Lăng mộ tần thủy hoàng ở đâu

Lăng mộ của Tần Thủy Hoàng vị Hoàng Đế đầu tiên của lịch sử Trung Hoa cổ đại  nằm ở phía bắc núi Ly Sơn thuộc huyện Lâm Đồng, thành phố Tây An, tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc. Lăng mộ này mất hơn 38 năm để xây dựng hoàn thành, từ 246-208 TCN và nằm dưới một gò mộ cao 76 mét rộng gần 350m2 có hình dạng gần giống một kim tự tháp Ai Cập. Bên dưới mặt đất là địa cung hình chữ nhật, dài 460 mét từ Nam sang Bắc, rộng 392 mét từ Tây sang Đông, bốn phía có tường bao bọc.

Trên mặt đất chung quanh lăng mộ còn có hai lớp tường thành, diện tích thành bên ngoài là 2 km vuông có cửa, Giữa hai lớp thành có các giác lâu, cung tẩm, chùa chiền, nhà ở mà phần lớn đã bị phá huỷ hay hư hỏng khiến người ta không thể hình dung ra một lăng mộ đang giấu mình bên trong ngọn đồi kia..

Đặc biệt, khu lăng mộ được thiết kế như một tổ hợp các cung điện đền đài được bao quanh bởi những thành quách.

Trước khi qua đời, ông đã chỉ huy khoảng gần 700.000 công nhân xây dựng lăng mộ đá cho mình. Theo truyền thuyết kể rằng, có rất nhiều kho báu đã được cất giấu trong lăng mộ. Nhưng theo thời gian tới tận bây giờ qua hàng nghìn năm vẫn chưa ai biết được có những gì đã được đặt vào trong ngôi mộ nhiều bí ẩn này.

Bên trong nơi đặt di hài Tần Thủy Hoàng còn có mô hình của những dòng sông lớn nhỏ trên mặt đất, giống như thật nhờ thủy ngân. Tư Mã Thiên còn nhắc đến bầu trời đêm lấp lánh ánh trăng sao từ những viên ngọc trai phát sáng được dùng để trang trí mái vòm khu lăng mộ.

Xem thêm: Báo giá lăng mộ đá

Lăng mộ này đã được UNESCO công nhận là di sản thế giới vào năm 1987, là khu bảo tồn văn vật quan trọng cấp quốc gia của Trung Quốc, được mệnh danh là kỳ quan thứ 8 của thế giới. Chính vì thế mà nơi đây được nhiều du khách trong và ngoài nước tìm đến để khám phá và có những trải nghiệm cho riêng mình.

Hoàng đế Tần Thủy Hoàng được chôn trong quan tài cùng với ngọc ngà châu báu.Theo "Hán Thư" cho biết: "Người xưa dùng đồng ở bên trong và phủ bởi một lớp sơn bên ngoài quan tài để trang trí vì vậy cho rằng quan tài được làm bằng Gỗ. Theo Cuốn sách lịch sử "Sử ký Tư Mã Thiên", một lượng lớn được cho là kỷ lục "đồ đồng đặt ngoài quan tài". Do vậy, một số nhà sử học cho rằng quan tài của hoàng đế được làm bằng đồng.

Theo "Sử ký Tư Mã Thiên", một quyển sách lịch sử vĩ đại do Tư Mã Thiên viết: Khi hoàng đế băng hà, ông được đưa vào lăng mộ. Sau đó, cửa chính đã đóng lại và cổng bên ngoài cũng được khép lại hoàn toàn. Tất cả thợ thủ công đều bị chôn vùi cùng hoàng đế.

"Điều này chứng tỏ rằng, lăng mộ có ba cổng: cổng bên ngoài, cổng trung tâm và một cổng bí mật. Người ta tin rằng, cổng giữa đã được khóa tự động để ngăn chặn bất kỳ sự xâm nhập từ bên trong hay bên ngoài. Và ba cửa được đặt trên một đường thẳng.

Phát hiện khảo cổ quan trọng nhất tính đến thời điểm này ở lăng mộ Tần Thủy Hoàng, được xây dựng nhằm mục đích bảo vệ cho Hoàng đế sau khi ông qua đời. Kể từ khi được phát hiện ra năm 1974, việc khai quật khảo cổ vẫn được tiến hành mỗi ngày. Dù vậy quá trình khai quật kéo dài do binh mã bằng đất nung rất dễ vỡ và việc bảo vệ những bức tượng này rất khó khăn [bị phong hóa, bị vi khuẩn phá hoại...]. Những tượng binh mã được nặn từ đất sét, nung trong lò ở nhiệt độ thấp, sau khi nung xong được phết một lớp sơn lên bên ngoài để tăng độ bền. Khuôn mặt, kích cỡ, màu sơn theo các nhà khảo cổ không có tượng nào giống nhau, sống động như đội quân thật. Cho đến nay đã có 8.099 pho tượng đã được khai quật ra khỏi lòng đất. Binh mã dũng, "đội quân đất nung" hay tượng binh mã Tần Thủy Hoàng, là một quần thể tượng người, ngựa bằng đất nung gần lăng mộ Tần Thủy Hoàng, ở thành phố Tây An thuộc tỉnh Thiểm Tây, tây bắc Trung Quốc. "Đội quân đất nung" được phát hiện lần đầu ngày 29/3/1974.Cho đến nay đã có 8.099 pho tượng đã được khai quật ra khỏi lòng đất. Quần thể tượng được đặt trong 3 hầm mộ riêng biệt tạo thành hình chữ Phẩm.

Khu hầm thứ 4 là khu hầm trống, không có tượng bên trong.Áo giáp và mũ trụ bằng đá của các binh mã dũng. Mỗi chiếc áp giáp được kết từ 800 miếng đá được mài thủ công hết sức tỉ mỉ rồi được kết lại bằng sợi đồng.

Lăng mộ ngầm của Tần Thủy Hoàng dài 260m từ Đông qua Tây và rộng 160m từ Bắc tới Nam. Tổng diện tích là 41.600 m2. Đây là lăng mộ lớn nhất trong triều đại Tần và Hán, kích thước của nó tương đương với 5 sân bóng đá quốc tế. 

Các nhà Khảo cổ sau này đã sử dụng máy khoan và chứng tỏ rằng, ngôi mộ này được thiết kế theo chiều dọc. Tư Mã Thiên đã từng nói, chiều dài ngôi hầm mộ này còn dài hơn 3 con sông hợp lại. 

Bí mật lăng mộ Tần Thủy Hoàng

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh,

Số lượng chiến binh và giáp phục của họ cho thấy họ đã được chế ra thông qua một hình thức sơ khai của sản xuất hàng loạt.

Các tượng binh sĩ chôn cùng hoàng đế đầu tiên của Trung Quốc đã được phát hiện năm 1974, nhưng ngôi mộ mà họ canh gác vẫn chưa được khai quật.

Vào tháng 3/1974, Dương Chí Phát [Yang Zhifa], một nông dân, cùng với 5 anh em của ông và người hàng xóm Vương Phổ Trực [Wang Puzhi], đào một cái giếng trong cánh đồng lựu và hồng cách Tây An, thủ phủ của tỉnh Thiểm Tây của Trung Quốc, một giờ xe buýt về phía Đông Bắc.

Xẻng của họ va vào một cái đầu bằng sành mà họ tưởng lầm là đầu tượng Phật. Vài tháng sau, các nhóm chuyên gia khảo cổ và quan chức đã đến hiện trường.

Những gì những người nông dân đã đào thấy là một trong những khám phá khảo cổ lớn nhất của thế kỷ 20.

Được chôn dưới các cánh đồng là hàng ngàn chiến binh bằng đất nung được tạc khéo léo từ thế kỷ 3 trước Công nguyên của triều đại Tần Thủy Hoàng, vị hoàng đế đầu tiên của một nước Trung Hoa thống nhất.

Có lẽ may mắn là đội quân dưới lòng đất này đã được phát hiện vào tận cuối thời Cách mạng Văn hóa của Mao Trạch Đông.

Năm 1969, hồng vệ binh sốt sắng tiến hành một cuộc tấn công phá hoại điên rồ đối với ngôi mộ dưới lòng đất của Hoàng đế Hoàng Minh [1563-1620] thời nhà Minh, bên ngoài Bắc Kinh.

Hài cốt của Hoàng đế và hai hoàng hậu đã bị kéo ra cửa lăng, bị xỉ vả công khai và bị thiêu trụi. Đó là một vài năm trước khi nước Cộng hòa Nhân dân bắt đầu đầu tư vào du lịch và các bảo tàng mới, khoảng 4.000 bảo tàng kể từ khi nhà nước bãi bỏ Cách mạng Văn hóa vào năm 1976.

Việc khám phá những quân đoàn các chiến binh bằng đất nung với kích thước thật đã làm Trung Quốc thấy phấn khích và làm cả thế giới kinh ngạc.

Những người lính của Tần Thủy Hoàng đã tuần hành vào Bảo tàng Anh tháng 9/2007. Trong sáu tháng đã có hơn 850.000 du khách đến chiêm ngưỡng. Chỉ có triển lãm Kho báu của Tutankhamun năm 1972 là thu hút được số người tham quan lớn hơn.

Một số chiến binh đang được trưng bày cùng 160 tác phẩm nghệ thuật khác được lấy từ 32 viện bảo tàng và các viện khảo cổ học của Trung Quốc trong triển lãm Age of Empires: Nghệ thuật Trung Quốc triều đại nhà Tần và nhà Hán tại Bảo tàng Nghệ thuật Thủ đô New York. Lượng người xem ước tính sẽ rất lớn.

Nguồn hình ảnh, Wikipedia

Chụp lại hình ảnh,

Tần Thủy Hoàng, người đã mất năm 49 tuổi vào năm 210 TCN, là vị hoàng đế đầu tiên thống nhất được các quốc gia chinh chiến với nhau ở Trung Quốc thành một quốc gia duy nhất

Các chiến binh này thực sự là đặc biệt.

Được chôn thành đội hình trong các chiến hào được bao bằng gạch, mỗi người có nét riêng, mặc dù trên thực tế các khuôn mặt có ria xuất phát từ 10 kiểu cơ bản.

Ban đầu được sơn màu đỏ tươi, xanh lam, hồng và vàng, ngày nay các chiến binh [được sản xuất riêng lẻ] đã bị bạc hết màu. Thời gian và sự tàn phá của tự nhiên cũng đã lấy mất các vũ khí thực sự mà họ từng cầm trong tay.

Đáng lưu ý là số lượng chiến binh và giáp phục của họ cho thấy họ đã được chế ra thông qua một hình thức sơ khai của sản xuất hàng loạt.

Tuy nhiên, làm sao ta trông đợi điều gì ít hơn thế từ Tần Thủy Hoàng, vị vua trẻ năng động đã thống nhất Trung Quốc vào năm 221 trước Công nguyên và đã tạo dựng đế quốc rộng lớn của mình qua việc áp đặt các hệ thống duy nhất về chữ viết, tiền tệ, trọng lượng và đo lường và làm các kênh đào và đường xá?

Để bảo vệ biên giới phía bắc, hoàng đế đã bắt đầu cho xây dựng Vạn Lý Trường Thành.

Rất nhiều tham vọng, Tần Thủy Hoàng muốn sống vĩnh viễn. Ông phái một sứ thần đi tìm đan dược, ông này không bao giờ quay trở về.

Tin là các vị vua và những hiền triết thời trước đã sống hơn 10.000 năm bằng cách ăn sun-phuya thủy ngân, vị hoàng đế đã uống rượu được làm ngọt bằng mật ong và pha thủy ngân.

Vào thời điểm ông qua đời ở tuổi 49, có thể là do ngộ độc thủy ngân, Tần Thủy Hoàng đã gần hoàn thành ngôi mộ dưới lòng đất. Nếu ông không thể cai trị mãi mãi trong đời sống thật, thì ông vẫn sẽ là hoàng đế vĩnh viễn ở thế giới bên kia.

Quy mô lăng mộ của Hoàng đế, bằng kích thước của một thành phố cổ lớn, trông rất ngoạn mục, phần chính yếu của lăng là một kim tự tháp mà đã có thời cao tới 100m. Tuy còn một nửa chiều cao và hiện có cây cối mọc xanh rờn, kim tự tháp này trông vẫn rất rõ ràng.

Về quan niệm truyền thống Trung Quốc, nó là mắt/trung tâm của một vùng đắc địa được coi như một con rồng.

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh,

Hơn 1,5 triệu người tới thăm địa điểm khai quật tượng chiến binh đất nung ở Tây An hàng năm - và các tượng này đã thu hút vô cùng nhiều người tới các bảo tàng trên khắp thế giới

Đối với 8.000 chiến binh đất nung, xếp hàng phía ngoài ngôi mộ, họ ở đây để bảo vệ bí mật của đế chế dưới lòng đất của Tần Thủy Hoàng. Và bí mật vẫn còn đó, trong nhiều năm tới nữa, vì ngôi mộ vẫn còn được niêm phong.

Các nhà khảo cổ học và bảo tàng học trên toàn thế giới đồng ý rằng việc mở lăng mộ sẽ là một thảm hoạ, vì sự tiếp xúc với không khí sẽ làm hỏng nó một cách không thể sửa chữa.

Trong những lần đào ban đầu để bộc lộ những chiến binh đất nung, lớp sơn mài dưới khuôn mặt được sơn và đồng phục của họ đã bị uốn cong chỉ sau 15 giây.

Hơn thế nữa, theo sử gia Tư Mã Thiên sống thời thế kỷ thứ 2 trước Công nguyên, mà sự mô tả của ông về lăng mộ này đã chứng tỏ nó chính xác hơn các nhà sử học hiện đại đã từng nghĩ, có những con sông chứa thủy ngân bao quanh hầm mộ của hoàng đế.

Nếu vậy, thì vào nơi này là nguy hiểm. Các nghiên cứu gần đây cho thấy đất ở đây có nồng độ thủy ngân cao bất thường, mặc dù các cố vấn của hoàng đế có thể sản xuất ra được nhiều thủy ngân đến thế hay không vẫn chỉ là phỏng đoán.

Nếu không một ai muốn đi vào, hoặc thậm chí không muốn thăm dò lăng mộ vì sợ gây ra hư hại cho kho báu chắc chắn nằm bên trong đó, thì còn có nhiều lý do để tránh xa.

Theo Tư Mã Thiên, có các nỏ tự động canh giữ ở các cửa vào và lối đi. Chúng tồn tại không? Chúng bị hoen rỉ chưa, hay do mạ crom, chúng có thể vẫn bắn ra mũi tên bay chiu chíu trong bóng tối vào thân thể những người tìm mộ như Indiana Jones?

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh,

Tần Thủy Hoàng đã được chôn trong một lăng mộ khổng lồ, đến nay vẫn chưa được khai quật, có đội quân bằng đất nung ở vây quanh

Bí mật của ngôi mộ Tần Thủy Hoàng sẽ vẫn là một bí ẩn ám ảnh cho đến khi các kỹ thuật mới ra đời.

Trong khi đó, đội quân của các chiến binh đất nung được tìm thấy ở bên ngoài mộ cũng vẫn nằm trong giả thuyết.

Khi các hố khác được đào tiếp trong những năm 1970, các kỵ binh và xe ngựa kéo với ngựa bằng kích thước thật được đào lộ ra cùng các tượng mô phỏng các tướng và các quan chức cao cấp.

Những người lính bộ binh nai nịt được rất nhiều khách tham quan bảo tàng biết đến [theo cách đặc biệt riêng của họ, các chiến binh đất nung đã chinh phục thế giới] thì nay có thêm các lính bắn cung, đứng hoặc quỳ, lính trên xe cầm giáo, những lực sĩ, người nhào lộn, vũ công, nhạc sĩ và các tượng thiên nga, vịt và sếu bằng đồng cực kỳ đẹp.

Các mẫu DNA lấy từ một số bộ xương cho thấy một số người trong lực lượng lao động khổng lồ của Hoàng đế có nguồn gốc Châu Âu.

Người Hy Lạp cổ đại có chỉ dẫn người Trung Quốc hay không về cách điêu khắc người và ngựa đẹp tuyệt vời như Phidias và xưởng điêu khắc của ông đã làm khi họ chạm khắc những họa tiết của điện Parthenon vào thế kỷ 5 trước Công nguyên ở Athens?

Chắc chắn rằng người ta chưa hề thấy ở Trung Quốc những gì giống như các chiến binh đất nung hoặc ngựa của kỵ binh trước khi xây dựng lăng mộ Tần Thủy Hoàng.

Chúng ta chỉ có thể chờ đợi để tìm hiểu thêm về nơi đáng kinh ngạc này, bí mật của nó được anh em nhà Dương Chí Phát và Vương Phổ Trực khám phá lần đầu cách đây 43 năm.

Không giống như các chiến binh đất nung, nhóm bảy người này đã phải vật lộn với cuộc sống, họ được ít hoặc không được gì từ khám phá này.

Vì lợi ích du lịch, đất của họ bị lấy đi. Năm 1997, vì đói nghèo và bệnh tật, Vương Phổ Trực treo cổ tự vẫn.

Trong vòng ba năm, Dương Văn Hải [Yang Wenhai] và Dương Diên Tân [Yang Yanxin], thất nghiệp và không có khả năng trả tiền bác sĩ, đã qua đời khi mới ngoài 50 tuổi.

Năm 2007, Lưu Hy Thanh [Liu Xiquin], vợ của Dương Toàn Nghĩa [Yang Quanyi], mà nhà của gia đình đã bị phá hủy, nói với báo South China Morning Post rằng chồng bà sợ rằng ông và anh em ông "có thể, bằng cách nào đó, đã mang lại điều chẳng lành, và vẫn tự hỏi không biết có còn những người lính nào bị bỏ lại dưới đất hay không."

Bài tiếng Anh đăng trên BBC Culture