25-01-2011
Em đi khám bệnh bác sĩ nói em bị bệnh đa tiểu cầu, chỉ số plt cao khỏang 1200. Bệnh này là gì, em không biết như vậy có nguy hiểm không bác sĩ, điều trị thế nào, thuốc điều trị là gì và liệu có điều trị hết bệnh được không? Em đang rất lo lắng, mong bác sĩ tư vấn giúp em
Trả lời: Chào em, Trong thư em xin được tư vấn về bệnh Đa tiểu cầu. Xét nghiệm vừa qua của em số lượng tiểu cầu là 1200 K/uL. Nếu kết quả như vậy thì chính xác là em bị chứng Tăng tiểu cầu. Tăng tiểu cầu có hai dạng là Tăng tiểu cầu nguyên phát [Thrombocythemia] và Tăng tiểu cầu thứ phát [Thrombocytosis] là tình trạng tăng số lượng tiểu cầu trong máu vượt quá mức cho phép.
Bệnh liên quan đến nhiều bệnh lý khác nhau, đa phần tiểu cầu tăng thường gặp triệu chứng tê tay, chân do tiểu cầu đông vón lại tạo thành những cục máu đông nhỏ trong mạch máu; ngoài ra do chức năng tiểu cầu bị thay đổi nên Bệnh nhân cũng dễ bị xuất huyết dạ, niệm... Em nên đến khám tại các BV có chuyên khoa Huyết Học như: Chợ rẫy, BV Truyền máu và Huyết Học TPHCM... để được làm thêm xét nghiệm chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh và có hướng điều trị.
Thân ái!
BS. LÊ THị KIM DUNG
Chuyên Khoa Xét Nghiệm – BV Hoàn Mỹ Sài Gòn
Xét nghiệm máu là một trong những xét nghiệm thường quy được bác sĩ chỉ định khi đi khám chữa bệnh. Vậy xét nghiệm PLT để làm gì? Nó có ý nghĩa như thế nào? Bài viết dưới đây xin chia sẻ một số thông tin để mọi người hiểu rõ hơn.
Mục Lục
- Chỉ số PLT là gì?
- Ý nghĩa của chỉ số PLT?
- Các biện pháp chẩn đoán và điều trị PLT thấp
- Chẩn đoán PLT
- Điều trị PLT thấp
- Xét nghiệm PLT khi nào?
PLT là viết tắt của cụm từ Platelet Count, tức là số lượng tiểu cầu cần phải có trong một thể tích máu. Xét nghiệm PLT máu được biết đến như xét nghiệm tiểu cầu hay đếm số tiểu cầu.
Bình thường số lượng tiểu cầu trong máu thường vào khoảng 150.000 – 400.000 tiểu cầu/μl máu [1 μl = 1 mm3], trung bình là 200.000 tiểu cầu/μl máu. Mỗi 1 lít máu sẽ có khoảng 150 – 400 tỷ tế bào tiểu cầu. Các giá trị về số lượng tiểu cầu trong xét nghiệm công thức máu ở mỗi người sẽ khác nhau, nếu chỉ số PLT vượt quá giới hạn cho phép nó có thể sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe.
Ý nghĩa của chỉ số PLT?
Khi số lượng tiểu cầu giảm, tức là PLT dưới 20,000/microlit, máu sẽ không thể đông lại được khiến bạn có thể bị mất máu. Đây là một hiện tượng rất nguy hiểm, thậm chí khiến người bệnh có thể tử vong do mất máu.
Ngược lại, nếu chỉ số PLT tăng khi lượng tiểu cầu quá cao, chúng có thể dính lại với nhau tạo thành những cục máu đông, làm tắc nghẽn mạch máu dẫn tới các bệnh như nghẽn mạch phổi, nhồi máu cơ tim, đột quỵ…
***Tham khảo thêm:Ý nghĩa các chỉ số xét nghiệm máu bình thường
Các biện pháp chẩn đoán và điều trị PLT thấp
Chẩn đoán PLT
Để chẩn đoán bệnh nhân có bị PLT thấp hay không, bác sĩ sẽ tiến hành một số các xét nghiệm như sau:
- Xét nghiệm máu: Người bệnh sẽ được lấy một lượng máu và thực hiện xét nghiệm đếm số lượng tiểu cầu để xác định chỉ số PLT có thấp hơn mức bình thường hay không. Sau khi xét nghiệm tổng quan máu của người bệnh, bác sĩ có thể tìm ra loại kháng thể tiểu cầu, chính là loại protein mà cơ thể đã sản xuất ra để phá hủy tiểu cầu.
- Xét nghiệm đông máu: Xác định thời gian thromboplastin từng phần và thời gian prothrombine. Xét nghiệm này yêu cầu bệnh nhân cần tiến hành lấy cả máu và một số hóa chất được cho vào mẫu máu để xác định được chính xác thời gian đông máu.
- Tiến hành siêu âm: Nhằm xác định lá lách của bệnh nhân có thực sự bị phì đại hay không.
- Hút và sinh thiết tủy xương: Trường hợp nghi ngờ bệnh nhân gặp tình trạng giảm tiểu cầu là do ở tủy xương các bác sĩ sẽ dùng ống tiêm để lấy mẫu tủy xương, thông thường là lấy ở xương hông để đánh giá và phát hiện sớm bệnh ung thư máu.
Điều trị PLT thấp
Xét nghiệm máu PLT là gì
Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ người bệnh đang gặp phải mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị cho phù hợp. Trong trường hợp tình trạng bệnh nhẹ thì các bác sĩ tạm dừng điều trị, tư vấn một số biện pháp cũng như cách chăm sóc và chế độ dinh dưỡng kết hợp với theo dõi người bệnh. Nếu bệnh có dấu hiệu nặng thì bệnh nhân sẽ được chỉ định thực hiện một số biện pháp như:
- Bệnh nhân cần tránh các môn thể thao phải tương tác mạnh.
- Hạn chế những hoạt động có thể gây ra chảy máu hoặc bầm tím.
- Không được sử dụng rượu bia và cần ngưng dùng các loại thuốc ảnh hưởng đến tiểu cầu bao gồm aspirin và ibuprofen và aspirin.
- Thăm khám theo lịch hẹn của bác sĩ để có liệu pháp điều trị tốt nhất.
Xét nghiệm PLT khi nào?
Nếu một người bị chảy máu mà không rõ nguyên nhân, chảy máu từ những vết thương nhỏ nhưng không dễ cầm, hay có những vết bầm không giải thích được trên cơ thể, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm PLT.
- Xét nghiệm PLT có thể phát hiện ra những bệnh tủy xương như ung thư tủy xương hay ung thư máu. Sự tăng số lượng của những tế bào ung thư sẽ lấn át những tế bào tủy xương [tiểu cầu] dẫn đến số lượng tiểu cầu giảm thấp.
- Ở những bệnh nhân có loét xuất huyết mạn tính ở dạ dày hay những vấn đề xuất huyết mạn khác cũng sẽ có số lượng tiểu cầu giảm.
- Chỉ số PLT thấp cũng có thể là một dấu hiệu của một số rối loạn tự miễn nhất định như lupus, giảm tiểu cầu vô căn hay những bệnh gây giảm tiểu cầu, do hệ miễn dịch của cơ thể tạo ra những kháng thể tấn công chính những cơ quan của nó.
- Những bệnh nhân đang được hóa trị hay xạ trị hay đang dùng những thuốc như digoxin, sulfa, valium, nitroglycerine hay quinidine cũng có thể có số lượng tiểu cầu thấp.
- Một vài bệnh lý thận nhất định cũng có thể làm giảm tiểu cầu.
Như vậy với những thông tin trên đây các bạn đã biết được PLT là gì và nó có ý nghĩa như thế nào rồi chứ. Có thể thấy, việc xét nghiệm máu PLT sẽ giúp chúng ta kiểm soát được tình trạng thiếu tiểu cầu. Vì vậy các bạn và người thân nên đi xét nghiệm chỉ số PLT định kỳ để đảm bảo được tình trạng sức khỏe.