Phòng thí nghiệm hóa học là nơi được lập ra nhằm mục đích phân tích, nghiên cứu hoặc thử nghiệm. Và đây cũng là nơi sản sinh ra các công trình khoa học. thiết bị phòng thí nghiệm hóa học gồm các máy móc dành cho việc nghiên cứu, các hóa chất, dụng cụ thí nghiệm dành cho việc nghiên cứu với đồ bảo hộ an toàn, được thiết kế an toàn.
Nội dung chính Show
- Tiêu chuẩn thiết kế phòng thí nghiệm hóa học cơ bản
- Tiêu chuẩn xây dựng phòng thí nghiệm Hóa học- yêu cầu thiết kế chung
- Tiêu chuẩn xây dựng phòng thí nghiệm hóa học – thiết bị thí nghiệm
- Điều kiện vật lý là yếu tố quan trong trong tiêu chuẩn xây dựng phòng thí nghiệm
- Ánh sáng là một trong những tiêu chuẩn khi thiết kế xây dựng phòng thí nghiệm hóa học
- Nhiệt độ tiêu chuẩn phòng thí nghiệm hóa học và hệ thống thông gió
- Tiếng ồn phù hợp với tiêu chuẩn phòng thí nghiệm hóa học
- Yếu tố nhân sự con người
- Bố trí làm việc với các mầm bệnh có thể phát tán
- Các dấu hiệu tại cửa ra vào
- An toàn phòng thí nghiệm
- Thiết kế nội thất phòng thí nghiệm cần những gì
- Bản vẽ mẫu thi công phòng thí nghiệm
- Hình ảnh phòng thí nghiệm thực tế
- Diện tích phòng thí nghiệm
- Một số nhóm phòng thí nghiệm phổ biến
- Phòng thí nghiệm hóa học
- Phòng thí nghiệm vật lý
- Phòng thí nghiệm y tế
- Phòng thí nghiệm nghiên cứu và sản xuất
- Phòng thí nghiệm nghiên cứu, học tập
- Phòng thí nghiệm vi sinh
- Phòng thí nghiệm thực phẩm
- Phòng thí nghiệm mỹ phẩm
- Thiết kế phòng thí nghiệm nuôi trồng thủy sản
- Visitech đơn vị chuyên thiết kế thi công phòng thí nghiệm
Ngày nay, khi khoa học tiến bộ, thì việc các trường đại học, kể cả trường trung học phổ thông cũng đang trang bị cho giáo viên cũng như học sinh phòng thí nghiệm hóa học đạt tiêu chuẩn. Và có thể nói, phòng thí nghiệm hóa học là nơi mà nhiều phát minh khoa học đã ra đời.
Tiêu chuẩn thiết kế phòng thí nghiệm hóa học cơ bản
Phòng thí nghiệm là nơi tạo ra các sản phẩm nghiên cứu nền móng cho sự phát triển của mọi ngành nghề. Bản chất của công việc trong phòng thí nghiệm đòi hỏi sử dụng các vật liệu tiềm ẩn nguy hiểm, đặc biệt là nhóm phòng lab sinh học-hóa học. Do đó, điều cần thiết là phòng thí nghiệm phải được thiết kế đảm bảo an toàn cho người sử dụng, đây là mục tiêu hàng đầu mà bất cứ ai muốn xây dựng phòng lab cũng chú ý đấu tiên. Đánh giá rủi ro trước khi thiết kế nên một phòng lab nghiên cứu có thể lặp đi lặp lại nhiều lần nhằm giải quyết các mục tiêu phù hợp với rủi ro của [các] tác nhân và hoạt động của phòng thí nghiệm, sau đó sẽ là các biện pháp khắc phục được sử dụng để giải quyết vấn đề tồn đọng.
Hiện nay có khá nhiều tiêu chuẩn thiết kế phòng thí nghiệm hóa học/ phòng lab được đưa ra ví dụ như tiêu chuẩn của WHO; OSHA; NIH; hay một số tiêu chuẩn được nghiên cứu bởi các trường đại học chuyên ngành. Dựa vào điều kiện thực tế của mình bạn sẽ có thể lựa chọn các tiêu chuẩn thiết kế phù hợp với mục tiêu của phòng thí nghiệm để có thể tối ưu được các điều kiện sử dụng tốt nhất đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Xem thêm định nghĩa về phòng thí nghiệm tại đây
Tiêu chuẩn xây dựng phòng thí nghiệm Hóa học- yêu cầu thiết kế chung
Tiêu chuẩn xây dựng phòng thí nghiệm yêu cầu để thiết kế nên một phòng thí nghiệm xoay quanh việc đảm bảo an toàn cho người sử dụng và phù hợp với điều kiện của cá nhân/ tổ chức thành lập nên phòng thí nghiệm đó.
Các yêu cầu đảm bảo được kể đến như:
- Vị trí phòng lab
- Bố trí các cửa chính, thoát hiểm
- Bố trí các thiết bị phù hợp, xem xét kỹ các thông số kỹ thuật
- Đánh giá rủi ro của các nguồn chất thải
- Các cảnh báo nguy hiểm trong phòng thí nghiệm
Tiêu chuẩn xây dựng phòng thí nghiệm hóa học – thiết bị thí nghiệm
Dựa vào mục đích sử dụng của mỗi phòng thí nghiệm mỗi loại phòng sẽ có các nhóm thiết bị khác nhau.Diện tích phòng lab cần đảm bảo có thể chứa các thiết bị này và cần được xem xét trong giai đoạn đầu của thiết kế phòng thí nghiệm. Việc lập kế hoạch này là cần thiết để đảm bảo cung cấp đủ diện tích sàn để sử dụng an toàn thiết bị .
Không gian cần thiết để làm sạch thiết bị hiệu quả, khử nhiễm và bảo trì thiết bị trong trường hợp cần thiết. Phải luôn tuân thủ các hướng dẫn của nhà sản xuất về việc sắp xếp vị trí của từng thiết bị trước khi kết hợp thiết bị đó vào thiết kế phòng thí nghiệm để thiết bị có thể được vận hành an toàn. Hầu hết các thiết bị sẽ có phát ra luồng nhiệt hoặc luồng không khí cao khi hoạt động vì vậy cần có các hệ thống bổ sung để tạo điều kiện làm mát và / hoặc loại bỏ nhiệt nhằm đảm bảo an toàn.
Điều kiện vật lý là yếu tố quan trong trong tiêu chuẩn xây dựng phòng thí nghiệm
Các điều kiện môi trường vật lý trong một thí nghiệm có thể kể đến như đến nhiệt độ, áp suất, ánh sáng, độ ẩm,… Đối với các nhóm điều kiện này người sử dụng có thể kiểm soát được dễ dàng bằng các thiết bị đo như nhiệt ẩm kế, đồng hồ áp suất hay máy đo ánh sáng. Đây là nhóm điều kiện sẽ luôn xuất hiện trong bất kì nhóm phòng thí nghiệm nào.
Ánh sáng là một trong những tiêu chuẩn khi thiết kế xây dựng phòng thí nghiệm hóa học
Ánh sáng là điều kiện tiên quyết cần được đảm bảo phải đầy đủ cho mọi hoạt động trong phòng thí nghiệm. Các nhu cầu chiếu sáng cụ thể có thể khác nhau đối với các khu vực khác nhau của phòng thí nghiệm. Do đó, các yêu cầu về ánh sáng của các quy trình cần được đánh giá để những hoạt động cần nhiều ánh sáng hơn [hoặc mức ánh sáng yếu hơn] có thể được chiếu sáng thích hợp [hoặc che bóng] bằng các phương tiện nhân tạo, trong khi sử dụng ánh sáng ban ngày tự nhiên.
Nên tránh bóng tối, phản xạ ánh sáng và chói không mong muốn. Hướng của các nguồn sáng phải được thiết kế để nhân viên có thể tránh làm việc trong bóng của họ. Đèn chiếu sáng khẩn cấp cần đủ sáng đủ sáng và có sẵn đủ lâu để đảm bảo lối ra an toàn khỏi phòng thí nghiệm và cũng ngăn chặn công việc hiện tại nếu tình hình cho phép. Điều quan trọng là phải xem xét độ chói từ ánh sáng ban ngày qua cửa sổ cũng như ánh sáng mặt trời không mong muốn.
Nhiệt độ tiêu chuẩn phòng thí nghiệm hóa học và hệ thống thông gió
Nhiệt độ tiêu chuẩn phòng thí nghiệm Kiểm soát môi trường, bao gồm hệ thống làm mát và / hoặc sưởi ấm [để cung cấp cho một nhiệt độ thoải mái] và điều hòa không khí [để kiểm soát tình trạng của không khí], có thể cần thiết như một nhiệt độ và / hoặc biện pháp kiểm soát độ ẩm để đảm bảo môi trường làm việc thoải mái cho nhân viên thực hiện nhiệm vụ của họ một cách an toàn và với hiệu quả tối ưu.
Nhiệt độ tiêu trong phòng thí nghiệm bao nhiêu hợp lý? Theo kinh nghiệm của Visitech cũng như kết quả cho thấy, nhiệt độ tiêu chuẩn trong phòng ổn 20 độ C, nhiệt độ trong phòng thí nghiệm và phòng kiểm là 20±5℃ , phòng cân đối nhiệt độ là 20±3℃, nhiệt độ phòng mẫu là ≤32℃. Xem thêm tiêu chuẩn nhiệt độ phòng thí nghiệm
Tiếng ồn phù hợp với tiêu chuẩn phòng thí nghiệm hóa học
Đây là một trong những vấn đề gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của các nhân viên làm việc trong phòng thí nghiệm. Tiếng ồn này có thể đến từ sự hoạt động của các thiết bị trong phòng lab hoặc tiếng ồn từ bên ngoài do các công trình xây dựng hoặc phòng lab đặt ở vị trí khu dân cư đông đúc. Để xử lý được vấn đề này triệt để thì nhà đầu tư cần lựa chọn vị trí đặt phòng thí nghiệm phù hợp, bên cạnh đó cần chọn các thiết bị có độ ồn thấp khi hoạt động và cần có sự kiểm tra bảo trì thường xuyên để tối ưu hóa các vấn đề phát sinh tốt nhất.
Yếu tố nhân sự con người
Yếu tố nhân lực trong phòng thí nghiệm cũng rất quan trọng, sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và hiệu suất công việc của phòng lab. Những người làm việc trong phòng thí nghiệm của bạn là những người cuối cùng sẽ quyết định về chất lượng và số lượng công việc được thực hiện. Việc thiết lập và đặt ra những mục tiêu từ ban đầu sẽ tạo ra xu hướng phát triển tốt khi làm việc giúp các thành viên luôn có động lực và trách nhiệm hoàn thành tốt nhiệm vụ của mỗi người.
Bố trí làm việc với các mầm bệnh có thể phát tán
Đối với các tác nhân nguy hiểm cần có sự bố trí thực hiện nghiêm ngặt đảm bảo không phát tán các nguồn tác nhân lây nhiễm ảnh hưởng đến môi trường và con người. Các tác nhân này cần được thao tác trong các thiết bị tủ an toàn sinh học cấp độ 2 trở lên và cần được xử lý nguồn rác thải triệt để [nên hấp khử trùng trước khi đưa rác thải ra môi trường]
Các dấu hiệu tại cửa ra vào
Cửa ra vào phải được dán nhãn thích hợp. Tối thiểu chúng phải có:
– Ký hiệu mức độ nguy hiểm sinh học nơi các vật liệu nguy hiểm sinh học được xử lý hoặc lưu trữ, đặc biệt là đối với các phòng thí nghiệm thao tác với tác nhân nguy hiểm
– Chi tiết liên hệ của người chịu trách nhiệm về phòng thí nghiệm, trong trường hợp trường hợp khẩn cấp
– Dấu hiệu cho thấy việc tiếp cận khu vực bị hạn chế.
An toàn phòng thí nghiệm
Đây là nội dung mà bất cứ nhân viên phòng thí nghiệm nào cũng cần phải được đáp ứng trước khi bước chân vào làm việc trong phòng thí nghiệm bất kể là bạn đã từng làm ở trong các loại phòng tương tự hay chưa. Khi đến một phòng lab mới bạn cần tuân thủ các quy định ở đó và tham gia khóa học An toàn phòng thí nghiệm do đơn vị chủ quản tại đó đưa ra. Mục đích duy nhất của hành động này chính là bảo đảm an toàn cho chính bản thân bạn và các cộng sự của bạn.
Thiết kế nội thất phòng thí nghiệm cần những gì
Thiết kế nội thất phòng thí nghiệm tùy vào mục đích của phòng thí nghiệm thì sẽ có các nhóm thiết bị khác nhau. nhưng cơ bản cũng sẽ gồm các thiết bị, nội thất như:
- Các thiết bị đảm bảo an toàn thao tác: tủ cấy. tủ an toàn sinh học, …
- Tủ bảo quản mẫu/ hóa chất
- Các thiết bị ổn định nhiệt độ, thông gió
- Bàn ghế thí nghiệm
Bản vẽ mẫu thi công phòng thí nghiệm
Bản vẽ mẫu trước khi thi công phòng thí nghiệm sẽ giúp bạn xác định rõ ràng vị trí các thiết bị, vị trí các nguồn chất thải. nguồn nước,… từ đó việc xây dựng sẽ trở nên dễ dàng hơn. Bên cạnh đó bản vẽ phòng thí nghiệm cũng là một trong các bước phân tích đánh giá rủi ro chính xác nhất mà bạn nên thực hiện trước khi bắt tay vào làm một phòng thí nghiệm hoàn chỉnh.
Hình ảnh phòng thí nghiệm thực tế
Dựa vào các hình ảnh phòng thí nghiệm thực tế đã được xây dựng từ đó bạn có thể tối ưu và thiết kế nên cho tổ chức của mình một phòng thí nghiệm có ứng dụng cao nhất, giảm đi các thiệt hại rủi ro không đáng có.
Diện tích phòng thí nghiệm
Tùy vào điều kiện kinh tế, nhu cầu sử dụng và mục đích sử dụng mà mỗi phòng thí nghiệm sẽ có các diện tích khác nhau. Bạn không thể lấy một quy chuẩn về diện tích của bất cứ một phòng thí nghiệm nào để áp dụng cho chính phòng lab của mình được. Diện tích phải đảm bảo được diện tích cho các nhân viên thao tác, và vị trí đặt các thiết bị phù hợp.
Một số nhóm phòng thí nghiệm phổ biến
Phòng thí nghiệm hóa học
Phòng thí nghiệm về các vấn đề liên quan đến hóa học có thể được xem là phòng thí nghiệm đi đầu về nghiên cứu và ứng dụng trong lĩnh vực hóa học, là nền tảng và liên quan hầu hết đến các ngành nghiên cứu khác như công nghệ sinh học, mỹ phẩm, kỹ thuật thực phẩm, …
Phòng thí nghiệm vật lý
Những phòng lab này sẽ nhắm đến các đối tượng cơ học, động lực học, các nghiên cứu chế tạo phần cứng hơn, Khác biệt rõ ràng so với các lab nghiên cứu hóa chất, sinh học
Phòng thí nghiệm y tế
Đây là phòng thí nghiệm đã nghiên cứu ra các tác nhân gây bệnh và từ đó tìm ra được các phương pháp điều trị cho tất cả các căn bệnh đang diễn ra. Bất kỳ một mầm bệnh nào xuất hiện thì đều được các nhà khoa học thu thập và nghiên cứu tại các phòng thí nghiệm y tế, vì vậy các thiết bị trong các nhóm phòng thí nghiệm này cũng mang nhiều điểm khác biệt, mục đích chính vẫn là bảo đảm an toàn cho người sử dụng.
Phòng thí nghiệm nghiên cứu và sản xuất
Đây còn thường được gọi là phòng thí nghiệm chuyển giao hay phòng demo sản phẩm. Dạng phòng này thường xuất hiện trong các doanh nghiệp có bộ phận nghiên cứu kết hợp nhà máy sản xuất.
Phòng thí nghiệm nghiên cứu, học tập
Nghe tên thì các bạn cũng sẽ đoán được nhóm phòng thí nghiệm này sẽ xuất hiện tại các trường học, đặc biệt là các trường học có các chuyên ngành đào tạo có đặc thù nghiên cứu. Các phòng lab này thường có quy mô nhỏ thực hiện các thí nghiệm đã được quy định sẵn trong giáo trình học vì vậy các thiết bị thường không được đa dạng lắm và thường ít khi được cập nhật nhanh các công nghệ mới.
Phòng thí nghiệm vi sinh
Phòng thí nghiệm vi sinh là phòng chuyên phân tích các chỉ tiêu liên quan đến các vi sinh vật, vi sinh gây bệnh hay vi sinh có lợi, trong thực phẩm, thủy sản, dược phẩm, sinh phẩm y tế, … Hay là các phòng kiểm nghiệm các chỉ tiêu vi sinh bắt buộc cho một số nhóm hàng cần yêu cầu kiểm nghiệm trước khi đóng gói bảo quản.
Đối với phòng lab vi sinh vì đặc thù nghiên cứu nên cũng sẽ cần có cấu tạo gồm các phòng nhỏ hơn như: Phòng nhận mẫu, lưu mẫu cần, phòng dụng cụ, phòng chuẩn bị môi trường, phòng thao tác, … để đảm bảo an toàn và cho hiệu suất làm việc tốt nhất.
Phòng thí nghiệm thực phẩm
Đây là nhóm phòng thí nghiệm nhằm nghiên cứu nên các sản phẩm thực phẩm mới hoặc là dùng để kiểm nghiệm chất lượng sản phẩm định kỳ. Ở đây sẽ có sự đánh giá nhiều chỉ tiêu liên quan đến màu sắc, độ nhớt, hạn sử dụng, tỉ lệ các chất cấm hay là các nhóm vi sinh cấm trong thực phẩm.
Phòng thí nghiệm mỹ phẩm
Phòng thí nghiệm mỹ phẩm chủ yếu sẽ nghiên cứu thí nghiệm tạo ra các sản phẩm mới. Phòng lab này cũng sẽ có phần tương tự như các phòng lab hóa học, tuy nhiên mức độ nguy hiểm sẽ tương đối thấp hơn vì các nguồn hóa chất thường có độ độc hại và mức độ ảnh hưởng sức khỏe con người thấp.
Thiết kế phòng thí nghiệm nuôi trồng thủy sản
Thiết kế phòng thí nghiệm nuôi trồng thủy sản – một trong những ngành rất cần thiết trong nền kinh tế nước nhà. Mục đích thiết kế phòng nuôi trồng thủy sản nhằm cung cấp thông tin cũng như chẩn đoán kịp thời những vấn đề liên quan đến sức khỏe, môi trường của tôm cá… thiết bị của phòng thí nghiệm nuôi trồng hải sản được trang bị đồng bộ và hiện đại nhằm phân tích và phát hiện kịp thời cho người nuôi, nhờ đó đem lại hiệu quả cao.
Visitech đơn vị chuyên thiết kế thi công phòng thí nghiệm
Trên đây chúng tôi đã giới thiệu cho bạn một số điểm cơ bản về các phòng thí nghiệm. Visitech rất hân hạnh đồng hành với bạn trên con đường thiết kế và xây dựng nên một phòng lab thực nghiệm đảm bảo tối ưu chi phí, diện tích và an toàn cho người sử dụng. Chúng tôi có đội ngũ nhân viên giàu kinh nghiệm chuyên set up các phòng thí nghiệm sinh học, nuôi cấy mô, sinh học phân tử, vi sinh, hóa học,… một cách chuyên nghiệm. Visitech sẽ giới thiệu đến bạn các thiết bị, dụng cụ phù hợp nhất cho phòng lab của bạn để đạt hiệu quả tốt nhất.
Hẹn gặp lại các bạn ở bài viết sau!