Chủ ngữ là gì vị ngữ là gì

Để hoàn toàn có thể làm được những bài tập tương quan đến xác lập chủ ngữ, vị ngữ không hề khó. Thế nhưng bạn phải nắm chắc được kỹ năng và kiến thức chủ ngữ là gì vị ngữ là gì mới hoàn toàn có thể làm chủ được phần nội dung này. Cùng muahangdambao.com tìm hiểu và khám phá thêm về chủ đề này trong bài viết sau những bạn nhé !

Trong những tài liệu nghiên cứu và điều tra về ngữ pháp tiếng Việt, khái niệm chủ ngữ thường được định nghĩa là một thành phần chính quan trọng của câu nhằm mục đích biểu lộ đối tượng người dùng mà hành vi, đặc thù, trạng thái của nó trọn vẹn độc lập với những thành phần khác của câu và được xác lập bởi 1 vị ngữ .

Cấu tạo xét về phương diện tổ chức triển khai cấu trúc thì chủ ngữ có cấu trúc tương đối phong phú, nó hoàn toàn có thể là một từ, một hoặc những cụm từ hay một hoặc những tiểu cú .

Chủ ngữ trong phần lớn các trường hợp thì đều mang ý nghĩa chỉ người và sự vật nhưng nó cũng có thể có các ý nghĩa khác nhau. Chủ ngữ có thể được phản ánh bằng danh từ, danh ngữ, tính từ, đại từ, tính ngữ, động từ, số từ, động ngữ.

Ví dụ cụ thể:

•  Tôi đang nấu ăn [Tôi ở đây là chủ ngữ]
•  Quỳnh đang làm bài tập [Quỳnh ở đây là chủ ngữ]
•  Lao động là vinh quang [“lao động” vốn dĩ là động từ nhưng ở trong trường hợp này thì “lao động” sẽ đóng vai trò là chủ ngữ].
•  Quyển tiểu thuyết bạn tặng tôi rất hay [Quyển tiểu thuyết bạn tặng tôi là chủ ngữ, và đây là một cụm chủ – vị có vai trò làm chủ ngữ, quyển tiểu thuyết bạn là chủ ngữ còn tặng tôi là vị ngữ].

Vị ngữ là một thuật ngữ của logic học được dùng để biểu lộ một thành phần cấu trúc của phán đoán, tức là nói về chủ thể. Trong ngôn ngữ học, thuật ngữ vị ngữ thường được dùng để chỉ thành phần chính của câu, tương ứng với điều được thông tin. Hay nói cách khác, nó là thành phần để biểu lộ hành vi, đặc thù, trạng thái, quy trình hay quan hệ của sự vật [ chủ thể ] được bộc lộ trải qua chủ ngữ .
Cấu tạo : Xét về phương diện tổ chức triển khai cấu trúc cũng như chủ ngữ thì cấu trúc của vị ngữ hoàn toàn có thể là từ hoặc một vài cụm từ hoặc một vài tiểu cú .

Vị ngữ là một trong những thành phần chính của câu và có ảnh hưởng tác động đến toàn câu. Nó là TT tổ chức triển khai của câu và do đó vị ngữ có nhiều yếu tố phức tạp hơn cả chủ ngữ. Là TT của tổ chức triển khai câu do đó nên rất hiếm câu có vị ngữ bị lược bỏ .

Ví dụ cụ thể:

•  Con chó con đang ngủ [đang ngủ ở đây là vị ngữ].
•  Quán cà phê này đẹp quá [đẹp quá sẽ là vị ngữ]
•  Chiếc ghế này gỗ còn tốt lắm [gỗ còn tốt lắm ở đây sẽ là vị ngữ và là một cụm chủ – vị. Trong đó, gỗ là chủ ngữ, còn tốt lắm sẽ là vị ngữ].

• Cách nhận biết chủ ngữ: Thành phần này thường được dùng để trả lời cho câu hỏi về ai, con gì, cái gì, sự vật gì hoặc hiện tượng gì?

Ví dụ : Yến là người bạn thân nhất của tôi. Vậy thì Yến ở đây sẽ là chủ ngữ để vấn đáp cho câu hỏi “ ai ” là người bạn thân nhất của tôi .

• Cách nhận biết vị ngữ: Vị ngữ sẽ trả lời cho nhóm câu hỏi liên quan đến là gì, làm gì, như thế nào. Ngoài ra, bạn cũng có thể nhận biết được vị ngữ thông qua từ là để nối với chủ ngữ.

Ví dụ : Cún là chú chó mà tôi yêu quý nhất. Chú chó mà tôi yêu quý nhất sẽ là vị ngữ vấn đáp cho câu hỏi cún là ai .
Có thể thấy rằng cách xác lập chủ ngữ, vị ngữ trong câu không quá khó đúng không nào những bạn. Chỉ cần nắm vững kỹ năng và kiến thức và vận dụng cách phân biệt mà chúng tôi đã san sẻ ở trên một cách khoa học để rèn luyện thành thạo dạng bài này là hoàn toàn có thể làm bài kiểm tra một cách tự tin rồi .

Bài 1: Chỉ ra các lỗi sai trong các câu sau đây và sửa lại cho đúng:

1. Những câu chuyện cổ tích mà mỗi đêm bà kể cho chúng tôi.
2. Với kết quả học tập tiến bộ ấy đã khiến bố mẹ vô cùng vui lòng.
3. Bạn Hoàng Anh – lớp trưởng lớp tôi.
4. Qua văn bản “Vượt thác” cho thấy vẻ đẹp cũng như sức mạnh của con người lao động trên nền khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ.

Lời giải:

1. Câu này thiếu vị ngữ -> Sửa lại: Những câu chuyện cổ tích mà mỗi đêm bà kể cho chúng tôi vẫn còn theo chúng tôi đi hết suốt cuộc đời này.
2. Câu thiếu chủ ngữ     -> Sửa lại: Với kết quả học tập tiến bộ như vậy, em đã khiến bố mẹ vô cùng vui lòng.
3. Câu thiếu vị ngữ -> Sửa lại: Bạn Hoàng Anh – lớp trưởng lớp tôi, bạn ấy không chỉ chăm ngoan mà còn học giỏi.
4. Câu thiếu chủ ngữ     -> Sửa lại: Qua văn bản “Vượt thác”, ta có thể thấy được vẻ đẹp cũng như sức mạnh của con người lao động trên nền khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ.

Bài 2: Thêm chủ ngữ, vị ngữ phù hợp vào những chỗ trống dưới đây để tạo thành một câu hoàn chỉnh có nghĩa.

1. Khi những bông phượng vĩ nở đỏ rực cả một góc trời, khi bản nhạc ve rộn rã được cất lên,…….
2. Mỗi buổi chiều khi tôi đi tan học về nhà,…..
3. Trên bầu trời của mùa thu trong trẻo ấy,…..
4. Giữa dòng chảy mênh mông,…..

Lời giải:

1. Khi những bông phượng vĩ nở đỏ rực cả một góc trời, khi bản nhạc ve rộn rã được cất lên, chúng em đã bắt đầu bước vào một kì nghỉ hè với nhiều điều thật thú vị.
2. Mỗi buổi chiều khi tôi tan học về, chú cún con lại chạy ra vẫy đuôi mừng rỡ đón tôi.
3. Trên bầu trời của mùa thu trong trẻo ấy, những đám mây trắng đang thong thả dạo chơi cùng chị gió.
4. Giữa dòng chảy mênh mông, những con thuyền ở bến đỗ đang căng buồm chuẩn bị ra khơi.

Hy vọng rằng bài viết hữu dụng về chủ ngữ, vị ngữ là gì trên đây của chúng tôi đã giúp bạn đọc hiểu hơn về kiến thức và kỹ năng này. Từ đó, thuận tiện xử lý những bài tập tương quan một cách nhanh gọn nhất. Nếu bạn còn bất kỳ vướng mắc nào cần được giải đáp thì hãy để lại phản hồi bên dưới để được chúng tôi tương hỗ giải đáp kịp thời nhé !

Chủ ngữ và vị ngữ là hai thành phần quan trọng cấu tạo nên câu. Vậy chủ ngữ là gì? Vị ngữ là gì? Làm thế nào để xác định đúng được hai thành phần câu này? Vậy thì đừng bỏ lỡ những nội dung chia sẻ bên dưới đây nhé!

Chủ ngữ là gì?

Chủ ngữ là thành phần chính trong câu. Đối tượng mà chủ ngữ đề cập đến có thể là con người, sự vật, sự việc, hiện tượng có hoạt động,… 

Chủ ngữ thường sẽ trả lời cho các câu hỏi như: Ai? Con gì? Cái gì? 

Chủ ngữ thường là đại từ [tôi, tao, tớ, mày, cô ấy, anh ấy,..]; danh từ [chỉ người, vật, hiện tượng,..] hoặc cụm danh từ. Trong một số trường hợp, chủ ngữ cũng có thể là tính từ, động từ, cụm tính từ hoặc cụm động từ. 

Trong một câu hoàn chỉnh có thể có một chủ ngữ hoặc cũng có thể có nhiều chủ ngữ. 

Ví dụ về chủ ngữ: 

• Tôi đang làm bánh sinh nhật. [Chủ ngữ “Tôi” – đại từ]
• Những bông hoa hồng đua nhau khoe sắc thắm dưới ánh nắng mặt trời. [Chủ ngữ “những bông hoa hồng” – cụm danh từ]. 
• Cô giáo em rất hiền lành và xinh đẹp. [Chủ ngữ “cô giáo em” – danh từ]. 
• Tôi, Hoa và Lan chơi cùng với nhau từ khi còn bé xíu. [Câu có nhiều chủ ngữ “Tôi, Hoa, Lan”]. 
• Kiên nhẫn là đức tính tốt mà các bạn học sinh cần phải có. [Chủ ngữ “kiên nhẫn” là một tính từ]. 
• Học tập là niềm tự hào của mỗi bạn học sinh. [Chủ ngữ “học tập” là một động từ]. 

Trong thực tế, dù là một thành phần chính của câu nhưng trong một số trường hợp, chủ ngữ bị người nói lược bỏ đi. Việc lược bỏ này có thể khiến cho câu nói trở nên cốc lộc, bất lịch sự, thiếu văn minh. Vì vậy khi giao tiếp, chúng ta cần phải nói đầy đủ chủ ngữ, vị ngữ để câu có cấu trúc hoàn chỉnh, diễn đạt ý trọn vẹn và đặc biệt là không gây ra hiểu lầm, xung đột không đáng có khi giao tiếp. 

Ví dụ, thay vì câu không có chủ ngữ “Đang học bài” thì chúng ta nên nói “Con/ em/ anh/ chị/ tớ đang học bài”. Như vậy, câu nói sẽ trở nên có ngữ điệu, có cảm tình và không bị cốc lốc, không bị đánh giá là thiếu lịch sự.

Bài viết tham khảo: Trợ từ là gì? Các loại trợ từ. Phân biệt trợ từ và thán từ

Vị ngữ là gì?

Tương tự như chủ ngữ, vị ngữ là một thành phần chính, bắt buộc phải có để cấu trúc câu được hoàn chỉnh và người nói có thể diễn đạt được một ý trọn vẹn. 

Vị ngữ là thành phần thể hiện hoạt động, tính chất, trạng thái, đặc điểm, bản chất,… của người/ vật/ hiện tượng được chủ ngữ đề cập đến.

Vị ngữ có thể là động từ/ cụm động từ, danh từ/ cụm danh từ hoặc tính từ/ cụm tính từ. Một câu có thể có duy nhất một vị ngữ hoặc cũng có thể có nhiều vị ngữ. 

Vị ngữ thường được dùng để trả lời cho các câu hỏi như: Như thế nào? Làm cái gì? Là gì?,… 

Ví dụ về vị ngữ: 

• Cô ấy đang xem phim. [Vị ngữ “đang xem phim]. 
• Bộ quần áo này đẹp quá! [Vị ngữ “đẹp quá”]
• Chiếc tủ này gỗ tốt lắm. [Vị ngữ “gỗ tốt lắm” và vị ngữ của câu này là một cụm chủ – vị]. 
• Hoa dọn nhà, trông em và nấu cơm. [Vị ngữ “dọn nhà, trông em và nấu cơm”]. 

Cách nhận biết chính xác chủ ngữ và vị ngữ

Khi đã hiểu rõ chủ ngữ là gì, vị ngữ là gì thì việc nhận biết 2 thành phần này cũng cực kỳ đơn giản. Dưới đây là một số dấu hiệu giúp bạn nhận biết chủ ngữ và vị ngữ chuẩn chỉnh 100%: 

Cách nhận biết chủ ngữ là gì?

• Thường đứng đầu câu và đứng trước vị ngữ. 
• Chủ thể mà chủ ngữ đề cập đến là con người, sự vật, hiện tượng,… 
• Trả lời cho các dạng câu hỏi như: Ai? Con gì? Cái gì? Hiện tượng gì đã xảy ra?…

Ví dụ: Linh là học sinh giỏi nhất của tôi.

Trong câu hỏi trên, “Linh” là chủ ngữ và có thể nhận biết qua các dấu hiệu sau: 

• “Linh” là một danh từ riêng chỉ người. 
• Trả lời cho câu hỏi “Ai là học sinh giỏi nhất của tôi?”. 

Cách nhận biết vị ngữ

• Nhận biết vị ngữ qua từ nối với chủ ngữ. 
• Vị ngữ đề cập đến đặc điểm, hành động trạng thái, tính chất,… của chủ thể được chủ ngữ nhắc đến. 
• Trả lời cho các câu hỏi như: Như thế nào? Làm cái gì? Là gì?…

Ví dụ: Linh là học sinh giỏi nhất của tôi. 

Chúng ta có thể xác định vị ngữ của câu trên như sau: 

• Thông qua câu hỏi “Linh là gì?”
• Vị ngữ “học sinh giỏi nhất của tôi” đề cập đến đặc điểm của chủ thể [Linh] được nhắc đến trong vị ngữ. 

Một số thành phần phụ khác trong câu

Ngoài chủ ngữ và vị ngữ, trong câu còn có rất nhiều thành phần phụ khác như: 

Trạng ngữ

Trạng ngữ là thành phần phụ của câu, bổ sung ý nghĩa về thời gian, nơi chốn, phương tiện, mục đích, cách thức, kết quả,… của sự vật, sự việc được đề cập đến trong câu. 

Trạng ngữ thường bổ sung cho các câu hỏi như: Ở đâu? Vì sao? Khi nào? Bao giờ? Bằng cách nào? Để làm gì?..

Trạng ngữ có thể đứng ở đầu câu và ngăn cách với thành thần chính bằng dấu phẩy. Hoặc cũng có thể đứng giữa câu hoặc đứng cuối câu. 

Ví dụ về trạng ngữ: 

• Ngày mai, tôi sẽ đi Sapa với gia đình. [Trạng từ chỉ thời gian] 
• Để đạt được điểm cao trong kỳ thi này, tôi đã phải nỗ lực rất nhiều. [Trạng từ chỉ mục đích]
• Thi thoảng, tôi lại về quê thăm ông bà nội. [Trạng từ chỉ thời gian]
• Với giọng hát ấm áp, cô ấy đã chinh phục được ban giám khảo. [Trạng từ chỉ cách thức]
• Trước cổng trường, các cô lao công đang quét rác. [Trạng từ chỉ địa điểm]
• Tôi cố gắng chăm chỉ học tập vì một tương lai tốt đẹp hơn. [Trạng từ chỉ nguyên nhân]. 

Bổ ngữ

Bổ ngữ là thành phần có thể đứng trước hoặc đứng sau động từ/ tính từ để bổ sung ý nghĩa cho động từ/ tính từ đó. 

Ví dụ về bổ ngữ: 

• Bài hát rất hay. 
• Gió thổi mạnh. 

Định ngữ

Định ngữ là thành phần phụ trong câu, có nhiệm vụ bổ sung ý nghĩa cho danh từ/ cụm danh từ. 

Ví dụ về định ngữ: 

• Cô ấy có mái tóc đen mượt mà. 
• Cuốn sách bố tặng rất hay. 
• Ngôi nhà này là thành quả sau hơn 5 năm cố gắng của tôi. 

Bài tập nhận biết chủ ngữ, vị ngữ và các thành phần khác trong câu

Ví dụ: Hãy xác định chủ ngữ, vị ngữ và trạng ngữ trong những câu văn dưới đây!

1. Những bông hoa đang lắc lư mình theo nhịp gió dưới cái nắng nhẹ của mùa thu.
2. Bằng sự cố gắng của mình, Hoa đã đỗ thủ khoa trường Sân Khấu Điện Ảnh.
3. Vì còn sớm, Hồng đã tranh thủ giúp mẹ quét nhà trước khi đi học. 
4. Mới hơn 5 giờ chiều, trời đã tối rồi!
5. Tại ngôi nhà này, cô ấy đã cất tiếng nói đầu tiên. 

Lời giải:

Trên đây là bài viết giải đáp câu hỏi chủ ngữ là gì, vị ngữ là gì và cách nhận biết 2 thành phần chính này trong câu. Hy vọng với những chia sẻ trên sẽ mang đến cho bạn đọc nhiều kiến thức hay và bổ ích!