Mỏ ta chuyển động quay quanh Mặt Trời của Trái Đất

Ngày soạn:Ngày dạy: Tuần: Tiết:

Bài 8. SỰ CHUYỂN ĐỘNG CỦA TRÁI ĐẤT QUANH MẶT TRỜII. MỤC TIÊU

1. Kiến thức:

- Trình bày được chuyển động quay quanh Mặt Trời của TĐ: hướng, quỹ đạo vàtính chất của chuyển động.

- Trình bày được hệ quả của chuyển động của TĐ quanh MT: Hiện tượng các mùatrên Trái Đất.

2. Kĩ năng:

- Sử dụng hình vẽ để mơ tả chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời.

- Dựa vào hình vẽ mơ tả hướng chuyển động, quỹ đạo chuyển động, độ nghiêng vàhướng nghiêng của trục TĐ khi chuyển động trên quỹ đạo.

3. Thái độ:

- Giáo dục học sinh thái độ u thích mơn học.4. Định hướng phát triển năng lực:

- Năng lực quan sát, mô tả, tư duy, hợp tác giải quyết vấn đề, thuyết trình.BẢNG MƠ TẢ CÁC MỨC ĐỘ NHẬN THỨC

Nhận biết Thông hiểu Vận dụng

Vận dụng thấp Vận dụng cao- Chuyển

động quayquanh MặtTrời củaTrái Đất- Hệ quả củachuyển độngcủa Trái Đấtquanh MặtTrời.

- Nguyên nhân dẫntới hệ quả chuyểnđộng của Trái Đấtquanh Mặt Trời.

- Dựa vào hình vẽ mơ tả hướng chuyển động, quỹđạo chuyển động,độ nghiêng và hướng nghiêng của trục TĐ khi chuyển động trênquỹ đạo.

- Làm mô hình chuyển
động của Trái Đấtquanh Mặt Trời.

II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1. Giáo viên:

- Tranh vẽ về sự chuyển động của Trái đất quanh Mặt trời.- Mơ hình sự chuyển động của Trái đất quanh Mặt trời.- Hình vẽ SGK.

2.Học sinh:- Sách giáo khoa.

III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬPA. Hoạt động khởi động

- GV đặt câu hỏi: Hãy tìmnhững câu thơ, câu cadao, tục ngữ nói về cácmùa trong năm. Tại saolại có các mùa trên TráiĐất?

- HS trả lời. - GV định hướng vào bài:ngồi chuyển động quanhtrục Trái Đất cịn chuyểndộng quanh Mặt Trời, sựchuyên động đó sinh racác mùa trên Trái Đất vàhiện tượng ngày đêm dàingắn khác nhau trongnăm. Giờ học này chúngta sẽ tìm hiểu về chuyếnđộng quanh Mặt Trời củaTrái Đất.

B. Hình thành kiến thức mới

Hoạt động 1: Tìm hiểu hướng chuyển động và thời gian chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời

[ 1 ] Phương pháp/ kỹ thuật dạy học: sử dụng tranh vẽ SGK, đàm thoạigơi mở.

[ 2 ] Hình thức tổ chức hoạt động: theo nhóm .

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung chính

Bước 1: GV dùng tranh vẽchuyển động cùa Trái Đấtquanh Mặt Trời và quả ĐịaCầu đê mỏ tả chuyển độngtịnh tiến của Trái Đất trênquỹ đạo. GV nhấn mạnh cácvị trí Hạ chí, Đơng chí,Xn phân và Thu phân.GV yêu cầu các HS cùng bàn trao đổi theo cặp đê trả lời câu hỏi: Đọc SGK, quan sát hình 23, hãy cho biết:+ Hướng chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời.+ Thời gian Trái Đất chuyểnđộng 1 vòng quanh Mặt Trời.

- Bước 2: HS trongnhóm trao đổi, bổsung cho nhau.

- Bước 3: Đại diệnnhóm phát biểu, cácnhóm khác bổ sung.- Biíớc4: GV chuẩn

- HS quan sát, lắngnghe.

- HS làm việc theocặp / nhóm

- HS trình bày

1. Chuyển động của TráiĐất quanh mặt trời

- Trái Đất chuyển dộngquanh Mặt Trời theomột quỹ đạo có hìnhelip gần trịn.

kiến thức.

GV lưu ý HS: thời gian Trái Đất chuyển động một vòng quanh Mặt Trời là 365 ngày,6 giờ nhưng để làm lịch cho tiện người ta chỉ lấy tròn 365 ngày. Như vậy, cứ 4 năm lại thừa ra 1 ngày đó là năm nhuận, tháng 2 của nămnhuận có 29 ngày.

- HS lắng nghe

- Trái Đất chuyển dộng quanh Mặt Trời theo một quỹ đạo có hình elip gầntrịn.

- Hướng chuyển độn?: từ Tây sang Đơng.

- Thời gian Trái Đất chuyển động một vòng quanh Mặt Trời là 365 ngày, 6giờ.

Hoạt động 2: Tìm hiểu hướng nghiêng và ẩộ nghiêng của trục Trái Đất khi TráiĐất quay quanh Mặt Tròi [Cả lớp]

- Bước 1: GV đặt câuhỏi: Đọc SGK, quansất hình 23, hãy nhậnxét về độ nghiêng vàhướng nghiêng củatrục Trái Đất ở các vịtrí hạ chí, đơng chí,xuân phân, thu phân.- Bước 2: Một HS trả

lời, các HS khác nhậnxét, bổ sung.

- Bước 3: GV chuẩnkiến thức. GV yêucầu 1 HS đọc bài đọcthêm trang 27 SGK.Với đối tượng HS khá - giỏi GV có thể giới thiệu cho các em biết khi chuyểnđộng trên quỹ đạo, khoảng

- HS lắng nghe câu hỏi.

- Hoạt động cá nhân

- HS trả lời

cách từ Trái Đất đến Mặt Trời không đều nhau. Vào ngày 3 - 4 tháng 1, khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là 147 triệu km, vào ngày 4 - 5 tháng 7, khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là 152 triệu km.

- Khi chuyển dộng trên quỹ đạo quanh Mặt Trời, trục Trái Đất lúc nào cũnggiữ nguyên độ nghiêng 66°33' trên mặt phảng quỹ đạo và hướng nghiêngcứa trục khơng đổi. Đó là sự chuyển dộng tịnh tiến.

Hoạt động 3: Tìm hiểu về các ngày hạ chí, đơng chí, xn phân và thu phân[Thảo luận nhóm]

[ 1 ] Phương pháp/ kỹ thuật dạy học: sử dụng hình vẽ SGK, sử dụng SGK [ 2 ] Hình thức tổ chức hoạt động: theo nhóm.

- Bước 1: GV chia nhóm, giao nhiệm vụ cho các nhómvà hoạt độns các nhóm trả lời câu hỏi: Đọc SGK mục 2,kết hợp quan sát hình 23, hãy điền thơng tin vào bảng sau:

+ Nhóm 1: Điền thơng tin của nửa cầu Bắc.

+ Nhóm 2: Điền thơng tin của nửa cầu Nam.

- Bước 2: HS trao đổi, bổ sungcho nhau, sau đó đại diệncác nhóm lên chỉ trên tranhvẽ chuyển động của Trái Đấtquanh Mặt Trời để trả lời.Các HS khác nhận xét, bổsung.

- Bước 3: GV chuẩn kiến thức:

- HS tiến hành chianhóm

Phiếu học tậpNgày/

tháng Nửa cầu Tiết Vị trí của

nửa cầu so với Mặt Tròi

Lượng nhiệtvà ánh sángnhận được

Mùa

22/6 Nửa cầu Bắc Hạ chíNửa cầu Nam

99/12 Nửa cầu BắcNửa cầu Nam21/3 Nửa cầu Bắc

Nửa cầu Nam23/9 Nửa cầu Bắc

Nửa cầu NamBảng chuẩn kiến thức:Ngày/

tháng

Nửa cầu Tiết Vị trí của

nửa cầu so với Mặt Trời

Lượng nhiệt và ánh sáng nhận được

Mùa

22/6

Nửa cầu Bắc Hạ chí Ngả về phía

Mặt Trời Nhiều Hạ

Nửa cầu Nam Đỏng chí Chếch xa

Mặt Trời Ít Đơng

22/12

Nửa cầu Bắc Đơng chí Chếch xa

Mặt Trời Ít Đơng

Nửa cầu Nam Hạ chí Ngả về phía

Mặt Trời Nhiều Hạ

21/3 Nửa cầu Bắc Xuân phân Hai nửa cầu hướng về Mặt Trời như nhau

Hai nửa cầu nhân đươc lượngnhiệt và ánh sáng như nhau

Xuân

Nửa cầu Nam Thu phân Thu

23/9 Nửa cầu BắcNửa cầu Nam Xuân phânThu phân ThuXuân- Bước 4: GV đặt câu hỏi: Căn cứ

vào kết quả thảo luận nhóm, hãycho biết:

+ Hiện tượng mùa ở cùng 1 thời điểm của hai nửa cầu có giống nhau khơng?

- Bước 5: GV gọi một số HS trảlời, các HS khác nhận xét.

- Bước 6: GV chuẩn kiến thức:

Hoạt động 4: Hoàn thành bài tập 3 trang 27

[ 1 ] Phương pháp/ kỹ thuật dạy học: sử dụng SGK, kiến thức cử bài.[ 2] Hình thức tổ chức hoạt động: theo cặp.

- Bước 1: GV giao nhiệm vụ chocác nhóm: Đọc câu 3 phần Câuhỏi và bài tập trang 27, hãy chobiết cách tính mùa ở nửa cầu Bắctheo âm - dương lịch và cách tínhmùa theo dương lịch khác nhaunhư thế nào?

- Bước 2: HS các nhóm trao đổi,tìm hiểu, sau đó đại diện cácnhóm lên trình bày, các nhómkhác nhận xét, đánh giá.

- Bước 3: GV bổ sung kiến thức [Cách tính mùa theo âm - dương lịch và cách tính mùa theo dương lịch có sự khác nhau về thời gian bắt đầu và kết thúc].C. Hoạt động củng cố , luyện tập.

1. HS tham gia trị chơi ơ chữ

- Ơ số 1: có 5 chữ cái - Tên của ngày 22/6 ờ nửa cầu Bắc [lấy chữ I].

H Ạ C H Í

- Ơ số 2: có 11 chữ cái - Hướng chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời [lấy chữ T và chữ N].

T Â Y S A N G Đ Ô N G

- Khi Trái Đất chuyển động xung quanh Mặt Trời, hai nửa cầu lẩn lượt ngả về phía Mặt Trời nên sinh ra hiện tượng các mùa.

- Ơ số 3: có 7 chữ cái - Đây là khu vực nhận được tia vng góc và ngày 21/3 và 23/9 [lấy chữ I].

X Í C H Đ Ạ O

- Ơ số 4: có 6 chữ cái - Khi nửa cầu Bác là mùa xuân thì ở nửa cầu Nam là mùa này [lấy chữ T].

M Ù A T H U

- Ơ số 5: có 9 chữ cái - Do Trái Đất tự quay quanh trục nên các vật chuyển động trên bề mặt Trái Đất bị hiện tượng này [lấy chữ Ê và chữ N].

L Ệ C H H Ư Ớ N G

- Ô số 6: có 8 chữ cái - Tên của ngày 23/9 ở nửa cầu Nam [lấy chữ H].

X U Â N P H Â N

—» Từ chìa khóa: gồm 8 chữ cái - Tên gọi chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời.

T Ị N H T I Ế N

D. Hướng dẫn tự học

1. Dựa vào hiểu biết của bản thân, hãy nêu sự khác nhau về phàn hóa mùa ở miền Bắc và miền Nam nước ta.

2. Các ngày hạ chí. đơng chí, thu phân và xn phân ở nửa cầu Nam là những ngày nào.

Video liên quan