Nghệ thuật xây dựng nhân vật trong Những đứa con trong gia đình

Giá trị nội dung và nghệ thuật trong Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi


1. Giá trị nội dung

  • Giá trị hiện thực
    • Cuộc chiến đấu khốc liệt giữa ta và kẻ thù và hình ảnh của một miền Nam đau thương mà kiên cường.
    • Số phận đau thương, mất mát của nhân dân miền Nam: cả gia đình phải chịu chung nỗi đau dưới gót giày xâm lược của kè thù. Chúng gieo rắc cái chết lên những người dân thường vô tội.
  • Giá trị nhân đạo
    • Tố cáo tội ác của kè thù xâm lược khi đã giày xéo, gây ra cái chết oan uổng cho con người trên mảnh đất này. 
    • Cảm thông, chia sẻ với những nỗi đau mất mát của người dân Nam Bộ. Đồng thời đó cũng là nỗi đau khi phải chứng kiến số phận và sự buộc lòng phải trưởng thành, gánh vác trách nhiệm của non sông, đất nước của những đứa trẻ ngây ngô, lộc ngộc như Chiến, như Việt
    • Sự khâm phục, ca ngợi lòng dũng cảm, kiên cường và hi sinh lớn lao của nhân dân miền Nam, của những đứa trẻ vì sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước
    • Thôi thúc, giục giã và khơi dậy trong lòng thế hệ trẻ niềm căm thù giặc sâu sắc mà đứng lên chiến đấu chống lại kè thù, để nỗi đau, để cái chết không còn hiện hình trong những gia đình, trên những mảnh đất quê hương

2. Giá trị nghệ thuật

  • Nghệ thuật trần thuật độc đáo với việc đặt điểm nhìn nghệ thuật vào nhân vật Việt, để cho nhân vật tự kể về cuộc đời mình và gia đình mình làm tăng tính chân thực của câu chuyện và biến câu chuyện trở thành dòng hồi ức của nhân vật.
  • Câu chuyện mang đậm chất sử thi qua hình ảnh của những khúc sông trong dòng sông truyền thống của gia đình, qua cuốn gia phả của chú Năm
  • Ngôn ngữ kể chuyện gần gũi, sinh động đã tạo ra không gian sinh hoạt, văn hóa đậm chất Nam Bộ


Trắc nghiệm ngữ văn 12: bài Những đứa con trong gia đình

Thông qua quá trình theo dõi video bài giảng hướng dẫn đọc hiểu truyện ngắn Những đứa con trong gia đình – Nguyễn Thi của cô  Phan Thị Mỹ Huệ, giúp các em củng cố lại những kiến thức cơ bản nhất về những đặc sắc nghệ thuật được thể hiện trong tình huống truyện, trong nghệ thuật trần thuật, đặc sắc trong nghệ thuật khắc họa tâm lý nhân vật Chiến và Việt cũng như là cách sử dụng ngôn ngữ đậm chất Nam bộ. Bài giảng được trình bày một cách chi tiết, dễ hiểu và dễ ghi nhớ; giúp các em có đủ cơ sở lý luận tiến hành viết bài văn được chính xác và hấp dẫn hơn. Mời các em cùng theo dõi!

B. Dàn ý chi tiết

a. Mở bài

  • Giới thiệu tác giả Nguyễn Thi và tác phẩm Những đứa con trong gia đình.
  • Dẫn dắt vào vấn đề: Đặc sắc nghệ thuật trong tác phẩm Những đứa con trong gia đình.

b. Thân bài

  • Những nét khái quát chung:
    • Hoàn cảnh sáng tác
    •  Nội dung truyện
  • Những nội dung cần làm rõ:
    • Tác giả tạo tình huống khá hấp dẫn, độc đáo. Đó là Việt một cậu con trai mới lớn, đi chiến đấu bị thương nặng nằm giữa rừng khi tỉnh khi mê và hồi tưởng lại những kí ức đẹp đẽ nhất.
    • Nghệ thuật trần thuật độc đáo: Nhà văn đã trần thuật theo điểm nhìn của nhân vật, kể lại bằng giọng điệu của nhân vật. Kết hợp với tình huống truyện rất đặc biệt, cách trần thuật này đã đưa người đọc sống lại không khí sau một trận đánh. Và chính trong dòng hồi tưởng của nhân vật, tất cả những gì thân thương nhất, ấm áp nhất với gia đình đã hiện về sống động trong dòng suy nghĩ miên man của Việt.
    • Khắc họa tâm lí nhân vật sâu sắc, khả năng xâm nhập sâu vào nội tâm nhân vật, diễn tả nhân vật một cách tinh tế [dẫn chứng phân tích các nhân vật trong tác phẩm]
    • Đậm chất Nam bộ: Nghệ thuật miêu tả, xây dựng khung cảnh với cảnh sông nước, bưng biền, mương rạch, ghe xuồng cũng những câu hò đặc trưng. Tính cách, tâm lí và hành động nhân vật cũng mang đậm tính chất, phong cách người dân Nam bộ.
  • Nhận xét:
    • Tác phẩm có sự hài hòa giữa nội dung và nghệ thuật, mang đậm phong cách nghệ thuật Nguyễn Thi.
    • Nguyễn Thi rất xứng đáng với danh hiệu “Nhà văn của người nông dân Nam Bộ”. Bởi thông qua tác phẩm này ta thấy rõ ông am hiểu tường tận từ ngôn ngữ, khung cảnh thiên nhiên đến tính cách và tâm hồn con người nơi đây.

c. Kết bài

  • Nêu nhận xét, đánh giá về nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm.
  • Mở rộng vấn đề bằng suy nghĩ và cảm nhận của cá nhân.

Bài văn mẫu

​Đề bài: Phân tích những đặc sắc nghệ thuật trong truyện ngắn Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi.

Gợi ý làm bài​

Nguyễn Thi là nhà văn tiêu biểu của văn học cách mạng Việt Nam với một số tác phẩm: Người mẹ cầm súng, Mẹ vắng nhà… Những trang văn ấy đã tạo nên vị trí không ai có thể thay thế Nguyễn Thi trong nền văn học dân tộc: nhà văn của Nam Bộ. Những đứa con trong gia đình là tác phẩm thành công của ông viết về truyền thống yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng của một gia đình cách mạng. Đọc tác phẩm người đọc nhận thấy rõ đặc sắc nghệ thuật trong cách biếu hiện chủ đề tư tưởng của nhà văn Nguyễn Thi. Tác phẩm văn học được tạo nên bởi hai yếu tố nội dung và nghệ thuật. Cho nên nghệ thuật là yếu tố đầu tiên tạo ấn tượng đối với người đọc. Nhờ nghệ thuật mà chủ đề tư tưởng của tác phẩm được bộc lộ rõ nét. Hơn nữa, sử dụng sáng tạo các phương thức nghệ thuật là thước đo tài năng của người nghệ sĩ. Những đứa con  trong gia đình là một truyện ngắn như vậy. Tác phẩm được rút trong tập “truyện và kí”, rất tiêu biểu cho phong cách của Nguyễn Thi. Tác phẩm hấp dẫn người đọc ở việc nhà văn sáng tạo nên tình huống truyện độc đáo, nghệ thuật trần thuật độc đáo và thành công trong nghệ thuật xây dựng nhân vật.

—Để tham khảo nội dung đầy đủ của tài liệu, các em vui lòng tải về máy hoặc xem trực tuyến—

Truyện ngắn Những đứa con trong gia đình đã khẳng định tài năng của Nguyễn Thi trong nghệ thuật sáng tạo tình huống, nghệ thuật trần thuật và nghệ thuật xây dựng nhân vật. Qua hình thức nghệ thuật độc đáo, chủ để của tác phẩm đã được bộc lộ rõ nét. Cùng viết về một để tài quen thuộc, phản ánh cuộc kháng chiến gian khô của dân tộc nhưng Nguyễn Thi không miêu tả sự đau thương ấy ở một tập thể anh hùng cách mạng mang tính cộng đồng như trong Rừng xà nu mà thông qua lăng kính gia đình, từ câu chuyện một gia đình để khái quát lên thành câu chuyện của đất nước. Đồng thời, truyện ngắn còn cho người đọc thấy được tâm hồn con người Nam Bộ – con người của phẩm chất anh hùng, con người của sự tình nghĩa. Tác phẩm khép lại mà người đọc không thể quên một giọng văn Nguyễn Thi, một cá tính Nguyễn Thi, một phong cách Nguyễn Thi – nhà văn của Nam Bộ.

Tài liệu trên dã giúp các em có thêm bài văn mẫu, hệ thống kiến thức và sơ đồ tư duy về đề tài phân tích những đặc sắc về nghệ thuật được thể hiện qua tác phẩm Những đứa con trong gia đình. Ngoài rác các em có thể tham khảo thêm bài giảng  Những đứa con trong gia đình để chuẩn bị cho kì thi THPT Quốc gia được tốt hơn. Chúc các em có một quá trình ôn thi THPT Quốc gia hiệu quả và thoải mái!

–MOD Ngữ văn HOC247 [tổng hợp và biên soạn]

Đã có trọn bộ đề thi thử THPT Quốc Gia 2022 các môn: vip.dethihsg247.com
Hàng ngàn mã giảm giá shopee 0đ hôm nay cập nhật tại đây

Đề bài: Nhận xét của anh chị về nghệ thuật xây dựng nhân vật Việt trong truyện ngắn những đứa con trong gia đình của nguyễn đình thi.

Mở bài: Giới thiệu về nhân vật Việt trong truyện ngắn ” Những đứa con trong gia đình”

Nguyễn Thi có quê gốc ở miền Bắc nhưng ông lại chọn mảnh đất Nam Bộ để xây dựng lâu đài sự nghiệp văn học của mình.Tên tuổi của ông đã gắn liền với những tác phẩm tên tuổi như Người mẹ cầm súng, Những đứa con trong gia đình… Và Những đứa con trong gia đình thật đặc biệt, suất sắc để lại nhiều ấn tượng trong em. Trong toàn bộ câu chuyện tác giả đã dựng nên được hình tượng những người con trong một gia đình lớn, gia đình cách mạng. Họ gắn bó với nhau trong tình ruột thịt, hòa với tình yêu quê hương đất nước, căm thù ngùn ngụt bọn xâm lược, tay sai qua nhiều thế hệ trong gia đình ấy. Nhân vật Việt cũng vậy tiêu biểu  trẻ gan góc, tinh thần chiến đấu tiếp thu rất đáng nể.

Thân bài: Nêu nghệ thuật xây dựng nhân vật Việt trong truyện ngắn ” Những đứa con trong gia đình”

Truyên những đứa con trong gia đình được Nguyễn Thi viết năm 1966 khi ông đang công tác tại tạp chí Văn nghệ quân giải phóng. Truyện có kể về nhân vật Việt, trong một trận chiến ác liệt tại một cánh rừng cao su.Việt bị thương nặng và lạc mất đồng đội. Giữa những lần ngất đi tỉnh lại, dòng hồi ức đã đưa Việt về với kỉ niệm gia đình [ ông nội, ba má, chú Năm, chị Chiến],… ba ngày sau đó, đồng đội tìm được Việt và đưa về bệnh viện dã chiến. Sức khoe Việt dần được bình phục. Đội trưởng Tánh giục Việt viết thư kể cho chị Chiến về chiến công của mình. Việt định viết nhưng  nghĩ thành tích của mình chưa xứng đáng.

Nhân vật Việt được sinh ra trong một gia đình giàu truyền thống cách mạng.Trên Việt là người chị Chiến cùng được hưởng nền giáo dục về tư tưởng bảo vệ cách mạng từ Ông nội, chú năm, ba má Việt đều là những con người cán bộ cách mạng trung kiên. Gia đình ấy nếu ví như dòng sông , có lẽ thế hệ trẻ của gia đình như là khúc sông sau, xa hơn cả. Trong tim họ luôn ghi nặng tình cảm gia đình vì vậy dễ hiểu Việt nhiều lần ngất đi tỉnh lại nhưng mỗi lần tỉnh lại anh lại nhớ về gia đình.

Trong hoàn cảnh đầy đau thương nước nhà bị giặc chiếm đánh, phá hoại những thôn xóm yên bình, nỗi đau ấy đã đặt chân vào gia đình Việt, Ba má đã hy sinh thì lòng hiếu thảo của Việt và người chị hai lại càng dâng cao rõ rệt trước hết là thể hiện ở mối căm thù với bọn Mỹ- Ngụy. Tuy còn nhỏ tuổi, chí căm thù đã thôi thúc một nguyện vọng chính đáng “được cầm súng đánh giặc để trả thù cho ba má”. Rất hào hứng đăng kí tòng quân mặc dù chưa đủ tuổi, với khí thế hừng hực.

Ở Việt, tuy mạnh mẽ là thế nhưng vẫn còn những nét rất hồn nhiên, thú vị trong tính cách có phần tinh nghịch ở cậu chàng tuổi mới lớn.Bên người luôn là cái “ ná thun nhỏ để bắn chim hồi nhỏ”.Có điệu cười “lỏn lẻn” rất dễ thương. Tuy là một chàng lính đứng trong hàng quân ngũ, Việt thú thật “ anh không cảm thấy sợ vết thương đau nặng, mà chỉ sợ bóng đêm buông, và sợ ma nhát”. Sự tranh giành nhỏ từ những vụ bắt ếch được nhiều hay ít, đến công việc nhà, lớn hơn chút còn để chị chiến phải nhường vì đòi hỏi công nhận thành tích bắn tàu chiến giặc và  hơn nữa còn được chú Năm ghi chiến công vào cuốn sổ gia đình.

Đêm ghi danh tòng quân đầy xúc động,vẫn hài hước với phần giành nhau đi bộ đội.Còn ngây thơ, vô tư, hiếu động lại là  con trai, là em quen được chiều chuộng nên mọi việc đều “ Ỷ lại, phó mặc tất cả” cho chị, vô lo vô nghĩ ngược hẳn với sự chu toàn của bà chị. Nghe chị bàn việc gia đình một cách nghiêm túc, Việt vẫn vô tư “Lăn kềnh ra ván cười khì khì” và cứ ậm ừ cho qua chuyện, vừa nghe vừa “ chụp một con đom đóm úp trong lòng bàn tay rồi ngủ quên lúc nào không biết” luôn để lại ấn tượng trong lòng người đọc. Nhưng Anh chàng ấy trong thâm tâm luôn là người rất biết yêu thương chị,  không tránh khỏi sợ mất chị nên Việt dù có hay chia sẻ, tâm sự và là người hòa đồng với bạn bè nhưng chẳng bao giờ nhắc đến chị gái và giấu đi như của riêng.

Với nghệ thuật xây dựng tình huống truyện độc đáo của tác giả, Câu chuyện được tiếp nối qua dòng hồi ức chập chờn của nhân vật nhưng đầy tính chân thật, cảm động. Khi tỉnh dậy lần thứ nhất, Việt nhớ và thương má “Ước gì bây giờ lại được gặp má… má sẽ ghé lại xoa đầu Việt, đánh thức Việt dậy rồi lấy xoong cơm đi làm đồng để dưới xuồng lên cho Việt ăn” kỉ niệm ùa về đầy xúc động nghẹn ngào. Đến cả cái ngày trước khi lên đường nhập ngũ, Việt nhớ cả cảnh hai chị em khiêng bàn thờ má sang gửi nhà chú Năm, nhớ như in nét mặt, câu từ của chị Chiến: “Nào, đưa má sang ở tạm bên nhà chú, chúng con đi đánh giặc trả thù cho ba má, đến chừng nước nhà độc lập con lại đưa má về” chỉ riêng chi tiết này có thể thấy cả hai chị em đều là những người con rất chu đáo với hương hồn má trước khi đi xa,họ làm vậy   để yên tâm chiến đấu, là lời hứa trước linh hồn má với niềm tin  chiến thắng vào Cách mạng. Việt còn thương Chú Năm, nhớ giọng hò “đục và tức như gà gáy”… Những hình ảnh, dòng suy nghĩ trên tuy không nhiều và rõ nhưng nhấn mạnh rằng tình cảm sâu nặng với gia đình trong tim Việt không bao giờ thay đổi, khắc họa chân dung con người Việt Nam trong chiến đấu.

Tất cả dồn nén lại, và trách nhiệm của anh thể hiện “ Mối thù thằng Mỹ thì có thể rờ thấy được, vì nó đang đè nặng ở trên vai” khiến anh thêm dũng cảm, gan góc, bước vào cuộc chiến với tâm thế ngửng cao đầu. Anh đã dành được nhiều chiến công như diệt được xe tăng bọc thép của địch trong trạn đánh giáp lá cà.Và một điều quan trọng hơn cả là thế hệ cha chú Việt đánh giặc nhưng vẫn lo tránh giặc, còn anh ngay cả khi có một mình, bị thương rất nặng, người toàn thân đầy máu me, sắp lả đi vì đói khát, Việt vẫn trong tư thế đàng hoàng từ người chiến sĩ kiên cường, vẫn là người đi tìm giặc : “Tao sẽ chờ mày…Mày có bắn thì tao cũng băn được mày…Chỉ giỏi giết gia đình tao, còn đối với tao thì mày là thằng chạy”. Tay anh dù chỉ còn một ngón cử động được, lúc nào cũng bỏ vào cò súng sẵn sàng chiến đấu. Qua đây ta có thể thấy hình tượng một tinh thần bất khuất ,quyết tử cho tổ quốc quyết sinh tuyệt vời của bao thế hệ trẻ trong những năm đánh Mĩ.

Nhân vật Việt là một thành công của tác giả trong nghệ thuật xây dựng nhân vật, tuy còn trẻ, vẫn ẩn nét đáng yêu nhưng tầm vóc trong cách suy nghĩ,cách đánh giặc, lòng quả cảm, hăng hái thì cũng không kém cạnh thế hệ cha chú mình. Cách Việt tiếp nối, phát huy đã làm rạng rỡ truyền thống đánh giặc của gia đình, tạo nên truyền thống chung lan tỏa của cả dân tộc.

Kết bài: Bài văn nêu nghệ thuật xây dựng nhân vật Việt trong truyện ngắn ” Những đứa con trong gia đình”

Qua truyện ngắn Những đứa con trong gia đình nhà văn đã miêu tả hết những vẻ đẹp thông điệp giản dị gửi gắm qua mỗi con người trong một gia đình cách mạng. Và phát hiện nguồn gốc sức mạnh quật cường của mỗi người anh hùng không chỉ của Việt Nam mà trên thế giới có lẽ chính là từ gia đình họ. Đồng thời khí tiết của những con người như Việt người mà tác giả tâm dắc đưa lên trở thành gương mặt tiêu biểu cho thế hệ trẻ miền Nam anh hùng trong cuộc kháng chiến, sẽ là dấu ấn với mỗi độc giả dù có trải qua bao nhiêu năm vẫn nhớ về.

Xin chào các bạn và quý Thầy Cô. Hãy nhập từ khóa mình muốn vào ô tìm kiếm trên Website để tìm kiếm mọi thứ hoặc trên google các bạn hãy nhập từ khóa + dethihsg247.com để tìm kiếm các bài viết của chúng tôi nhé.

  • Hiện tại chúng tôi có hơn 25 nghìn bài văn mẫu các thể loại.
  • Kho tài liệu, đề thi học sinh giỏi các lớp vô cùng phong phú.
  • Mỗi ngày cập nhật hơn 100 đề thi chất lượng từ các website bán tài liệu lớn.

Tải đề thi VIP với giá siêu rẻ tại Vip.Dethihsg247.Com

Video liên quan

Chủ Đề