Nguyên nhân hư hỏng bưởi
Bưởi Diễn thường cho thu hoạch rộ vào những ngày giáp Tết Nguyên đán. Tuy nhiên để thu hái và bảo quản quả bưởi Diễn có mẫu mã đẹp, tươi ngon, các nhà vườn và người dân cần lưu ý về kỹ thuật thu hái và một số phương pháp bảo quản tại nhà như sau: 1. Kỹ thuật thu hái 1.1. Thời điểm thu hái – Thu hái quả tốt nhất vào cuối tháng 10 đến tháng 11 âm lịch, lúc này thời tiết khô hanh và bưởi Diễn đã đảm bảo đủ độ chín cho thu hoạch. Nếu thu hoạch muộn, thời tiết lúc này thường dễ mưa nhiều gây ảnh hưởng đến chất lượng quả và sự phát triển của cây sau này. – Nên thu hoạch quả vào lúc trời râm mát khoảng 8 – 10 giờ sáng, tránh nắng gắt làm các tế bào tinh dầu căng dễ vỡ; Không nên thu hái sau cơn mưa hoặc có sương mù nhiều vì bưởi dễ bị hỏng. 1.2. Cách thu hái – Thu hái hết sức nhẹ nhàng, tránh làm trầy xước vỏ, dập nát vỏ quả bưởi. Nếu quả bưởi đã bị dập thì chỉ cần để một thời gian ngắn bưởi sẽ bị thối và có thể lan sang các quả khác đặt xung quanh. – Khi thu hái không nên đặt quả xuống nền vườn làm quả dễ trầy xước và vi sinh vật có hại ở đất dễ bám vào quả. Bưởi đã được thu hái nên để vào sọt có lót giấy hoặc vải rồi vận chuyển vào phòng bảo quản. Thu hoạch bưởi Diễn 2. Phương pháp bảo quản 2.1. Phân loại Cần loại bỏ những quả bị trầy xước, côn trùng cắn, hư hỏng… 2.2. Làm sạch Dùng khăn mềm nhúng vào nước vôi 1%, vắt kiệt để lau bề mặt quả, có tác dụng làm sạch vi khuẩn và bụi đất bám vào (nguyên nhân gây ra thối quả), nước vôi sẽ tạo ra một lớp màng bảo vệ quả. Lúc này, quả sẽ để tươi lâu hơn và đặc biệt là bưởi sau khi được lau nước vôi khoảng nửa tháng sẽ lên mã vàng rất đẹp so với bưởi không lau nước vôi. 2.3. Bảo quản – Khi lau xong nước vôi để quả bưởi ra mặt nền đã được trải bạt sạch. Nền trải bạt này có tác dụng là để khi thời tiết nồm bưởi không bị thấm nước từ dưới nền lên quả dẫn đến quả bị thối ở dưới và sẽ lây sang những quả khác. Sau đó phủ một lớp vải nỉ lên trên che kín các quả bưởi. Tác dụng của việc phủ vải là để quả chỉ có thể thoát hơi nước từ từ, không cho gió và ánh sáng trực tiếp vào. Vải còn có tác dụng thấm nước vào những hôm nồm và giữ cho những ngày khô hanh giúp bưởi tươi lâu hơn. – Ưu điểm của bưởi sau khi bảo quản: Bưởi có màu vàng đều, mã đẹp, ăn ngọt được thị trường Tết ưa chuộng. Giá có thể bán được gấp đôi so với bưởi không bảo quản. Chú ý: – Phòng bảo quản quả bưởi phải khô ráo, thoáng mát, sạch sẽ, tránh ánh nắng, mưa ẩm hắt vào và gió lùa vì nếu có nhiều gió sẽ nhanh làm héo vỏ quả. – Xếp bưởi thành hàng, chỉ để trồng lên nhau một tầng tránh những quả bưởi phía dưới phải chịu sức nặng làm bưởi bị dập, gây ra thối bưởi. – Trong quá trình bảo quản, định kì khoảng 10 – 15 ngày tiến hành kiểm tra để loại bỏ những quả hư hỏng nhằm tránh lây lan sang các quả khác. Bưởi Diễn bảo quản theo cách này có thể để được 4 – 5 tháng mà vẫn đảm bảo tươi ngon, chất lượng tốt, tỉ lệ hao hụt không đáng kể. Giới thiệu với bà con về những kiên thức bảo quản trái cây. Trái cây sau khi thu hái vẫn tiếp tục có những hoạt động sống, nhiều biến đổi sinh lý, sinh hoá…trong quả vẫn xảy ra trong quá trình bảo quản . Một số quá trình chính diễn ra sau thu hoạch : hô hấp, sự sinh sản Ethylen, sự sinh nhiệt, sự bay hơi, sự giảm khối lượng quả, sự thay đổi thành phần hoá học Trong giai đọan hiện nay, thị trường xuất khẩu trái cây của Việt Nam ngày càng được mở rộng, tuy nhiên tỷ lệ hao hụt trong nông sản còn nhiều, làm ảnh hưởng đến thu nhập tại chổ cho người nông dân. Nguyên nhân một phần do người dân còn thiều thông tin và kiến thức về công nghệ bảo quản,chế biến sau thu họach làm giảm chất lượng sản phẩm . Bài viết sau đây lượt trích từ tài liệu của TTKNQG nhằm từng bước truyền bá, giới thiệu tới bà con những kiến thức cơ bản về bảo quản trái cây sau khi thu họach. Quả sau khi thu hái vẫn tiếp tục có những hoạt động sống, nhiều biến đổi sinh lý. Sinh hoá…trong quả vẫn xảy ra trong quá trình bảo quản . Dưới đây là một số quá trình chính diễn ra sau thu hoạch : 1. Hô hấp Hô hấp thường và đột biến hô hấp
Phân loại sản phẩm trái cây theo tỷ lệ sinh ethylen
Loại bỏ ethylen có thể sử dụng chất hấp thụ khí ethylen, chất kìm hãm (R3). 3. Sự sinh nhiệt 4. Sự bay hơi 5. Sự giảm khối lượng
quả 6. Sự thay đổi thành phần hoá học. Gluxít (các chất đường, tinh bột) là thành phần thay đổi lớn và mạnh nhất trong khi bảo quản. Trong thời gian bảo quản quả đã chín, đường được sử dụng trong quá trình hô hấp chuyển hoá thành năng lượng, hàm luợng đường bị giảm theo thời gian. Các loại quả chưa chin hoặc tỷ lệ chín thấp thì tiếp tục chín trong quá trình bảo quản, tinh bột chuyển thành đường, một phần đuợc sử dụng để sinh nhiệt, phần còn lại tích tụ trong quả làm tổng lượng đường trong quả tăng theo thời gian bảo quản. Biến đổi về axít hữu cơ: Trong quả chín có chứa 0,5 – 1,0 % axít hữu cơ. Các axít hữu cơ thường gặp là axít malic, axít xitríc, axít tractic,…..Trong quá trình bảo quản , lượng axít hữu cơ giảm rõ rệt cả về chất và lượng . Điều này làm cho vị chua của quả giảm đi và vị ngọt tăng lên khi quả chín . Biến đổi về sắc tố, màu sắc: màu sắc của quả do chất chlorophyl, antoxian và carotenoit quyết định . Tuỳ theo mức độ chín của từng loại quả mà màu xanh của quả mất dần do chlorophyl giảm, màu vàng, đỏ tăng dần do hàm lượng carotenoit và antoxian tăng . Biến đổi các chất gây vị gây hương: trong quả xanh thường chứa hiều tanin làm cho quả có vị chát. Khi quả chín, tanin biến đổi thành đường glucoza rồi giảm dấn và mất hẳn làm cho quả có vị ngọt và mất vị chát . Các chất thơm được tạo ra và tăng lên trong quá trình chín sau thu hoạch như ete, rượu, aldehyt,… với hàm lượng rất nhỏ nhưng tạo cho quả có mùi thơm riêng . Biến đổi vitamin: Từ giai đoạn xanh già chuyển sang chín có nhiều loại vitamin tạo thành như vitamin B9 , B15, P , K, tiền vitamin A, ….. đặc biệt vitamin C tăng lên rõ rệt nhưng khi chín quá thì hàm lượng này bị giảm. 91656-bao-quan-trai-cay.pdf |