Hay nhất
Bằng những quan sát tinh tế, sự am hiểu về thế giới loài vật, thông qua đoạn trích, Tô Hoài đã miêu tả chú Dế Mèn có vẻ đẹp khỏe khoắn, cường tráng, tràn đầy sức sống của một chú dế mới trưởng thành. Tuy nhiên chú ta lại có tính cách kiêu căng, tự phụ, luôn coi thường khinh khỉnh những người yếu ớt như chú Dế Choắt. Chỉ vì bày trò nghịch dại trêu chị Cốc mà khiến Choắt chết thảm. Qua cái chết và lời khuyên của Dế Choắt, Mèn ta đã vô cùng ân hận và tự rút ra cho mình bài học đường đời đầu tiên. Bài học qua câu chuyện của Dế Mèn: Tính kiêu căng, tự phụ, xốc nổi không chỉ tự gây hại cho mình mà còn làm hại những người khác, bởi vậy trong cuộc sống, chúng ta cần khiêm tốn, suy nghĩ thật kĩ càng trước khi làm việc gì đó và luôn sẵn lòng giúp đỡ người khác, nhất là những người yếu thế, gặp khó khăn hơn mình. Ngôi kể: Thứ nhất xưng "tôi", chú Dế Mèn tự kể về câu chuyện của mình khiến lời kể trở nên tự nhiên, chân thực.Nghệ thuật miêu tả ngoại hình, tính cách nhân vật đặc sắc, sinh động. Hệ thống ngôn ngữ tự nhiên, giàu chất gợi hình gợi cảm.
Những nét Khái quát giá trị nội dung, nghệ thuật đặc sắc truyện Bài học đường đời đầu tiên, trích Dế Mèn phiêu lưu kí của nhà văn Tô Hoài dưới đây chắc chắn là tài liệu cần thiết và hữu ích cho các em học sinh trong quá trình em ôn luyện về tác phẩm này.
Khái quát giá trị nội dung, nghệ thuật truyện Bài học đường đời đầu tiên
I. Tìm hiểu chung về tác giả và tác phẩm
1. Tác giả
- Tô Hoài: Tên thật là Nguyễn Sen, ông sinh ra tại quê nội ở thôn Cát Động, Kim Bài, huyện Thanh Oai, thành phố Hà Đông; lớn lên tại quê ngoại Nghĩa Đô, Từ Liêm, Hoài Đức [nay là phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội], trong một gia đình có truyền thống làm nghề thủ công.
+ Bút danh: Ngoài bút danh Tô Hoài được ghép từ tên của hai địa danh Tô Lịch và Hoài Đức, ông có nhiều bút danh khác như Duy Phượng, Phượng Vũ, Hồng Hoa, Vũ Đột Kích...
- Đời tư: Thuở nhỏ, ông đã trải qua nhiều công việc vất vả để kiếm sống như bán hàng, gia sư, kế toán,... trước khi chuyển qua việc sáng tác văn chương. Nhà văn có mối tình sâu nặng với một cô gái Sài thành tên Phượng nhưng do điều kiện ngặt nghèo lúc bấy giờ mà mối tình không thành, đành kéo dài suốt hai thế kỉ trong nỗi nhớ nhung xa cách. Để gợi nhớ những kỉ niệm hết sức đẹp đẽ, trong sáng về mối tình đầu với người con gái đó, trước cửa sổ phòng làm việc của mình, Tô Hoài luôn treo một giỏ bìm biển.
- Vài nét về tính cách tác giả: Tô Hoài là nhà văn lúc nào cũng dí dỏm, phóng khoáng, có lối nói chuyện rất riêng, rất lôi cuốn. Mọi người rất thích nghe ông kể chuyện/ nói chuyện bởi cái sự gần gũi, mộc mạc, bình dị mà hóm hỉnh của ông. Tuy nhiên trong công việc, ông luôn nghiêm túc và tận tâm, có khi rất nghiêm khắc với bản thân.
- Phong cách sáng tác của Tô Hoài:
+ Trước Cách mạng tháng Tám: Ông chủ yếu viết truyện về loài vật và truyện về nông thôn trong hoàn cảnh nghèo đói. Với những quan sát tinh tế, thông minh, những tìm tòi phát hiện mới mẻ, Tô Hoài lôi cuốn người đọc vào thế giới loài vật rất đỗi gần gũi, sinh động, thông qua tính cách và đời sống của thế giới loài vật tưởng chừng nhỏ bé ấy, nhà văn luôn thể hiện quan niệm nhân sinh sâu sắc. Khi viết về con người trước Cách mạng, ông đã miêu tả một cách chân thực về cuộc sống cùng quẫn, bế tắc, đói nghèo đến cùng cực của họ, từ đó bày tỏ niềm khát khao cuộc sống bình yên, tốt đẹp đến với những con người trong thời kì xã hội đen tối lúc bấy giờ.
+ Sau Cách mạng: Tô Hoài có sự chuyển mình mạnh mẽ cả về tư tưởng lẫn phong cách sáng tác, đề tài và chủ đề sáng tác được mở rộng. Ông không chỉ viết về cuộc sống của người dân nghèo ven ngoại thành Hà Nội mà hướng ngòi bút đến với nhiều vùng đất mới, đặc biệt là vùng Tây Bắc với lối viết mang đậm màu sắc văn hóa dân tộc. Dù sáng tác ở thể loại nào và viết về đối tượng nào, nhà văn Tô Hoài cũng đều rất thành công.
- Các tác phẩm tiêu biểu: Dế Mèn phiêu lưu kí, Vợ chồng A Phủ,...
2. Tác phẩm: Bài học đường đời đầu tiên
- Xuất xứ: Đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên có tên do người biên soạn sách đặt, trích ở chương I của tiểu thuyết Dế Mèn phiêu lưu kí của nhà văn Tô Hoài - tác phẩm xuất sắc nhất của ông viết cho thiếu nhi, đã được dịch sang hơn 30 thứ tiếng trên thế giới.
- Tóm tắt: Dế Mèn có ngoại hình của một chàng thanh niên cường tráng, khỏe mạnh nhưng tính tình xốc nổi, kiêu căng, tự phụ. Chàng ta luôn khinh thường và không chịu giúp đỡ người bạn hàng xóm là chú Dế Choắt gầy gò, ốm yếu đào hang. Đã thế, Dế Mèn còn bày trò trêu chị Cốc khiến chú Dế Choắt chết oan. Qua cái chết và lời tha thứ của Choắt khuyên Mèn bỏ tính hung hăng, bậy bạ, Mèn ta vô cùng hối hận. Đây cũng chính là bài học đường đời đầu tiên của chú.
II. Khái quát nội dung và đặc sắc nghệ thuật truyện Bài học đường đời đầu tiên
1. Giá trị nội dung
- Bằng những quan sát tinh tế, sự am hiểu về thế giới loài vật, thông qua đoạn trích, Tô Hoài đã miêu tả chú Dế Mèn có vẻ đẹp khỏe khoắn, cường tráng, tràn đầy sức sống của một chú dế mới trưởng thành. Tuy nhiên chú ta lại có tính cách kiêu căng, tự phụ, luôn coi thường khinh khỉnh những người yếu ớt như chú Dế Choắt. Chỉ vì bày trò nghịch dại trêu chị Cốc mà khiến Choắt chết thảm. Qua cái chết và lời khuyên của Dế Choắt, Mèn ta đã vô cùng ân hận và tự rút ra cho mình bài học đường đời đầu tiên.
- Bài học qua câu chuyện của Dế Mèn: Tính kiêu căng, tự phụ, xốc nổi không chỉ tự gây hại cho mình mà còn làm hại những người khác, bởi vậy trong cuộc sống, chúng ta cần khiêm tốn, suy nghĩ thật kĩ càng trước khi làm việc gì đó và luôn sẵn lòng giúp đỡ người khác, nhất là những người yếu thế, gặp khó khăn hơn mình.
2. Giá trị nghệ thuật
- Ngôi kể: Thứ nhất xưng "tôi", chú Dế Mèn tự kể về câu chuyện của mình khiến lời kể trở nên tự nhiên, chân thực.
- Nghệ thuật miêu tả ngoại hình, tính cách nhân vật đặc sắc, sinh động.
- Hệ thống ngôn ngữ tự nhiên, giàu chất gợi hình gợi cảm.
----------------------------HẾT-------------------------------
//thuthuat.taimienphi.vn/khai-quat-gia-tri-noi-dung-nghe-thuat-dac-sac-truyen-bai-hoc-duong-doi-dau-tien-48571n.aspx
Như vậy với bài viết trên đây, các em học sinh đã dễ dàng hơn trong việc Khái quát giá trị nội dung và đặc sắc nghệ thuật truyện Bài học đường đời đầu tiên,em cũng có thể đón đọc thêm các bài viết khác trong tài liệu Văn lớp 6 như: Khái quát giá trị nội dung và đặc sắc nghệ thuật bài Đêm nay Bác không ngủ; Khái quát giá trị nội dung, nghệ thuật bài Lao xao; Khái quát giá trị nội dung, nghệ thuật bài Vượt thác;Khái quát giá trị nội dung, nghệ thuật bài Buổi học cuối cùng; Khái quát giá trị nội dung, nghệ thuật bài Sông nước Cà Mau.
Hãy viết một đoạn văn trình bày nội dung và nghệ thuật của văn bản " bài học đường đời đầu tiên "
Bằng những quan sát tinh tế, sự am hiểu về thế giới loài vật, thông qua đoạn trích, Tô Hoài đã miêu tả chú Dế Mèn có vẻ đẹp khỏe khoắn, cường tráng, tràn đầy sức sống của một chú dế mới trưởng thành. Tuy nhiên chú ta lại có tính cách kiêu căng, tự phụ, luôn coi thường khinh khỉnh những người yếu ớt như chú Dế Choắt. Chỉ vì bày trò nghịch dại trêu chị Cốc mà khiến Choắt chết thảm. Qua cái chết và lời khuyên của Dế Choắt, Mèn ta đã vô cùng ân hận và tự rút ra cho mình bài học đường đời đầu tiên.Bài học qua câu chuyện của Dế Mèn: Tính kiêu căng, tự phụ, xốc nổi không chỉ tự gây hại cho mình mà còn làm hại những người khác, bởi vậy trong cuộc sống, chúng ta cần khiêm tốn, suy nghĩ thật kĩ càng trước khi làm việc gì đó và luôn sẵn lòng giúp đỡ người khác, nhất là những người yếu thế, gặp khó khăn hơn mình.Ngôi kể: Thứ nhất xưng "tôi", chú Dế Mèn tự kể về câu chuyện của mình khiến lời kể trở nên tự nhiên, chân thực. Nghệ thuật miêu tả ngoại hình, tính cách nhân vật đặc sắc, sinh động. Hệ thống ngôn ngữ tự nhiên, giàu chất gợi hình gợi cảm.
Câu hỏi hot cùng chủ đề
-
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:
Mưa mùa xuân xôn xao, phơi phới. Những hạt mưa bé nhỏ, mềm mại, rơi như nhảy nhót. Hạt nọ tiếp hạt kia đan xuống mặt đất [...] Mặt đất đã kiệt sức bỗng thức dậy, âu yếm đón lấy những giọt mưa ấm áp, trong lành. Đất trời lại dịu mềm, lại cần mẫn tiếp nhựa cho cây cỏ. Mưa mùa xuân đã mang lại cho chúng cái sức sống ứ dầy, tràn lên các nhánh lá mầm non. Và cây trả nghĩa cho mưa bằng cả mùa hoa thơm trái ngọt.
[Tiếng mưa - Nguyễn Thị Thu Trang]
1. Đoạn văn trên được viết theo phương thức biểu đạt nào? [0,5 điểm]
2. Xác định và chỉ ra một biện pháp tu từ được tác giả sử dụng trong văn bản? [1 điểm]
3. Mưa mùa xuân đã đem đến cho muôn loài điều gì? [1 điểm]
4. Dựa vào nội dung câu in đậm trên, là một người con em sẽ trả nghĩa cho cha mẹ, thầy cô như thế nào khi đang ngồi trên ghế nhà trường? [1,5 điểm]
II. LÀM VĂN [6 điểm]
Giờ ra chơi luôn đầy ắp tiếng cười, tiếng nói, hãy viết bài văn tả quang cảnh ra chơi sân trường em.
Đáp án đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 6 năm 2020 - 2021
I. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN [4 điểm]
1. Phương thức biểu đạt chính là miêu tả [ 0,5 điểm]
2. Xác định một biện pháp tu từ:
Học sinh xác định và chỉ ra một trong những biên pháp tu từ sau: [1 điểm]
- Nhân hóa:
-> Hạt nọ tiếp hạt kia đan xuống mặt đất.
-> Mặt đất đã kiệt sức bỗng thức dậy, âu yếm đón lấy những giọt mưa ấm áp, trong lành.
-> Đất trời lại dịu mềm, lại cần mẫn tiếp nhựa cho cây cỏ.
- So sánh -> Những hạt mưa bé nhỏ, mềm mại, rơi như nhảy nhót.
- Ẩn dụ -> Và cây trả nghĩa cho mưa bằng cả mùa hoa thơm trái ngọt.
3. Mưa mùa xuân mang đến cho muôn loài:
Có thể trả lời 1 trong 2 ý sau:
Mưa mùa xuân mang đến cho muôn loài sự sống và sức sống mãnh liệt. [1 điểm]Mặt đất đã kiệt sức bỗng thức dậy, âu yếm đón lấy những giọt mưa ấm áp, trong lành. Đất trời lại dịu mềm, lại cần mẫn tiếp nhựa cho cây cỏ. [0,5 điểm]Mưa mùa xuân đã mang lại cho chúng cái sức sống ứ dầy, tràn lên các nhánh lá mầm non. [0,5 điểm]
4. Em sẽ trả nghĩa cho cha mẹ, thầy cô khi đang ngồi trên ghế nhà trường:
Chăn chỉ học tập, đạt thành tích cao trong học tập. [0,75 điểm]Yêu thương, kính trọng, ngoan ngoãn, lễ phép. [0,75 điểm]
II. LÀM VĂN [6 điểm]
*Yêu cầu hình thức:
Trình bày đúng hình thức một bài văn, viết đúng thể loại văn miêu tả.Kết cấu chặc chẽ, diễn đạt trôi chảy, không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, ngữ pháp.
* Yêu cầu nội dung:
Mở bài:
Giới thiệu quang cảnh giờ ra chơi bổ ích, thú vị. [0,5điểm]
Thân bài: [5 điểm]
* Tả khái quát quang cảnh trước giờ ra chơi
Sân trường vắng vẻ, có thầy giám thị đi lại, cô lao công quét dọn.Không gian chim chóc, nắng vàng…Tiếng chuông reo vang lên báo hiệu giờ ra chơiThầy cô kết thúc tiết học các bạn ùa ra sân chơi.
* Trong giờ ra chơi:
Học sinh ùa ra sân, thầy cô vào phòng giáo viên nghi ngơi.Sân trường rộn rã tiếng cười, mỗi nhóm học sinh chơi những trò chơi khác nhau: bóng rổ, cầu lông, đá bóng…Ghế đá có vài bạn ngồi trao đổi bài, nói chuyện cười rúc rích…Những chú chim trên cành hót ríu rít….Những con gió….Khôn mặt các bạn đã lấm tấm mồ hôi…
* Sau giờ ra chơi:
Tiếng chuông reo kết thúc giời ra chơiCác bạn học sinh nhanh chân vào lớp học.Sân trường vắng vẻ trở lại…
Kết bài: [0,5điểm]
Suy nghĩ của em về giờ ra chơi.
*Lưu ý: Tùy vào cách diễn đạt của HS để cho điểm phù hợp.