Hùng Vương đưa ra điều kiện để chọn người kế vị trong số hai mươi người con trai đó là không nhất thiết phải con trưởng, chỉ cần ai làm vừa ý vua trong lễ Tiên vương sẽ được truyền ngôi. Các người con đua nhau để làm lễ thật hậu, thật ngon. Có mình Lang Liêu – người con thứ mười tám bị mồ côi mẹ, chỉ biết chăm lo đồng áng, không biết lấy gì làm lễ vật. Một đêm, chàng nằm mộng và được thần chỉ bảo làm ra một loại bánh hình vuông và một loại bánh hình tròn tượng cho đất và trời để làm lễ vật. Vua rất ưng ý và đã chọn hai thứ bánh ấy để tế Trời, Đất, Tiên vương và quyết định truyền ngôi cho Lang Liêu. Từ đó, bánh chưng, bánh giầy đã trở thành phong tục quen thuộc và không thể thiếu trong ngày Tết người Việt.
Bố cục:
- Phần 1 [Từ đầu ... chứng giám]: Nhà vua ban quyết định truyền ngôi.
- Phần 2 [tiếp theo ... hình tròn]: Lang Liêu và các hoàng tử tìm quà làm lễ vật.
- Phần 3 [phần còn lại]: Ý nghĩa về bánh chưng bánh giầy.
Hướng dẫn soạn văn:
Câu 1 [trang 12 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1]:
- Vua Hùng chọn người nối ngôi khi tuổi đã già, đất nước thanh bình.
- Chọn người nối ngôi phải nối được chí vua, không nhất thiết là con trưởng
- Hình thức: thông qua cuộc thi tài
Câu 2 [trang 12 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1]:
Trong các người con của vua, chỉ có Lang Liêu đã được thần giúp đỡ vì:
- Chàng có hoàn cảnh thiệt thòi, mẹ bị vua cha ghẻ lạnh
- Lang Liêu hàng ngày gần gũi với người dân, chăm chỉ đồng áng, trồng lúa, khoai;
- Lang Liêu hiểu được ý của thần và lấy gạo để làm bánh lễ Tiên vương.
Câu 3 [trang 12 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1]:
Hai thứ bánh của Lang Liêu đã được vua cha chọn và tế lễ vì:
- Thể hiện được sự quý trọng đối với nghề nông [đó là thời kì nông nghiệp];
- Thể hiện được ý tưởng và sự sáng tạo sâu sắc [tượng trưng Trời, Đất, thể hiện sự đùm bọc].
Lang Liêu thể hiện là người có tài, có đức, rất có hiếu, xứng đáng trở thành minh quân.
Câu 4 [trang 12 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1]:
Ý nghĩa về truyền thuyết:
- Giải thích nguồn gốc bánh chứng, bánh giầy
- Phản ánh thành tựu nền văn minh nông nghiệp trong buổi đầu dựng nước
- Đề cao giá trị lao động, nghề nông
- Thể hiện lòng thành tâm thờ kính Trời Đất, tổ tiên của nhân dân ta.
Luyện tập
Câu 1 [trang 12 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1]:
Ý nghĩa của phong tục làm bánh trưng bánh giầy: Truyền thống tốt đẹp để nhớ ơn tổ tiên và đề cao vai trò nghề nông
Câu 2* [trang 12 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1]:
Có thể chọn chi tiết thần báo mộng cho Lang Liêu. Chi tiết này đã tạo nên tính thần kì, hấp dẫn cho câu truyện, thể hiện rằng chính Lang Liêu là người xứng đáng để kế vị vì được thần giúp đỡ và hiểu được ý thần, biết quý trọng nghề nông.
Tham khảo toàn bộ: Soạn văn lớp 6
Soạn Văn Bánh chưng bánh giầy
Soạn bài Bánh chưng bánh giầy ngắn gọn được VnDoc sưu tầm và giới thiệu với các bạn học sinh tham khảo hiểu rõ về sự tích bánh chưng, bánh giày của dân tộc ta giúp học tốt môn Ngữ văn lớp 6 và chuẩn bị cho bài giảng sắp tới đây của mình.
Soạn Văn 6: Con rồng cháu tiên
Soạn Văn 6: Bức tranh của em gái tôi
Bố cục bài Bánh chưng bánh giầy
- Phần 1 [Từ đầu ... chứng giám]: Nhà vua ra quyết định truyền ngôi.
- Phần 2 [tiếp ... hình tròn]: Lang Liêu và các hoàng tử tìm kiếm và làm lễ vật.
- Phần 3 [còn lại]: Ý nghĩa và tục lệ làm bánh chưng bánh giầy.
Tóm tắt bài Bánh chưng bánh giầy
Hùng Vương đưa ra điều kiện để chọn người kế ngôi trong số hai mươi người con trai: Không nhất thiết là con trưởng, ai làm vừa ý vua trong lễ Tiên vương sẽ được truyền ngôi. Các Lang đua nhau làm lễ thật hậu, thật ngon. Có chàng Lang Liêu – người con thứ mười tám mồ côi mẹ, chỉ chăm lo đồng áng, không biết lấy gì làm lễ vật. Một đêm, chàng nằm mộng được thần chỉ bảo làm một loại bánh hình vuông tượng đất – bánh chưng, một bánh hình tròn tượng trời – bánh giầy làm lễ vật. Vua rất vừa ý và chọn hai thứ bánh ấy tế Trời, Đất, Tiên vương và truyền ngôi cho Lang Liêu. Từ đó, bánh chưng, bánh giầy trở thành phong tục không thể thiếu trong ngày Tết người Việt.
Xem thêm các bài khác: Tóm tắt bài Bánh chưng bánh giầy
Đọc hiểu văn bản Bánh chưng bánh giầy
Câu 1 [trang 12 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1]:
Vua Hùng chọn người nối ngôi khi tuổi đã già, đất nước thanh bình. Với ý định chọn người nối chí, không nhất thiết là con trưởng thông qua cuộc thi tài, ai làm vừa ý vua sẽ được truyền ngôi.
Câu 2 [trang 12 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1]:
Trong các con vua, chỉ có Lang Liêu được thần giúp đỡ vì chàng có hoàn cảnh không thuận lợi như các anh em. Chàng gần gũi với đời sống nhân dân, làm đồng áng, trồng lúa, khoai; cũng chỉ có chàng là hiểu được gợi ý của thần – lấy gạo làm bánh lễ Tiên vương.
Câu 3 [trang 12 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1]:
Hai thứ bánh của Lang Liêu được vua cha chọn tế lễ bởi hai thứ bánh đó thể hiện sự quý trọng nghề nông [thời bấy giờ là nước nông nghiệp]; còn thể hiện ý tưởng sáng tạo sâu xa [tượng Trời, tượng Đất, thể hiện sự đùm bọc]. Lang Liêu thể hiện là người có tài, có đức, có hiếu, xứng đáng trở thành minh quân trong tương lai.
Câu 4 [trang 12 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1]:
Ý nghĩa truyền thuyết: Giải thích nguồn gốc bánh chưng, bánh giầy, phong tục lễ tết, đó là thành tựu của văn minh nông nghiệp; đề cao lao động, đề cao nghề nông, thể hiện sự thờ kính Trời, Đất, tổ tiên của nhân dân ta.
Luyện tập
Câu 1 [trang 12 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1]:
Ý nghĩa phong tục ngày Tết nhân dân ta làm bánh chưng, bánh giầy: Truyền thống tốt đẹp nhớ ơn tổ tiên và đề cao vai trò nghề trồng lúa nước.
Câu 2* [trang 12 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1]:
Có thể chọn chi tiết thần báo mộng cho Lang Liêu. Chi tiết này tạo nên tính thần kì, hấp dẫn cho truyện, thể hiện rằng Lang Liêu xứng đáng là người kế vị tốt nhất vì được thần phù trợ, hiểu được ý thần, biết quý trọng nghề nông, có tính sáng tạo.
Mời các bạn tham khảo tài liệu liên quan
Dưới đây là bài soạn Bánh chưng bánh giầy bản đầy đủ nếu bạn muốn xem hãy kích vào đây Soạn bài Bánh chưng bánh giầy đầy đủ
Ngoài đề cương ôn tập chúng tôi còn sưu tập rất nhiều tài liệu học kì 2 lớp 6 từ tất cả các trường THCS trên toàn quốc của tất cả các môn Toán, Văn, Anh, Lý, Địa, Sinh. Hy vọng rằng tài liệu lớp 6 này sẽ giúp ích trong việc ôn tập và rèn luyện thêm kiến thức ở nhà. Chúc các bạn học tốt và đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới
Soạn bài Bánh chưng, bánh giầy đầy đủ
Soạn bài Bánh chưng, bánh giầy được VnDoc sưu tầm và giới thiệu với các em học sinh tham khảo. Bài soạn văn 6 này sẽ giúp các em hiểu rõ về sự tích bánh chưng, bánh giày của dân tộc ta giúp học tốt môn Ngữ văn lớp 6 và chuẩn bị cho bài giảng sắp tới đây của mình.
Soạn bài lớp 6: BÁNH CHƯNG, BÁNH GIẦY
[Truyền thuyết]
I. VỀ THỂ LOẠI
- Truyền thuyết
II. KIẾN THỨC CƠ BẢN
1. "Tổ tiên ta từ khi dựng nước, đã truyền được sáu đời" – lời nói của Vua Hùng xác định thời gian xảy ra câu chuyện. Vua Hùng chọn người nối ngôi trong hoàn cảnh đất nước thanh bình và nhà vua đã già. Ý định của vua trong việc chọn người nối ngôi tức phải nối được chí của vua, không nhất thiết là con trưởng. Chính vì thế, nhà vua dùng hình thức thử tài để chọn [nhân lễ Tiên vương, ai làm vừa ý vua sẽ được truyền ngôi].
2. Trong số các người con của vua, chỉ có Lang Liêu được thần giúp đỡ, vì: Mẹ chàng trước kia bị vua cha ghẻ lạnh, ốm rồi chết. So với anh em, chàng là người thiệt thòi nhất. Mặt khác, tuy là con vua, nhưng "từ khi lớn lên, ra ở riêng" chàng "chỉ chăm lo việc đồng áng, trồng lúa, trồng khoai" – sống cuộc sống như dân thường. Đồng thời, chàng là người hiểu được ý thần: "Trong trời đất, không gì quý bằng hạt gạo"; đồng thời chàng có trí sáng tạo để thực hiện được ý đó: lấy gạo làm bánh để lễ Tiên vương.
3. Hai thứ bánh của Lang Liêu được vua cha chọn để tế Trời, Đất, Tiên vương và Lang Liêu được chọn nối ngôi vua vì: hai thứ bánh đó thể hiện công sức lao động chăm chỉ, cần cù và thể hiện sự quý trọng nghề nông, quý trọng sản phẩm do con người làm ra; hai thứ bánh đó thể hiện ý tưởng sáng tạo sâu xa: bánh tròn tượng hình Trời, bánh vuông tượng hình Đất, với cách thức gói "các thứ thịt mỡ, đậu xanh, lá dong là tượng cầm thú, cây cỏ muôn loài" và "lá bọc ngoài, mĩ vị để trong" thể hiện mối quan hệ khăng khít giữa con người với thiên nhiên trong lối sống và trong nhận thức truyền thống của người Việt Nam; đồng thời thể hiện truyền thống đoàn kết, gắn bó và tinh thần đùm bọc nhau giữa những người dân đất Việt vốn là anh em sinh từ một bọc trứng Lạc Long - Âu Cơ.
Việc vua Hùng chọn Lang Liêu nối ngôi chứng tỏ vua trọng người vừa có tài có đức vừa có lòng hiếu thảo; đồng thời qua đó cũng đề cao lao động và phẩm chất sáng tạo trong lao động của nhân dân.
4. Truyền thuyết Bánh chưng, bánh giầy có nhiều ý nghĩa, trong đó nổi bật nhất là: thông qua việc giải thích nguồn gốc sự vật [bánh chưng, bánh giầy – hai thứ bánh tiêu biểu cho truyền thống văn hoá ẩm thực của người Việt Nam trong dịp tết cổ truyền Việt Nam], truyện đề cao trí thông minh và lòng hiếu thảo của người lao động, đề cao nghề nông. Qua cách vua Hùng lựa chọn người nối ngôi là Lang Liêu, truyện còn đề cao ý thức tôn kính tổ tiên, xây dựng phong tục tập quán trên cơ sở coi trọng những giá trị sáng tạo thiêng liêng của nhân dân, ca ngợi truyền thống đạo lí cao đẹp của dân tộc Việt Nam.
III. RÈN LUYỆN KĨ NĂNG
1. Tóm tắt:
Vua Hùng Vương thứ sáu muốn tìm trong số hai mươi người con trai một người thật tài đức để nối ngôi nên đã ra điều kiện: không nhất thiết là con trưởng, ai làm vừa ý nhà vua trong lễ Tiên vương sẽ được truyền ngôi.
Các lang đua nhau sắm lễ thật hậu, thật ngon. Lang Liêu, người con trai thứ mười tám, rất buồn vì nhà nghèo, chỉ quen với việc trồng khoai trồng lúa, không biết lấy đâu ra của ngon vật lạ làm lễ như những lang khác. Sau một đêm nằm mộng, được một vị thần mách nước, chàng bèn lấy gạo nếp, đậu xanh và thịt lợn làm thành hai thứ bánh loại hình tròn, loại hình vuông dâng lên vua. Vua thấy bánh ngon, lại thể hiện được ý nghĩa sâu sắc nên lấy hai thứ bánh ấy tế Trời, Đất và lễ Tiên vương, đặt tên bánh hình tròn là bánh giầy, bánh hình vuông là bánh chưng và truyền ngôi cho Lang Liêu.
Từ đó, việc gói bánh chưng và bánh giầy cúng lễ tổ tiên trở thành phong tục không thể thiếu trong ngày Tết của người Việt Nam.
Xem thêm các bài tóm tắt khác: Tóm tắt truyện Bánh chưng bánh giầy
2. Lời kể:
Khi kể cần chú ý thể hiện bằng nhiều giọng điệu khác nhau cho phù hợp với các nhân vật trong truyện. Cụ thể:
- Đoạn từ đầu đến "và nói" thể hiện lời người dẫn chuyện chậm rãi.
- Câu nói "Tổ tiên ta [...] có Tiên vương chứng giám" thể hiện lời của nhà vua tuyên bố ý định truyền ngôi và cách thử tài, cần trình bày bằng giọng trầm tĩnh, uy nghiêm.
- Đoạn tiếp theo "Người buồn nhất [...] khoai lúa tầm thường quá!" thể hiện sự băn khoăn, trăn trở của Lang Liêu khi nghe lời tuyên bố của vua cha và nghĩ đến cảnh ngộ của mình.
- Lời của vị thần linh "Trong trời đất [...] mà lễ Tiên vương" trình bày bằng giọng trầm lắng, thiêng liêng.
- Tiếp theo, "Tỉnh dậy [...] khen ngon" vẫn là lời người dẫn chuyện nhưng điểm nút của câu chuyện đã được mở ra, cần trình bày bằng giọng vui vẻ, trong sáng.
- Đoạn cuối ["Từ đấy [...] hương vị ngày Tết"] cũng là lời dẫn chuyện nhưng là sau khi câu chuyện thử tài đã kết thúc, Lang Liêu lên làm vua nên thể hiện bằng giọng trong sáng, tự hào.
3. Ngày nay, vào dịp Tết, nhân dân ta vẫn còn lưu giữ thói quen làm bánh chưng, bánh giầy [như là một món ăn không thể thiếu trong ngày Tết, cũng như là một phẩm vật không thể thiếu để cúng lễ tổ tiên]. Phong tục ấy vừa thể hiện nét đẹp trong sinh hoạt văn hoá ẩm thực của người Việt ta, vừa thể hiện ý thức tôn kính tổ tiên, tôn kính những giá trị vật chất và tinh thần của dân tộc. Phong tục ấy cũng đồng thời là lời nhắn nhủ với con cháu đời nay về việc gìn giữ và phát huy những truyền thống đạo lí tốt đẹp của ông cha ta ngày trước.
4*. Truyện có nhiều chi tiết hay và hấp dẫn. Một trong những chi tiết ấy là chuyện Lang Liêu làm bánh. Chi tiết này hấp dẫn người đọc bởi cùng với sự cần cù hiếu thảo, Lang Liêu đã chứng tỏ mình là người xứng đáng được truyền ngôi. Chàng hoàng tử thứ mười tám của vua Hùng đã làm ra một thứ bánh vừa ngon lại vừa sáng tạo bằng sự thông minh và tài trí của mình. Và vì thế, chàng không những làm cho vua cha cảm thấy hài lòng mà các lang khác cũng tỏ ra mến phục.
Mời các bạn tham khảo tài liệu liên quan
Dưới đây là bài soạn Bánh chưng bánh giầy bản rút gọn nếu bạn muốn xem hãy kích vào đây Soạn bài Bánh chưng bánh giầy ngắn gọn
Ngoài đề cương ôn tập chúng tôi còn sưu tập rất nhiều tài liệu học kì 2 lớp 6 từ tất cả các trường THCS trên toàn quốc của tất cả các môn Toán, Văn, Anh, Lý, Địa, Sinh. Hy vọng rằng tài liệu lớp 6 này sẽ giúp ích trong việc ôn tập và rèn luyện thêm kiến thức ở nhà. Chúc các bạn học tốt và đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới