Năm 1874 ông hoàn thành tác phẩm First Piano Concerto, tác phẩm đã bị Nikolai Rubinstein chỉ trích lần đầu tiên nhưng sau đó lại công nhận là một nhạc phẩm hay sau khi bản này được trình diễn ở Boston, USA. Từ năm 1874 đến 1877 ông du lịch nhiều nơi và viết nhiều tác phẩm khác.
Năm 1877 đánh dấu nhiều biến chuyển trong cuộc đời ông. Ông lấy vợ và ông được bà quả phụ triệu phú đường rày xe lửa Nadezhda Von Meck tài trợ cho ông với số tiền rất lớn đủ để ông sáng tác mà không phải bó buộc làm việc cho bất cứ một cơ quan nào. Bà Von Meck chỉ có đặt một điều kiện duy nhất là ông không được phép gặp bà.
Tài liệu cho biết Tchaikovsky là một người có khuynh hướng đồng tính luyến ái ngay từ khi còn trẻ. Chứng đồng tình luyến áicó lẽ đã được khơi mào từ những ngày ông học ở trường Trung cấp Luật, một trường tư dành riêng cho Nam học sinh. Sự thân thiện đặc biệt từ ngày đó với một học sinh khác trong trường đã được nhắc đến trong tiểu sử chi tiết của đời ông và không có chi đáng ngạc nhiên. Sau này một trong hai người em trai song sinh của ông tên là Modest cũng mắc chứng đồng tình luyến ái.
Tchaikovsky luôn luôn bị ám ảnh bởi chứng đồng tình luyến ái nhưng vào thời điểm đầu năm 1877, ông vẫn nghĩ rằng ông có thể vượt qua chứng này và có thể thở thành người bình thường nếu lấy vợ. Vợ ông, Antonina Milyukova, đã gặp và biết ông từ ngày cô còn trẻ nhưng đến năm 1877, khi gặp lại Tchaikovsky thì cô 28 tuổi. Coi Tchaikovsky là một thần tượng âm nhạc, cô đã viết rất nhiều thơ nóng bỏng gửi ông tỏ lòng yêu mến. Tchaikovsky hiển nhiên đã hy vọng cuộc hôn nhân với cô sẽ giải đáp được tình cảnh đồng tình luyến ái của ông. Nhưng cuộc hôn nhân hoàn toàn thất bại, vì ông không thể đáp ứng đuợc những đòi hỏi ân ái của người vợ mong có một liên hệ bình thường với chồng. Cuộc hôn nhân kéo dài cỡ 9 tuần, sau đó ông từ bỏ vợ, ra đi và không bao giờ gặp lại vợ. Cả hai cũng không hề ly dị . Sau khi hai người xa nhau, vợ ông bị chứng rối loạc tâm thần nhiều lần. Ba năm sau khi ông chết, 1896, vợ ông mắc bệnh điên và bà sống trong một nhà thương điên cho đến khi chết.
Ngay sau cuộc hôn nhân thất bại, và trải qua một thời kỳ đau khổ đến muốn tự tử, Tchaikovsky đã có may mắn được bà Nadezhda Von Meck bảo trợ tài chính lâu dài, mặc dù trước đó bà cũng đã từng đài thọ nhiều lần cho Tchaikovski. Không phải lo vấn đề mưu sinh, ông bắt đầu phục hồi. Cuối năm 1877, đầu năm 1878 ông đi du lịch với người em trai tên Anatoli và sau đó là Modest [Anatoli và Modest là hai em trai song sinh của Pyotr Tchaikovsky] và bắt đầu viết bản Giao hưởng số 4 để bí mật đề tặng bà Von Meck. Ông đã viết cho bà Von Meck nói về sự liên quan giữa nhạc của ông và Định mệnh. Tư tưởng về Định mệnh, một tiên mệnh đã ngăn cản nguồn hy vọng và hạnh phúc của ông, đã hiện diện trong rất nhiều tác phẩm sau đó của ông. Thời gian này ông cũng viết vở nhạc kịch Eugene Onegin căn cứ trên cuốn chuyện tiểu thuyết văn thơ của Alexander Pushkin, một nhạc kịch opera diễn tả những bi thảm của đời sống người dân Nga.
Sau một thời gian du lịch làm nhạc trưởng biểu diễn tại nhiều quốc gia Âu châu, Tchaikovsky trở về Nga và sáng tác một số bản nhạc. Năm 1880 ông hoàn tất bản Overture 1812 một tác phẩm nổi tiếng kể lại sự chiến thắng của Nga đánh bại quân đội Pháp của Napoleon. Từ 1881 cho đến 1884 ông vừa làm việc viết nhạc vừa đi du lịch nhiều nơi. Vào cuối năm 1884, Tchaikovsky cảm thấy cần phải ổn định cuộc sống và rồi sang đầu năm 1885, ông thuê một căn nhà ở Maidanovo gần Klin ngay ngoại ô Moscow và ở đó một thời gian.
[Maidanovo là một thành phố thuộc quận Klin của Moscow, cách thành phố Klin cỡ 6 km về hướng đông nam. Tchaikovsky thuê nhà ở Maidanovo trong thời gian tháng 2, năm 1885 đến tháng 4, 1888, trước khi dọn đến căn nhà ở làng Frolovskoe gần bên cạnh [ tháng 5 1888 đến tháng 3, 1891]. Tuy nhiên ông lại trở lại cũng căn nhà cũ ở Maidanovo từ cuối tháng 5, 1891 đến tháng tư 1892. Sau đó là ông sống ở căn nhà tại Klin từ tháng 5, 1892 cho đến khi ông qua đời vào tháng 9, 1893. Sau khi ông mất, Modest, em ông và người quản gia Aleksei Sofronov đã mua đứt căn nhà và biến nó thành một nhà bảo tàng kỷ niệm Tchaikovsky cho đến ngày nay.]
Năm 1888 ông hoàn tất bản Giao Hưởng số 5 với nhạc chỉ mở màn tiêu biểu cho hoàn toàn khuất phục cho Định mệnh, chuyển sang phần hai thì trở nên sống động có tình yêu tươi sáng. Bản The Queen of Spades [Pikovaya dama] dựa vào Định mệnh và ảnh hưởng của Pushkin đã được Tchaikovsky sáng tác quanh một câu chuyện ly kỳ của chết chóc và hủy diệt vì ghiền cờ bạc.
Năm 1890 bà Von Meck quyết định chấm dứt tài trợ cho Tchaikovsky sau 14 năm dài, với lý do vì bà có nguy cơ bị phá sản. Quyết định của bà Von Meck có ảnh hưởng lớn đến Tchaikovsky và đã làm ông kiệt quệ tinh thần vốn đã ở trong tình trạng không tốt do lối sống không bình thường và tật uống rượu của ông. Năm 1891 ông đến New York City để tham gia việc khánh thành Nhà hát Carnegie Hall. Nhưng sự thành công này cũng không thể làm ông quyên được cái chết của người em gái. Năm 1893, ông hoàn tất tác phẩm Pathétique. Sau khi tác phẩm này được trình diễn lần đầu tiên ngày 28 tháng 10, 1893, thì hơn một tuần sau, ông qua đời tại St. Petersburg ngày 6 tháng 11, năm 1893 [53 tuổi]. Lý do ghi trên giấy tờ là ông chết vì nhiễm khuẩn bịnh tả do uống nước không đun sôi. Có nhiều nghi vấn và giả thuyết về cái chết đột ngột của ông, có người cho rằng ông tự tử, có kẻ cho rằng ông bị đầu độc, nhưng tất cả đều không có một chứng cớ cụ thể nào để chứng minh nên cho đến hiện tại lý do chết vì mắc bệnh tả vẫn được xem như là chính thức trừ khi trong tương lai khoa học có thể kiểm chứng lại với những phương pháp chính xác hơn và điều kiện mà chính phủ Nga cho phép.