Cách xử lý khi bị nhồi máu cơ tim
Nếu từng trải qua một cơn nhồi máu cơ tim hoặc chứng kiến người thân gặp phải tình trạng này, hẳn bạn sẽ hiểu cách Sơ cứu nhồi máu cơ tim cấp quan trọng thế nào. Việc sơ cứu kịp thời và đúng cách sẽ tăng cơ hội sống, đồng thời giảm thiểu tối đa di chứng cho bệnh nhân nhồi máu cơ tim. Show
Cơn nhồi máu cơ tim có thể xảy ra đột ngột nhưng đa số đều hiểu hiện bằng các triệu chứng đặc trưng trước đó vài ngày Nhồi máu cơ tim là gì?Nhồi máu cơ timlà bệnh lý xuất hiện khi có cục máu đông gây tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn động mạch vành (động mạch vành là động mạch cung cấp máu và nuôi dưỡng tế bào cơ tim). Khi động mạch vành bị tắc, không còn dòng máu đến cơ tim sẽ gây phá hủy hoặc chết một phần cơ tim tương ứng. (1) Nhồi máu cơ tim là biến cố nặng, cấp cứu của bệnh lý tim mạch, là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong tim mạch và các biến chứng nặng về sau. Bệnh thường xảy ra đột ngột, khó biết trước và dễ gây nguy hiểm đến tính mạng. Do đó, kiến thức sơ cứu nhồi máu cơ tim là vô cùng quan trọng giúp người bệnh vượt qua cơn nguy kịch kịp thời. Bất cứ ai, kể cả trẻ em, cũng có thể gặp phải một cơn nhồi máu cơ tim. Tuy nhiên, nam giới trên 45 tuổi và nữ giới trên 55 tuổi có nguy cơ cao hơn cả. Nguyên nhân gây nhồi máu cơ timNguyên nhân gây nhồi máu cơ tim được phân chia các nhóm như sau:
Vấn đề đặt ra là nhồi máu cơ tim do xơ vữa thì do nguyên nhân nào gây ra? Câu trả lời là không có nguyên nhân cụ thể. Nhồi máu cơ tim là hậu quả của các yếu tố nguy cơ tim mạch dẫn đến, có thể là các yếu tố nguy cơ đơn độc nhưng thường là do nhiều yếu tố nguy cơ phối hợp nhau làm gia tăng bệnh. Các yếu tố nguy cơ gây bệnh tim mạchCác yếu tố nguy cơ gây bệnh tim mạch đã được chứng minh có liên quan chặt chẽ với tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do bệnh tim mạch. Những nghiên cứu cho thấy, các bệnh tim mạch thường gặp liên quan đến các yếu tố nguy cơ mang tính hành vi là hút thuốc lá, chế độ ăn và ít vận động thể lực… Ðiểm đặc biệt là, yếu tố nguy cơ thường phối hợp nhau và thúc đẩy nhau theo cấp số nhân dẫn đến khả năng bị bệnh và bị bệnh sớm. (2) Có thể phân làm 2 nhóm: các yếu tố nguy cơ không thay đổi được và yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được. Các yếu tố nguy cơ không thay đổi đượcTuổi tácTuổi càng cao nguy cơ càng tăng lên. Ở tuổi 70 trở đi, có đến 15% nam giới và 9% nữ giới có bệnh động mạch vành có triệu chứng và tăng lên 20% ở tuổi 80. Giới tính và tình trạng mãn kinh
Tiền sử gia đình ở bệnh nhân có xơ vữa động mạchTiền sử gia đình là yếu tố quan trọng khi bệnh xơ vữa động mạch xuất hiện ở thế hệ thứ nhất với nam giới trước tuổi 55 và nữ giới trước tuổi 65. Yếu tố chủng tộc
Các yếu tố nguy cơ có thể thay đổi đượcStress tâm lýGia tăng căng thẳng trong công việc, cuộc sống cô đơn, trầm cảm… là các yếu tố quan trọng tăng nguy cơ xơ vữa động mạch. (3) Hút thuốc lá
Béo phì
Tình trạng viêmXơ vữa động mạch bao gồm quá trình viêm liên tục từ lúc bắt đầu hình thành tổn thương, quá trình tiến triển đến thời điểm biến cố huyết khối cấp tính. Lối sống ít vận động
Ruợu, biaNgười nghiện rượu có liên quan với tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Nên hạn chế tối đa việc uống rượu, bia và không uống nhiều vào một thời điểm. Tăng huyết ápTăng huyết áp là yếu tố nguy cơ độc lập của bệnh động mạch vành, bệnh động mạch ngoại biên và bệnh thận mạn tính. Rối loạn lipid máuCó một mối liên quan liên tục, bền vững, độc lập giữa nồng độ cholesterol toàn phần (TC) hoặc cholesterol trọng lượng phân tử thấp (LDL-C) với các biến cố tim mạch do xơ vữa. Ðái tháo đườngÐái tháo đường là một trong các yếu tố nguy cơ tim mạch chính của bệnh lý tim mạch do xơ vữa. Ðái tháo đường làm tăng hai lần biến cố tim mạch (bao gồm bệnh lý động mạch vành, đột quỵ và tử vong chung liên quan tới bệnh lý mạch máu) và độc lập với các yếu tố nguy cơ khác. Dấu hiệu nhận biết cơn nhồi máu cơ timĐể phát hiện kịp thời tình trạng của người bệnh, chúng ta cần nắm rõ những triệu chứng thường gặp của hiện tượng nhồi máu cơ tim cấp. Đây là kiến thức tất cả mọi người nên biết để theo dõi tình hình sức khỏe của bản thân và những người xung quanh. Các dấu hiệu nhận biết nhồi máu cơ tim sớm để sơ cứu kịp thời là:
Choáng váng, đau hoặc khó chịu vùng ngực là những dấu hiệu điển hình của nhồi máu cơ tim Cách sơ cứu khi bị nhồi máu cơ timNếu bạn là bệnh nhân
Nếu bạn là người xung quanh hoặc người nhà của bệnh nhânTrường hợp người bệnh còn tỉnh táo:
Trường hợp người bệnh bất tỉnh:Lúc này, người thân cần gọi cấp cứu (115) ngay lập tức. Trong thời gian chờ xe cấp cứu tới, có thể tiến hành sơ cứu theo cách:
Sơ cứu nhồi máu cơ tim đúng cách sẽ giúp gia tăng cơ hội sống và giảm thiểu di chứng cho người bệnh Tại phòng cấp cứu
Nếu kết quả điện tim cho thấy nhồi máu cơ tim cấp kiểu ST chênh lên, người bệnh sẽ được đưa đến phòng thông tim ngay để can thiệp thông mạch vành. Trường hợp không phải nhồi máu cơ tim kiểu ST chênh lên thì chờ kết quả men tim troponin. Nếu men tim troponin tăng động học và có ý nghĩa thì người bệnh sẽ được chụp và can thiệp mạch vành trong vòng 24 giờ. Những trường hợp khác cần chụp mạch vành khẩn cấp:
Phòng tránh nguy cơ nhồi máu cơ timPhòng ngừa nguy cơ nhồi máu cơ tim là tổng thể các hoạt động liên kết với nhau nhằm mục đích thúc đẩy mọi người thực hiện lối sống khỏe, kiểm soát các yếu tố nguy cơ chính nhằm giảm nguy cơ nhồi máu cơ cho mỗi cá nhân cũng như cho cộng đồng.(5) Kiểm soát các yếu tố nguy cơ về tâm lýKiểm soát các yếu tố nguy cơ về tâm lý xã hội có thể giúp giảm stress, trầm cảm, lo âu, giúp thúc đẩy thay đổi hành vi và cải thiện chất lượng cuộc sống cũng như tiên lượng. Tăng cường hoạt động thể lực
Cai thuốc lá
Thay đổi chế độ dinh dưỡng
Kiểm soát cân nặng
Điều chỉnh rối loạn lipid máu
Tầm soát và điều trị bệnh lý tim mạch tại Trung tâm Tim mạch, BVĐK Tâm AnhTrung tâm Tim mạch, BVĐK Tâm Anh được thành lập với mục tiêu tầm soát, chẩn đoán, điều trị kịp thời các bệnh lý tim mạch như nhồi máu cơ tim, bệnh cơ tim, suy tim, rối loạn nhịp tim, bệnh mạch vành… Tại đây có đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, từng làm việc ở Bệnh viện Tim Tâm Đức, Bệnh viện Vinmec, Bệnh viện FV… dưới sự dẫn dắt của PGS.TS.BS Phạm Nguyễn Vinh (Giám đốc Trung tâm Tim mạch, BVĐK Tâm Anh TP.HCM) và PGS.TS.BS Nguyễn Thị Bạch Yến (Trưởng khoa Tim mạch, BVĐK Tâm Anh Hà Nội). Trung tâm Tim mạch BVĐK Tâm Anh được đầu tư hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại: Máy đo ECG, máy theo dõi huyết áp 24h tại nhà, máy Holter ECG, máy siêu âm tim và mạch máu chuyên dụng, MSCT tim và động mạch vành, máy chụp cộng hưởng từ tim, hệ thống máy DSA – máy chụp mạch vành 2 bình diện… giúp tầm soát và phát hiện sớm bệnh lý tim mạch, từ đó đưa ra phác đồ điều trị kịp thời và đúng đắn. Tầm soát định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lý tim mạch, ngăn ngừa biến chứng Sơ cứu nhồi máu cơ tim là kỹ năng mà bất cứ ai cũng nên biết, nhất là khi ngày càng có nhiều người gặp tình trạng này. Việc sơ cứu kịp thời sẽ tạo tiền đề tốt cho quá trình điều trị, giúp người bệnh tránh được những di chứng nặng nề của cơn nhồi máu cơ tim. |