ĐA DẠNG SINH HỌC[Tiếp theo]ĐA DẠNG SINH HỌC[Tiếp theo]Tiết 61I/ Đa dạng động vật ở môi trường nhiệt đới gió mùaĐa dạng sinh học ở môi trường nhiệt đới gió mùa được thể hiện như thế nào? Số loài nhiều Số cá thể trong loài đông Đa dạng về hình thái và tập tính từng loài.Quan sát và cho biết:Các loài linh trưởngCác loài mèoGiải thích vì sao số loài động vật ở môi trường nhiệt đới lại nhiều hơn môi trường đới lạnh và hoang mạc đới nóng?Do môi trường nhiệt đới gió mùa có khí hậu nóng, ẩm tương đối ổn định, thích hợp cho sự sống của mọi loài sinh vật.Quan sát hình và bảng SGK/tr 189Thảo luận Câu 1. Giải thích vì sao trên đồng ruộng ở nhiều xã đồng bằng miền Bắc Việt Nam có thể gặp 7 loài rắn cùng chung sống với nhau mà không hề cạnh tranh với nhau. Vì các loài sống ở các môi trường sống khác nhau, thời gian kiếm ăn khác nhau, tận dụng được nhiều nguồn sống của môi trường mà không cạnh tranh với nhau. Câu 2. Tại sao số lượng loài rắn phân bố ở một nơi lại có thể tăng cao được như vậy? Vì chúng có khả năng thích nghi chuyên hóa cao đối với sự đa dạng của điều kiện môi trường sống => số lượng loài tăng cao. Hãy giải thích vì sao nhiều loài cá có thể cùng sinh sống trong 1 ao, hồ,..?Do chúng thích nghi và chuyên hóa cao với điều kiện sống của môi trường nướcI/ Đa dạng động vật ở môi trường nhiệt đới gió mùa Em rút ra kết luận gì về sự đa dang sinh học ở môi trường nhiệt đới gió mùa?- Đa dạng sinh học ở môi trường nhiệt đới gió mùa rất phong phú.- Số lượng loài nhiều do chúng thích nghi với điều kiện sống. II/ Những lợi ích của đa dạng sinh học Em hãy đọc thông tin SGK /190, kết hợp thực tế, trả lời câu hỏi: Nêu nguồn tài nguyên động vật ở nước ta có vai trò trong nông nghiệp, sản phẩm công nghiệp và văn hóa.VẹmThịt lợnTrứng gàCung cấp thực phẩm, nguồn dinh dưỡng chủ yếu cho con ngườiThực phẩmMật gấuCung cấp dược liệu,…Sức kéoPhân bónNông nghiệp: cung cấp sức kéo, phân bón…Áo lông thúSáp ongĐồ mĩ nghệCung cấp sản phẩm công nghiệp…Có giá trị văn hóaCá cảnhChim cảnhXuất khẩuCá basaTôm hùmHình thành khu du lịchII/ Những lợi ích của đa dạng sinh học - Sự đa dạng sinh học mang lại giá trị kinh tế lớn cho đất nước Trong giai đoạn hiện nay, tài nguyên động vật còn có vai trò gì đối với sự tăng trưởng kinh tế của đất nước?Tài nguyên động vật là tài nguyên chung, có vai trò quyết định tới sự phát triển bền vững của đất nước chúng ta.Thảo luận1. Nguyên nhân nào dẫn đến sự suy giảm đa dạng sinh học ở Việt Nam và thế giới?2. Từ những nguyên nhân trên chúng ta cần phải làm gì để bảo vệ đa dạng sinh học?III/ Nguy cơ suy giảm và việc bảo vệ đa dạng sinh họcNguyên nhân làm suy giảm đa dạng sinh họcNguyên nhân:Nạn phá rừng, khai thác gỗ và các lâm sản khác, du canh, di dân khai hoang, nuôi trồng thủy sản, xây dựng đô thị, làm mất môi trường sống tự nhiên của động vật.- Sự săn bắt buôn bán động vật hoang dại cùng với việc sử dụng tràn lan thuốc trừ sâu, việc thải các chất thải công nghiệp, đặc biệt là khai thác dầu khí hoặc giao thông trên biển.Biện pháp:+ Tuyên truyền giáo dục trong nhân dân.+ Nghiêm cấm khai thác rừng, săn bắn bừa bãi.+ Chống ô nhiễm môi trường.+ Thuần hóa, lai tạo giống để tăng độ đa dạng sinh học và tăng độ đa dạng về loài.*Nguyên nhân:Ý thức người dân, đốt rừng, săn bắn bừa bãi- Nhu cầu phát triển xã hội, xây dựng đô thị nuôi trồng thủy sảnIII/ Nguy cơ suy giảm và việc bảo vệ đa dạng sinh học*Biện pháp: Nghiêm cấm khai thác rừng và động vật bừa bãi Xây dựng khu bảo tồn động vật Chống ô nhiễm môi trường Nhân giống vật nuôi có giá trị Giáo dục: tuyên truyền, bảo vệ động vậtGHI NHỚ Ở những môi trường có khí hậu thuận lợi [những môi trường nhiệt đới] sự thích nghi của động vật là phong phú, đa dạng nên có số loài lớn. Sự thuần hóa, lai tạo động vật đã làm tăng độ đa dạng về đặc điểm sinh học, tăng thêm độ đa dạng về loài, đáp ứng mọi yêu cầu về các mặt trong đời sống của con người. Do vậy, việc bảo vệ đa dạng sinh học là một nhiệm vụ quan trọng của toàn dân.CỦNG CỐCâu 1. Giải thích vì sao số loài động vật ở môi trường nhiệt đới lại nhiều hơn môi trường đới lạnh và hoang mạc đới nóng?CỦNG CỐLựa chọn đáp án đúng:Câu 2. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến suy giảm đa dạng sinh học là: a. Phá rừng [khai thác gỗ, làm nương rẫy…] b. Săn bắn, buôn bán động vật hoang dã. c. Sử dụng tràn lan thuốc trừ sâu và thải các chất độc hại từ nhà máy. d. Cả a, b, c.CỦNG CỐLựa chọn đáp án đúng:Câu 3. Những lợi ích của đa dạng sinh học ở Việt Nam? a. Cung cấp sức kéo, thực phẩm, dược liệu. b. Cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp c. Dùng làm thiên địch tiêu diệt sinh vật có hại… d. Tất cả các đáp án trên.HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ Về nhà học bài Trả lời câu hỏi SGK/191, làm bài tập trong VBT- Chuẩn bị bài 59: BIỆN PHÁP ĐẤU TRANH SINH HỌCCHÚC CÁC THẦY CÔ GIÁO MẠNH KHỎE!CHÚC CÁC EM HỌC SINH HỌC TỐT!
nguon VI OLET
Đề bài
Trình bày sự đa dạng của môi trường nhiệt đới gió mùa.
Phương pháp giải - Xem chi tiết
Dựa vào kiến thức trong SGK.
Lời giải chi tiết
Sự đa dạng của môi trường nhiệt đới gió mùa:
- Lượng mưa và sự phân bố mưa ảnh hưởng đến thảm thực vật: Nơi mưa nhiều có rừng nhiều tầng, trong rừng có cây rụng lá vào mùa khô; nơi mưa ít có đồng cỏ cao nhiệt đới.
- Vùng cửa sông ven biển có rừng ngập mặn và nhiều loài động vật khác nhau sinh sống.
- Cảnh sắc thiên nhiên thay đổi theo mùa.
1.3. Đa dạng sinh học động vật ở môi trường nhiệt đới gió mùa
- Số loài động vật ở môi trường nhiệt đới gió mùa cao hơn hẳn so với tất cả những môi trường địa lí khác trên Trái Đất vì:
- Môi trường nhiệt đới gió mùa có khí hậu nóng ẩm tương đối ổn định, thích hợp cho sự sống của mọi loài sinh vật.
- Thuận lợi cho sự phát triển của thực vật quanh năm: cung cấp thức ăn cho các loài động vật ăn cỏ.
- Tạo điều kiện cho các loài động vật ở vùng nhiệt đới gió mùa thích nghi và chuyên hóa cao đối với những điều kiện sống rất đa dạng.
- Sự đa dạng của các loài động vật ở môi trường nhiệt đới gió mùa thể hiện qua:
Động vật ở rừng nhiệt đới
Các loài khỉ khác nhau
Các loại sinh vật dưới nước
- Số lượng cá thể trong loài đông
Đàn chim di cư
- Đa dạng về tập tính, hình dạng từng loài.
* Ví dụ: về sự chuyên hóa tập tính dinh dưỡng của các loài rắn trên đồng ruộng ở đồng bằng Bắc Bộ
7 loài rắn trên đồng ruộng ở đồng bằng Bắc Bộ
| Loài rắn | Môi trường sống | Thời gian đi bắt mồi | Những loại mồi chủ yếu | |
| Ban ngày | Ban đêm | |||
| 1. Rắn cạp nong | Trên cạn | + | Rắn | |
| 2. Rắn hổ mang | + | Chuột | ||
| 3. Rắn săn chuột | + | Chuột | ||
| 4. Rắn giun | Chui luồn trong đất | + | Sâu bọ | |
| 5. Rắn ráo | Trên cạn và leo cây | + | Ếch nhái, chim non | |
| 6. Rắn cạp nia | Vừa ở nước vừa ở cạn | + | Lươn, trạch đồng | |
| 7. Rắn nước | + | Ếch nhái, cá |
* Nhận xét:
- 7 loài rắn này có thể chung sống với nhau mà không hề cạnh tranh với nhau vì: các loài rắn trên sống ở các môi trường khác nhau [trên cạn, chui luồn trong đất, leo cây, ở nước …], thời gian kiếm ăn khác nhau [ban ngày, ban đêm], tận dụng được nhiều nguồn thức ăn.
- Số lượng loài rắn phân bố ở 1 nơi có thể tăng cao vì chúng có khả năng thích nghi chuyên hóa cao nên tận dụng được sự đa dạng của điều kiện môi trường sống làm cho số loài tăng cao.
* Vận dụng
- Trong sản xuất con người đã tận dụng sự đa dạng của điều kiện môi trường sống như:
- Nuôi cá trong ao, hồ
- Cá mè trắng: sống ở tầng mặt và tầng giữa
- Cá trắm cỏ: sống ở tầng giữa
- Cá mè vinh: sống ở tầng giữ và tầng đáy
- Cá rô, cá chuối: sống ở tầng giữa
- Cá chép: sống ở tầng đáy
* Kết luận
- Sự đa dạng sinh học của động vật ở môi trường nhiệt đới gió mùa rất phong phú. Điều kiện khí hậu thuận lợi dẫn tới sự thích nghi của động vật cao làm cho số loài tăng lên.
1.4. Những lợi ích của đa dạng sinh học
Đa dạng sinh học được biểu hiện ở các nguồn tài nguyên về động vật. Đa dạng sinh học có ý nghĩa rất lớn đối với đời sống con người và tự nhiên
Cung cấp thực phẩm, nguồn dinh dưỡng chủ yếu cho con người
Tôm Cá
Thịt lợn - Trứng gà
Cung cấp nguồn dược phẩm: 1 số bộ phận của động vật có thể được sử dụng làm thuốc
Cung cấp sức kéo, phân bón: trâu, bò …
Chó kéo xe trượt tuyết
Cung cấp nguyên liệu cho các ngành công nhiệp: da, lông, sáp ong, cánh kiến …
Sáp ong, cánh kiến và lông cừu
Có giá trị văn hóa: làm cảnh: chim cảnh, cá cảnh …
Gấu trúc và kangaroo
Một số loài có tác dụng tiêu diệt các loài sinh vật có hại
Chim ăn sâu bọ
Cung cấp giống vật nuôi: gia cầm, gia súc và những vật nuôi khác …
* Vai trò đa dạng sinh học đối với sự phát triển của nền kinh tế hiện nay:
Cung cấp nguyên liệu cho các ngành công nghiệp xuất khẩu: cá basa, tôm hùm …
Cá basa Tôm hùm
Hình thành các khu du lịch: vườn bách thú …
1.5. Nguy cơ suy giảm và việc bảo vệ đa dạng sinh học
- Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự giảm sút độ đa dạng sinh học là:
- Nạn phá rừng, khai thác gỗ và các lâm sản khác, du canh, di dân khai hoang, nuôi trồng thủy sản, xây dựng đô thị, làm mất môi trường sống của động vật.
- Các nguyên nhân làm suy giảm đa dạng sinh học
- Săn bắt, buôn bán động vật hoang dại, sử dụng tràn lan thuốc trừ sâu, các chất thải của nhà máy …
- Biện pháp:
- Nghiêm cấm đốt phá, khai thác rừng bừa bãi, săn bắt buôn bán động vật.
- Đấy mạnh các biện pháp chống ô nhiễm môi trường
- Tuyên truyền giáo dục trong nhân dân
- Thuần hóa, lai tạo giống để tăng độ đa dạng sinh học và tăng độ đa dạng về loài
- Xây dựng các khu bảo tồn động vật hoang dã và động vật có nguy cơ tuyệt chủng