Theo em dung dịch truyền vào có thể người có môi trường như thế nào

Trong bối cảnh người dân trên toàn thế giới đang thực hiện các biện pháp bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng trước dịch COVID-19, việc đảm bảo tất cả trẻ em được tiếp tục học tập trong một môi trường thân thiện, tôn trọng, hòa nhập và hỗ trợ là rất quan trọng.

Trong đó, nhà trường và giáo viên đóng vai trò then chốt. Việc chia sẻ thông tin chính xác và khoa học về COVID-19 sẽ giúp giảm bớt nỗi sợ hãi, lo lắng về dịch bệnh và tăng cường khả năng ứng phó của trẻ em trước các tác động gián tiếp của dịch bệnh đối với cuộc sống.

Dưới đây là một số gợi ý về cách mà các thầy cô giáo có thể hướng dẫn cho học sinh ở các lứa tuổi khác nhau [mầm non, tiểu học, trung học cơ sở and trung học phổ thông] về cách phòng, chống lây lan COVID-19 hay các loại vi-rút khác. Bất kì trao đổi hay hoạt động nào đều cần cân nhắc nhu cầu cụ thể của trẻ em, dựa trên hướng dẫn của nhà trường, chính quyền cấp trung ương/địa phương cũng như nguồn tin đáng tin cậy như UNICEF và Tổ chức Y tế thế giới [WHO].

Mầm non

Tập trung truyền thông về những hành vi có lợi cho sức khỏe như dùng khuỷu tay che miệng, mũi khi ho, hắt hơi và rửa tay thường xuyên. Tìm hiểu thêm về cách phòng tránh nguy cơ lây nhiễm tại đây.
Một trong những cách hữu hiệu nhất để bảo vệ trẻ em trước vi-rút Corona và các bệnh khác chính là khuyến khích trẻ em rửa tay thường xuyên, tối thiểu 20 giây/lần. Để dạy trẻ thói quen rửa tay, thay vì dọa dẫm, giáo viên có thể cho trẻ hát theo ban nhạc The Wiggles hoặc nhảy theo điệu nhảy này để vừa học vừa vui. Xem thêm về rửa tay tại đây.
Xây dựng một công cụ để theo dõi hành vi rửa tay ở học sinh và thưởng cho trẻ nào rửa tay thường xuyên/kịp thời.
Sử dụng con rối hoặc búp bê để minh họa cho trẻ các triệu chứng bệnh [hắt hơi, ho, sốt], những điều cần làm khi bị ốm [đau đầu, đau bụng hoặc sốt và mệt mỏi] và cách an ủi một bạn bị ốm [nuôi dưỡng lòng thấu cảm và hành vi bày tỏ sự quan tâm một cách an toàn].
Khi ngồi theo vòng tròn, để tạo khoảng cách an toàn giữa các trẻ, cho trẻ tập giãn cách nhau một sải tay hoặc tập bắt chước chim vẫy cánh để trẻ biết cách duy trì khoảng cách an toàn với người khác và không chạm vào người bạn.

Tiểu học

Lắng nghe và trả lời thắc mắc của trẻ sao cho phù hợp với lứa tuổi; tránh cung cấp quá nhiều thông tin khiến trẻ choáng ngợp. Khuyến khích trẻ bày tỏ, chia sẻ cảm giác của mình. Thảo luận với trẻ em về những cảm giác trẻ đang trải qua, giải thích với trẻ rằng đó là những cảm giác bình thường trước những tình huống bất thường như hiện nay.
Nhấn mạnh rằng trẻ có thể làm rất nhiều điều để bảo vệ bản thân và người xung quanh. Chẳng hạn, giới thiệu cho trẻ khái niệm tạo khoảng cách an toàn ở nơi công cộng [đứng xa bạn bè hơn, tránh tụ tập nơi đám đông, không chạm vào người khác nếu không cần thiết, v.v]. Đồng thời, tập trung truyền thông về những hành vi có lợi cho sức khỏe như che miệng, mũi khi ho, hắt hơi bằng khuỷu tay và rửa tay thường xuyên. Xem thêm thông tin về cách phòng tránh nguy cơ lây nhiễm tại đây.
Giúp trẻ hiểu các khái niệm cơ bản về phòng, chống dịch bệnh. Sử dụng các bài tập để minh họa cách vi khuẩn phát tán. Chẳng hạn, bạn có thể đổ nước có màu vào một bình xịt, sau đó xịt nước màu lên một tờ giấy trắng để trẻ quan sát xem giọt nước có thể lan đi bao xa.
Minh họa lí do vì sao rửa tay bằng xà phòng trong vòng 20 giây lại quan trọng đến vậy. Chẳng hạn, đổ một ít nhũ lên tay của học sinh, yêu cầu trẻ chỉ rửa tay bằng nước xem còn bao nhiêu nhũ sót lại trên tay. Sau đó, yêu cầu trẻ rửa tay lại bằng xà phòng và nước trong 20 giây xem nhũ trên tay đã được rửa sạch ra sao.
Yêu cầu học sinh đọc một đoạn văn, rồi phân tích các hành vi dẫn đến nguy cơ lây bệnh cao trong đoạn văn đó và đề xuất phương hướng thay đổi hành vi. Chẳng hạn, một thầy giáo đến trường khi bị cảm lạnh. Thầy hắt hơi và lấy tay che mũi, miệng. Thầy bắt tay với đồng nghiệp. Sau đó, thầy lau tay bằng khăn mùi xoa rồi lên lớp. Thầy giáo đã làm gì dẫn đến nguy cơ lây bệnh cao? Đáng lẽ, thầy giáo nên làm thế nào?

Trung học cơ sở

Lắng nghe và trả lời thắc mắc của trẻ.
Nhấn mạnh và nhắc nhở trẻ về tầm quan trọng của việc thực hiện thông điệp 5K để bảo vệ bản thân và người xung quanh. Chẳng hạn, giới thiệu cho trẻ khái niệm tạo khoảng cách an toàn ở nơi công cộng, đồng thời tập trung truyền thông về những hành vi có lợi cho sức khỏe như che miệng, mũi khi ho, hắt hơi bằng khuỷu tay và rửa tay thường xuyên. Xem thêm thông tin về cách phòng tránh nguy cơ lây nhiễm tại đây.
Nhắc nhở học sinh chia sẻ những hành vi có lợi cho sức khỏe đã được học với các thành viên khác trong gia đình.
Khuyến khích học sinh đấu tranh, ngăn chặn hành vi kì thị. Thảo luận về những phản ứng mà các em có thể gặp phải xung quanh vấn đề phân biệt đối xử, giải thích với trẻ rằng đó là những phản ứng thường gặp trong các tình huống khẩn cấp. Khuyến khích trẻ bày tỏ, chia sẻ cảm giác của mình, nhưng cũng giải thích rằng nỗi lo sợ và kì thị chỉ khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn. Lời nói cũng rất quan trọng, việc sử dụng ngôn ngữ lan truyền những định kiến đang tồn tại chỉ càng khiến người dân sao nhãng việc thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ bản thân mà thôi. Đọc thêm những điều nên làm và không nên làm khi nói về vi-rút corona với trẻ em tại đây.
Nâng cao tinh thần chủ động của học sinh trong việc tuyên truyền những thông tin xác thực về y tế công cộng.
Lồng ghép nội dung giáo dục về sức khỏe liên quan vào các môn học khác. Các môn khoa học tự nhiên có thể dạy các em về vi-rút, cơ chế truyền bệnh và tầm quan trọng của vắc-xin. Các môn khoa học xã hội có thể tập trung vào lịch sử của các đại dịch và quá trình xây dựng chính sách về đảm bảo an toàn và sức khỏe cho người dân.
Cho học sinh tự thực hiện hoạt động tuyên truyền thông qua hệ thống phát thanh, kênh thông tin của nhà trường hay làm áp-phích.
Các bài học nâng cao hiểu biết về phương tiện truyền thông có thể khuyến khích học sinh phát triển tư duy phản biện, giao tiếp hiệu quả và trở thành công dân tích cực, từ đó cải thiện năng lực phát hiện tin giả của các em.

Trung học phổ thông

Lắng nghe và trả lời thắc mắc của học sinh.
Nhấn mạnh và nhắc nhở trẻ về tầm quan trọng của việc thực hiện thông điệp 5K để bảo vệ bản thân và người xung quanh. Chẳng hạn, giới thiệu cho trẻ khái niệm tạo khoảng cách an toàn ở nơi công cộng, đồng thời tập trung truyền thông về những hành vi có lợi cho sức khỏe như che miệng, mũi khi ho, hắt hơi bằng khuỷu tay và rửa tay thường xuyên. Xem thêm thông tin về cách phòng tránh nguy cơ lây nhiễm tại đây.
Khuyến khích học sinh đấu tranh, ngăn chặn hành vi kì thị. Thảo luận về những phản ứng mà các em có thể gặp phải xung quanh vấn đề phân biệt đối xử, giải thích với trẻ rằng đó là những phản ứng thường gặp trong các tình huống khẩn cấp. Khuyến khích trẻ bày tỏ, chia sẻ cảm giác của mình, nhưng cũng giải thích rằng nỗi lo sợ và kì thị chỉ khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn. Lời nói cũng rất quan trọng, việc sử dụng ngôn ngữ lan truyền những định kiến đang tồn tại chỉ càng khiến người dân sao nhãng việc thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ bản thân mà thôi. Đọc thêm những điều nên làm và không nên làm khi nói về COVID-19 với trẻ em tại đây.
Lồng ghép nội dung giáo dục về sức khỏe liên quan vào các môn học khác. Các môn khoa học tự nhiên có thể dạy các em về vi-rút, cơ chế truyền bệnh và tầm quan trọng của vắc-xin. Các môn khoa học xã hội có thể tập trung vào lịch sử của các đại dịch, tác động gián tiếp của đại dịch và các chính sách công có thể khuyến khích lòng khoan dung và gắn kết xã hội như thế nào.
Cho học sinh tự thực hiện hoạt động tuyên truyền thông qua mạng xã hội, đài phát thanh hoặc truyền hình địa phương.
Các bài học nâng cao hiểu biết về phương tiện truyền thông có thể khuyến khích học sinh phát triển tư duy phản biện, giao tiếp hiệu quả và trở thành công dân tích cực, từ đó cải thiện năng lực phát hiện tin giả của các em.

Bức xạ là một phần trong cuộc sống của chúng ta. Bức xạ nền, chủ yếu đến từ các khoáng chất tự nhiên, lúc nào cũng có ở xung quanh chúng ta. May mắn thay là, có rất ít tình huống mà một người bình thường tiếp xúc với các nguồn bức xạ không được kiểm soát trên mức nền. Tuy nhiên, thật khôn ngoan khi chuẩn bị và biết phải làm gì nếu tình huống như vậy xảy ra.

Một trong những cách tốt nhất để chuẩn bị là tìm hiểu các nguyên tắc bảo vệ cho khỏi bị bức xạ theo thời gian, khoảng cách và che chắn. Trong trường hợp khẩn cấp về phóng xạ [một lượng lớn chất bức xạ thải vào môi trường], chúng ta có thể sử dụng các nguyên tắc này để giúp bảo vệ cho bản thân và gia đình.

Trên trang này:

Thời Gian, Khoảng Cách Và Che Chắn

Thời gian, khoảng cách và các hành động che chắn giảm thiểu việc bạn tiếp xúc với bức xạ theo cách tương tự như chúng sẽ bảo vệ cho bạn khỏi tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời:

Thời gian: Đối với những người tiếp xúc với bức xạ ngoài bức xạ nền tự nhiên, việc hạn chế hoặc giảm thiểu thời gian tiếp xúc sẽ giảm được liều lượng từ nguồn bức xạ.
Khoảng cách: Giống như nhiệt từ đám cháy giảm khi bạn di chuyển ra xa hơn, liều lượng bức xạ giảm đáng kể khi bạn gia tăng khoảng cách so với nguồn.
Che chắn: Các rào cản bằng chất chì, bê tông hoặc nước cung cấp sự bảo vệ cho khỏi sự xâm nhập của tia gamma và tia X. Đây là lý do tại sao một số vật liệu phóng xạ được lưu trữ dưới nước hoặc trong các phòng làm bằng bê tông hoặc chì, và tại sao nha sĩ đặt một chiếc chăn chì lên bệnh nhân trong lúc răng của họ được rọi tia X. Do đó, việc chèn tấm chắn thích hợp giữa bạn và nguồn phóng xạ sẽ giúp giảm đáng kể hoặc loại bỏ liều lượng mà bạn nhận được.

Các Trường Hợp Khẩn Cấp về Bức Xạ

Trong việc thải một lượng bức xạ với quy mô lớn, chẳng hạn như một sự cố ở nhà máy điện hạt nhân hoặc do khủng bố, sự khuyên nhủ sau đây đã được thử nghiệm và chứng minh là mang lại sự bảo vệ tối đa.

Nếu xảy ra trường hợp khẩn cấp về bức xạ, bạn có thể thực hiện các hành động để bảo vệ cho bản thân, người thân yêu và thú nuôi của mình: Vào Trong Nhà, Cứ Ở Lại Trong Đó và Theo Dõi Tin Tức. Thực hiện theo lời khuyên của những người ứng cứu khẩn cấp và các quan chức.

Vào Trong Nhà

Trong trường hợp khẩn cấp về bức xạ, bạn có thể được yêu cầu vào bên trong một tòa nhà và trú ẩn trong một khoảng thời gian.

Hành động này được gọi là “trú ẩn tại chỗ.”
Đi vào giữa tòa nhà hoặc một tầng hầm, cách xa cửa ra vào và cửa sổ.
Mang thú nuôi vào bên trong.

Cứ Ở Trong Đó

Các tòa nhà có thể cung cấp sự bảo vệ đáng kể khỏi bức xạ. Càng có nhiều bức tường chắn giữa bạn và bên ngoài có nghĩa là càng có nhiều rào cản hơn giữa bạn và vật liệu bức xạ bên ngoài. Vào bên trong một cách nhanh chóng và cứ ở bên trong sau một sự cố về bức xạ có thể hạn chế việc tiếp xúc với bức xạ và có thể cứu được mạng sống của bạn.

Đóng cửa sổ và cửa ra vào.
Tắm vòi sen hoặc lau các bộ phận cơ thể bị tiếp xúc bằng khăn ẩm.
Uống nước đóng chai và ăn thực phẩm đựng trong hộp gắn kín.

Theo Dõi Tin Tức

Các quan chức về trường hợp khẩn cấp được đào tạo để ứng phó với các tình huống thảm họa và sẽ cung cấp các hành động cụ thể để giúp giữ an toàn cho mọi người. Điều này có thể được thực hiện thông qua phương tiện truyền thông xã hội, hệ thống cảnh báo khẩn cấp, truyền hình hoặc ra đi ô.

Nhận thông tin mới nhất từ ra đi ô, truyền hình, Internet, thiết bị di động, v.v.
Các quan chức về trường hợp khẩn cấp sẽ cung cấp thông tin nơi cần đến để được kiểm tra ô nhiễm.

Nếu bạn xác định được là bị hoặc tiếp xúc với nguồn phóng xạ, xác định vị trí và liên hệ với văn phòng kiểm soát bức xạ tiểu bang của bạn.

Nơi Bạn Nên Đến Trong Trường Hợp Khẩn Cấp về Bức Xạ

Hình ảnh thông tin phỏng theo Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa Dịch Bệnh [CDC], //www.cdc.gov/nceh/radiation/emergencies/00_images/infographics/Where_to_go.jp Đi xuống tầng hầm hoặc giữa của một tòa nhà kiên cố. Chất phóng xạ lắng xuống bên ngoài các tòa nhà, vì vậy điều tốt nhất nên làm là ở càng xa tường và mái của tòa nhà càng tốt. Cứ ở bên trong ít nhất 24 giờ cho đến khi các quan chức ứng phó về trường hợp khẩn cấp nói bạn có thể đi ra ngoài được.

Cách Chuẩn Bị cho một Trường Hợp Khẩn Cấp về Bức Xạ

Như với bất kỳ trường hợp khẩn cấp nào, điều quan trọng là phải có kế hoạch để bạn và gia đình biết cách ứng phó trong trường hợp khẩn cấp thực sự. Thực hiện các bước sau đây ngay bây giờ để chuẩn bị cho bản thân và gia đình của mình:

Tự Bảo Vệ Mình: Nếu xảy ra một trường hợp khẩn cấp về bức xạ, hãy vào trong nhà, cứ ở bên trong và theo dõi tin tức. Lặp lại thông báo này cho gia đình của bạn vào những lúc không khẩn cấp để họ biết phải làm gì nếu có trường hợp khẩn cấp về phóng xạ.
Lập một Kế Hoạch Liên Lạc Khẩn Cấp Cho Gia Đình: Chia sẻ kế hoạch liên lạc với gia đình của bạn và thực tập nó để gia đình bạn biết cách ứng phó trong trường hợp khẩn cấp. Để biết thêm thông tin về cách lập kế hoạch, bao gồm các bản mẫu, hãy truy cập trang “Make A Plan” [Lập Kế Hoạch] bằng tiếng Anh tại Ready.gov/plan
Thu Gom để Có một Bộ Dụng Cụ Khẩn Cấp: Bộ dụng cụ này có thể được sử dụng trong bất kỳ trường hợp khẩn cấp nào và có thể bao gồm các món thực phẩm không dễ bị hư thối, ra đi ô chạy bằng pin hoặc quay tay, nước, đèn pin, pin, dụng cụ sơ cứu và bản sao thông tin quan trọng của bạn nếu bạn cần sơ tán. Để biết thêm thông tin về những vật dụng cần bao gồm trong đó, hãy truy cập Bộ Dụng cụ Phòng chống Tai ương Cơ bản bằng tiếng Anh tại Ready.gov/kit
Làm Quen Với Kế Hoạch Dành Cho Các Trường Hợp Khẩn Cấp về Bức Xạ trong Cộng Đồng Của Bạn: Kiểm tra với các quan chức địa phương, trường học của con bạn, nơi bạn làm việc, và những người khác để xem họ đã chuẩn bị như thế nào trong việc ứng phó với trường hợp khẩn cấp về bức xạ.
Làm Quen với Hệ Thống Báo Động và Thông Báo Công Cộng: Các hệ thống này sẽ được sử dụng để cảnh báo cho công chúng nếu xảy ra sự cố bức xạ. Nhiều cộng đồng có hệ thống cảnh báo qua việc nhắn tin bằng chữ hoặc email để thông báo khẩn cấp. Để tìm hiểu những cảnh báo nào có sẵn trong khu vực của bạn, hãy tìm trên Internet để biết tên thị trấn, thành phố hoặc tên quận của bạn và từ “alerts” [cảnh báo].
Xác Định Nguồn Thông Tin Đáng Tin Cậy: Xác định các nguồn thông tin đáng tin cậy ngay bây giờ và quay lại các nguồn đó trong trường hợp khẩn cấp để biết các tin nhắn và hướng dẫn. Thật không may là, chúng tôi biết từ các thảm họa và trường hợp khẩn cấp trước đây rằng một số nhỏ các cá nhân có thể nhân cơ hội này để tung tin sai lạc.

Kali Iodide [KI]

Không bao giờ dùng kali iodide [KI] hoặc đưa nó cho người khác trừ khi bạn được bộ y tế, các viên chức quản lý cấp cứu hoặc bác sĩ của bạn khuyên nên làm như vậy.

KI chỉ được phát trong trường hợp iốt phóng xạ đã được thải vào môi trường và nó chỉ bảo vệ tuyến giáp. KI hoạt động bằng cách lấp đầy tuyến giáp của một người bằng iốt ổn định để iốt phóng xạ có hại đã được phóng thích không được hấp thụ, làm giảm nguy cơ bị ung thư tuyến giáp trong tương lai.

Trung Tâm Kiểm Soát Và Phòng Ngừa Dịch Bệnh [CDC] có một trang web dành riêng cho KI; các câu hỏi và câu trả lời dưới đây được lấy từ trang Kali Iodide [KI] của CDC: //www.cdc.gov/nceh/radiation/emergencies/ki.htm [trong ngôn ngữ tiếng Anh].

Kali Iodide Là Gì?

KI [kali iodide] không giữ cho iốt phóng xạ khỏi xâm nhập vào cơ thể và không thể đảo ngược các ảnh hưởng đến sức khỏe do iốt phóng xạ gây ra khi tuyến giáp bị tổn thương.

KI [kali iodide] chỉ bảo vệ tuyến giáp, không phải các bộ phận khác của cơ thể, cho khỏi bị iốt phóng xạ.

KI [kali iodide] không thể bảo vệ cơ thể cho khỏi bị các yếu tố phóng xạ khác ngoài iốt phóng xạ ra—nếu không có iốt phóng xạ, việc dùng KI không bảo vệ được và có thể gây hại.

Muối ăn và thực phẩm giàu iốt không chứa đủ iốt để ngăn iốt phóng xạ cho khỏi xâm nhập vào tuyến giáp của bạn. Không sử dụng muối ăn hoặc thức ăn thay thế cho KI.

KI [kali iodide] hoạt động như thế nào?

Tuyến giáp không thể phân biệt được giữa iốt ổn định và iốt phóng xạ. Nó sẽ hấp thụ cả hai.

KI [kali iodide] ngăn iốt phóng xạ cho khỏi xâm nhập vào tuyến giáp. Khi một người dùng KI, iốt ổn định trong thuốc sẽ được tuyến giáp hấp thụ. Vì

KI chứa rất nhiều iốt ổn định, tuyến giáp trở nên “no đủ” và không thể hấp thụ thêm iốt—dù là ổn định hoặc phóng xạ— trong 24 giờ tới.

KI [kali iodide] có thể không bảo vệ được 100% cho một người để chống lại iốt phóng xạ. Sự bảo vệ sẽ gia tăng tùy thuộc vào ba yếu tố.

Thời gian sau khi bị nhiễm: Một người dùng KI càng sớm thì tuyến giáp sẽ càng có nhiều thời gian để “làm đầy” chất iốt ổn định.
Hấp thụ: Lượng iốt ổn định vào được tuyến giáp phụ thuộc vào tốc độ nhanh đến cỡ nào mà KI được hấp thụ vào máu.

Liều iốt phóng xạ: Giảm thiểu tổng lượng iốt phóng xạ mà một người tiếp xúc sẽ làm giảm lượng iốt phóng xạ có hại mà tuyến giáp có thể hấp thụ.

Nên thường xuyên dùng KI [kali iodide] như thế nào?

Dùng một liều KI [kali iodide] mạnh hơn, hoặc dùng KI thường xuyên hơn so với khuyến cáo, không mang lại sự bảo vệ nhiều hơn và có thể gây ra bệnh nặng hoặc tử vong.

Một liều KI [kali iodide] duy nhất bảo vệ tuyến giáp trong 24 giờ. Một liều một lần ở mức khuyến nghị thường là chỉ cần như thế để bảo vệ tuyến giáp.

Trong một số trường hợp, người ta có thể tiếp xúc với iốt phóng xạ trong hơn 24 giờ. Nếu điều đó xảy ra, các quan chức y tế công cộng hoặc quản lý trường hợp khẩn cấp có thể yêu cầu bạn uống một liều KI [kali iodide] mỗi 24 giờ trong vài ngày.

Tác dụng phụ của KI [kali iodide] là gì?

Tác dụng phụ của KI [kali iodide] có thể bao gồm khó chịu ở bao tử hoặc dạ dày ruột, phản ứng dị ứng, phát ban và viêm tuyến nước bọt.

Khi dùng theo khuyến cáo, KI [kali iodide] có thể gây ra những ảnh hưởng bất lợi hiếm gặp liên quan đến tuyến giáp.

Những tác dụng phụ hiếm gặp này có nhiều khả năng xảy ra hơn nếu một người:

Dùng liều KI cao hơn liều khuyến cáo
Dùng thuốc trong vài ngày
Có bệnh giáp trạng từ trước.

Trẻ sơ sinh [dưới 1 tháng tuổi] dùng nhiều hơn một liều KI [kali iodide] có nguy cơ mắc một bệnh gọi là suy giáp trạng [nồng độ hormone giáp trạng xuống quá thấp]. Nếu không được điều trị, suy tuyến giáp có thể gây tổn thương não.

Trẻ sơ sinh nhận nhiều hơn một liều KI nên được kiểm tra mức hóoc môn giáp trạng và theo dõi bởi bác sĩ.
Tránh lặp lại liều KI cho trẻ sơ sinh.