| Phóng to |
| Bác sĩ Võ Hồng Minh Công - Ảnh: L.TH.H. |
- Histamin là một chất gây dị ứng thường có trong thịt, cá. Đối với cá ngừ hay một số loại hải sản thường có nồng độ histamin nhiều hơn các loại cá, thịt khác. Đặc biệt, khi cá ngừ không còn tươi thì nồng độ histamin càng phát sinh nhiều hơn. Ngoài ra, thời tiết nắng nóng cũng là yếu tố góp phần làm cá mau bị ươn thối, phát sinh histamin. Khi ăn phải cá ngừ có nồng độ histamin càng cao càng có nguy cơ bị ngộ độc.
* Triệu chứng của dị ứng cá ngừ như thế nào, thưa bác sĩ?
- Khi ăn phải cá ngừ có nồng độ histamin cao quá mức cho phép thì khoảng 1-2 giờ sau người ăn sẽ bị ngộ độc. Nếu histamin tác động vào hệ thống da, người bệnh có triệu chứng thường gặp là nổi mẩn đỏ ngoài da, ngứa da; nếu histamin tác động vào hệ hô hấp sẽ làm bệnh nhân phù nề thanh quản, dẫn đến khó thở; nếu histamin tác động lên hệ tiêu hóa thì bệnh nhân bị buồn nôn, tiêu chảy. Đối với một số người có sẵn cơ địa dị ứng với cá ngừ, tôm, cua... dù ăn phải cá ngừ có nồng độ histamin thấp vẫn có thể bị dị ứng với triệu chứng ngứa, nổi mề đay...
* Tại sao ăn cá ngừ dễ bị ngộ độc hơn các loại cá khác?
- Khác với một số loại cá biển khác, cá ngừ dù không còn tươi thịt vẫn cứng và không bị mềm nhão. Chính vì thế về mặt cảm quan, người mua cá rất dễ bị đánh lừa là cá còn tươi, ngon. Đó là chưa kể người bán cá đã ướp tẩm hóa chất không được phép sử dụng trong bảo quản thực phẩm như urê, hàn the để làm cho cá cứng. Người mua không biết cá đã ươn nên mua về nấu ăn và bị ngộ độc thực phẩm.
| Phóng to |
|
Cá ngừ được bán tại chợ Bà Chiểu, TP.HCM [ảnh chụp chiều 15-6] - Ảnh: Thanh Đạm |
* Ngộ độc cá ngừ có nguy hiểm không, điều trị như thế nào?
- Ngộ độc cá ngừ đa số là nhẹ. Chỉ những trường hợp nào bị tiêu chảy nhiều, ói nhiều thì mới có thể bị tụt huyết áp do mất nước. Bị ngộ độc nhẹ, bệnh nhân chỉ nổi mẩn đỏ, ngứa ngoài da, chỉ cần đến cơ sở y tế địa phương uống thuốc kháng histamin là khỏi bệnh sau 2-3 ngày. Nếu bị ngộ độc nặng, ngoài nổi mẩn đỏ, ngứa, bệnh nhân còn bị buồn nôn, tiêu chảy, nhức đầu, chóng mặt, tụt huyết áp, phải nhập viện điều trị. Bác sĩ sẽ cho điều trị bằng thuốc kháng histamin [Chlopheniramine, Phenergan...] hoặc truyền dịch để bù lượng nước đã mất do nôn ói, tiêu chảy.
* Xin bác sĩ hãy cho một số lời khuyên để tránh ngộ độc do dị ứng cá ngừ?
- Tốt nhất nên mua cá ngừ ở siêu thị vì cá được bảo quản tốt, không bị hôi ươn, biến chất. Nếu mua cá ở ngoài chợ nên chọn những nơi bán có phương tiện bảo quản lạnh hoặc được bảo quản bằng đá cục [đá phủ kín lên cá]. Hoặc chọn cá đã được ướp muối, khoanh cá khi cắt ra còn máu tươi. Tuy nhiên, cần lưu ý có khi người bán có thể dùng nước màu bôi vào cá để người mua nhầm là máu cá và chọn mua ngay vì tưởng cá còn tươi.
Đối với người đã biết mình có sẵn cơ địa dị ứng với loại thực phẩm này thì tuyệt đối không nên ăn cá ngừ, dị ứng lần đầu có thể nhẹ nhưng những lần sau sẽ nặng hơn...
|
Những vụ ngộ độc liên quan đến cá ngừ * Từ ngày 24 đến 28-6-2008, hơn 1.000 công nhân Công ty VMC Hoàng Gia [Tây Ninh] phải nhập viện với nguyên nhân ngộ độc do ăn cá ngừ có hàm lượng histamin vượt chuẩn an toàn đến tám lần... * Ngày 11-6-2009, 172 công nhân thuộc Công ty TNHH công nghiệp thương mại Minh Nghệ, chuyên sản xuất giày da trên đường Tô Ngọc Vân, P.Tam Bình, Q.Thủ Đức, TP.HCM phải nhập viện nghi do dị ứng cá ngừ. Cùng ngày, 135 công nhân của Công ty giày Thượng Thăng [khu phố 4, thị trấn Tân Túc, huyện Bình Chánh, TP.HCM] cũng phải nhập viện với các biểu hiện giống như dị ứng cá ngừ. * Ngày 12-6-2009, hai vụ ngộ độc tiếp theo xảy ra tại Công ty TNHH Vĩ An [Khu công nghiệp Tân Bình, Q.Tân Phú] và Công ty TNHH sản xuất thương mại hóa mỹ phẩm Mỹ Hảo [P.Bình Trị Đông, Q.Bình Tân] với 76 công nhân nhập viện sau khi ăn cơm có món cá ngừ. |
Tin, bài liên quan:
TP.HCM: Ngộ độc thức ăn, hàng trăm công nhân phải đi cấp cứuCông nhân vẫn ăn cá ngừ... bình thường
LÊ THANH HÀ thực hiện
Hải sản nói chung và cá ngừ nói riêng được liệt vào danh sách những món ăn dễ gây dị ứng hàng đầu, rất nhiều người gặp phải. Trong khi đó cá ngừ lại là món ăn rất quen thuộc và phổ biến trong bữa cơm gia đình người Việt do đó việc chủ động phòng tránh tình trạng dị ứng da là rất cần thiết. Nhất là đối với những người thường xuyên bị dị ứng mà không rõ nguyên nhân do đâu? Hiện tượng dị ứng khi ăn cá ngừ và cách sử lý nhanh chóng đơn giản là thông tin mà chúng tôi muốn lưu ý gửi tới mọi người trong việc tự bảo vệ sức khỏe của mình.
Hình ảnh nhận biết cá ngừ
Cá ngừ là loài cá nước mặn sống tại đại dương khu vực biển ẩm, thuộc họ cá bạc má. Trong cá ngừ có nhiều chất dinh dưỡng như chất đạm, chất béo, chất khoáng và omega 3… Nguồn dinh dưỡng dồi dào cá ngừ không chỉ cung cấp năng lượng cho cơ thể mà còn có nhiều tác dụng tốt như: giúp sáng mắ, giảm oxy hóa cơ thể, giảm nguy cơ xơ vỡ động mạch, hạn chế các bệnh về tim mạch. Được dùng chế biến thành nhiều món ăn ngon, có giá trị dinh dưỡng cao.
Vì sao ăn cá ngừ lại bị dị ứng?
Không phải ai khi ăn cá ngừ cũng bị ứng, nhưng đa số những người có cơ địa nhạy cảm đều có khả năng bị di ứng cá ngừ cao hơn các nguyên liệu khác.
Lý do được xác định là do trong thịt cá ngừ có chứa protein lạ, khi ăn vào cơ thể cơ thể không nhận tính hiệu của loại protein này nên thay vì hấp thu dinh dưỡng thì cơ thể sẽ tạo ra phản ứng tự động đào thải chất này ra ngoài cơ thể. Phản ứng đào thải này vô tình sản sinh ra chất trung gian kháng histamin chính chất này khi giải phóng ra ngoài cơ thể sẽ gây ra các triệu chứng dị ứng cá ngừ như nổi mẩn ngứa, mề đay, buồn nôn, nôn, chóng mặt, đau bụng, tụt huyết áp. Hay trường hợp dị ứng nặng hơn có thể gây khó thở, phù nề da, viêm sưng và nguy hiểm nhất là sốc phản vệ gây tử vong.
Biểu hiện nổi mề đay, mẩn ngứa khi dị ứng cá ngừ
⇒ Như vậy, mặc dù cá ngừ là loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng có lợi cho cơ thể, cung cấp omega 3 chống quá trình oxy hóa hay cung cấp vitamin bồi bổ sức khỏe. Nhưng khi ăn cá ngừ vẫn nên thận trọng nguy cơ hình thành bệnh dị ứng. Đặc biệt là đối với những người mắc bệnh dị ứng nổi mề đay mẩn ngứa thì càng nên thận trọng với hiện tượng dị ứng này.
Ngoài cá ngừ thì một số hải sản sản khác gây dị ứng có cơ chế tương tự mà bạn nên cảnh giác như: Tôm, cua, cá nục, cá trích, hàu, mực, ….
Cách xử lý khi bị dị ứng cá ngừ nhanh chóng
Ngay khi ăn cá ngừ xong thấy xuất hiện các triệu chứng như : ngứa da, nổi mẩn đỏ, phù da, buồn nôn, nôn và bị rối loạn tiêu hóa cần ngừng ăn cá ngừ ngay. Bên cạnh đó cần tiến hành áp dụng một số biện pháp điều trị dị ứng cá ngừ nhanh chóng đúng cách khỏi bệnh sớm.
Theo thông tin bác sĩ cung cấp thì xử lý cá ngừ nên dùng các cách sau:
Bước 1: Xử lý bước đầu
- Cần nôn hết thực phẩm sau khi bùng phát dị ứng. Việc này giúp loại bỏ cá ngừ chưa tiêu hóa trong dạ dày tiếp tục gây phản ứng dị ứng, làm trầm trọng bệnh hơn. Đặc biệt là giảm nguy cơ phản ứng dị ứng mạnh gây sốc phản vệ.
Uống nước nhiều giảm bệnh dị ứng cá ngừ
- Uống nước nhiều tăng cường đào thải chất gây dị ứng ra ngoài qua đường thận, giảm tình trạng dị ứng.
- Không gãi ngứa, vì càng gãi sẽ càng ngứa gây tổn thương da.
- Trường hợp nhẹ thì có thể khỏi ngay sau đó mà không cần điều trị.
Bước 2: Áp dụng cách điều trị giảm bệnh
Nếu trường hợp xử lý bước đầu nhưng không thấy các dấu hiệu bệnh thuyên giảm, thậm chí các dấu hiệu tiến triển nặng hơn thì người bệnh nên tiến hành áp dụng một số biện pháp điều trị giảm bệnh tích cực như:
- Áp dụng thảo dược thiên nhiên
Một số thảo dược thiên nhiên có khả năng chống dị ứng hay dùng như: lá đơn đỏ, lá khế, cây kinh giới, mướp đắng, lá hẹ…. giảm ngứa trị dị ứng rất tốt. Trường hợp nhẹ hoàn toàn có thể tận dụng cách chữa này giúp giảm bệnh. Có thể tìm hiểu chi tiết cách dùng các Cách trị ngứa da bằng các thảo dược thiên nhiên đơn giản ngay đây.
Thuốc điều trị bệnh dị ứng cá ngừ
Sử dụng các thuốc tây y giảm nhanh các triệu chứng dị ứng chủ yếu là dùng thuốc kháng histamin. Căn cứ vào từng trường hợp cơ địa và tính chất công việc các bác sĩ sẽ chỉ định thuốc kháng histamin thế hệ 1 hoặc thế hệ 2 áp dụng điều trị. Dùng thuốc tây trị bệnh không nên tự ý dùng tùy tiện bởi thuốc có thể gây ra tác dụng phụ không tốt cho sức khỏe nên mọi người tuyệt đối không nên dùng khi không có chỉ định của bác sĩ.
Trường hợp bệnh tiến triển phức tạp thì nên tới bệnh viện điều trị, giảm nguy cơ bị sốc phản vệ do dị ứng cá ngừ có thể xuất hiện.
-> Xem thêm bài viết liên quan: