Cách nấu cháo đúng cách cho trẻ an dặm

Khi trẻ đến độ tuổi ăn dặm (tháng thứ 5 hoặc tháng thứ 6) các mẹ thường có chung 1 thắc mắc: đâu là công thức nấu cháo ăn dặm chuẩn cho bé. Bài viết này là một bách khoa toàn thư về kiến thức ăn dặm cho trẻ, bao gồm các câu hỏi thường gặp như: khi nên nên cho trẻ ăn dặm, ăn dặm đúng cách là như thế nào, các thực phẩm trẻ không nên ăn.

Đến một ngày mẹ chợt nhận ra con yêu không còn chỉ thích uống sữa mẹ hay sữa công thức nữa mà mặt mũi hớn hở khi nhìn thấy củ cà rốt, gặm ngon lành miếng bí đỏ mềm oặt bằng cái lợi bé xíu còn chưa có đủ răng và ánh mắt sáng bừng mỗi khi nhìn thấy các món hấp dẫn mẹ làm trên bàn lọt vào tầm mắt bé. Đó là lúc mẹ có thể chuyển sang giai đoạn mới quan trọng hơn trong quá trình chăm sóc bé: cho con ăn dặm. Sau đây là một số những điều đặc biệt cần thiết dành cho mẹ để bé được ăn dặm đúng cách.

Khi nào nên bắt đầu cho con ăn dặm?

Độ tuổi thích hợp nhất bắt đầu cho bé ăn dặm là từ 4 đến 6 tháng tuổi. Ngoài ra còn một số đặc điểm thú vị của con, như một “tín hiệu” rõ ràng bé phát ra cho mẹ để được ăn dặm đó là:

Bé đã bước đầu có thể ngồi và ngẩng cao đầu.

Bé có biểu hiện tò mò về mọi thứ xung quanh mình.

Bé bắt đầu có thể điều khiển các hoạt động của lưỡi.

Và cuối cùng bé vẫn đói dù đã được bú sữa cả ngày.

Bé có nên tiếp tục bú sữa khi ăn dặm không?

Câu hỏi đầu tiên đặt ra khi đến tuổi cho con ăn dặm là mẹ nên cho bé bú sữa hoặc uống sữa công thức trong bao lâu? Các mẹ nên lưu ý vẫn cần phải cho con bú sữa thường xuyên vì sữa mẹ hoặc sữa công thức cung cấp năng lượng và dinh dưỡng cần thiết cho bé. Quan trọng hơn là bé đã quen với “món ăn” gần gũi hàng ngày này rồi. Vì thế bú sữa mẹ hoặc uống sữa công thức kết hợp với ăn dặm là cách chăm con đúng đắn nhất.

Mẹ nên cho bé bú vào lúc sáng sớm hoặc sau mỗi bữa ăn và trước khi đi ngủ. Nếu bé khát nhiều và có thể bú hết cả bình sữa thì mẹ nên cho bé ăn dặm chút gì đó trước bữa sữa. Nếu bé khát ít mẹ hãy làm ngược lại. Cho đến khi bé đươcn 7 đến 10 tháng tuổi thì sữa vẫn là thực phẩm chính của bé, các bữa ăn dặm chỉ là thêm vào để bé làm quen với thức ăn và học cách phân biệt khẩu vị hơn là bổ sung chất dinh dưỡng.

Đến 9 tháng tuổi, mẹ hãy cho bé uống 590ml – 830ml sữa mỗi ngày, 3-4 tiếng một lần

Từ 9 đến 12 tháng tuổi, mẹ hãy cho bé uống 470ml – 700ml mỗi ngày, 4-5 tiếng một lần

Lịch ăn dặm cho bé

Chừng nào bé bắt đầu hiểu dần về phương pháp ăn dặm thì bé sẽ ngày càng có hứng thú với các món ăn phong phú hơn (thông thường từ 6 đến 9 tháng tuổi). Mẹ hãy bắt đầu chia lịch ăn sáng, ăn trưa và ăn tối cho mỗi ngày của bé. Kể cả khi bé không thấy đói thì sẽ vẫn có một thói quen đối với lịch ăn đều đặn như vậy. Mẹ cho bé ăn 2-3 bữa chính mỗi ngày và đan xen là bữa ăn nhẹ (có thể là bánh quy ăn dặm, bim bim giòn tan, hoa quả, váng sữa hoặc sữa chua…). Để cho con không bị khát mẹ hãy cho bé uống sữa bổ sung nhé. Lịch ăn dặm khoa học dành cho bé có thể được tính như sau:

Bé từ 4 – 6 tháng tuổi nên ăn 2 bữa mỗi ngày, mỗi bữa 2-4 muỗng cà phê thức ăn

Bé từ 7 – 12 tháng tuổi nên ăn 3 bữa mỗi ngày, mỗi bữa thức ăn nhiều bằng nắm tay của bé

Mỗi bữa ăn nên bắt đầu thế nào?

Điều này đặc biệt quan trọng nên các mẹ hãy hết sức lưu ý nhé. Khi ăn dặm bé sẽ cho tay vào mồm hay cầm thức ăn ném lung tung nên mẹ hãy đảm bảo giữ gìn vệ sinh tay miệng cho bé. Hãy bắt đầu mỗi bữa ăn bằng cách rửa và lau sạch tay cho bé, dỗ dành bé và để bé ngồi thẳng. Nếu bé đã biết ngồi, không nên để bé ăn ở tư thế nửa ngồi nửa nằm sẽ rất dễ bị ọe hoặc trớ. Mẹ hãy tắt Tivi, tắt nhạc để bé tập trung hơn vào bữa ăn và có thể cảm nhận được khi nào thì bé no. Và trên hết mẹ phải làm quen với đống bừa bộn, lộn xộn mà bé gây ra sau mỗi bữa ăn. Trẻ con rất thích vứt thức ăn lung tung vung vãi khắp nơi và đó là điều hoàn toàn bình thường. Có thế bé mới thấy mỗi bữa ăn là một sự thú vị nên mẹ đừng cảm thấy bực mình.

Bé nên ăn gì?

Thực phẩm ăn dặm đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của bé nên mẹ hãy lưu ý các món ăn của bé cần có những thành phần như sau:

Hạt ngũ cốc đơn (cho bé từ 4-6 tháng tuổi): Lượng sắt lưu trữ trong tử cung của mẹ sẽ giảm dần sau khi sinh và đạt mức thấp nhất khi được 9 tháng. Ngũ cốc (gạo tẻ, yến mạch) cung cấp lượng sắt dồi dào và đó là lý do tại sao ngũ cốc nguyên hạt được chọn là một trong những thực phẩm ăn dặm đầu tiên cho bé.

Rau xay nhuyễn, trái cây và các loại thịt: Có một số bác sĩ cho rằng nếu mẹ cho bé ăn trái cây trước khi ăn rau có thể tạo nên cho bé sở thích ăn ngọt lâu dài nhưng chưa một nghiên cứu khoa học nào khẳng định nhận định đó. Vì thế có nên cho con ăn chuối trước khi ăn cà rốt là phụ thuộc hoàn toàn vào mẹ .

Thực phẩm băm hoặc nghiền (cho trẻ từ 9-12 tháng tuổi): Nếu em bé chưa sẵn sàng cho giai đoạn ăn dặm này mẹ có thể tiếp tục cho bé ăn đồ ăn xay nhuyễn. Khi nào bé có thể ăn được đồ ăn băm hoặc nghiền mẹ hãy cho bé thưởng thức trái cây mềm, rau xanh và thịt băm, thời gian này bé cũng đã có thể ăn cơm mềm và thịt hầm.

Thực phẩm bé nên tránh

Mẹ lưu ý một số loại thực phẩm không nên cho con ăn trong thời kỳ này:

Mật ong: Nếu mẹ cho bé ăn mật ong quá sớm có thể dẫn đến chứng ngộ độc nghiêm trọng đấy

Cam, quýt, chanh: Mẹ hãy tham khảo tư vấn của bác sỹ để xem con có dị ứng với những chất trong các loại hoa quả này không vì nếu bé dị ứng có thể gây nên chứng hăm tã khó chịu cho bé.

Sữa tươi: Tốt nhất mẹ vẫn nên cho bé uống sữa mẹ hoặc sữa công thức trong giai đoạn này.

Các loại hạt, bỏng ngô, nho khô, đậu phộng: Mẹ hết sức lưu ý vì bé có thể bị hóc hoặc nghẹt thở khi ăn những loại thực phẩm này.

Trên đây là những điều cơ bản mẹ cần nhớ khi cho bé ăn dặm. Đây là giai đoạn quan trọng trong sự phát triển của bé và cần rất nhiều sự quan tâm, yêu thương của mẹ. Chúc các bé hay ăn chóng lớn để mẹ luôn yên tâm và vui lòng nhé.

Công thức nấu cháo cho bé ăn dặm siêu chuẩn

Khi con chuẩn bị ăn dặm, em đã mất rất nhiều thời gian để nghiên cứu cách nấu cháo cho con. Em đã tham khảo rất nhiểu các cách thức, mẹo nấu cháo em tìm được trên các trang web và facebook. Vì vừa phải đi làm, vừa một mình chăm lo chuyện ăn uống của con nên em luôn ưu tiên cháo phải nấu nhanh và đảm bảo vệ sinh lên đầu. Em cũng đã mất rất nhiều thời gian điều chỉnh và cũng gặp phải vài lần cháo khê, cháo quá đặc hay lõng bõng toàn nước mới có thể đi đến công thức cuối cùng cho con. Từ khi ‘quán triệt’ được về việc dùng gì để nấu và nấu như thế nào, việc chuẩn bị bữa ăn hàng ngày cho con của gia đình em trở nên đơn giản hẳn. Ông xã cũng hăng hái tham gia nấu cháo cho con giùm vợ vì cách nấu này “quá dễ so với khả năng của anh” – ông xã em trêu. Em xin mách nhỏ với chị em phương pháp nấu cháo của mình, mong rằng nó sẽ có ích với những bà mẹ vừa đi làm vừa chăm con như em.

Nấu cháo với số lượng nhỏ

Đây là điều đầu tiên khiến em ‘đau đầu’. Khi Tũn nhà em tròn 7 tháng và hết thời gian ăn bột, em quyết định chuyển cho con qua tập ăn cháo xay. Nghĩ đi nghĩ lại, cả gia đình chỉ có vài cái nồi lớn, một cái nồi cơm điện cũng to không kém. Vậy nhưng mỗi bữa ăn của Tũn lại chỉ lèo tèo dăm ba thìa cháo. Mới 7 tháng tuổi thì con vẫn chưa thể ăn nhiều mà nếu chỉ nấu một chút cháo thì vừa tốn ga lại vừa chẳng dính đáy nồi.

Nghe theo lời của chị em mách trên diễn đàn, em đã thử dùng cách nấu cháo cho con bằng phích nước nóng. Tối hôm ấy, em hồ hởi khoe chồng “Cứ cho gạo cho nước sôi vào đậy lại, sáng hôm sau là có gạo ăn ngay!”. Anh xã ngạc nhiên lắm vì phương pháp mới nghe lần đầu của vợ. “Cẩn thận kẻo cháo sống con lại nhịn đói đấy nhé!” anh bán tín bán nghi.

Sáng hôm sau, hai vợ chồng dậy rõ sớm, hồ hởi ra xem phích cháo. Ngạc nhiên thay, những hạt gạo mới tối qua còn cứng đanh, vậy mà giờ đã nở bung. Tuy nhiên, vì chẳng biết lượng nước đong thế nào, lại để nguyên đêm nên cháo có phần đặc quánh như keo, lại nguội tanh nguội ngắt. Hai vợ chồng không ai bảo ai, tự giác rửa rồi cất lại cái phích nước vào một góc. Kế hoạch nấu cháo cho con bằng phích đã ‘phá sản’.

Em tiếp tục tìm kiếm và thử nghiệm cách nấu cháo mới. Theo kinh nghiệm của một chị ở cơ quan mách cho cách nấu cháo bằng nồi kho cá, nghe có vẻ ‘khả thi’. Chiều hôm ấy tan làm, em phi ngay ra chợ mua một cái nồi kho cá bằng điện nhỏ nhỏ xinh xinh, giá lại chỉ có hơn 150 nghìn. Nhân tiện hôm trước mẹ chồng mua tặng Tũn một bộ bát sứ nhỏ có nắp dày để nấu cháo rất yêu. Em kết hợp luôn cả hai món đồ này.

Em có tham khảo cách nấu cháo tương tự của mẹ Nhật nhưng vì Tũn đã qua giai đoạn đầu nên em nấu cháo có phần đặc hơn tỷ lệ cho trước. Em cho 1 phần gạo và 8 phần nước sôi vào bát sứ. Sau đó đặt bát vào nồi kho cá cũng đã có một lượng nước nóng xâm xấp hơn nửa thành bát. Kết quả thật tuyệt vời, sáng trước khi đi làm đặt bếp, trưa về bát cháo đã có gạo nở đều, mềm thơm, miết tay thấy hạt gạo tan mịn rất thích. Vì cháo ở nguyên trong bát sứ nên em đợi nguội rồi cho Tũn ăn ngay trong bát. Vô cùng tiện lợi.

Từ đó, em chỉ chuyên xử dụng cách này khi cần nấu cháo với số lượng ít cho con. Tuy nhiên, chị em nên lưu ý là khi nấu cho con bằng cách này ta nên sử dụng nước nóng ngay từ đầu. Không nên cho nước nguội bởi nhiệt trong nồi kho cá rất nhỏ và thường cháo sẽ chín trong vòng từ 3.5 – 4 tiếng.

Chuẩn bị rau thịt trước và chia khẩu phần cũng là ‘chiến thuật’ để tiết kiệm thời gian

Với chị em đi làm không có thời gian mua đồ tươi hàng ngày như em thì rau thịt đông lạnh là cách hợp lý nhất. Đồ đông lạnh vẫn bảo quản được các vitamin cần thiết. Hơn nữa, lại rất tiện cho mẹ tránh được những lích kích như thái, rửa mỗi ngày. Em đã đi siêu thị và mua rất nhiều những hộp nhựa và khay nhựa đựng thực phẩm bằng nhựa an toàn cho trẻ.

Tuần hai lần vào thứ 4 và thứ 7, em lại ra chợ chọn mua cho con những loại củ quả, những bó rau xanh nhất, những miếng thịt tươi khi ấn vào còn hồng hào bóng lên lớp màng thịt và những con tôm còn đang nhảy tanh tách trong chậu. Một số loại rau củ được em ưu tiên cho Tũn ăn trong thời gian này là súp lơ xanh, bí đỏ, đậu Hà Lan, cải bó xôi và cà rốt.

Rau củ thịt cá mua về em đều rửa rồi để khô rảo sạch sẽ. Rau nhặt lá bỏ cuống, củ bỏ vỏ. Sau đó em thái nhỏ rồi cất vào từng hộp nhựa to. Với thịt và tôm, em băm nhỏ vừa miệng con cồn viên thành từng viên nhỏ vừa với một bát cháo của bé. Tũn 7 tháng em cho con ăn 0,5 lạng thịt mỗi ngày, tương đương mỗi viên thịt là từ 0.25-0.3 gram cho mỗi bát cháo. Sau đó, rau để ngăn mát còn thịt em cấp đông.

Công thức ‘chuẩn’ nấu cháo cho con

Và đây! phần quan trọng nhất của mẹo nhỏ này, em xin mách chị em công thức nấu cháo ‘chuẩn’ cho Tũn 7 tháng nhà em. Nhờ công thức này mà chồng em luôn hăng hái giúp vợ nấu cháo vì nó vô cùng đơn giản:

1 bát cháo cho con = 4 thìa sữa gạo tẻ (em lấy thìa sữa công thức để đong gạo cho con) + 1 nhúm rau + 1 viên thịt 0,2-0,3 gram + 500ml nước sôi.

Tất cả cho vào bát sứ và nấu lên trong nồi kho cá. Nếu có thời gian vào cuối tuần, em cũng thường hay thay nước lọc sôi bằng nước luộc chân gà hoặc nước luộc rau củ. Những loại nước này cũng có tác dụng giúp bát cháo của con dậy hương và đậm đà vị ngọt tự nhiên hơn rất nhiều.

Công thức này đã được em áp dụng suốt 1 tháng và thấy rất hiệu quả. Con ăn ngoan, tăng cân đều và cháo cũng luôn tươi ngon. Khi bé lớn lên, chị em có thể tăng lượng thìa gạo, rau và viên thịt lên dần. Đồng thời có thể bỏ bát sứ ở trong và nấu trực tiếp bằng nồi kho cá.

Chúc chị em nuôi con khỏe, con ăn ngoan, chóng lớn.

Video hướng dẫn cách dạy nấu cháo ăn dặm cho bé