Diệp Minh Châu Phong Cách nghệ thuật

Quan điểm nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu

Bạn đang gặp khó khi làm bài văn Quan điểm nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu? Đừng lo! Hãy tham khảo những bài văn mẫu đã được tuyển chọn và biên soạn với nội dung hay nhất của Top lời giải dưới đây để nắm được cách làm cũng như bổ sung thêm vốn từ ngữ nhé. Chúc các bạn có một tài liệu bổ ích!

Quan điểm nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu - Bài mẫu 1

     Nguyễn Minh Châu là một trong những nhà văn hang đầu của nền Văn học Việt Nam hiện đại. Là cây bút văn xuôi có đóng góp xuất sắc cho nền văn học thời kì kháng chiến chống Mĩ, Nguyễn Minh Châu lại thuộc trong số những người mở đường tinh anh cho công cuộc đổi mới văn học Việt Nam thời kỳ sau năm 1975. 

     Nguyễn Minh Châu hành văn không chỉ dựa vào bản năng thiên bẩm mà còn luôn quan sát và suy nghĩ về chính công việc của mình và đồng nghiệp. Ông đã hình thành ý thức nghệ thuật khá nhất quán và ngày càng toàn diện, sâu sắc trong hành trình sáng tạo của nhà văn.Như mọi nhà văn chân chính, mối quan tâm trước hết ở Nguyễn Minh Châu là mối quanhệ giữa văn học với cuộc sống, với thời đại. Ngay từ thời kì đầu cầm bút, nhà văn đã quan niệm:“Văn học bao giờ cũng phải trả lời những câu hỏi của ngày hôm nay, bao giờ cũng phải đối mặtvới những người đương thời về những câu hỏi cấp bachý của đời sống” [ Nhà văn, đất nước và dân tộc mình]. 

     Ngay từ năm 1971, trong bài “Trang sổ tay viết văn”, khi nhìn lại các sáng tác văn học trong giai đoạn đầu cuộc kháng chiến chống Mĩ, Nguyễn Minh Châu đã nhận ra một hạn chế của nhiều tác phẩm “Hình như cuộc chiến đấu anh hùng sôi nổi hiện nay đang được văn xuôi vàthơ ca tráng lên một lớp “men” trữ tình hơi dày, cho nên ngắm nó thấy mỏng mảnh, bé bỏng vàóng chuốt quá khiến người ta phải ngờ vực”. 

     Sau 1975, nhận thức của nhà văn về hiện thực càngđược rộng mở và đạt tới những chiều sâu mới. Ngòi bút của Nguyễn Minh Châu không còn bịkhuôn vào trong những đường hướng, những khuôn khổ có sẵn mà mở ra để khám phá toàn bộ đời sống xã hội và con người trong tính “Đa sự, đa đoan” của nó. Đồng thời, quan niệm về hiệnthực ở Nguyễn Minh Châu cũng luôn gắn liền với nền tảng tinh thần nhân bản: “Văn học và đờisống là những vòng tròn đồng tâm mà tâm điểm là con người” [Trả lời phỏng vấn báo Văn nghệđầu xuân 1987]. 

     Nhìn lại văn học viết về chiến tranh trước 1975, nhà văn nhận ra rằng các sự kiện thường lấn át con người, nhân vật nhiều khi chỉ là phương tiện để nhà văn tái hiện, xâu chuỗi các biến cố lịch sử. Từ đó, ông nghiệm ra rằng “Phải viết về con người. Tất nhiên là con người không tách rời sự kiện chiến tranh”, “Rồi trước sau con người cũng đã leo lên trên các sự kiện để đòi “quyền sống”. Với Nguyễn Minh Châu, cái hiện thực phong phú, nhiều vẻ đẹp nhất và cũng bí ẩn nhất đó là thế giới bên trong con người. Nếu như trong thời kì chiến tranh, khát vọng của nhà văn là “gắng đi tìm những hạt ngọc ẩn giấu trong bề sâu tâm hồn con người”, mà mỗi con người trong chiến tranh là cả một kho báu, người cầm bút suốt đời cũng không khám phá hết được. 

     Còn sau chiến tranh, khi đã có điều kiện để tiếp cận con người trong tính hiện thực toàn vẹn của nó, nhà văn lại thấy bên trong mỗi con người “đang sống lẫn lộn người tốt kẻ xấu, rồng phượng lẫn rắn rết, thiên thần và ác quỷ” [Bức tranh]. Như mọi nhà văn chân chính, khi lựa chọn việc cầm bút loàm sự nghiệp của đời mình,Nguyễn Minh Châu đã ý thức sâu sắc về trách nhiệm, về sứ mệnh của nhà văn trước cuộc đời,trước đất nước, trước con người. 

     Trong những năm kháng chiến, khi cùng với đông đảo những người cầm bút đứng vào hàng ngũ của nhân dân để đánh giặc, nhà văn thấu hiểu trách nhiệm thiêng liêng của người cầm bút là trách nhiệm công dân. Nhưng khi công cuộc chiến đấu cho quyền sống của cả dân tộc đã được hoàn thành thì cuộc đấu tranh cho tự do và sự hoàn thiện nhân cách của mỗi cá nhân cònphải tiếp tục lâu dài và khó khăn, nhà văn cần phải dùng “ngòi bút của mình” trợ lực cho con người trong cuộc đấu tranh giữa thiện và ác”. 

     Càng ngày, Nguyễn Minh Châu càng tha thiết với sứ mệnh của văn chương và nhà văn trong mục tiêu cao cả vì con người. Ông viết: “Nhà văn tồn tại ở trên đời có lẽ trước hết là vì thế:để làm công việc giống như kẻ nâng giấc cho những người cùng đường, tuyệt lộ, bị cái ác hoặc số phận đen đủi dồn con người ta đến chân tường, những con người cả tâm hồn và thể xác bị hắt hủi và đầy đọa đến ê chề, hoàn toàn mất hết niềm tin vào con người và cuộc đời. Nhà văn tồn tại trên đời để bênh vực cho những con người không có ai để bênh vực” [Ngồi buồn viết mà chơi]. Để làm được như thế, phẩm chất đầu tiên cần có của một người viết văn phải là tình yêu thương con người.

     Tác phẩm của Nguyễn Minh Châu đặc biệt là những sáng tác từ sau 1975 đã thể hiện “mối quan hoài sâu sắc” và thường trực của nhà văn với số phận và nỗi khổ đau của con người. Điều đáng chú ý là ở Nguyễn Minh Châu giữa những quan niệm, nhận thức được phát biểu trực tiếp với tác phẩm luôn có sự thống nhất, quá trình sáng tác cũng là quá trình nhà văn tự tìm kiếm và xác định ngày càng toàn diện và sâu sắc quan niệm nghệ thuật của mình. 

Quan điểm nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu - Bài mẫu 2

     Nguyễn Minh Châu là cây bút chuyên viết về cuộc sống thường nhật của con người và gửi đến nhiều thông điệp giàu ý nghĩa, cốt truyện và nhân vật hết sức đặc biệt đã khiến tên tuổi của nhà văn luôn nhận được quan tâm hàng đầu từ độc giả. Trong mỗi tác phẩm của ông luôn thể hiện rõ quan điểm nghệ thuật với cuộc đời: nghệ thuật chân chính cần bắt nguồn từ cuộc đời, con người và phải vì cuộc đời và con người để phát triển. 

     Cuộc sống có những nghịch lí mà con người buộc phải chấp nhận, “sống chung” với nó. Muốn con người thoát ra khỏi cảnh đau khổ, tối tăm, cần có những giải pháp thiết thực chứ không phải không phải chỉ là thiện chí hoặc các lý thuyết đẹp nhưng xa rời thực tiễn.

  • Mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc đời

     Niềm hạnh phúc của người nghệ sĩ chính là cái hạnh phúc của khám phá và sáng tạo, của sự cảm nhận được cái đẹp tuyệt diệu. Dường như, khi bắt gặp cảnh đẹp giữa biển trời trong sương, Phùng đã bắt gặp cái tận Thiện, tận Mĩ, thấy tâm hồn mình như đang gột rửa, trở nên thật trong trẻo, tinh khôi bởi cái đẹp hài hoà, lãng mạn của cuộc đời.

     Chứng kiến cảnh người đàn bà bị chồng đánh đập, Phùng cay đắng nhận thấy những cái ngang trái, xấu xa, những bi kịch trong gia đình thuyền chài kia là thứ thuốc rửa quái đản làm những thước phim huyền diệu mà anh dày công chụp được bỗng hiện hình thật khủng khiếp, ghê sợ.

     Từ những cảnh đối lập trong cuộc đời mà Phùng phát hiện, anh nhận ra mối quan hệ thực sự giữa nghệ thuật và cái đẹp: Phùng nhận ra nghệ thuật phải dành ưu tiên trước hết cho con người. Phải góp phần giải phóng con người khỏi sự cầm tù của đói nghèo, tăm tối, bạo lực. Muốn làm được điều đó nghệ sĩ không thể nhìn đời bằng con mắt đơn giản, dễ dãi, phải có tấm lòng, có can đảm, biết trăn trở về con người. Và người nghệ sĩ cần có bản lĩnh trung thực của người nghệ sĩ: Chủ nghĩa nhân đạo trong nghệ thuật không thể xa lạ với số phận của con người.

     Nhan đề Chiếc thuyền ngoài xa giống như một gợi ý về khoảng cách, về cự li nhìn ngắm đời sống mà người nghệ sĩ cần coi trọng. Khi quan sát từ“ngoài xa” người nghệ sĩ không thể thấy hết những mảng tối, những góc khuất. Chủ nghĩa nhân đạo trong nghệ thuật không thể xa lạ với số phận cụ thể của con người. Nghệ thuật mà không vì cuộc sống con người thì nghệ thuật chẳng có ích gì. Người nghệ sĩ khi thực sự sống cuộc sống, thực sự hiểu con người thì mới có những sáng tạo nghệ thuật có giá trị đích thực góp phần cải tạo cuộc sống.

     Tóm lại, với Nguyễn Minh Châu, văn học cần hướng đến với cuộc sống của con người mới là văn học chân chính. Và người nghệ sĩ phải là người đi tiên phong đấu tranh cho cuộc sống của con người ngày càng tươi đẹp hơn.

Quan điểm nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu - Bài mẫu 3

Nguyễn Minh Châu trước năm 1975 là viết về chiến tranh cùng con người trong những năm tháng mưa bom bão đạn. Thế nhưng sau đó, ông đã trở nên mới mẻ hơn về quan niệm và tư tưởng nghệ thuật của mình. 

  • Người mở đường tinh anh và tài năng cho một giai đoạn chuyển giao văn học 

     Là một nhà văn suốt đời nỗ lực khám phá cái đẹp và sự chân thực của đời sống, ông đã cống hiến hết mình cho nghệ thuật và có một vị trí đặc biệt quan trọng trong văn đàn khi được mệnh danh là  người tiền trạm đổi mới hay người mở đường tinh anh và tài năng của văn học Việt Nam sau 1975.

     Tin chắc rằng là ở một nơi nào đó trên thế gian này, chỉ cần có những kiếp người nhỏ bé nhưng đầy sức sống và đẹp đẽ, sâu sắc thì họ sẽ trở thành nhân vật chính trong tác phẩm của Nguyễn Minh Châu. Một trong số đó không thể không kể đến truyện ngắn Bến quê. Tác phẩm xoay quanh nhân vật Nhĩ để nói lên triết lý của dòng sông cũng như là cuộc đời. 

  • Triết lý của Nguyễn Minh Châu thông qua truyện ngắn đã thức tỉnh con người phải biết nâng niu và trân trọng những điều bình dị, gần gũi xung quanh.

     Như vậy, có thể thấy được nhà văn là một người có tâm hồn tinh tế và nhạy cảm, biết thấu hiểu được những chân lý được cất giấu bên trong bề ngoài đơn giản ấy, ông thổi hồn vào nhân vật, làm cho tác phẩm sống dậy nhiều ý nghĩa, thức tỉnh con người về nhiều điều trong cuộc sống. 

     Nguyễn Minh Châu là một nhà văn có tình thương sâu sắc dành cho con người, đặc biệt là những kiếp sống bấp bênh đau khổ như truyện ngắn Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành.

     Như một sự đột phá bất ngờ, Nguyễn Minh Châu đã miêu tả con người một cách hết sức chân thực và trần trụi trong một cuộc sống vô cùng đói nghèo, tăm tối, tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa kể về cuộc hôn nhân và gia đình của người đàn bà làng chài. Đó không chỉ thể hiện sự tìm tòi đổi mới không ngừng của nhà văn mà còn là thể hiện chiều sâu nhân văn trong sáng tác của ông, Nguyễn Minh Châu xứng đáng là người mở đường tinh anh và tài năng cho văn học thời kỳ đổi mới.

  • Nhà văn luôn đau đáu về số phận con người và sứ mệnh của nghệ sĩ

     Không chỉ viết các tác phẩm văn xuôi về chiến tranh và cuộc sống con người vào những năm sau khi giải phóng, ông còn có nhiều nghiên cứu về lý luận và phê bình văn học như Hãy đọc lời ai điếu cho một giai đoạn văn nghệ minh hoạ.

     Cả cuộc đời cầm bút của mình, Nguyễn Minh Châu đã đưa ra rất nhiều ý kiến về sứ mệnh người nghệ sĩ cũng như cứ trăn trở về kiếp sống của con người. Và ông còn đòi hỏi rất cao về trách nhiệm của những người cầm bút. 

     Trung thành theo đuổi một đời văn sống và viết vì con người, tác phẩm của Nguyễn Minh Châu luôn có sức sống bền bỉ với năm tháng thăng trầm và nhiều biến động của lịch sử.

     Với một trái tim chỉ biết trăn trở cho những kiếp người cùng khổ và đau đáu về sứ mệnh của nhà văn, Nguyễn Minh Châu đã để lại nhiều quan niệm xác đáng qua nghiên cứu và là bài học dành cho những thế hệ mai sau.

Quan điểm nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu - Bài mẫu 4

     “Trong sáng tác của Nguyễn Minh Châu, dù có là tiểu thuyết hay truyện ngắn, cốt truyện thường không đóng một vai trò nào đáng kể. Nhà văn tập trung chú ý vào thân phận con người, tính cách nhân vật và đã huy động vào đấy tâm hồn đa cảm dồi dào ấn tượng tươi mới và xúc động về cuộc sống, bút pháp chân thực và một giọng văn trữ tình trầm lắng ấm áp”. Mặc dù không phủ nhận văn chương gắn với cái chung, với cộng đồng nhưng Nguyễn Minh Châu còn muốn thể hiện một quan niệm văn chương trước hết phải là câu chuyện của con người, với muôn mặt phức tạp phong phú với tất cả chiều sâu.

     Trong tác phẩm “chiếc thuyền ngoài xa” Nguyễn Minh Châu dựng lên sự đối lập giữa "Bức tranh nghệ thuật đẹp như mơ" và tấn bi kịch của gia đình ngư dân phía sau bức tranh đẹp đẽ đó. Ông đã thể hiện rõ quan điểm nghệ thuật của mình. 

     Nghệ thuật chân chính bao giờ cũng bắt nguồn từ cuộc sống và phục vụ cuộc sống [bức tranh có con thuyền, có con người, có nhiều yếu tố thiên nhiên đẹp đẽ khác như sương mù, ánh bình minh…nhưng thiếu hơi thở cuộc sống, nó chỉ là bức ảnh thể hiện vẻ đẹp bên ngoài của cuộc sống]. Nghệ thuật đích thực phải thể hiện được bản chất sâu xa, sự thật ẩn sâu của cuộc sống. Ông đã từng khẳng định "Nhà văn không có quyền nhìn sự thật một cách đơn giản, nhà văn cần phấn đấu để đào xới bản chất con người vào các tầng sâu lịch sử" . Đó là một cái nhìn đa diện, nhiều chiều, đi sâu khám phá sự thật của đời sống ở bình diện đạo đức, thế sự để hiểu đúng bản chất bên trong của hiện thực.

     Người nghệ sĩ phải có tài năng và lòng dũng cảm trong quá trình phản ánh hiện thực: Tài năng nhìn nhận, đánh giá cuộc sống và phải dũng cảm để chỉ ra những điều tốt đẹp lẫn sự xấu xa, độc ác. Viết về "những vùng tối của hiện thực đời sống để góp phần hoàn thiện nhân cách làm cho cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn".

     Nhà văn phải tự mình ý thức, phải đấu tranh để tự hoàn thiện mình vươn tới: Chân - Thiện - Mỹ. Chính những đóng góp của Nguyễn Minh Châu trong công cuộc đổi mới Văn học mà trước hết là quan điểm nghệ thuật, cho nên ông được đánh giá là "Người mở đường tinh anh và tài năng" của Văn học Việt Nam thời kỳ đổi mới. 

---/---

Như vậy Top lời giải đã trình bày xong bài văn mẫu Quan điểm nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu. Hy vọng sẽ giúp ích các em trong quá trình làm bài và ôn luyện cùng tác phẩm. Chúc các em học tốt môn Văn!

Video liên quan

Chủ Đề