Phong hóa lí học, phong hóa hóa học và phong hóa sinh học khác nhau thế nào?
Sự khác nhau giữa phong hóa lí học, phong hóa hóa học và phong hóa sinh học. 3 hình thức phong hóa này khác nhau như thế nào? Ví dụ về phong hóa lí học, phong hóa hóa học và phong hóa sinh học. Cùng Hoatieu.vn tìm hiểu nhé.
Phân biệt phong hóa lí học, phong hóa hóa học và phong hóa sinh học
Đều là các dạng phong hóa, sự khác nhau giữa phong hóa lí học, phong hóa hóa học và phong hóa sinh học là gì?
Dưới đây là những điểm khác biệt giữa phong hóa lí học, phong hóa hóa học và phong hóa sinh học.
| Tiêu chí | Phong hóa lí học | Phong hóa hóa học | Phong hóa sinh học |
| Kết quả | Làm đá bị vỡ vụn mà không làm biến đổi về màu sắc, thành phần khoáng vật và hóa học của chúng | Làm đá bị biến đổi thành phần, tính chất hóa học của đá và khoáng vật. | Làm đá và khoáng vật vừa bị phá hủy về mặt cơ giới, vừa bị phá hủy về mặt hóa học. |
| Nguyên nhân |
| Tác động của: Chất khí, nước, chất khoáng và chất hòa tan trong nước |
|
Phong hóa lí học là sự phá hủy đá thành các kích thước khác nhau mà không gây nên sự biến đổi về màu sắc, thành phần khoáng vật và hóa học của chúng.
Ví dụ về phong hóa lí học:
A lấy búa gõ vào viên đá ban đầu khiến nó bị vỡ ra thành nhiều mảnh khác nhau.
=> Đây là phong hóa lí học vì đá bị vỡ nhưng những đặc điểm ban đầu của nó vẫn được giữ nguyên [màu sắc, thành phần,...]
3. Ví dụ về phong hóa hóa học
Phong hóa hóa học là quá trình phá hủy trong đó làm thay đổi thành phần hóa học, tính chất hóa học của đá, khoáng vật.
Ví dụ về phong hóa hóa học: Địa hình Các-xtơ. Đây là những núi đá vôi bị nước chảy làm xói mòn tuy nhiên đây không phải là phong hóa lí học vì sự biến đổi này là do khí CO2 hòa tan với nước, cộng với các idon dương của Hydro tạo thành Axit Cacbonic gây ăn mòn đá
4. Ví dụ về phong hóa sinh học
Phong hóa sinh học là sự phá hủy đá, khoáng vật do tác động của các sinh vật: Rễ cây, vi khuẩn,...
Ví dụ về phong hóa sinh học: Cây mọc ở vách đá, rễ cây phát triển làm vỡ một số mảnh đá.
Đây là sự phong hóa sinh học vì tảng đá bị phá hủy do sự tác động của sinh vật: Rễ cây.
Hoa Tiêu vừa gửi đến bạn đọc những điểm khác nhau giữa 3 hình thức phong hóa: Phong hóa sinh học, phong hóa lí học và phong hóa hóa học cũng như các ví dụ về 3 loại phong hóa này.
Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Tài liệu của HoaTieu.vn
Các bài viết liên quan:
Đáp án và giải thích chính xác câu hỏi trắc nghiệm: “Tác nhân chủ yếu của phong hóa sinh học là”cùng với kiến thức lý thuyết liên quan là tài liệu hữu ích môn Địa lý 10 do Top lời giảibiên soạn dành cho các bạn học sinh và thầy cô giáo tham khảo.
Trắc nghiệm:Tác nhân chủ yếu của phong hóa sinh học là:
A. Quang hợp cây xanh.
B. Vi khuẩn, nấm, rễ cây.
C. Hợp chất hòa tan trong nước.
D. Ma sát hoặc va đập của gió, sóng, nước chảy.
Trả lời:
Đáp án đúng: B. Hợp chất hòa tan trong nước.
Tác nhân chủ yếu của phong hóa sinh học là hợp chất hòa tan trong nước.
Kiến thức tham khảo về quá trình phong hóa và tác nhân của phong hóa sinh học.
1. Quá trình phong hóa là gì?
Quá trình phong hóa là quá trình đá và các khoáng vật bị phá hủy, biến đổi do những tác động của sự thay đổi nhiệt độ, nguồn nước, không khí và các loại axit có trong tự nhiên và sinh vật. Trên bề mặtTrái Đất, quá trình này xảy ra rất mạnh mẽ, đặc biệt ở những vùng nhiệt đới, có điều kiện nhiệt và ẩm phong phú.
2. Các loại phong hóa
a] Phong hóa lí học
-Khái niệm:Là sự phá hủy đá thành các khối vụn có kích thước khác nhau, không làm biến đổi màu sắc, thành phần hóa học của chúng.
-Nguyên nhân chủ yếu:Sự thay đổi nhiệt độ, sự đóng băng của nước, tác động của con người,…
-Kết quả:đá nứt vỡ, mảnh vụn,...
b] Phong hóa hóa học
-Khái niệm:Là quá trình phá hủy, chủ yếu làm biến đổi thành phần, tính chất hóa học của đá và khoáng vật.
-Nguyên nhân:Tác động của chất khí, các chất khoáng chất hòa tan trong nước,...
-Kết quả:Đá và khoáng vật bị phá huỷ, biến đổi thành phần, tính chất hoá học.
c] Phong hóa sinh học
-Khái niệm:Là sự phá hủy đá và khoáng vật dưới tác động của sinh vật.
-Nguyên nhân:sự lớn lên của rễ cây, sự bài tiết các chất,...
-Kết quả:Đá bị phá hủy về mặt cơ giới và mặt hóa học.
-Sản phẩm:Một phần tạo thành lớp vỏ phong hóa, một phần tạo ra sản phẩm cho quá trình vận chuyển và bồi tụ.
3. Ví dụ về phong hóa lí học
Phong hóa lí học là sự phá hủy đá thành các kích thước khác nhau mà không gây nên sự biến đổi về màu sắc, thành phần khoáng vật và hóa học của chúng.
Ví dụ về phong hóa lí học:
A lấy búa gõ vào viên đá ban đầu khiến nó bị vỡ ra thành nhiều mảnh khác nhau.
→ Đây là phong hóa lí học vì đá bị vỡ nhưng những đặc điểm ban đầu của nó vẫn được giữ nguyên [màu sắc, thành phần,...]
4. Ví dụ về phong hóa hóa học
Phong hóa hóa học là quá trình phá hủy trong đó làm thay đổi thành phần hóa học, tính chất hóa học của đá, khoáng vật.
Ví dụ về phong hóa hóa học: Địa hình Các-xtơ. Đây là những núi đá vôi bị nước chảy làm xói mòn tuy nhiên đây không phải là phong hóa lí học vì sự biến đổi này là do khí CO2hòa tan với nước, cộng với các idon dương của Hydro tạo thành Axit Cacbonic gây ăn mòn đá
5. Ví dụ về phong hóa sinh học
Phong hóa sinh học là sự phá hủy đá, khoáng vật do tác động của các sinh vật: Rễ cây, vi khuẩn,...
Ví dụ về phong hóa sinh học: Cây mọc ở vách đá, rễ cây phát triển làm vỡ một số mảnh đá. Đây là sự phong hóa sinh học vì tảng đá bị phá hủy do sự tác động của sinh vật: Rễ cây.
6. Mối quan hệ giữa quá trình phong hoá, vận chuyển và quá trình bồi tụ
Để xảy ra quá trình phong hoá hoàn thiện nhất thì phải kết hợp giữa quá trình vận chuyển và bồi tụ… bởi quá trình vận chuyển sẽ di chuyển vật liệu từ nơi này sang nơi khác, sau đó quá trình bồi tự sẽ giúp tích luỹ các vật liệu bị phá huỷ lại ở bề mặt địa hình thấp hơn.
Như vậy, quá trình phong hoá thành tạo các vật liệu đá và khoáng vật bị phá huỷ thành những mảnh vụn nhỏ và rất nhỏ. Quá trình vận chuyển sẽ mang những vật liệu này đến một nơi khác. Khi gặp được những điều kiện thuận lợi như địa hình, các vật liệu bồi tụ lại, san bằng hoặc làm gồ ghề thêm dạng địa hình ở khu vực đó. Mối quan hệ của ba quá trình này rất chặt chẽ với nhau, chúng có thể diễn ra đồng thời nhưng cách xa nhau về mặt không gian.
Quá trình phong hóa là gì vốn là câu hỏi gợi mở được nhiều người quan tâm. Như chúng ta thấy, bề mặt Trái Đất luôn chịu sự tác động và biến đổi bởi ngoại lực và nội lực. Trong đó, phải kể đến quá trình phong hoá đã làm cho quá trình biến đổi này xảy ra mạnh mẽ hơn dưới tác động của những nhân tố ngoại lực. Vậy quá trình phong hoá là gì? Hãy cùng DINHNGHIA.COM.VN tìm hiểu kĩ hơn nhé!
Quá trình phong hoá là gì?
Quá trình phong hoá là quá trình đá và các khoáng vật bị phá huỷ, biến đổi do những tác động của sự thay đổi nhiệt độ, nguồn nước, không khí và các loại axit có trong tự nhiên và sinh vật. Trên bề mặt Trái Đất, quá trình này xảy ra rất mạnh mẽ, đặc biệt ở những vùng nhiệt đới, có điều kiện nhiệt và ẩm phong phú.
Các quá trình phong hoá
Quá trình phong hóa là gì đã được giải đáp cụ thể bên trên, vậy quá trình phong hóa có những loại nào? Chúng ta cùng tìm hiểu ngay sau đây
Quá trình phong hoá lí học
Quá trình phong hoá lí học là quá trình phá huỷ các loại đá thành các khối vụn có kích thước to, nhỏ khác nhau, tuy nhiên nó không làm thay đổi màu sắc, các thành phần khoáng hoá của chúng.
Vì sao quá trình phong hoá lí học xảy ra? Nguyên nhân dẫn đến quá trình phong hoá lí học là do những sự thay đổi của nhiệt độ hay sự đóng băng của nước hoặc cũng có thể do tác động của con người.
Quá trình phong hoá hoá học
Quá trình phong hoá hoá học là quá trình làm phá huỷ đá và khoáng vật, đồng thời làm biến đổi thành phần và cả tính chất hoá học của các loại đá, khoáng vật đó.
Nguyên nhân gây ra quá trình phong hoá hoá học là do các tác động của chất khí, nước và các khoáng chất hoà tan được trong nước… Quá trình phong hoá đá này xảy ra nhiều nhất ở những khu vực khí hậu xích đạo, gió mùa ẩm và các dạng địa hình các-xtơ ở miền đá vôi.
Quá trình phong hoá sinh học
Dưới tác động của sinh vật như vi khuẩn, nấm hay rễ cây… đá và khoáng vật bị phá huỷ được gọi là quá trình phong hoá sinh học. Lúc này, đá bị phá huỷ cả về mặt cơ giới và hoá học. Nguyên nhân dẫn đến quá trình phong hoá sinh học là do sự phát triển, tăng trưởng của rễ cây và sự bài tiết các chất.
Như vậy, khi so sánh ba quá trình phong hoá, chúng ta chủ yếu nói đến các tác nhân tác động và hệ quả của nó đối với các loại đá và khoáng vật. Mối quan hệ giữa 3 quá trình phong hoá này không diễn ra độc lập mà chúng có tác động qua lại, ảnh hưởng lẫn nhau, thậm chí đồng thời cùng xảy ra trên một khu vực.
Mối quan hệ giữa quá trình phong hoá, vận chuyển và quá trình bồi tụ
Quá trình phong hoá không thể hoàn thiện mà không có quá trình vận chuyển và quá trình bồi tụ. Quá trình vận chuyển là quá trình di chuyển vật liệu từ nơi này sang một khu vực khác, tiếp tục gặp quá trình bồi tụ giúp tích luỹ các vật liệu bị phá huỷ tại vùng địa hình thấp hơn.
Như vậy, quá trình phong hoá thành tạo các vật liệu đá và khoáng vật bị phá huỷ thành những mảnh vụn nhỏ và rất nhỏ. Quá trình vận chuyển sẽ mang những vật liệu này đến một nơi khác.
Khi gặp được những điều kiện thuận lợi như địa hình, các vật liệu bồi tụ lại, san bằng hoặc làm gồ ghề thêm dạng địa hình ở khu vực đó. Mối quan hệ của ba quá trình này rất chặt chẽ với nhau, chúng có thể diễn ra đồng thời nhưng cách xa nhau về mặt không gian.
Quá trình phong hoá là một trong những quá trình quan trọng để tạo nên các dạng địa hình trên bề mặt Trái Đất. Hôm nay, bạn đã cùng với DINHNGHIA.COM.VN tìm hiểu về quá trình phong hoá là gì. Nếu có thắc mắc nào mời bạn cùng nhận xét phía dưới để chúng mình trao đổi thêm nhé!