Thành phần quan trọng trong cả vắc-xin Pfizer và Moderna là mRNA, dạy tế bào của quý vị biết cách tạo ra một loại protein từ vi-rút corona, cho phép nó nhận ra COVID-19 và bảo vệ quý vị khỏi bị nhiễm bệnh. Vắc-xin cũng chứa chất béo, muối và đường.
Thành phần quan trọng trong vắc-xin Johnson & Johnson là adenovirus 26, một loại vi-rút vô hại được sử dụng để cung cấp protein đột biến trên bề mặt của vi-rút corona đến các tế bào của chúng ta. Sau đó, các tế bào có thể nhận ra COVID-19 và bảo vệ quý vị khỏi bị nhiễm trùng. Vắc-xin Johnson & Johnson cũng chứa axit xitric và ethanol.
Vắc-xin không chứa: sản phẩm từ thịt lợn, trứng, mủ cao su, sản phẩm từ máu, tế bào vi-rút COVID-19, thủy ngân hoặc vi mạch. Vắc-xin không chứa mô bào thai.
Thành phần hoạt chất
- RNA thông tin biến đổi nucleoside [modRNA] mã hóa glycoprotein tăng đột biến của SARS-CoV-2
Các chất béo
- [4-hydroxybutyl] azanediyl] bis [hexan-6,1-diyl] bis [2- hexyldecanoat]
- 2 - [[polyetylen glycol] -2000] -N, N-ditetradecylacetamit
- 1,2-distearoylsnglycero-3-phosphocholine
- cholesterol
Thành phần bổ sung [muối, đường, chất đệm]
- potassium chloride
- monobasic potassium phosphate
- sodium chloride
- dibasic sodium phosphate dihydrate
- đường sucrose
Thành phần hoạt chất
- RNA thông tin biến đổi nucleoside [modRNA] mã hóa glycoprotein tăng đột biến của SARS-CoV-2
Các chất béo
- polyethylene glycol [PEG] 2000 dimyristoyl glycerol [DMG]
- SM-102
- 1,2-distearoyl-snglycero-3-phosphocholine
- cholesterol
Thành phần bổ sung [muối, đường, chất đệm]
- tromethamine
- tromethamine hydrochloride
- acetic acid
- sodium acetate
- đường sucrose
Thành phần hoạt chất
- adenovirus loại 26 tái tổ hợp, không có khả năng sao chép biểu hiện protein đột biến SARS-CoV-2
Thành phần không hoạt động
- citric acid monohydrate
- trisodium citrate dihydrate
- ethanol
- 2-hydroxypropyl-β-cyclodextrin [HBCD]
- polysorbate-80
- sodium chloride
CẤP CỨU[028] 54 11 35 00
- Tìm Bác Sĩ
- Äặt hẹn
Khám Bệnh - Há»i Äáp
Tiêm vắc xin phòng Covid-19 giúp giảm đáng kể khả năng nhiá»…m bệnh Covid-19. Không có loại vắc xin nà o có hiệu quả 100%, tuy nhiên nhiá»u nghiên cứu cho thấy vắc xin AstraZeneca hiệu quả đến 75-85% trong việc phòng ngừa nhiá»…m bệnh Covid-19 có triệu chứng và hiệu quả đáng kể đến 100% trong việc phòng ngừa nhiá»…m bệnh Covid-19 nặng hoặc nguy kịch và cần nháºp viện. Äiá»u nà y có nghÄ©a là có rất Ãt ngÆ°á»i đã tiêm chủng bị nhiá»…m Covid-19 và khi nhiá»…m thì chỉ ở mức Ä‘á»™ nhẹ đến trung bình, vì váºy nguy cÆ¡ nháºp viện và tá» vong do nhiá»…m Covid-19 gần nhÆ° được loại trừ nếu được tiêm chủng đầy đủ.
Äồng thá»i, ngÆ°á»i đã tiêm chủng nếu nhiá»…m vi rút Corona sẽ có Ãt hạt vi rút trong mÅ©i và miệng hÆ¡n và có Ãt khả năng lây truyá»n cho ngÆ°á»i khác hÆ¡n. Việc giảm khả năng lây truyá»n nà y rất quan trá»ng vì tiêm chủng không chỉ bảo vệ cho bản thân mà còn hạn chế lây lan vi rút cho ngÆ°á»i thân, bạn bè và những ngÆ°á»i khác.
Do đó, và o ngà y 13 tháng 5 năm 2021, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh táºt của Hoa Kỳ [CDC] đã ban hà nh má»™t bản cáºp nháºt hÆ°á»›ng dẫn nói rằng những ngÆ°á»i đã tiêm chủng đầy đủ [2 tuần sau liá»u thứ hai] không còn cần mang khẩu trang hoặc giữ khoảng cách trong hầu hết các môi trÆ°á»ng, dù ngoà i trá»i hay trong nhà .
Ngoà i ra, các nghiên cứu gần đây cho thấy, sau khi tiêm 2 liá»u, vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 sẽ đạt hiệu quả cao trong việc bảo vệ chống lại các chủng coronavirus cụ thể [gá»i là “các biến thể đáng lo ngạiâ€] nhÆ° biến thể Ấn Äá»™, Brazil, Nam Phi và Kent.
VẮC XIN ASTRAZENECA PHÒNG COVID-19 LÀ GÌ?
Bệnh Covid-19 do vi rút SARS-CoV-2 gây ra. Vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 được sản xuất từ má»™t loại virus khác [thuá»™c há» adenovirus] đã được biến đổi có chứa gen để tạo ra protein gai cho vi rút Covid-19. Äây là má»™t loại protein nằm trên bá» mặt của vi rút mà vi rút cần để xâm nháºp và o các tế bà o trong cÆ¡ thể.
Sau khi tiêm, vắc xin sẽ Ä‘Æ°a gen và o các tế bà o trong cÆ¡ thể. Các tế bà o nà y sẽ sá» dụng gen để tạo ra protein gai. Khi đó, hệ thống miá»…n dịch sẽ nháºn biết đây là protein ngoại lai rồi tạo ra kháng thể [từ “tế bà o Bâ€] và kÃch hoạt các tế bà o bạch cầu cụ thể [gá»i là “tế bà o Tâ€] để tấn công các protein ngoại lai nà y.
Sau nà y, nếu nhiá»…m vi rút SARS-CoV-2, hệ thống miá»…n dịch sẽ nháºn ra và sẵn sà ng bảo vệ cÆ¡ thể chống lại vi rút đó.
Vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 không chứa vi-rút Covid-19 và không thể gây bệnh Covid-19. Adenovirus trong vắc xin không thể sản sinh và không thể gây bệnh.
Không, vắc xin Covid-19 sẽ không cho kết quả dÆ°Æ¡ng tÃnh đối vá»›i phÆ°Æ¡ng pháp xét nghiệm bằng kỹ thuáºt PCR hoặc xét nghiệm kháng nguyên. Äó là do các phÆ°Æ¡ng pháp nà y chỉ phát hiện bệnh Covid-19 Ä‘ang hoạt Ä‘á»™ng chứ không thể kiểm tra bệnh nhân đã miá»…n dịch hay chÆ°a. Tuy nhiên, do vắc xin Covid-19 thúc đẩy phản ứng miá»…n dịch nên những ngÆ°á»i đã tiêm chủng thÆ°á»ng cho kết quả dÆ°Æ¡ng tÃnh khi xét nghiệm kháng thể [trong huyết thanh], đây là xét nghiệm kiểm tra khả năng miá»…n dịch Covid-19 của bệnh nhân.
VẮC XIN ASTRAZENECA PHÃ’NG COVID-19 ÄƯỢC SỬ DỤNG NHƯ THẾ NÀO?
Vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 thÆ°á»ng được tiêm và o bắp tay. Vắc xin nà y sẽ được tiêm thà nh 2 liá»u. Bạn sẽ được thông báo thá»i gian quay lại để tiêm liá»u thứ hai. Liá»u thứ hai có thể được tiêm trong khoảng từ 4 đến 12 tuần sau khi tiêm liá»u đầu tiên.Â
Thá»i gian theo dõi sau tiêm chủng:
- 30 phút: cho những ngÆ°á»i có tiá»n sá» phản ứng dị ứng tức thì vá»›i vắc xin hoặc phÆ°Æ¡ng pháp tiêm ở má»i mức Ä‘á»™ hay có tiá»n sá» sốc phản vệ vì bất kỳ nguyên nhân nà o;
- 15 phút: cho những trÆ°á»ng hợp còn lại.
Vắc xin phòng Covid-19 sẽ bảo vệ hiệu quả trong vòng 2 đến 3 tuần sau liá»u đầu tiên. Phải mất 2 tuần sau khi tiêm liá»u thứ 2 để đạt hiệu quả bảo vệ tốt nhất, do đó, Ä‘iá»u cần thiết là phải tiêm đủ hai liá»u để bảo vệ bản thân chống lại Covid-19.
Hiện tại chÆ°a rõ vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 có khả năng bảo vệ trong bao lâu, tuy nhiên các chuyên gia tin rằng khả năng miá»…n dịch của vắc xin Covid-19 sẽ kéo dà i hÆ¡n sáu tháng và có thể kéo dà i lâu hÆ¡n, Ãt nhất là má»™t năm.
TRẺ EM CÓ THỂ TIÊM VẮC XIN ASTRAZENECA PHÒNG COVID-19 KHÔNG?
Hiện nay, vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 chỉ được phép sá» dụng cho ngÆ°á»i từ 18 tuổi trở lên. Vắc xin AstraZeneca Ä‘ang được tiến hà nh thá» nghiệm trên trẻ em, các loại vắc xin phòng Covid-19 khác đã được cấp phép sá» dụng cho trẻ em từ 12 đến 17 tuổi ở má»™t số quốc gia.
NGƯỜI BỊ SUY GIẢM MIỄN DỊCH CÓ THỂ TIÊM VẮC XIN ASTRAZENECA PHÒNG COVID-19 KHÔNG?
Mặc dù những ngÆ°á»i bị suy giảm miá»…n dịch [ngÆ°á»i có hệ thống miá»…n dịch suy yếu] có thể không đáp ứng tốt vá»›i vắc xin, nhÆ°ng không cần lo ngại vá» tÃnh an toà n. Những ngÆ°á»i bị suy giảm miá»…n dịch nên được tiêm chủng vì há» có nguy cÆ¡ mắc bệnh Covid-19 cao hÆ¡n.
PHỤ NỮ MANG THAI HOẶC CHO CON BÚ CÓ THỂ TIÊM VẮC XIN ASTRAZENECA PHÒNG COVID-19 KHÔNG?
Phụ nữ mang thai khi được tiêm chủng sẽ tạo ra kháng thể chống lại vi rút và truyá»n những kháng thể nà y cho thai nhi qua nhau thai
Phụ nữ mang thai có nguy cÆ¡ cao mắc bệnh Covid-19 ở mức Ä‘á»™ nặng. Phụ nữ mắc bệnh Covid-19 còn có nguy cÆ¡ sinh non cao gấp 2 đến 3 lần so vá»›i phụ nữ không mắc bệnh Covid-19 và có nguy cÆ¡ cao gặp các biến chứng bất lợi khác trong thai kỳ. Phụ nữ mang thai có bệnh lý ná»n tháºm chà còn có nguy cÆ¡ bị biến chứng nghiêm trá»ng do nhiá»…m Covid-19 cao hÆ¡n.
Vì những lý do nà y, nhiá»u quốc gia bao gồm Mỹ, Anh, Israel và Pháp khuyến cáo phụ nữ mang thai nên tiêm vắc xin và hỠđược xem là trÆ°á»ng hợp Æ°u tiên. Thai phụ có thể tiêm vắc xin và o bất kỳ giai Ä‘oạn nà o trong thai kỳ. Không có lý do gì cần trì hoãn việc mang thai sau khi tiêm vắc xin phòng Covid-19.
Vắc xin phòng Covid-19 được biết là không gây nguy cÆ¡ cho phụ nữ cho con bú hoặc trẻ bú sữa mẹ. Trên thá»±c tế, các nghiên cứu đã chứng minh rằng kháng thể có thể được truyá»n từ mẹ sang con thông qua sữa mẹ. Do đó, phụ nữ cho con bú có thể tiêm vắc xin phòng Covid-19.
NHá»®NG NGƯỜI ÄÃ TIÊM MỘT LOẠI VẮC-XIN KHÃC GẦN ÄÂY CÓ THỂ TIÊM VẮC-XIN ASTRAZENECA PHÃ’NG COVID-19 KHÔNG?
Vắc xin phòng Covid-19 và các loại vắc xin khác có thể được tiêm mà không cần quan tâm đến thá»i gian. Äiá»u nà y bao gồm việc tiêm đồng thá»i vắc xin phòng Covid-19 và các loại vắc xin khác trong cùng má»™t ngà y, cÅ©ng nhÆ° tiêm đồng thá»i trong vòng 14 ngà y.
BẠN CÓ BỊ Rá»I LOẠN ÄÔNG MÃU HAY ÄANG DÙNG THUá»C LÀM LOÃNG MÃU KHÔNG?Â
NhÆ° tất cả các loại vắc xin khác, vắc xin phòng Covid-19 có thể được sá» dụng cho những bệnh nhân nà y, miá»…n là bác sÄ© xác định nguy cÆ¡ chảy máu của bệnh nhân đủ thấp và vắc xin có thể được tiêm bắp vá»›i Ä‘á»™ an toà n hợp lý. DÆ°á»›i đây là khuyến cáo vá» kỹ thuáºt tiêm bắp cho bệnh nhân bị rối loạn đông máu hoặc Ä‘ang dùng thuốc là m loãng máu: nhân viên nên sá» dụng kim tiêm cỡ nhá» [cỡ 23 hoặc nhá» hÆ¡n], sau đó ấn mạnh và o chá»— tiêm, nhÆ°ng không chà xát, trong Ãt nhất 2 phút.Â
Là DO NÀO MÀ BẠN KHÔNG NÊN TIÊM CHỦNG?
Có rất Ãt ngÆ°á»i không thể tiêm chủng vắc xin phòng Covid-19.
Vắc xin không nên tiêm cho:
- NgÆ°á»i được xác định là có phản ứng phản vệ vá»›i bất kỳ thà nh phần nà o của vắc xin;
- NgÆ°á»i được xác định là có phản ứng phản vệ vá»›i liá»u đầu tiên của vắc xin phòng Covid-19 cùng loại.
Những ngÆ°á»i có tiá»n sá» phản ứng dị ứng nghiêm trá»ng vá»›i thá»±c phẩm, vá»›i má»™t loại thuốc hoặc vắc xin đã xác định, hoặc vá»›i côn trùng đốt vẫn có thể tiêm bất kỳ loại vắc xin phòng Covid-19 nà o, miá»…n là há» không dị ứng vá»›i bất kỳ thà nh phần nà o của vắc xin. Äiá»u quan trá»ng là phải thông báo cho ngÆ°á»i tiêm vắc xin biết nếu bạn đã từng có phản ứng dị ứng nghiêm trá»ng [sốc phản vệ].
Hôm nay bạn có bị ốm không?
Không có bằng chứng nà o cho thấy bệnh cấp tÃnh là m giảm hiệu quả của vắc xin hoặc là m tăng sá»± cố bất lợi của vắc xin. Tuy nhiên, để Ä‘á» phòng bệnh cấp tÃnh ở mức Ä‘á»™ vừa hoặc nặng, nên trì hoãn tiêm tất cả các loại vắc xin cho đến khi tình trạng bệnh được cải thiện. Các bệnh nhẹ [nhÆ° nhiá»…m trùng Ä‘Æ°á»ng hô hấp trên, tiêu chảy] thì KHÔNG chống chỉ định tiêm chủng. Äừng trì hoãn tiêm vắc xin nếu bạn Ä‘ang dùng thuốc kháng sinh.
Bạn có tiêm vắc xin khác trong 14 ngà y qua không?Â
Vắc xin phòng Covid-19 nên được tiêm Ä‘Æ¡n lẻ, và cách Ãt nhất 14 ngà y trÆ°á»›c hoặc sau khi tiêm các loại vắc xin khác.
CÃC NGUY CÆ DO VẮC XIN ASTRAZENECA PHÃ’NG COVID-19 GÂY RA?
TÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° tất cả các loại thuốc, vắc xin có thể gây ra tác dụng phụ. Cho đến nay, hà ng triệu ngÆ°á»i đã được tiêm chủng vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 và các báo cáo vá» tác dụng phụ nghiêm trá»ng, nhÆ° phản ứng dị ứng và cục máu đông, là rất hiếm. Không báo cáo nà o cho thấy có biến chứng lâu dà i. Hầu hết tác dụng phụ của vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 thÆ°á»ng nhẹ và ngắn hạn [trong và i ngà y], và không phải ai cÅ©ng gặp phải [chiếm khoảng 10-20% số ngÆ°á»i được tiêm chủng], bao gồm:
- Äau cánh tay ở vị trà tiêm;
- Cảm thấy mệt;
- Äau đầu;
- Cảm thấy đau nhức
- Buồn nôn;
- Má»™t số ngÆ°á»i sẽ gặp các triệu chứng giống bệnh cúm nhẹ;
- Rất Ãt ngÆ°á»i bị sốt hoặc cảm thấy nóng hay lạnh run 1 hoặc 2 ngà y sau khi tiêm;
- Má»™t tác dụng phụ Ãt gặp là sÆ°ng hạch nách hoặc cổ ở cùng bên vá»›i cánh tay đã tiêm vắc xin. Tác dụng nà y có thể kéo dà i khoảng 10 ngà y, nhÆ°ng nếu kéo dà i lâu hÆ¡n, hãy đến gặp bác sÄ©.
Phản ứng dị ứng
Các phản ứng dị ứng [quá mẫn] ​​đã từng xảy ra ở những ngÆ°á»i được tiêm chủng. Các trÆ°á»ng hợp sốc phản vệ [phản ứng dị ứng nghiêm trá»ng] rất hiếm gặp. Nếu có phản ứng vá»›i vắc xin, nó thÆ°á»ng xảy ra trong và i phút. Các dấu hiệu của phản ứng dị ứng có thể bao gồm phát ban gây ngứa da, khó thở và sÆ°ng mặt hoặc lưỡi.
NhÆ° tất cả các loại vắc xin khác, vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 phải được tiêm dÆ°á»›i sá»± giám sát của nhân viên y tế, có chuẩn bị sẵn phác đồ Ä‘iá»u trị thÃch hợp trong trÆ°á»ng hợp xảy ra phản ứng dị ứng. Nhân viên tiêm vắc xin sẽ được Ä‘Ã o tạo để xá» trà và điá»u trị các phản ứng dị ứng ngay láºp tức.
Cục máu đông
TrÆ°á»ng hợp hình thà nh cục máu đông [huyết khối] rất hiếm gặp vá»›i tá»· lệ khoảng 1/200.000 đến 1/400.000 ngÆ°á»i được tiêm chủng, do đó tá»· lệ xảy ra sẽ thấp hÆ¡n 0,001% so vá»›i nguy cÆ¡ tá» vong là từ 0,5% đến 1% nếu nhiá»…m Covid-19. Cục máu đông có thể hình thà nh ở tÄ©nh mạch hoặc Ä‘á»™ng mạch, đặc biệt là ở các vị trà bất thÆ°á»ng nhÆ° trong não hoặc bụng, kèm theo lượng tiểu cầu trong máu thấp, và xảy ra từ 5 ngà y đến 4 tuần sau khi tiêm.Â
TÃC DỤNG PHỤ CÓ KHÃC NHAU Ở Má»–I LIỀU KHÔNG?
Tác dụng phụ có thể xảy ra sau liá»u đầu tiên và /hoặc liá»u thứ hai. Ngay cả khi bạn đã có tác dụng phụ sau liá»u đầu tiên, bạn vẫn cần tiêm liá»u thứ hai [trừ khi bạn có phản ứng dị ứng nghiêm trá»ng sau liá»u đầu tiên].Â
BẠN NÊN LÀM GÃŒ NẾU CÓ TÃC DỤNG PHỤ?
Nếu có tác dụng phụ, bạn nên nghỉ ngÆ¡i cho đến khi cảm thấy khá»e hÆ¡n. Bạn có thể dùng thuốc giảm Ä‘au, nhÆ° paracetamol, nếu cần.
Bạn nên liên hệ với bác sĩ nếu
- Triệu chứng trở nên tồi tệ hoặc cảm thấy lo lắng;
- Sưng hạch hơn 10 ngà y;
- Khi có các triệu chứng bất thÆ°á»ng và kéo dà i, nhÆ° sốt cao hÆ¡n 4 ngà y.
Nếu gặp bất kỳ triệu chứng nà o sau đây từ khoảng 4 ngà y đến 4 tuần sau khi tiêm, bạn nên liên hệ vá»›i bác sÄ© ngay láºp tức:
- Bầm tÃm ở chá»— khác vá»›i vị trà đã từng tiêm;
- Khó thở, đau ngực, phù chân hoặc đau bụng kéo dà i;
- CÆ¡n Ä‘au đầu dữ dá»™i má»›i xuất hiện nhÆ°ng không đỡ khi dùng thuốc giảm Ä‘au thông thÆ°á»ng hoặc ngà y cà ng trầm trá»ng hÆ¡n;
- Äau đầu hÆ¡n khi nằm xuống hoặc cúi xuống, hoặc kèm theo má» mắt, buồn nôn và nôn ói, khó nói, yếu á»›t, lÆ¡ mÆ¡ hoặc co giáºt.Â
Bạn có thể liên hệ với Khoa Cấp cứu củaBệnh viện FV bất cứ lúc nà o qua số
[028] 54 11 35 00
Tham khảo
- Everything you need to know about COVID-19 vaccines. The Pharmaceutical Journal, May 2021; Online: DOI:10.1211/PJ.2021.1.71237
- Vaccines for COVID-19. Centers for Disease Control and Prevention [CDC]. //www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/index.html
- Coronavirus [COVID-19] vaccine. NHS. //www.nhs.uk/conditions/coronavirus-covid-19/coronavirus-vaccination/coronavirus-vaccine/
- Efficacy of ChAdOx1 nCoV-19 [AZD1222] vaccine against SARS-CoV-2 variant of concern 202012/01 [B.1.1.7]: an exploratory analysis of a randomised controlled trial. The Lancet Volume 397, Issue 10282, P1351-1362, April 10, 2021
- Important information about pregnancy and breastfeeding. NHS Scotland. nhsinform.scot/covid19vaccinepregnancy
- COVID-19 vaccines and pregnancy. Royal College of Obstetricians and Gynaecologists. //www.rcog.org.uk/covid-vaccine
- COVID-19 Vaccines While Pregnant or Breastfeeding. Centers for Disease Control. //www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/recommendations/pregnancy.html