Một số nguồn tham khảo trong bài này hay đoạn này có thể không đáp ứng được tiêu chuẩn về nguồn đáng tin cậy. [tháng 12/2021] Ngô Quang Bình [sinh ngày 26 tháng 9 năm 1948], nghệ danh là Ngô Thụy Miên, là một nhạc sĩ thành danh tại Sài Gòn [Việt Nam] từ trước năm 1975, hiện đang cư trú tại Hoa Kỳ.
Nhạc sĩ Ngô Thụy Miên sinh ngày 26 tháng 9 năm 1948 tại Hải Phòng, và là con thứ hai trong một gia đình 7 người con. Ông lớn lên trong môi trường sách vở và thơ văn, do gia đình ông có mở một nhà sách tên Thanh Bình ở Hải Phòng, và sau này ở trên đường Phan Đình Phùng [nay là đường Nguyễn Đình Chiểu] khi vào định cư ở Sài Gòn. Tại đây, ông học trường Trung học Nguyễn Trãi và sau đó là Trường Đại học Khoa học Sài Gòn.
Trong thập niên 1960, Ngô Thụy Miên có theo học vĩ cầm với Giáo sư Đỗ Thế Phiệt, và nhạc pháp với Giáo sư Hùng Lân tại Trường Quốc gia Âm nhạc Sài Gòn. Thời gian học ở đây, ông quen biết với Đoàn Thanh Vân [con gái của diễn viên Đoàn Châu Mậu], và hai người đã có một mối tình.[1] Từ năm 1970 đến 1975, Ngô Thụy Miên làm kiểm soát viên không lưu tại phi trường Tân Sơn Nhứt. Cũng khoảng thời gian đó, ông là Trưởng ban nhạc Luân Phiên tại Đài phát thanh Quân đội.[2] Năm 1963, ông bắt đầu viết nhạc. Tình khúc đầu tiên mà ông sáng tác là bài "Chiều nay không có em" hoàn tất vào tháng 2 năm 1965, được giới sinh viên học sinh lúc bấy giờ hưởng ứng rất nồng nhiệt.
Vài năm sau, ông cho xuất bản một tập nhạc đầu tay lấy tựa "Tình khúc Đông Quân" [Đông Quân chính là bút hiệu đầu đời của ông trước khi đổi qua bút hiệu Ngô Thụy Miên bây giờ] in ronéo phát hành tại Sài Gòn năm 1969. Trong đó có nhiều bài đáng chú ý như: "Giáng ngọc", "Mùa thu này cho em" [sau đổi là "Mùa thu cho em"], "Gọi nắng" [sau đổi là "Giọt nắng hồng"], "Dấu vết tình yêu" [sau đổi là "Dấu tình sầu"], "Cho những mùa thu" [sau đổi là "Thu trong mắt em"], "Tình khúc tháng 6", "Mùa thu về trong mắt em" [sau đổi là "Mắt thu"] và "Ngày mai em đi"... Tiếp theo, Ngô Thụy Miên có những nhạc phẩm phổ từ thơ của nhà thơ Nguyên Sa như: "Áo lụa Hà Đông", "Paris có gì lạ không em", "Tuổi 13"...
Năm 1974, Ngô Thụy Miên thực hiện băng nhạc đầu tay Tình Ca Ngô Thụy Miên gồm 17 tình khúc đã được viết trong khoảng thời gian 1965 – 1972. Với sự góp mặt của các ca sĩ và nhạc sĩ như Khánh Ly, Duy Trác, Thái Thanh, Lệ Thu, Thanh Lan, Duy Quang,...
Hải Phòng, Việt Nam Dân chủ Cộng hoàDòng nhạcTình khúc 1954–1975Nghề nghiệpNhạc sĩCa khúc tiêu biểuÁo lụa Hà Đông
Niệm khúc cuối
Riêng một góc trờiCa sĩ trình bày thành côngLệ Thu
Khánh Ly
Tuấn Ngọc
Duy Trác
Elvis Phương
Sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, ông vượt biên đến tị nạn tại đảo Pulau Bidong của Malaysia, và chính thức ra mắt một sáng tác viết từ năm 1975 là bài "Em còn nhớ mùa xuân" gởi tặng riêng cho người yêu của ông là Đoàn Thanh Vân. Sau 6 tháng ở trại tị nạn, nhạc sĩ được nước thứ ba bảo lãnh cho sang Montréal [Canada] vào tháng 4 năm 1979.
Từ San Diego [Hoa Kỳ], Đoàn Thanh Vân được tin người yêu đã đến được Canada, đã bay sang nối kết lại cuộc tình đã bị dở dang vì thời cuộc. Cùng năm 1979, cả hai qua sống tại San Diego rồi dời lên Quận Cam, California. Qua năm 1980, Ngô Thụy Miên bắt đầu đi làm về ngành điện toán cho trường UCLA, tại thành phố Olympia thuộc tiểu bang Washington.
Trong thập niên 1990, nhạc sĩ tiếp tục sáng tác với những ca khúc mới như "Cần thiết", "Em về mùa thu", "Trong nỗi nhớ muộn màng",… và nhất là Riêng một góc trời [1996]. Năm 2000, nhạc phẩm "Mưa trên cuộc tình tôi" của ông được khán thính giả đón nhận một cách đặc biệt.
Tổng cộng đến nay, nhạc sĩ Ngô Thụy Miên đã sáng tác được trên 70 ca khúc, với khoảng 20 bài từ trong nước. Theo đánh giá của nhiều người, thì Ngô Thụy Miên chính là "một nhạc sĩ tài hoa đích thực"...[3]
Trung tâm Thúy Nga từng thực hiện chương trình vinh danh và những sáng tác của ông:
- Paris By Night 21 - Tình Ca Ngô Thụy Miên
- Paris By Night 66 - Người Tình Và Quê Hương [cùng với hai nhạc sĩ Trần Trịnh và Nhật Ngân]
Nói về việc bén duyên với các bản tình ca, nhạc sĩ Ngô Thuỵ Miên cho biết:[4]
"Với tôi, chiến tranh chỉ là giai đoạn. Tình yêu mới là vĩnh cửu. Từ khi bắt đầu viết nhạc, tôi đã chọn cho mình một hướng đi, đó là tình ca. Và trước tôi cũng như sau tôi đã có nhiều nhạc sĩ viết về chiến tranh, về quê hương, về thân phận… Tất cả chúng tôi đều đóng góp cho nền âm nhạc Việt Nam, mỗi người một khuynh hướng khác nhau. Tôi chỉ xin được nhớ đến như một người viết Tình Ca không hơn không kém.
Tôi không viết nhạc để sống, mà tôi sống để viết nhạc… Nếu đời hay người đời chia sẻ được với tôi thì đó là một niềm vui".
- Ái xuân
- Áo lụa Hà Đông [thơ Nguyên Sa]
- Bản tình cuối
- Bài tình ca cho em
- Biết bao giờ trở lại
- Biển và em
- Bốn mùa quạnh hiu
- Cần thiết [thơ Nguyên Sa][a]
- Chiều nay không có em
- Chiều qua công viên
- Chiều xuống Paris
- Dấu tình sầu
- Dấu vết tình yêu
- Dốc mơ
- Em còn nhớ mùa xuân
- Em về mùa thu
- Giáng ngọc
- Giã từ em Cali
- Giọt buồn mùa đông
- Giọt nắng hồng
- Giọt nước mắt ngà
- Gọi tên anh
- Mắt biếc
- Mắt thu
- Mây bốn phương trời
- Miên khúc
- Một cõi tình phai
- Một đời quên lãng
- Mùa thu cho em
- Mùa thu xa em
- Nắng Paris, nắng Sài Gòn
- Người em sáng trong cô độc [thơ Nguyên Sa]
- Ngày mai em đi [1972]
- Niệm khúc cuối
- Nỗi đau muộn màng
- Nỗi đau từ đấy
- Ở nơi nào em còn nhớ
- Paris [thơ Nguyên Sa]
- Paris có gì lạ không em [thơ Nguyên Sa]
- Qua vùng biển nhớ
- Riêng một góc trời
- Tháng giêng và anh
- Tháng sáu trời mưa [thơ Nguyên Sa][b]
- Thu khóc trên ngàn
- Thu Sài Gòn
- Thu trong mắt em
- Tình cuối chân mây
- Tình khúc buồn
- Tình khúc mùa xuân
- Tình khúc tháng sáu
- Trong nỗi nhớ muộn màng
- Từ giọng hát em
- Tuổi mười ba [thơ Nguyên Sa]
- Tóc xưa [thơ Dương Văn Thiệt]
- Về soi bóng mình [thơ Hoài Linh Phương]
- ^ Bài "Cần thiết": thơ Nguyên Sa, nhạc sĩ Ngô Thụy Miên phổ nhạc năm 1993, nhạc sĩ Hoàng Thanh Tâm phổ nhạc năm 1987.
- ^ Bài "Tháng sáu trời mưa": thơ Nguyên Sa, nhạc sĩ Ngô Thụy Miên phổ nhạc năm 1984, nhạc sĩ Hoàng Thanh Tâm phổ nhạc năm 1987.[5]
- ^ Tình yêu giữa Ngô Thụy Miên và Đoàn Thanh Vân bắt đầu khi cả hai gặp gỡ nhau tại trường Quốc gia Âm nhạc Sài Gòn, bị ngắt quãng một thời gian để sau đó lại tái hợp vào năm 1973 rồi đi đến quyết định thành hôn. Nhưng do sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, khiến dự định thành hôn của hai người đã không thành, vì Đoàn Thanh Vân theo gia đình di tản trong những ngày đầu tiên, trong khi Ngô Thụy Miên ở lại Sài Gòn. Chính niềm thương nhớ đó đã tạo thành cảm xúc cho ông sáng tác ra ca khúc "Em còn nhớ mùa xuân" [nguồn: website Thời báo, đã dẫn].
- ^ “//nhahangwe.com/phong-tra/ngo-thuy-mien-manh-phat-chau-ky/”. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 1 năm 2014. Liên kết ngoài trong |title= [trợ giúp]
- ^ “//thoibao.com/2013/10/25/ngo-thuy-mien-nguoi-nhac-si-tai-hoa/”. Liên kết ngoài trong |title= [trợ giúp][liên kết hỏng].
- ^ “Nhạc sĩ Ngô Thụy Miên kể về hoàn cảnh sáng tác những bài tình ca bất tử”.
- ^ “Lời trần tình của nhạc sĩ Hoàng Thanh Tâm”. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 10 năm 2013. Truy cập ngày 13 tháng 10 năm 2013.
- Góc trời Ngô Thụy Miên
- Lời nhạc 70 tình ca Ngô Thụy Miên
Lấy từ “//vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ngô_Thụy_Miên&oldid=67306413”
So với các ca sĩ của dòng nhạc dân gian, Thụy Miên có lợi thế về sức trẻ và cả nhan sắc được xếp vào hàng “Hoa khôi”. Á quân của dòng nhạc dân gian Sao Mai 2013 cũng hát nhạc nhẹ rất hay, rất ngọt nhưng trước sau vẫn lựa chọn hát nhạc dân gian.
Cái “tôi” rất lớn
Gặp Thụy Miên ngoài đời, thoáng chút ngạc nhiên vì sự già dặn của cô ca sĩ trưởng thành từ dòng nhạc dân gian thuộc thế hệ 9X. Như “bắt” được sự ngạc nhiên ấy, Thụy Miên mau miệng giải thích thật ra cô sinh năm 1989 chứ không phải năm 1991 như trên giấy khai sinh và mọi người vẫn biết. Thụy Miên kể, ngày nhỏ khi vào học lớp mẫu giáo, cô cứ đứng dựa cửa sổ nhìn ra ngoài khóc hết nước mắt, bố mẹ cô xót quá nên quyết định để con ở nhà. Cũng bởi thế mà Thụy Miên học muộn tới 2 năm. Chuyện này, Thụy Miên không giấu, kể cả khi đi thi Sao Mai.
Thụy Miên tự nhận những người làm nghệ thuật là những người có cái “tôi” rất lớn và cô cũng không ngoại lệ. Ngoài đời, cô là một người có cá tính mạnh, thậm chí đôi lúc còn hơi bướng bỉnh và bảo thủ, đã thích làm điều gì đó thì khó ai ngăn cản được. Ngay như việc cô đi theo con đường ca hát cũng vậy. Dù có mẹ là một nghệ nhân hát dân ca ví dặm Nghệ Tĩnh có tiếng, nhưng niềm đam mê ca hát của cô lại không được cả mẹ lẫn mọi người trong gia đình ủng hộ. Biết vậy song cô vẫn quyết tâm sẽ trở thành ca sĩ. Học hết cấp 3, cô tự ý đăng ký thi vào trường Văn hóa nghệ thuật Hà Tĩnh và đỗ với số điểm cao. Có lợi thế về ngoại hình nên không ít người khuyên cô theo hát nhạc nhẹ cho dễ nổi tiếng nhưng Thụy Miên một mực lựa chọn hát dân ca với suy nghĩ: “Những luyến láy thuần chất dân ca mới ra con người mình”.
Xin lỗi hai bậc “tiền bối”
Ít ai biết rằng trước khi trở thành Á quân dòng nhạc dân gian “Sao Mai 2013”, Thụy Miên từng dự thi sân chơi này vào năm 2011. Thụy Miên bảo ngày đó lên Hà Nội học, chưa có kỹ thuật thanh nhạc lẫn kinh nghiệm biểu diễn trên sân khấu nên cô chỉ dừng ở chung kết khu vực miền Trung – Tây Nguyên. Song cũng nhờ lần thi trượt đó mà cô có dịp gặp gỡ với “thần tượng” của mình là NSND Thu Hiền và được bà dìu dắt. Cũng chính NSND Thu Hiền là người động viên cô tiếp tục ghi danh dự thi Sao Mai 2013. Lần thi sau đó, NSND Thu Hiền đã trực tiếp giúp cô chọn, dựng bài và nhắc nhở cô từng li từng tí. Còn một người nghệ sĩ gạo cội nữa mà Thụy Miên luôn coi như người mẹ thứ hai, đó là NSƯT Thu Lan - Trưởng khoa Thanh nhạc, Học viện Âm nhạc Quốc gia. Không chỉ tiếp thêm lửa cho Thụy Miên theo đuổi niềm đam mê nghệ thuật, NSƯT Thu Lan còn dạy cô về cách sống, cách đối nhân xử thế. Và đây cũng chính là hai người đầu tiên cô nói lời xin lỗi ngay sau khi hoàn thành sản phẩm âm nhạc đầu tay – album “Thương một người ở xa”. Sở dĩ vậy, bởi nếu biết cô sẽ làm album về nhạc dân gian theo cách mới, có hơi thở thời đại, có phong cách nhạc nhẹ, khác với lối quen thường thấy thì chắc chắn cả hai không bao giờ đồng ý. Quả đúng như vậy, bởi sau này khi mời cả NSND Thu Hiền và NSƯT Thu Lan nghe thử album, dù khen ngợi giọng hát của Thụy Miên nhưng điều đầu tiên mà cả hai nữ nghệ sĩ gạo cội nhận định là muốn cô hát truyền thống hơn, chuẩn mực hơn.Tuy vậy Thụy Miên quả quyết cô muốn một lần thử mạo hiểm với lối hát mới, muốn thử tự sáng tạo theo cách riêng của mình và sẵn sàng lắng nghe mọi sự góp ý, kể cả đó là những lời chê bai nặng nề. Dường như cô đã không lựa chọn sai, bởi ngay khi album chưa được phát hành thì sự táo bạo của cô đã làm nhiều người trong giới ngạc nhiên và một trong số những ca khúc dân ca mang hơi thở mới đó đã ngay lập tức được đề cử trên sân khấu chương trình “Bài hát yêu thích 2014”. Còn cô gái xứ Nghệ trước sau vẫn khẳng định muốn làm mọi thứ bằng chính bàn tay, khối óc, mồ hôi và cả nước mắt của chính mình.
Theo An ninh Thủ đô