Thuốc y học cổ truyền điều trị covid

Sinh ra trong gia đình có truyền thống làm nghề thuốc. Từ nhỏ cậu bé Trần Xuân Dâng đã quấn quýt bên cha và ông nội xem phơi, cắt các loại cây thuốc, quen thuộc với từng mùi, vị của các loại thuốc bắc như: táo khô, cam thảo, sâm... trong nhà. Sống trong bầu không khí ấy, ngay từ bé tình yêu dành cho ngành y đã thấm đẫm trong trái tim Trần Xuân Dâng, giúp anh quyết tâm trở thành bác sĩ, gìn giữ truyền thống của gia đình. Năm 1978, anh đã thi đậu vào trường Đại học Y Hà Nội, khóa 1978- 1984. Ra trường, tốt nghiệp đại học là bác sỹ đa khoa nhưng vì niềm say mê với nghề thuốc bác sỹ Trần Xuân Dâng đã chuyển sang học thêm bác sỹ Đông Y. Năm 1984, bác sĩ Trần Xuân Dâng vào làm tại Bệnh viện Đông y Hà Tĩnh nay là Bệnh viện YHCT Hà Tĩnh.

Sau khi về hưu, TTND, Bác sỹ Trần Xuân Dâng vẫn miệt mài chăm sóc bệnh nhân

Chia sẻ về cái duyên với nghề đông y, bác sĩ Trần Xuân Dâng cho hay: “Chính sách của Đông y là “trị vị bệnh”, tức là chữa bệnh từ lúc bệnh còn chưa khởi đầu, lấy phòng bệnh làm kim chỉ nam. Do đó, ngoài việc chữa bệnh bằng các bài thuốc YHCT đã được học từ khi còn ở trên ghế nhà trường, tôi đã tìm tòi nghiên cứu thêm các bài thuốc YHCT với nguyên liệu dễ tìm kiếm, sẵn có xung quanh vườn, để chữa bệnh cho Nhân dân. Mỗi khi thấy người bệnh khỏe hơn khi dùng thuốc Đông y và các phương pháp hỗ trợ bằng YHCT là tôi thấy nhẹ nhõm. Niềm vui của bác sĩ đơn giản thế thôi”.

Thực hiện lời dạy của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông, bác sĩ Trần Xuân Dâng đã lấy việc nghiên cứu khoa học để tìm những phương pháp điều trị là phương thuốc hữu hiệu nhất giúp bệnh nhân bớt đau đớn và mau chóng lành bệnh. Điển hình nhất là bài thuốc “Hoàn Xích Hương” điều trị U phì đại lành tính tuyến tiền liệt. Bài thuốc được Bộ Y tế cấp phép lưu hành đưa vào danh mục thuốc thiết yếu năm 1997 và được tất cả các bệnh viện trên toàn quốc đưa vào sử dụng.

Tặng thuốc Đông y hỗ trợ điều trị bệnh nhân COVID-19 cho UBND xã Thạch Kim

Bên cạnh đó, bài thuốc gia truyền chữa bệnh động kinh "Động kinh TD" do cha và ông nội truyền lại được Thầy thuốc Nhân dân, bác sĩ Trần Xuân Dâng tiếp tục phát triển đưa vào điều trị cho bệnh nhân. Bài thuốc này đã được Hội đồng tư vấn y tế Hà Tĩnh cấp giấy chứng nhận và được Sở Y tế Hà Tĩnh cấp Quyết định lưu hành số 01/QĐ- SYT ngày 08-1-2010.

Cuối năm 2020, bác sĩ Trần Xuân Dâng được Nhà nước cho nghỉ hưu theo chế độ. Vào thời điểm này dịch bệnh COVID-19 đang bùng phát mạnh, số lượng người mắc và người tử vong ngày càng gia tăng trên thế giới. Trước tình trạng đó, bác sĩ Trần Xuân Dâng ngày, đêm trăn trở, phải làm gì để giúp người dân vượt qua dịch bệnh, bằng những kinh nghiệm vốn có trong nghề chữa bệnh YHCT. Bác sĩ Trần Xuân Dâng đã bắt tay vào nghiên cứu. Chỉ trong hơn 9 tháng, bác sĩ Trần Xuân Dâng đã nghiên cứu thành công bài thuốc “Ngân kiều tán gia giảm” để hỗ trợ điều trị bệnh nhân viêm đường hô hấp cấp do vi rút SARS-CoV-2 gây ra, giúp nâng cao sức khỏe người bệnh.

Tặng thuốc Đông y hỗ trợ điều trị bệnh nhân COVID-19 tại nhà ở huyện Hương Khê

Từ giữa tháng 9/2021 những gói thuốc YHCT “Ngân kiều tán gia giảm” của TTND, bác sĩ Trần Xuân Dâng đã đến với bệnh nhân nhiễm COVID-19 trong và ngoài tỉnh. Từ đó đến nay đã có hơn 1.500 bệnh nhân COVID-19 không có triệu chứng, thể nhẹ và vừa trong và ngoài tỉnh sử dụng. Đặc biệt, Bác sỹ đã cấp thuốc điều trị miễn phí cho hơn 700 bệnh nhân. Trong đó, tại tỉnh Hà Tĩnh cấp miễn phí 4.410 gói thuốc cho 315 bệnh nhân tại 03 Khu điều trị bệnh nhân COVID-19: Bệnh viện phổi, Khu kí túc xá Mitraco Thị xã Kỳ Anh, Trung tâm Y tế huyện Kỳ Anh. Đồng thời, cấp miễn phí cho bệnh nhân điều trị tại nhà ở huyện Hương khê và Can Lộc.

TTND, bác sĩ CKII Trần Xuân Dâng đã có gần 38 năm trong nghề chữa bệnh bằng YHCT. Trong đó, có 18 năm làm giám đốc Bệnh viện YHCT và 10 năm làm Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Tĩnh. Trong khoảng thời gian làm việc, bác sĩ đã cống hiến hết mình cho sự nghiệp cứu người. Được bạn bè, đồng nghiệp và người dân tin yêu. Ghi nhận những công lao của ông, nhà nước đã phong tặng cho ông danh hiệu Thầy thuốc ưu tú năm 2001; Thầy thuốc Nhân dân năm 2014 và nhiều danh hiệu khen thưởng khác.

Thanh Loan

Bên cạnh thuốc Tây y, điều trị Covid-19 bằng thuốc Đông y cũng là phương pháp tốt được Bộ Y tế khuyến cáo và hướng dẫn. Các bài thuốc này có thể điều trị thể hàn thấp, thể thấp nhiệt do Covid-19 cùng các phương pháp phương hương hóa thấp ngăn chặn sự lây lan của Covid-19 trong môi trường làm việc và phòng ở.

1. Điều trị Covid-19 bằng Đông y có hiệu quả?

Trong đợt cao điểm Covid-19 cuối năm 2021, nhiều bệnh nhân F0 đã được cấp thuốc Đông y miễn phí hỗ trợ điều trị tại nhà, ngăn bệnh tiến triển nặng, giúp phục hồi bệnh nhân và giảm gánh nặng cho hệ thống Y tế. Nhiều người cũng đã tìm hiểu về điều trị Covid-19 bằng Y học cổ truyền nhưng còn e ngại hiệu quả cũng như tính an toàn.

Điều trị Covid-19 bằng thuốc Đông y đang được nhiều người quan tâm

Thực tế, có đến hàng nghìn bệnh nhân Covid-19 trong thời điểm dịch bùng phát ở khu vực các tỉnh phía Nam vào cuối năm 2021 đã được phát túi thuốc Đông Y điều trị tại nhà. Kết quả được ghi nhận tích cực, người bệnh có triệu chứng nhẹ được cải thiện triệu chứng tốt, giảm tỉ lệ tiến triển nặng và có thời gian hồi phục bệnh nhanh.

Trong đó, các triệu chứng về đường hô hấp, tiêu chảy và thần kinh cơ giảm rõ rệt sau 5 ngày điều trị với túi thuốc Đông Y được cấp phát miễn phí. Không có trường hợp nào chuyển nặng phải chuyển viện.

Nhiều bệnh nhân Covid-19 điều trị bằng Đông y có triệu chứng giảm rõ rệt

Với những kết quả này, điều trị Covid-19 bằng thuốc Đông Y đang được nhiều người quan tâm khi số ca mắc mỗi ngày không ngừng tăng lên. Mặc dù đã tiêm vắc xin nhưng nếu nhiễm Covid-19, người bệnh vẫn có nguy cơ chuyển biến bệnh nặng hoặc để lại di chứng. Việc điều trị tích cực và an toàn với thuốc Đông y ngay từ đầu là rất quan trọng.

Tuy nhiên, phác đồ điều trị Covid-19 bằng thuốc Đông Y không đơn giản do tác dụng mỗi thuốc là khác nhau, mỗi người bệnh cũng có triệu chứng, tiến triển bệnh khác nhau. Hiện nay, phác đồ bằng thuốc Đông Y vẫn được khuyến cáo ở mức độ hỗ trợ điều trị, chưa phải là phương pháp điều trị chính.

2. Khuyến cáo của Bộ Y tế về điều trị Covid-19 bằng thuốc Đông Y

Trong Hướng dẫn tạm thời về việc sử dụng thuốc Đông y trong điều trị, phòng chống dịch Covid-19, một số bài thuốc sau có hiệu quả tốt với các bệnh nhân mắc Covid-19 nhẹ, có thể dùng để hỗ trợ điều trị. Bệnh nhân Covid-19 nhẹ là khi ôn dịch mới bắt đầu vào phế vệ, bệnh nhân chưa có triệu chứng rõ của các chứng trạng hàn, nhiệt, thấp.

Bộ Y tế khuyến cáo dùng Đông y điều trị cho bệnh nhân Covid-19 nhẹ

Cụ thể hai nhóm bệnh sau được hướng dẫn hỗ trợ điều trị bằng Đông y theo các bài thuốc sau:

2.1. Nhóm mắc bệnh Covid-19 với thể hàn thấp

Bệnh nhân có các triệu chứng lâm sàng như: người mệt mỏi, sốt, sợ lạnh, ho, toàn thân đau mỏi, chán ăn, buồn nôn, nôn mửa, khạc đờm, ngực bức khó chịu,… Kiểm tra thấy lưỡi bệu nhạt, màu hồng nhạt hằn răng, rêu trắng dày bẩn nhớt,…

Bài thuốc Đông y điều trị cho trường hợp này có thể tham khảo như sau:

Bài thuốc số 1

Bài thuốc này gồm các thành phần sau: Nhân sâm, Cát căn, Bán hạ chế, Tiền hồ, Tô diệp, Cam thảo, Trần bì, Bạch linh, Cát cánh, Chỉ xác mộng hương.

Cách sử dụng thuốc như sau: Có thể dùng ở dạng bột thô, thuốc sắc hoặc cao lỏng, liều dùng cụ thể:

• Dạng thuốc sắc: Uống ngày 300ml nước sắc từ 1 thang thuốc, uống thành 2 lần vào buổi sáng và buổi chiều khi thuốc còn ấm.

• Dạng bột khô: Mỗi lần dùng 12 - 15g bột khô hãm với 150 ml nước nóng giống như hãm trà, uống 2 lần vào buổi sáng và chiều.

• Dạng cao lỏng: Liều dùng tương đương với 1 thang thuốc sắc.

Điều trị Covid-19 bằng thuốc Đông y sắc hàng ngày

Bài thuốc số 2

Bài thuốc này gồm những thành phần thảo dược sau: Nhân sâm, Tiền hồ, Bạch linh, Sài hồ, Xuyên khung, Cát cánh, Đọc hoạt, Cam thảo, Khương hoạt, Chỉ xác mỗi loại 12 g.

Cách sử dụng: Cũng có thể dùng ở dạng bột thô, thuốc sắc hoặc cao lỏng.

• Với dạng bột, mỗi lần dùng 8g hãm với 150 ml nước nóng, thêm lá bạc hà tươi hoặc gừng tươi, uống giống như hãm trà khi còn ấm mỗi ngày 2 lần.

• Dạng thuốc sắc, sắc 300ml uống khi nước thuốc còn ấm, chia đều 2 lần uống sau khi ăn.

• Dạng cao lỏng dùng liều tương tự như thuốc sắc.

2.2. Nhóm mắc bệnh Covid-19 với thể thấp nhiệt

Triệu chứng của nhóm bệnh nhân Covid-19 này như sau: sốt nhẹ hoặc không sốt, đầu thân mệt mỏi nặng nề, ho khan ít đờm, nuốt đau, khô miệng, hơi sợ lạnh, có thể tức ngực, bụng trướng, mồ hôi không thông, buồn nôn, đại tiện nát,…

Nhóm bệnh nhân này điều trị với các bài thuốc Đông Y sau sẽ đem lại hiệu quả tốt:

Bài thuốc số 1

Thành phần của bài thuốc này bao gồm: Kim ngân hoa 12g, Cát cánh 8g, Liên kiều 12g, Kinh giới 5g, Ngưu bàng tử 8g, Bạc hà 8g, Cam thảo 8g, Trúc diệp 5g. Có thể dùng ở cả dạng bột thô, cao lỏng hoặc thuốc sắc.

• Với dạng thuốc sắc, sử dụng 1 ngày 1 thang sắc lấy lượng khoảng 300ml nước uống, uống khi thuốc còn ấm 2 lần vào buổi sáng và buổi chiều.

• Với dạng bột uống, sử dụng 20 - 24 g thuốc hãm với 150g nước nóng, uống giống như hãm trà ngày 2 lần khi thuốc còn ấm.

• Dạng cao lỏng, sử dụng với liều tương đương thang sắc, uống ngay khi thuốc còn nóng.

Triệu chứng Covid-19 nặng cần đến bệnh viện theo dõi và điều trị. ảnh: internet

Bài thuốc số 2

Bài thuốc này gồm các thành phần sau: Cúc hoa 4 - 8 g, Hạnh nhân 12 g, Cát cánh 4 - 12 g, Lô căn 12 g, Bạc hà 4 - 8g, Cam thảo 4 - 6 g, Tang diệp 8 - 12g, sử dụng dạng bột thô, thuốc sắc hoặc cao lỏng dùng trực tiếp.

Dạng bột dùng mỗi lần 10 - 12 g, hãm với 150ml nước nóng, uống như hãm trà ngày 2 lần.

Với dạng thuốc sắc, sắc mỗi ngày 1 thang với lượng nước thuốc khoảng 300ml, chia thành 2 lần uống trong ngày. Dạng cao lỏng dùng liều tương tự với 1 thang thuốc sắc, uống ngay khi còn ấm nóng.

Trên đây là một số bài thuốc điều trị Covid-19 bằng Y học cổ truyền đã được kiểm chứng đem lại hiệu quả tốt cho bệnh nhân có triệu chứng bệnh nhẹ. Người bệnh nên tham khảo y kiến của bác sĩ về việc sử dụng thuốc Đông y trong điều trị cũng như theo dõi triệu chứng bệnh.