Trước khi tìm hiểu về vai trò của nhà quản trị, chúng ta cần định nghĩa một cách chính xác về khái niệm của nhà quản trị. Vậy nhà quản trị là gì?
Nhà quản trị hay còn gọi với cái tên khác là quản trị viên, đây là những người làm việc trong một tổ chức, một doanh nghiệp. Những người này có nhiệm vụ thực hiện chức năng quản trị trong phạm vi cụ thể được phân công phụ trách và được giao nhiệm vụ điều khiển công việc của người khác, đồng thời chịu trách nhiệm trước kết quả hoạt động của những người đó.
Nhà quản trị có chức năng lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra về con người, tài chính, vật chất và những thông tin trong tổ chức sao cho có hiệu quả nhất để từ đó giúp cho tổ chức đạt được các mục tiêu đã đề ra.
Trong một tổ chức/doanh nghiệp, đội ngũ nhà quản trị được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau. Nhưng xét trên góc độ cấp quản lý doanh nghiệp có thể chia thành 3 cấp bậc là: nhà quản trị cấp cao, nhà quản trị cấp trung gian và nhà quản trị cấp cơ sở.
Vai trò của nhà quản trị trong tổ chức
Nhà quản trị có vai trò rất quan trọng trong việc vận hành và phát triển của công ty. Và có thể nói, đây là những con người quyết định đến sự thành công hay thất bại của một doanh nghiệp. Vậy vai trò của các nhà quản trị là gì?
Vai trò quan hệ với con người
Nhà quản trị là người luôn gắn liền với trách nhiệm quản lý con người. Bởi một tổ chức mạnh, một tổ chức luôn phát triển khi tất cả con người trong tổ chức cùng hướng đến một mục tiêu chung. Để đạt được điều đó, nhà quản trị phải thể hiện vai trò của mình với:
Vai trò đại diện cho tổ chức
Với vai trò này, nhà quản trị phải là người đại diện cho tổ chức và đại diện cho những nhân viên dưới quyền trong tổ chức.
Ví dụ như trong các cuộc họp họ sẽ là người chịu trách nhiệm thay mặt đề xuất ý kiến, thay mặt nhận thưởng và chịu trách nhiệm trước những vấn đề, sự cố có thể xảy ra…
Vai trò là người lãnh đạo
Người quản trị là người luôn đi đầu, tiên phong lãnh đạo và chỉ đạo nhân viên của mình, đôn thúc công việc và quản lý công việc của họ. Đồng thời, họ cũng là người chịu trách nhiệm tuyển dụng, đào tạo, hướng dẫn và khích lệ nhân viên. Qua đó có thể thấy, sự thành công của một tổ chức là do cái tâm, công sức và khả năng nhìn xa trông rộng của các nhà quản trị quyết định. Họ thể hiện vai trò lãnh đạo sáng suốt của mình ở chỗ biết kết hợp nhu cầu cá nhân của từng thành viên trong tổ chức với mục tiêu chung của tổ chức, từ đó thúc đẩy quá trình tác nghiệp một cách có hiệu quả nhất.
Vai trò liên kết
Vai trò này liên quan đến mối quan hệ của nhà quản trị với những cá nhân, đoàn thể bên ngoài tổ chức. Nhà quản trị thông qua các kênh chính thức, xây dựng và thiết lập mối quan hệ của tổ chức với những cá nhân, đoàn thể bên ngoài đó. Thông qua vai trò này để phát triển hơn nữa các mối quan hệ, nhận được những điều bổ ích và những thông tin mà mối quan hệ đó mang lại.
Đồng thời, nhà quản trị còn là một người trọng tài, có trách nhiệm hòa giải và đoàn kết tất cả các thành viên thành một khối thống nhất nhằm phát huy sức mạnh tập thể.
Vai trò thông tin
Thời đại ngày nay là thời đại bùng nổ thông tin, thông tin là tài sản quý giá của doanh nghiệp, vì vậy việc quản lý thông tin cũng là một vai trò quan trọng của nhà quản trị.
Vai trò thu thập và tiếp nhận thông tin
Nhà quản trị có nhiệm vụ thu thập thông tin thông qua việc xem xét, phân tích bối cảnh xung quanh của tổ chức để nhận biết những tin tức, những hoạt động hay sự kiện có ảnh hưởng đến hoạt động của tổ chức, đó có thể là những cơ hội tốt hoặc là sự đe dọa đối với hoạt động của tổ chức.
Vai trò phổ biến thông tin
Nhà quản trị có vai trò phổ biến cho mọi người có liên quan tiếp xúc với các thông tin cần thiết đối với công việc của họ.
Vai trò cung cấp thông tin
Không chỉ có vai trò tiếp nhận thông tin từ bên ngoài vào tổ chức mà nhà quản trị còn có nhiệm vụ đưa những thông tin cần thiết trong tổ chức mình ra bên ngoài. Mục đích của việc truyền bá này là để giải thích, bảo vệ hay thêm sự ủng hộ cho tổ chức, mang đến những điều có lợi cho doanh nghiệp.
Vai trò quyết định
Một vai trò cuối cùng làm nên chất và uy quyền của một nhà quản trị đó là quyền được đưa ra quyết định. Họ là người có đủ thẩm quyền và điều kiện để đưa ra những chính sách, hành động mà các nhân viên cấp dưới phải tuân thủ và làm theo.
Vai trò doanh nhân
Đây là vai trò mà trong đó nhà quản trị tìm cách cải tiến hoạt động của một tổ chức như việc áp dụng một công nghệ mới hay điều chỉnh một kỹ thuật đang áp dụng nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động.
Vai trò giải quyết xáo trộn
Trong quá trình hoạt động của một doanh nghiệp, việc xảy ra những biến cố hay vấn đề bất ngờ ập đến là điều không thể tránh khỏi. Khi đó, nhà quản trị sẽ đóng vai trò là người tìm ra những giải pháp cho những sự cố đó để tổ chức sớm trở lại hoạt động bình thường.
Vai trò người phân phối tài nguyên
Nhà quản trị là người nắm trong tay rất nhiều tài nguyên, các tài nguyên đó bao gồm con người, tiền bạc, quyền hạn, thời gian hay nguyên liệu, trang thiết bị… Họ có vai trò phân phối các nguồn tài nguyên đó sao cho hợp lý để mang lại hiệu quả cao nhất.
Vai trò đàm phán
Cuối cùng thì nhà quản trị còn đóng vai trò là người thương thuyết, đàm phán và thay mặt cho tổ chức trong quá trình hoạt động. Những cuộc đàm phán quan trọng rất cần có nhà quản trị bởi họ là người đại diện cho tổ chức, sự tham gia của họ có thể tăng tin cậy cho đối phương và đặc biệt, nhà quản trị là người nắm trong tay quyền phân phối nguồn lực, chi phối nguồn lực của tổ chức và việc đưa ra quyết định cũng nhanh chóng và dễ dàng hơn.
Qua đó cho thấy, nhà quản trị giữ một vai trò rất quan trọng trong việc hình thành, vận hành và phát triển của một doanh nghiệp. Vì vậy, để quản trị doanh nghiệp hiệu quả, các nhà quản trị cần nhận thức và xác định đúng đắn vai trò, vị trí và chức năng của mình để có những chính sách, đường lối đúng đắn đưa doanh nghiệp ngày càng phát triển.
Trên đây là những chia sẻ của ISOCERT về vai trò của nhà quản trị trong một tổ chức/doanh nghiệp. Hy vọng bài viết sẽ giúp cho bạn hiểu được nhà quản trị là gì và vai trò của nhà quản trị trong doanh nghiệp hiện nay. Vậy để trở thành một nhà quản trị giỏi và tài ba, thì cần có những kỹ năng gì? Hãy theo dõi phần tiếp theo của bài viết này tại website isocert.org.vn. Chúc các bạn thành công trong công việc của mình!
Clip: Nhà quản trị là gì? Vai trò của nhà quản trị trong tổ chức
Ngày cập nhật: 17-09-2021
Vào thập niên 1960, Henry Mintzberg đã nghiên cứu một cách cẩn thận và đã đưa ra kết luận rằng các nhà quản trị trong một tổ chức phải thực hiện 10 vai trò khác nhau. Mười vai trò quản trị này được tác giả sắp xếp chung vào trong 3 nhóm: [1] vai trò quan hệ với con người, [2] vai trò thông tin, và [3] vai trò quyết định. Tuy có sự phân chia thành các nhóm vai trò khác nhau như vậy, nhưng có một sự liên hệ rất mật thiết giữa các nhóm vai trò đó. Ví dụ như nhà quản trị không thể có các quyết định đúng nếu vai trò thông tin không được thực hiện tốt.
Vai trò quan hệ với con người
Sống và làm việc trong một tổ chức mọi cá nhân thường có các quan hệ chặt chẽ và mật thiết với nhau, nhưng với tư cách là nhà quản trị họ thường có những vai trò cơ bản sau:
0 Vai trò đại diện: Là người đứng đầu một đơn vị, nhà quản trị thực hiện các hoạt động với tư cách là người đại diện, là biểu tượng cho tập thể, có tính chất nghi lễtrong tổ chức. Ví dụ những công việc như dự và phát biểu khai trương chi nhánh mới, chào đón khách, tham dự tiệc cưới của thuộc cấp, đãi tiệc khách hàng
4 Vai trò lãnh đạo: Phối hợp và kiểm tra công việc của nhân viên dưới quyền. Một số công việc như tuyển dụng, đào tạo, hướng dẫn, và khích lệ nhân viên là một vài ví dụ về vai trò này của nhà quản trị.
O Vai trò liên lạc: Quan hệ với người khác ở trong hay ngoài tổ chức, để nhằm góp phần hoàn thành công việc được giao cho đơn vị của họ. Ví dụ như tiếp xúc với khách hàng và những nhà cung cấp.
Vai trò thông tin
Các hoạt động về quản trị chỉ thực sự có cơ sở khoa học và có hiệu quả khi nó được xử lý, được thực thi trên cơ sở các thông tin chính xác, đầy đủ và kịp thời. Thông tin không chỉ cần cho các nhà quản trị mà chính bản thân nó cũng giữ những vai trò cực kỳ quan trọng trong lĩnh vực này. Nghiên cứu về vai trò thông tin của các nhà quản trị, chúng ta thấy:
º Vai trò thu thập và tiếp nhận các thông tin: Nhà quản trị đảm nhiệm vai trò thu thập bằng cách thường xuyên xem xét, phân tích bối cảnh xung quanh tổ chức để nhận ra những tin tức, những hoạt động và những sự kiện có thể đem lại cơ hội tốt hay sự đe dọa đối với hoạt động của tổ chức. Công việc này được thực hiện qua việc đọc báo chí, văn bản và qua trao đổi, tiếp xúc với mọi người v.v
6 Vai trò phổ biến thông tin: Là người phổ biến thông tin cho mọi người, mọi bộ phận có liên quan, có thể là thuộc cấp, người đồng cấp hay thượng cấp.
Vai trò cung cấp thông tin: Là người có trách nhiệm và quyền lực thay mặt tổ chức phát ngôn những tin tức ra bên ngoài với mục đích giải thích, bảo vệ các hoạt động của tổ chức hay tranh thủ thêm sự ủng hộ cho tổ chức.
Vai trò quyết định
Nhóm vai trò cuối cùng của nhà quản trị gồm 4 vai trò: vai trò doanh nhân, vai trò người giải quyết xáo trộn, vai trò người phân phối tài nguyên và vai trò nhà thương thuyết.
0 Vai trò doanh nhân: Xuất hiện khi nhà quản trị tìm cách cải tiến hoạt động của tổ chức. Việc này có thể được thực hiện bằng cách áp dụng một kỹ thuật mới vào một tình huống cụ thể, hoặc nâng cấp điều chỉnh một kỹ thuật đang áp dụng.
® Vai trò người giải quyết xáo trộn: Nhà quản trị là người phải kịp thời đối phó với những biến cố bất ngờ nảy sinh làm xáo trộn hoạt động bình thường của tổ chức như mâu thuẩn về quyền lợi, khách hàng thay đổi nhằm đưa tổ chức sớm trở lại sự ổn định.
Vai trò người phân phối tài nguyên: Khi tài nguyên khan hiếm mà lại có nhiều yêu cầu, nhà quản trị phải dùng đúng tài nguyên, phân phối các tài nguyên chocác bộ phận đảm bảo sự hợp lý và tính hiệu quả cao. Tài nguyên đó có thể là tiền bạc, thời gian, quyền hành, trang bị, hay con người. Thông thường, khi tài nguyên dồi dào, mọi nhà quản trị đều có thể thực hiện vai trò này một cách dễ dàng. Nhưng khi tài nguyên khan hiếm, quyết định của nhà quản trị trong vấn đề này sẽ khó khăn hơn, vì nó có thể ảnh hưởng lớn đến kết quả hoạt động của một đơn vị hay thậm chí của toàn thể tổ chức.
® Vai trò đàm phán: Thay mặt cho tổ chức thương thuyết trong quá trình hoạt
động, trong các quan hệ với những đơn vị khác, với xã hội.
Mười vai trò này liên hệ mật thiết với nhau và bất cứ lúc nào trong hoạt động của mình, nhà quản trị có thể phải thực hiện nhiều vai trò cùng một lúc, song tầm quan trọng của các vai trò thay đổi tuỳ theo cấp bậc của nhà quản trị trong tổ chức.
Với chức năng và vai trò của mình, nhà quản trị giữ phần quan trọng trong sự thành công hay thất bại của một tổ chức. Và đó cũng là lý do chính của nhu cầu cấp bách phải đào tạo các nhà quản trị, vì sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của cả nước.
Các từ khóa trọng tâm hoặc các thuật ngữ liên quan đến bài viết trên: