được các phạm trù và các quy luật kinh tế, là cơ sở cho người học hình thành tư duy kinh tế, không những cần thiết cho các nhà quản lý vĩ mô mà còn rất cần cho quản lý sản xuất kinh doanh ở các doanh nghiệp của mọi tầng lớp dân cư, ở tất cả các thành phần kinh tế.

Nắm vững kiến thức Kinh tế Chính trị, người học có khả năng hiểu biết một cách sâu sắc các đường lối và chính sách kinh tế cụ thể của Đảng và Nhà nước ta, tạo niềm tin có cơ sở khoa học vào đường lối, chiến lược, chính sách đó.

Học tập Kinh tế Chính trị, hiểu được sự thay đổi của phương thức sản xuất, các hình thái kinh tế xã hội là tất yếu khách quan, là quy luật của lịch sử, giúp người học có niềm tin sâu sắc vào con đường xã hội chủ nghĩa mà Đảng Cộng sản Việt Nam và nhân dân ta đã lựa chọn, là phù hợp với quy luật khách quan, đi với dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

Mong rằng những chia sẻ liên quan đến Kinh tế chính trị Mác-Lênin là gì? đã giúp cho Quý độc giả có thêm những thông tin hữu ích, đồng thời hỗ trợ trong việc học tập môn Kinh tế chính trị. Bài viết rất mong nhận được những chia sẻ, đóng góp từ Quý vị.

Tóm tắt nội dung tài liệu

1. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA KINH TẾ CHÍNH  TRỊ MÁC ­ LÊNIN Đối tượng của kinh tế chính trị Mác ­ Lênin Lịch sử  cho thấy quá trình hình thành và phát triển môn kinh tế  chính trị  có  những nhận thức khác nhau về  đối tượng nghiên cứu. Chủ  nghĩa trọng thương   cho rằng, đối tượng nghiên cứu của môn kinh tế chính trị  là lĩnh vực lưu thông  mà chủ  yếu là ngoại thương. Chủ  nghĩa trọng nông chuyển đối tượng nghiên  cứu từ lĩnh vực lưu thông sang lĩnh vực sản xuất, nhưng lại chỉ giới hạn  ở sản   xuất nông nghiệp. Kinh tế chính trị  tư sản cổ  điển xác định kinh tế  chính trị  là   khoa học khảo sát về  bản chất và nguyên nhân của sự  giàu có, có những phát   hiện nhất định về  những quy luật kinh tế  chi phối nền sản xuất tư  bản chủ  nghĩa, nhưng lại coi các quy luật của chủ nghĩa tư bản là quy luật của quá trình  lao động nói chung của loài người, phủ định tính chất lịch sử  của chủ nghĩa tư  bản. Một số  nhà kinh tế  học hiện đại  ở  các nước tư  bản chủ  nghĩa lại tách  chính trị  khỏi kinh tế, biến kinh tế  chính trị  thành khoa học kinh tế  thuần tuý,  che đậy quan hệ  sản xuất tư  bản chủ  nghĩa và mâu thuẫn giai cấp trong chủ  nghĩa tư bản. Quan niệm của chủ  nghĩa Mác về  đối tượng nghiên cứu của kinh tế  chính trị  được thể  hiện rõ trong tác phẩm Chống Đuyrinh của Ph.Ăngghen. Ph.Ăngghen  đã nhấn mạnh: "Kinh tế  chính trị  học, theo nghĩa rộng nhất, là khoa học về  những quy luật chi phối sự sản xuất và sự  trao đổi những tư liệu sinh hoạt vật   chất trong xã hội loài người... Những điều kiện trong đó người ta sản xuất sản  phẩm và trao đổi chúng, đều thay đổi tuỳ  từng nước, và trong mỗi nước, lại   thay đổi tuỳ từng thế hệ. Bởi vậy không thể  có cùng một môn kinh tế chính trị  duy nhất cho tất cả  mọi nước và cho tất cả  mọi thời đại lịch sử  được... Vậy  môn kinh tế chính trị, về thực chất là một môn khoa học  có tính chất lịch sử. Nó  nghiên cứu tư liệu có tính chất lịch sử, nghĩa là một tư  liệu luôn luôn thay đổi;   nó nghiên cứu trước hết là những quy luật đặc thù của từng giai đoạn phát triển   của sản xuất và của trao đổi, và chỉ sau khi nghiên cứu như thế xong xuôi rồi nó   mới có thể xác định ra một vài quy luật hoàn toàn có tính chất chung, thích dụng,  nói chung, cho sản xuất và trao đổi... Chẳng hạn như việc dùng tiền kim loại đã  làm cho một loạt quy luật phát huy tác dụng, những quy luật này có hiệu lực cho   bất cứ nước nào và bất cứ giai đoạn lịch sử nào mà tiền kim loại được dùng làm  phương tiện trao đổi" Phương thức phân phối sản phẩm cũng phụ thuộc vào phương thức sản xuất và  trao đổi của một xã hội nhất định trong lịch sử, vào những tiền đề lịch sử của xã   hội đó. Tuy vậy, phân phối không chỉ  đơn thuần là một kết quả  thụ  động của   sản xuất và trao đổi, nó cũng có tác động trở lại đối với sản xuất và trao đổi. Theo nghĩa hẹp, kinh tế  chính trị  nghiên cứu sự  phát sinh, phát triển của một   phương thức sản xuất nhất định và tính tất yếu của sự  thay thế  phương thức  sản xuất đó bằng một phương thức sản xuất cao hơn. Tác phẩm Tư bản của C.  Mác là một kiểu mẫu về kinh tế chính trị  theo nghĩa hẹp, trong đó phân tích sự 
2. phát sinh, phát triển của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa, nêu lên những   nhân tố phủ định của chủ nghĩa tư bản và sự chuẩn bị những tiền đề  cho sự  ra  đời của phương thức sản xuất mới. Trong lời tựa viết cho lần xuất b ản th ứ  nhất tác phẩm này, C. Mác đã xác định đối tượng nghiên cứu là phương thức  sản xuất tư bản chủ nghĩa và những quan hệ sản xuất và trao đổi thích ứng với  phương thức ấy và mục đích cuối cùng của tác phẩm này là tìm ra quy luật vận   động kinh tế của xã hội hiện đại. V.I. Lênin cũng xác định: Kinh tế  chính trị  "tuyệt nhiên không nghiên cứu "sự  sản xuất" mà nghiên cứu những quan hệ xã hội giữa người với người trong sản   xuất, nghiên cứu chế độ xã hội của sản xuất" và phê phán quan điểm cho rằng  kinh tế chính trị là khoa học về kinh tế hàng hoá tư bản chủ nghĩa. Như vậy, kinh tế chính trị nghiên cứu quan hệ xã hội của con người hình thành   trong quá trình sản xuất và tái sản xuất của cải vật chất và vạch rõ những quy  luật điều tiết sản xuất, phân phối, trao đổi và tiêu dùng những của cải đó trong   những trình độ nhất định với sự phát triển xã hội loài người. Tóm lại,  đối tượng   nghiên cứu của kinh tế chính trị  là phương thức sản xuất hay nói cách khác là   nó nghiên cứu các quan hệ sản xuất trong mối liên hệ và sự  tác động lẫn nhau   với lực lượng sản xuất và kiến trúc thượng tầng. Các quan hệ  sản xuất phải phù hợp một trình độ  nhất định của lực lượng sản  xuất, sự  phát triển của lực lượng sản xuất dẫn đến sự  biến đổi của quan hệ  sản xuất và quan hệ  sản xuất tác động trở  lại lực lượng sản xuất, đẩy nhanh  hoặc kìm hãm sự phát triển của lực lượng sản xuất. Kinh tế  chính trị  không nghiên cứu bản thân đối tượng lao động và tư  liệu lao  động mà nghiên cứu việc phát triển lực lượng sản xuất trong mức độ làm rõ sự  phát triển của quan hệ sản xuất do sự phát triển của lực lượng sản xuất quyết   định. Nó cũng không nghiên cứu bản thân của cải vật chất, mà nghiên cứu quan   hệ  giữa người với người trong quá trình sản xuất, phân phối, trao đổi và tiêu  dùng những của cải này. Kinh tế chính trị cũng quan tâm đến mối liên hệ giữa quan hệ sản xuất và kiến   trúc thượng tầng, bởi vì các quan hệ  sản xuất là cơ  sở  của kiến trúc thượng   tầng và kiến trúc thượng tầng, nhất là quan hệ chính trị, pháp luật, v.v. tác động  trở lại quan hệ sản xuất và đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, biểu   hiện rõ nhất là vai trò kinh tế của nhà nước trong xã hội hiện đại. Kinh tế chính trị nghiên cứu quan hệ sản xuất trong mối liên hệ và tác động với   lực lượng sản xuất và kiến trúc thượng tầng, nhưng không phải là nghiên cứu   những biểu hiện bề  ngoài của các hiện tượng kinh tế  mà đi sâu vạch rõ bản   chất, tìm ra những mối liên hệ  và sự  lệ  thuộc bên trong của các hiện tượng và   quá trình kinh tế  trên cơ  sở  đó hình thành các phạm trù và khái niệm như  hàng  hoá, tiền tệ, tư bản, thu nhập quốc dân, v.v.. Kết quả cao nhất của sự phân tích  khoa học các quan hệ  sản xuất, các quá trình kinh tế  nói chung là phát hiện ra   các quy luật, tính quy luật kinh tế và sự tác động của chúng nhằm mục đích ứng  dụng một cách có hiệu quả trong thực tiễn.
3. Quy luật kinh tế  phản  ánh những mối liên hệ  nhân quả  bản chất, tất yếu,   thường xuyên lặp đi lặp lại của các hiện tượng và quá trình kinh tế. Cũng như  các quy luật tự  nhiên, các quy luật kinh tế  có tính khách quan, không lệ  thuộc  vào ý chí và nhận thức chủ  quan của con người. Nhưng, khác với quy luật tự  nhiên, quy luật kinh tế chỉ xuất hiện trong quá trình hoạt động kinh tế  của con   người. Vì vậy quy luật kinh tế  có tính lịch sử, nó chỉ  tồn tại trong những điều  kiện lịch sử  nhất định. Có những quy luật kinh tế  tồn tại trong mọi phương   thức sản xuất, gọi là quy luật chung [như quy luật về sự phù hợp giữa quan hệ  sản xuất với tính chất và trình độ  của lực lượng sản xuất, quy luật tiết kiệm   thời gian, quy luật nâng cao nhu cầu, v.v.]. Lại có những quy luật kinh tế chỉ tác  động trong một số hình thái kinh tế ­ xã hội nhất định, như quy luật giá trị, quy   luật lưu thông tiền tệ, v.v., đó là những quy luật đặc thù. Cần chú ý rằng, quy luật kinh tế và chính sách kinh tế là hai vấn đề khác nhau. Chính sách kinh tế  là tổng thể  các biện pháp kinh tế  của nhà nước nhằm tác  động vào các ngành kinh tế  theo những mục tiêu nhất định trong một thời gian   nhất định. Nó là một khái niệm thuộc hoạt động chủ  quan của nhà nước. Khi  tình hình kinh tế  thay đổi thì chính sách kinh tế  cũng thay đổi theo. Nó có thể  được nhà nước sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện sau khi đã được ban hành. Nghiên   cứu kinh tế  chính trị  chưa phải là nghiên cứu chính sách kinh tế, nhưng việc   nghiên cứu các chính sách kinh tế đòi hỏi phải nghiên cứu kinh tế chính trị, dựa  trên cơ sở khoa học của kinh tế chính trị. Cần phân biệt kinh tế  chính trị  với các môn kinh tế  khác, cụ  thể  như: kinh tế  phát triển, kinh tế  nông nghiệp, kinh tế  công nghiệp. Giữa kinh tế  chính trị  và  các bộ môn nói trên có sự khác nhau về trình độ khái quát hoá. Những nguyên lý   và những quy luật kinh tế do kinh tế chính trị phát hiện có ý nghĩa phổ biến đối  với toàn bộ nền kinh tế quốc dân, có thể ứng dụng trong các ngành và các cơ sở  kinh tế. Còn những kết luận, những nguyên lý của các bộ môn kinh tế khác chỉ  có thể   ứng dụng trong phạm vi ngành hoặc những đơn vị  kinh tế  thuộc ngành  đó. Kinh tế chính trị là bộ môn khoa học cơ bản, cung cấp những nguyên lý lý luận   cho các bộ môn khoa học kinh tế khác. Đồng thời, nó định hướng cho các hoạt  động thực tiễn kinh tế. Ý nghĩa thực tiễn và sức sống của kinh tế chính trị  thể  hiện ở chỗ các phạm trù, quy luật, nguyên lý của nó phản ánh sát thực tiễn kinh  tế ­ xã hội của đất nước. Cần có sự  nhận thức đúng về  sự  giống nhau giữa kinh tế  chính trị  Mác­ Lênin   và kinh tế học. Không ít người đã đối lập một cách cực đoan hai môn khoa học  này. Nghiên cứu lịch sử  các học thuyết kinh tế  cho thấy hai môn khoa học này  có chung một nguồn gốc, hay nói khác, đều nằm trong dòng phát triển của lịch   sử các học thuyết kinh tế. Trong dòng lịch sử đó, kinh tế học là một nhánh "phái  sinh" của kinh tế  chính trị  tư  sản, nên nó chịu  ảnh hưởng của A. Smith và D.   Ricardo và thích ứng với yêu cầu lịch sử cụ thể của chủ nghĩa tư bản.
4. Ưu điểm của kinh tế  chính trị  Mác ­ Lênin  ở  chỗ  phát hiện những nguyên lý   chung và những quy luật trừu tượng chi phối quá trình sản xuất xã hội. Còn kinh  tế học tuy phiến diện nhưng lại có ưu điểm là vận dụng phương pháp tiếp cận  tình huống [case study] và minh hoạ  bằng đồ  thị, biểu đồ  gắn với những hiện   tượng cụ thể diễn ra trên bề  mặt xã hội. Bởi vậy, không nên đối lập một cách  cực đoan kinh tế học với kinh tế chính trị Mác ­ Lênin. Thái độ đúng đắn nhất là   nắm vững những nguyên lý của kinh tế chính trị Mác ­ Lênin, coi đó là nền tảng   phương pháp của các môn khoa học kinh tế  khác, và tiếp thu có phê phán, có  chọn lọc những thành tựu khoa học của kinh tế học làm phong phú thêm kinh tế  chính trị  Mác – Lênin. C. Mác đã khẳng định học thuyết của mình là hệ  thống  kinh tế chính trị "mở" biện chứng và phát triển không ngừng. Phương pháp nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác ­ Lênin Để  nhận thức hiện thực khách quan và tái hiện đối tượng nghiên cứu vào tư  duy, cấu thành một hệ  thống những phạm trù và quy luật, khoa học kinh tế  chính trị  cũng sử  dụng phép biện chứng duy vật và những phương pháp khoa  học chung như  mô hình hoá các quá trình và hiện tượng nghiên cứu, xây dựng   các giả  thuyết, tiến hành thử  nghiệm, quan sát thống kê, trừu tượng hoá, phân  tích và tổng hợp, phương pháp hệ  thống... Đó là những phương pháp được sử  dụng cả  trong khoa học tự  nhiên và khoa học xã hội. Tuy nhiên, khác với các   môn khoa học tự  nhiên, kinh tế  chính trị  không thể  tiến hành các phương pháp  thực nghiệm trong phòng thí nghiệm mà chỉ  có thể  thử  nghiệm trong đời sống   hiện thực, trong các quan hệ xã hội hiện thực. Các thử nghiệm về kinh tế đụng  chạm đến lợi ích của con người, vì vậy kiểm tra những giải pháp, thử  nghiệm  cụ  thể  chỉ  được tiến hành trong những phạm vi rất hạn chế. Do vậy, phương   pháp quan trọng của kinh tế chính trị  là trừu tượng hoá khoa học. Phương pháp  trừu tượng hoá khoa học đòi hỏi gạt bỏ  những yếu tố ngẫu nhiên xảy ra trong  những quá trình và những hiện tượng được nghiên cứu, tách ra những cái điển  hình, bền vững,  ổn định trong những hiện tượng và quá trình đó, trên cơ  sở  ấy   nắm được bản chất của các hiện tượng, từ bản chất cấp một tiến đến bản chất   ở  trình độ  sâu hơn, hình thành những phạm trù và những quy luật phản ánh  những bản chất đó. Vấn đề quan trọng hàng đầu trong phương pháp này là giới   hạn của sự trừu tượng hoá. Việc loại bỏ những cái cụ thể nằm trên bề mặt của   cuộc sống phải bảo  đảm tìm ra được mối quan hệ  bản chất giữa các hiện   tượng dưới dạng thuần tuý nhất của nó; đồng thời phải bảo đảm không làm  mất nội dung hiện thực của các quan hệ được nghiên cứu; không được tuỳ tiện,   loại bỏ cái không được phép loại bỏ, hoặc ngược lại, giữ lại cái đáng loại bỏ.   Giới hạn trừu tượng hoá cần thiết và đầy đủ  này được quy định bởi chính đối  tượng nghiên cứu. Thí dụ, để vạch ra bản chất của chủ nghĩa tư bản hoàn toàn  có thể  và cần phải trừu tượng hoá sản xuất hàng hoá nhỏ, mặc dù nó thực sự  tồn tại với mức độ  ít hoặc nhiều  ở  tất cả  các nước tư  bản chủ  nghĩa, nhưng   không được trừu tượng hoá bản thân quan hệ  hàng hoá ­ tiền tệ, bởi vì tư  bản   lấy quan hệ  hàng hoá ­ tiền tệ  làm hình thái tồn tại của mình; hơn nữa, càng 
5. không được trừu tượng hoá việc chuyển hoá sức lao động thành hàng hoá, bởi vì   không có hàng hoá ­ sức lao động thì chủ nghĩa tư bản không còn là chủ nghĩa tư  bản nữa. Trừu tượng hoá khoa học gắn liền với quá trình nghiên cứu đi từ  cụ  thể  đến  trừu tượng, nhờ  đó nêu lên những khái niệm, phạm trù và vạch ra những mối  quan hệ  giữa chúng, phải được bổ  sung bằng một quá trình ngược lại ­ đi từ  trừu tượng đến cụ thể. Cái cụ thể này không còn là những hiện tượng hỗn độn,  ngẫu nhiên mà là bức tranh có tính quy luật của đời sống xã hội. Phương pháp trừu tượng hoá khoa học cũng đòi hỏi gắn liền với phương pháp  kết hợp lôgíc với lịch sử. Bởi lẽ, lịch sử bắt đầu từ đâu thì quá trình tư duy lôgíc cũng phải bắt đầu từ đó.  Theo cách nói của Ph. Ăngghen, sự  vận động tiếp tục của nó chẳng qua là sự  phản ánh quá trình lịch sử  dưới một hình thái trừu tượng và nhất quán về  lý  luận. Nó là sự phản ánh đã được uốn nắn, nhưng uốn nắn theo những quy luật   mà bản thân quá trình lịch sử hiện thực đã cung cấp. CHỨC  NĂNG   CỦA  KINH  TẾ  CHÍNH   TRỊ  MÁC   ­LÊNIN   VÀ  SỰ   CẦN  THIẾT NGHIÊN CỨU NÓ Chức năng của kinh tế chính trị Mác ­ Lênin Kinh tế chính trị Mác ­ Lênin là một trong ba bộ phận hợp thành của chủ nghĩa   Mác ­ Lênin, có quan hệ mật thiết với hai bộ phận kia là triết học và chủ nghĩa  xã hội khoa học. Kinh tế  chính trị  Mác ­ Lênin là biểu hiện mẫu mực của sự  vận dụng quan điểm duy vật lịch sử vào sự  phân tích kinh tế. Kinh tế  chính trị  Mác ­ Lênin thực hiện những chức năng sau đây: Chức năng nhận thức Kinh tế  chính trị  Mác ­ Lênin cung cấp những tri thức về sự vận động của các  quan hệ sản xuất, về sự tác động lẫn nhau giữa quan hệ sản xuất với lực lượng   sản xuất và kiến trúc thượng tầng, về những quy luật kinh tế của xã hội trong   những trình độ  phát triển khác nhau của xã hội. Đó là chìa khoá để  nhận thức   lịch sử  phát triển của sản xuất vật chất và lịch sử  phát triển của xã hội loài   người nói chung, về chủ nghĩa tư bản nói riêng để giải thích các hiện tượng và   quá trình kinh tế  đang diễn ra trong thực tiễn; phân tích nguyên nhân và dự  báo   triển vọng, chiều hướng phát triển kinh tế và xã hội. Những tri thức do kinh tế chính trị cung cấp là cơ sở  khoa học để  đề  ra đường   lối, chính sách kinh tế tác động vào hoạt động kinh tế, định hướng cho sự  phát   triển kinh tế và cũng là cơ sở nhận thức sâu sắc đường lối, chính sách kinh tế. Chức năng thực tiễn Giai cấp công nhân và nhân dân lao động nhận thức: nghiên cứu các quy luật  kinh tế là để thực hiện nhiệm vụ cải tạo thế giới. Các học thuyết kinh tế chính  trị  của Các Mác trang bị  cho công nhân và nhân dân lao động một công cụ  đấu  tranh giai cấp mạnh mẽ, giúp họ  nhận rõ sứ  mệnh lịch sử  của mình. Kinh tế  chính trị tuy không đưa ra những giải pháp cụ thể cho mọi tình huống trong cuộc 
6. sống, nhưng nó vạch ra những quy luật và những xu hướng phát triển chung,   cung cấp những tri thức và nếu thiếu chúng sẽ không giải quyết được tốt những   vấn đề cụ thể. Khi quần chúng đã nắm vững lý luận khoa học thì lý luận khoa   học sẽ  trở  thành lực lượng vật chất. Tính khoa học và cách mạng của kinh tế  chính trị Mác ­ Lênin là những yếu tố quyết định hành động thực tiễn của người   học, nâng cao hiệu quả  hoạt động thực tiễn đó, nhất là trong công cuộc xây   dựng xã hội mới, xã hội xã hội chủ nghĩa. Chức năng phương pháp Kinh tế chính trị là nền tảng lý luận cho một tổ hợp các khoa học kinh tế, trong   đó có các khoa học kinh tế  ngành, như  kinh tế  công nghiệp, nông nghiệp, xây   dựng, vận tải, lao động, tài chính, lưu thông tiền tệ  và tín dụng... Ngoài ra, nó  còn là cơ  sở  lý luận cho một loạt khoa học kinh tế  nằm giáp ranh giữa các tri   thức ngành khác nhau, như địa lý kinh tế, nhân khẩu học... Đối với các khoa học   kinh tế  nói trên, kinh tế chính trị thực hiện chức năng phương pháp luận, nghĩa  là cung cấp nền tảng lý luận khoa học, mang tính đảng cho các môn khoa học  kinh tế cụ thể. Chức năng tư tưởng Trên cơ  sở  nhận thức khoa học về  quy luật vận động và phát triển của chủ  nghĩa tư  bản, kinh tế  chính trị  Mác ­ Lênin đã góp phần đắc lực xây dựng thế  giới quan cách mạng và niềm tin sâu sắc của người học vào cuộc đấu tranh của   giai cấp công nhân nhằm xoá bỏ áp bức bóc lột giai cấp và dân tộc, xây dựng xã  hội mới ­ xã hội xã hội chủ  nghĩa, làm cho niềm tin có một căn cứ  khoa học   vững chắc đủ sức vượt qua khó khăn, kể cả những thất bại tạm thời trong quá  trình phát triển của cách mạng. Kinh tế  chính trị  Mác ­ Lênin, cùng với các bộ  phận hợp thành khác của chủ nghĩa Mác ­ Lênin, là vũ khí tư tưởng của giai cấp   công nhân và nhân dân lao động trong cuộc đấu tranh chống áp bức bóc lột, xây  dựng chế độ xã hội mới. Sự cần thiết phải nghiên cứu kinh tế chính trị Mác ­ Lênin Kinh tế chính trị Mác ­ Lênin có vai trò quan trọng trong đời sống xã hội. Trong  công cuộc đổi mới đất nước hiện nay, yêu cầu học tập, nghiên cứu kinh tế  chính trị Mác ­ Lênin càng được đặt ra một cách bức thiết, nhằm khắc phục sự  lạc hậu về  lý luận kinh tế, sự  giáo điều, tách rời lý luận với cuộc sống, góp   phần hình thành tư duy kinh tế mới. Nước ta đang xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội  chủ  nghĩa, do đó những kiến thức, khái niệm, phạm trù, quy luật... của kinh tế  thị trường mà kinh tế chính trị đưa ra là cực kỳ cần thiết không chỉ đối với quản   lý kinh tế  vĩ mô, mà còn cần thiết cho việc quản lý sản xuất ­ kinh doanh của   các doanh nghiệp và các tầng lớp dân cư. Đối với sinh viên ở các trường kinh tế, học tập kinh tế chính trị Mác ­ Lênin để  có cơ sở lý luận và phương pháp luận nhằm học tập tốt các môn khoa học kinh   tế  khác vì các môn kinh tế  khác đều phải dựa vào các kiến thức, các phạm trù  kinh tế và các quy luật mà kinh tế chính trị Mác ­ Lênin nêu ra.
7. Nói về tầm quan trọng của việc học tập kinh tế chính trị và khoa học xã hội nói   chung, Đại hội VII của Đảng đặt ra yêu cầu cải tiến nội dung và phương pháp  nghiên cứu giảng dạy khoa học xã hội, trước hết là chủ nghĩa Mác ­ Lênin theo  hướng lý luận gắn chặt với thực tiễn, nâng cao năng lực thực hành, khoa học xã  hội phải trở thành công cụ sắc bén trong việc đổi mới tư duy, xây dựng ý thức  và nhân cách xã hội chủ nghĩa, khắc phục những tư tưởng sai lầm... Đại hội lần  thứ IX của Đảng đã nhấn mạnh: Khoa học xã hội và nhân văn tập trung nghiên  cứu những luận cứ cho việc tạo động lực phát huy sức mạnh của toàn dân tộc,   tiếp tục đổi mới sâu rộng, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước   nhằm thực hiện dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh và đi  lên chủ  nghĩa xã hội. Đến Đại hội X, Đảng ta nêu rõ: "Phát triển khoa học xã   hội hướng vào việc tiếp tục góp phần làm sáng tỏ  những nhận thức về  chủ  nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ  nghĩa xã hội  ở  nước ta, giải đáp những   vấn đề  mới của kinh tế  thị  trường định hướng xã hội chủ  nghĩa; bước đi công   nghiệp hoá, hiện đại hoá...". 

Page 2

YOMEDIA

Đối tượng và phương pháp nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác - Lênin được trình bày với các nội dung chính: Đối tượng của kinh tế chính trị Mác - Lênin, phương pháp nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác - Lênin, chức năng của kinh tế chính trị Mác - Lênin và sự cần thiết nghiên cứu nó,... Để hiểu rõ hơn mời các bạn cùng tham khảo tài liệu.

06-09-2016 1768 22

Download

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2009-2019 TaiLieu.VN. All rights reserved.