Ung thư máu là bệnh như thế nào

Ung thư máu là một trong 10 bệnh ung thư phổ biến tại Việt Nam với số lượng người tử vong lên mức đáng báo động. Vậy ung thư máu là gì và nguyên nhân gây bệnh, cách phòng tránh như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Tìm hiểu về ung thư máu

Ung thư máu là gì? Ung thư máu còn được gọi là ung thư bạch cầu xảy ra khi một số tế bào máu bị đột biến trong DNA hoặc có các thay đổi khác trong tế bào. Từ đó các tế bào phát triển và phân chia nhanh hơn, xâm lấn tới các tế bào máu khỏe mạnh trong tủy xương. Khi hồng cầu bị phá hủy thì người bệnh sẽ có dấu hiệu thiếu máu. Người bệnh có thể tử vong trong thời gian ngắn nếu không được điều trị.

Nguyên nhân gây bệnh

Hiện nay các nhà khoa học vẫn chưa có kết luận chính xác nguyên nhân gây ung thư máu là gì. Tuy nhiên qua các cuộc nghiên cứu trực tiếp ở những người bệnh ung thư, các nhà nghiên cứu đã tìm ra những điểm chung: Nhiễm phóng xạ Việc nhiễm một lượng lớn các chất phóng xạ trong thời gian dài gây nên nhiều bệnh ung thư trong đó có bệnh ung thư máu. Những công nhân làm việc trong những nhà máy năng lượng hạt nhân, chế tạo linh kiện điện tử rất dễ bị nhiễm các chất phóng xạ nếu họ không được bảo hộ đạt tiêu chuẩn an toàn lao động. Hút thuốc lá Thói quen hút thuốc lá gây nhiều tiêu cực đến sức khỏe, trong đó có ung thư máu. Nhiễm hóa chất Các loại hóa chất, đặc biệt là benzene đều tăng nguy cơ ung thư máu nếu như bạn phải thường xuyên tiếp xúc với chúng. Từng có tiền sử ung thư Không loại trừ nguyên nhân sau khi điều trị thành công một căn bệnh ung thư nào đó, sau một thời gian người bệnh lại mắc ung thư máu. Nguyên nhân là do những hóa chất được sử dụng trong điều trị ung thư có khả năng gây ra bệnh máu trắng. Tuy nhiên những trường hợp mắc bệnh sau hóa trị, xạ trị ung thư có tỉ lệ rất thấp. Dị tật bẩm sinh và di truyền Nhiều công trình nghiên cứu cũng chỉ ra trẻ em bị bệnh down bẩm sinh, hoặc trong gia đình có người từng mắc bệnh ung thư máu cũng có tỉ lệ ung thư máu cao hơn.

Cách phòng ngừa ung thư máu

Làm sao để giảm thiểu khả năng mắc bệnh hay những điều cần lưu ý để tránh mắc bệnh ung thư máu là gì? Cung tham khảo một số gợi ý sau nhé! Hạn chế tiếp xúc hóa chất Môi trường có các hóa chất độc hại như thuốc trừ sâu, diệt cỏ, benzen, vv… chứa yếu tố nguy cơ chính cho việc phát triển bệnh ung thư máu. Nếu bạn phải tiếp xúc với các hóa chất, cố gắng để giảm thiểu thời gian tiếp xúc và luôn đeo găng tay, khẩu trang, đồ bảo hộ đầy đủ. Hạn chế tiếp xúc với bức xạ Người tiếp xúc với nồng độ cao của bức xạ thường xuyên cũng là một yếu tố nguy cơ phổ biến của ung thư máu. Những người thường phải tiếp xúc với bức xạ là người làm việc trong môi trường nhà máy điện hạt nhân hoặc ánh nắng mặt trời dưới nhiệt độ cao, người bệnh cần điều trị với xạ trị, vv… Cải thiện chế độ ăn uống Một chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp tránh được sự phát triển của bệnh ung thư, bao gồm ung thư máu. Nên sử dụng nhiều ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau quả, đồng thời giảm thiểu tiêu thụ các chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa. Nhìn chung, để hạn chế ung thư máu cũng như các loại bệnh ung thư khác, mỗi người cần có kế hoạch khám sức khỏe, tầm soát ung thư thường xuyên để phát hiện sớm và điều trị kịp thời, tăng cơ hội sống.

Nếu không phát hiện sớm một lượng lớn tế bào hồng cầu trong máu của bệnh nhân ung thư máu có thể bị triệt tiêu và dẫn đến nguy cơ tử vong rất cao. Dưới đây là các nguyên nhân gây ung thư máu và một số triệu chứng điển hình của bệnh.

1. Các loại ung thư máu

Ung thư máu có thể xảy ra ở nhiều đối tượng khác nhau nhưng tỷ lệ mắc bệnh ở trẻ em thường cao hơn người lớn. Có 3 loại ung thư máu phổ biến bao gồm:

- Bệnh bạch cầu: Là những trường hợp xảy ra khi cơ thể sản sinh quá nhiều tế bào máu bất thường. Những tế bào này có thể gây tắc nghẽn tủy xương, đồng thời ngăn chặn quá trình sản xuất các tế bào máu cần thiết khác từ tủy xương.

Ung thư máu là bệnh nguy hiểm

Khi lượng tế bào bạch cầu tăng quá lớn có thể gây ra tình trạng thiếu thức ăn cho những tế bào này, dẫn đến tình trạng bạch cầu ăn luôn cả tế bào hồng cầu. Chính vì thế ở những người mắc bệnh bạch cầu, số lượng bạch cầu dư thừa quá mức trong khi đó số lượng hồng cầu lại bị giảm đi nhiều. Từ đó không thể có được dòng máu khỏe mạnh và mất cân bằng hệ miễn dịch. Trường hợp bệnh bạch cầu thường tiến triển nhanh chóng, vì thế bệnh rất nguy hiểm và nên được điều trị sớm.

- Ung thư hạch Lymphoma: Hệ bạch huyết rất quan trọng đối với hoạt động của hệ miễn dịch, giúp cơ thể phòng tránh những tác nhân gây bệnh hiệu quả hơn. Tuy nhiên, tình trạng ung thư hạch Lymphoma có thể gây ảnh hưởng rất lớn đến hệ bạch huyết, khiến ảnh hưởng rất lớn đến hệ miễn dịch.

- Đa u tủy xương: So với 2 loại ung thư máu trên thì đa u tủy xương thường ít gặp hơn. Dạng bệnh này có liên quan đến tế bào Plasma. Loại tế bào này ở trong tủy xương và có nhiệm vụ tạo ra kháng thể để chống lại nhiễm trùng.

Những trường hợp mắc bệnh đa u tủy xương thường sản xuất một lượng lớn tế bào Plasma gây ra những ảnh hưởng lớn đến hệ thống miễn dịch.

2. Các nguyên nhân gây ung thư máu

Hiện nay các nguyên nhân gây ung thư máu vẫn là một “ẩn số”. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng gen di truyền và một số tác nhân từ môi trường có thể là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Rất có thể do đột biến gen ADN ở một vài tế bào máu khiến các tế bào máu phân chia nhanh và bất thường, khiến những tế bào máu này có tuổi thọ lâu hơn các tế bào máu bình thường. Chúng có thể lấn át những tế bào khỏe mạnh tại tủy xương, làm giảm số lượng hồng cầu, tiểu cầu, cuối cùng dẫn đến những triệu chứng của bệnh ung thư máu.

Người từng xạ trị có nguy cơ cao bị ung thư máu

Dưới đây là một số yếu tố làm tăng nguy cơ bị ung thư máu

- Từng điều trị bệnh ung thư bằng một số phương pháp như hóa trị, xạ trị.

- Rối loạn di truyền: Khi xuất hiện các gen bất thường trong cơ thể thì bạn cũng có nguy cơ bị bệnh ung thư máu cao hơn, chẳng hạn như người mắc hội chứng Down cũng có nguy cơ đối với bệnh ung thư máu. Tuy nhiên những trường hợp này thường ít gặp.

- Những người thường xuyên sống và làm việc trong môi trường nhiều hóa chất, độc hại chẳng hạn như tiếp xúc quá nhiều với chất benzen – có nhiều trong xăng và dùng nhiều trong ngành hóa dầu,… cũng có nguy cơ cao với bệnh bạch cầu.

- Hút thuốc lá: Đây là thói quen xấu và có thể gây ra nhiều loại bệnh tật khác nhau như ung thư phổi, ung thư vòm họng, các bệnh về tim mạch,… Không những vậy, chất độc trong thuốc lá còn có thể làm tăng nguy cơ gây bệnh bạch cầu myeloid cấp tính (AML).

- Trong gia đình có người mắc bệnh ung thư máu: Lưu ý, nếu trong gia đình đã từng có thành viên mắc ung thư máu thì các thành viên khác trong gia đình cũng có nguy cơ bị ung thư máu cao hơn những đối tượng khác.

Lưu ý: Có những người xuất hiện các yếu tố nguy cơ trên nhưng không mắc bệnh. Ngược lại, có những trường hợp không xuất hiện yếu tố nguy cơ trên những lại được chẩn đoán bị ung thư máu. Do đó, bạn không nên chủ quan, khi cơ thể xuất hiện bất cứ thay đổi bất thường nào thì cần đi khám sớm.

3. Các triệu chứng bệnh ung thư máu

Bệnh ung thư máu chia làm 3 loại khác nhau và ở mỗi loại ung thư máu lại có thể gây ra những biểu hiện khác nhau. Cụ thể như sau:

- Các triệu chứng của bệnh bạch cầu: Thể bệnh này thường có diễn biến đột ngột. Ở giai đoạn đầu, bệnh thường có biểu hiện giống với bệnh cúm chẳng hạn như cơ thể mệt mỏi, ốm yếu đột ngột. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp người bệnh không xuất hiện triệu chứng bệnh trong giai đoạn đầu. Phần lớn các trường hợp được phát hiện bệnh khi có kết quả xét nghiệm máu bất thường.

Khi bệnh tiến triển, bạch cầu phá hủy một số lượng lớn hồng cầu, có thể dẫn đến những triệu chứng như sau:

+ Thiếu máu khiến có thể thường xuyên khó thở, chóng mặt, mệt mỏi, da nhợt nhạt,…

+ Máu khó đông do thiếu tiểu cầu: Người bệnh thường xuyên bị chảy máu cam, chảy máu nhiều ở những vết cắt nhỏ, có vết chấm đỏ trên da hoặc thường xuyên xuất hiện vết bầm tím,…

+ Hệ miễn dịch bị suy giảm nghiêm trọng với một số triệu chứng như nhiễm trùng, mệt mỏi kéo dài, bầm tím, đau xương, đổ nhiều mồ hôi, hạch bạch huyết sưng to, sụt cân,…

Vết bầm tím bất thường có thể là dấu hiệu của ung thư máu

- Ung thư Lymphoma:

Một số hạch bạch huyết sưng to dễ gây chèn ép lên cơ quan khác khiến người bệnh có cảm giác đau bụng, khó thở,… Lách to khiến người bệnh cảm thấy no, đầy hơi. Khi uống rượu, hạch sưng lên khiến người bệnh đau đớn hơn. Bên cạnh đó, người bệnh còn gặp phải một số triệu chứng khác như đổ mồ hôi ban đêm, sốt, ngứa da, mệt mỏi.

Nhiều trường hợp phát hiện ung thư máu khi xét nghiệm máu cho kết quả bất thường

- Ung thư máu thể đa u tủy xương thường xuất hiện với một số nguyên nhân như đau xương, tăng canxi máu,…

Để tìm hiểu thêm về các nguyên nhân gây ung thư máu hoặc có triệu chứng bất thường muốn kiểm tra sức khỏe, mời bạn liên hệ đến tổng đài 1900 56 56 56 của Hệ thống Y tế MEDLATEC.

Làm sao để nhận biết bệnh ung thư máu?

Sốt hoặc ớn lạnh..

Mệt mỏi, yếu dai dẳng..

Thường xuyên bị nhiễm trùng..

Giảm cân mà không chủ ý..

Sưng hạch bạch huyết, gan hay lá lách to..

Dễ chảy máu hoặc bầm tím..

Điểm đỏ nhỏ trên da (petechiae)..

Ra mồ hôi quá nhiều, đặc biệt là vào ban đêm..

Ung thư máu có ảnh hưởng gì không?

Ung thư máu là một bệnh lý tiến triển nhanh, nếu không được điều trị kịp thời, các tế bào ác tính sẽ cản trở quá trình tạo máu bình thường và có thể gây tử vong. Trong khi đó, nếu bệnh nhân được điều trị sớm và chính xác có thể đẩy lùi bệnh.

Ung thư máu bao lâu thì chết?

Vậy, người trưởng thành mắc bệnh ung thư máu sống được bao lâu? Theo thống kê, nếu được phát hiện sớm, khoảng 20-40% người bệnh có tiếp nhận điều trị sẽ sống khoảng 5 năm. Tuy nhiên, nếu được chẩn đoán bệnh muộn, thời gian sống của người bệnh sẽ không cao.

Ung thư máu di căn lên não sống được bao lâu?

Ung thư di căn lên não sống được bao lâu?.