Kanji là một trong số 3 loại chữ viết của người Nhật, và được xem là loại “ khó nhằn “ nhất. Đây là loại chữ tượng hình, ảnh hưởng từ Hán ngữ để tạo nên cách viết. Một số bạn còn cảm thấy “ ám ảnh “ mỗi khi phải học loại chữ này. Vậy làm sao để biến việc học Kanji trở nên dễ dàng hơn, cùng theo dõi ngay những TIPs sau của JIS nha
Chuẩn bị tâm lí, tư tưởng sẵn sàng cho việc học kanji
Tâm lí, thái độ là yếu tố quyết định đến 50% sự thành công của bạn trong bất kì việc gì, bạn thử nghĩ xem, chưa bắt đầu học chữ mà bạn đã sợ khó, học lâu, mất thời gian hay cảm giác mình khả năng yếu không thể theo kịp tiến độ học trên lớp thì không bao giờ bạn có thể nào học được. Tuy kanji khó ngay từ giáo trình kanji N5 nhưng nó có sự logic và quy tắc khá cụ thể và cần phải làm đúng trình tự. Chỉ cần một nhầm lần về lỗi cũng có thể khiến ý nghĩa câu thay đổi hoàn toàn.
Học tập thông minh với tư duy hình ảnh
Khi tập viết tiếng Việt mọi người thường rất hay viết theo cách “ nhớ viết “ tức là nhìn và ghi nhớ trong đầu sau đó lặp đi lặp lại đến khi in sâu vào trong não bộ. Điều này dẫn đến hiện tượng hầu hết người Việt khi học chữ kanji tượng hình đều áp dụng phương pháp cũ này để học tập, phương pháp học này không hề sai nhưng nếu áp dụng vào việc học viết kanji bạn rất dễ viết nhầm thậm chí còn học từ rất chậm, khó nhớ lâu.
Cách tốt nhất áp dụng dành cho tất cả các bạn trong trường hợp này chính là sử dụng phương pháp “ trí nhớ hình ảnh” để học bài. Phần này CHÚNG TỚ đã từng có bài: " Cách viết chữ cái tiếng nhật " chi tiết về phương pháp và các mẹo học nhanh bảng chữ viết. Nôm na bạn có thể hiểu vì dụ khi viết chữ 本 giống cái nón lá kết hợp dấu cộng đuôi dài ở giữa, mỗi người tự suy nghĩ một hình ảnh gắn ghép, không có quy định chung nào cả. Như vậy, vừa học được nhanh lại vừa thỏa trí tưởng tượng bay xa.
Một lưu ý nhỏ nữa dành cho bạn với mức độ N5, N4 thì nên áp dụng phương pháp này triệt để để học bài nhanh hơn nhưng khi đã học lên kanji N3, N2, N1 thì nên linh động kết hợp nhiều cách học khách, vì độ phức tạp chữ như chữ 愛 thì chắc bạn phải “chồng cây chuối” nhìn chữ thì may ra mới nghĩ ra được nó hình gì. Nên đừng ép buộc bản thân, luôn thả lỏng và thoải mái nhất trong khi tập chữ kanji, đừng gò bó bản thân rằng cách nào đúng – cách nào sai.
Lên kế hoạch cụ thể, rõ ràng cho việc học kanji
Với số từ vựng lên đến hơn 2000 từ, thật khó để học và nhớ hết nếu bạn không ép buộc bản thân vào “ kỉ cương thép”. Đoạn này có vẻ trái ngược câu mình vừa nói ở đoạn trên, nhưng cần phân biệt rõ ràng giữa thả lỏng, thoải mái lúc học bài và thả lỏng, thoái mái hứng thì học không thì thôi nhé. Bạn cần lên lịch note lại vào một tờ giấy mỗi ngày 30 từ, 30 chữ đó sẽ được bạn “nhai đi nhai lại” trong một ngày như vậy thì chỉ hơn tháng bạn sẽ nắm được hết số từ vựng. Dĩ nhiên là sau khoảng 1 đến 200 từ bạn phải tự kiểm tra lại toàn bộ số từ mình đã học.
Cùng với đó, chuyển mọi thứ xung quanh bạn sang tiếng Nhật từ ti vi, quyển sổ, ngày tháng viết tiếng nhật và đặc biệt là điện thoại, máy tính bảng. Trên các cộng đồng học chữ nhật bản hay truyền nhau cách học “trại cải tạo” tức vứt bỏ mọi thứ và chỉ với cái bút và quyển sổ, học điên dại cho khi nào thành tài. Lại lần nữa, không có phương pháp đúng hay sai, nhưng CHÚNG TỚ vẫn khuyên các bạn không nên tự đầy đọa bản thân như vậy. Cái gì nhập vào đầu tự nhiên và mà chúng ta cảm thấy hứng thú thì mới có thể lâu bền được.
Xem phim, đọc sách Nhật Bản thật nhiều
Đây là cách cổ điển được tất cả mọi người khi học tiếng nước ngoài sử dụng, lại đúng với phương châm “ hấp thụ tự nhiên “ của JIS. Hãy chọn bộ phim bạn thích nhất nhưng tránh phim hành động vì âm chữ không rõ ràng, chữ nghe không thấy toàn nghe tiếng bắn nhau. Bạn nên chọn phim càng nhiều cuộc hội thoại càng tốt. Còn riêng với sách đọc thì ngược lại, nếu bạn đang ở mức từ N3 trở xuống, nên chọn sách đơn giản kèm hình ảnh càng tốt, bởi vì ngôn từ trong sách đôi khi rất trừu tượng, khó hiểu, sách chữ không có hình đi kèm khiến bạn không hiểu nội dung thậm chí còn nhầm lẫn ý muốn nói của cả câu từ. Hãy là người xem và đọc sách “ thông minh “ có chọn lọc.
Công nhận một điều rằng học kanji chưa bao giờ là dễ dàng nhưng không phải vì thế mà bạn bảo rằng: “tôi không thể vì nó khó” hay “Có cách học kanji hiệu quả nhanh lập tức không?”... Nếu bạn luôn có suy nghĩ đó thì không bao giờ có thể thành công. Tất cả mọi thông tin chỉ là một hình thức tham khảo giúp tư duy bạn có hướng đi phù hợp cho việc học chữ kanji mong rằng các bạn sẽ hiểu được và chọn lựa được phương pháp học tập tốt nhất dành cho mình.
Kanji hẳn luôn là “nỗi ám ảnh” của rất nhiều bạn học tiếng Nhật. Nếu bạn yêu thích kanji thì việc học và ghi nhớ chúng có lẽ sẽ dễ thở hơn một chút. Tuy nhiên nếu bạn không thích kanji tý nào thì có lẽ sẽ cần dựa vào một phương pháp, cách học kanji hiệu quả để có thể học tiếng Nhật tốt hơn!
Trong bài viết này, Morning Japan sẽ giúp bạn có thêm một số lời khuyên về cách học kanji. Hi vọng cách học kanji này sẽ có ích cho các bạn!
#1 – Xác định tư tưởng học kanji
Sẽ rất nhiều người tin rằng tiếng Nhật là một ngôn ngữ tuy khó nhưng có tính logic và có quy tắc. Hmm, có thể, ở một khía cạnh nào đó. Tuy nhiên, điều này lại không đúng lắm khi bạn học kanji.
Khi bắt đầu làm bạn với kanji, hãy xác định rằng kanji là một hệ thống chữ viết khó nắm bắt. Dù bạn có thể chia các chữ kanji theo bộ thủ hoặc theo nhóm cấp bậc từ dễ tới khó… khi hai chữ kanji đứng cạnh nhau, chỉ cần hoán đổi vị trí là nghĩa đã hoàn toàn khác. Ví dụ, 日本 [にほん] mang nghĩa là Nhật Bản, nhưng 本日[ほんじつ] thì lại mang nghĩa là “hôm nay”.
Vì thế, đừng vội nản khi bạn đã xác định ngay từ đầu rằng tiếng Nhật nói chung và kanji nói riêng là thứ ngôn ngữ trừu tượng vào hạng nhất, đa nghĩa và có thể chẳng theo quy tắc nào cả.
#2 – Tránh xa Kanji Look and Learn
Đây quả là một lời khuyên đi ngược lại tư tưởng số đông các bạn học tiếng Nhật đúng không? Tuy nhiên, đừng vội ném đá vì Morning Japan không phủ nhận công dụng của cuốn sách này đối với việc học kanji của các bạn. Hãy cùng phân tích xem vì sao cuốn sách này có thể không phải là công cụ hữu hiệu và tìm xem có cách nào khác để tận dụng nó không nhé?
Thường thì các cách học kanji của đa số các bạn hiện nay là học từng chữ kanji một qua hình ảnh. Bởi kanji là chữ tượng hình nên sẽ dễ liên tưởng chữ kanji tới hình ảnh nào đó. Ví dụ, chữ 木 thì là hình ảnh của cái cây. Cách liên tưởng hình ảnh [look] theo nét vẽ chữ kanji kèm nghĩa của từ này sẽ giúp bạn học [learn] kanji tốt hơn.
Tuy nhiên, nhược điểm của nó là gì?
Đầu tiên, với những người không giỏi khoản tưởng tượng lắm thì việc nhớ từ kanji qua liên tưởng hình ảnh này là một cực hình. Thêm nữa, không phải lúc nào sự liên tưởng đưa ra sẵn trong sách phù hợp với bạn. Bởi, trí tưởng tượng của mỗi người là khác nhau. Thậm chí, trong cuốn sách Kanji Look and Learn nhiều khi còn khá khiên cưỡng, cố ép hình tượng chữ kanji kèm nghĩa của nó với một hình ảnh mà mình đọc chẳng thấy liên quan gì? Ví dụ chữ Xử [処] được liên tưởng với “mang kẻ trộm ra bàn xử lý”.
Tiếp theo, cách học này chỉ hữu dụng với các từ kanji sơ cấp hoặc đơn giản, ít nét và ít bộ. Học lên kanji N3, N2, N1, bạn sẽ bắt gặp kanji phức tạp hơn [ví dụ 隣 – となり] thì làm sao đảm bảo là đầu óc sẽ không bị loạn? Hơn nữa, chữ kanji càng khó thì sự liên tưởng càng dài dòng [vì cố ép cho khớp]. Ví dụ từ 乾 [Can – khô], được mô tả là “Trời nắng to, đổ mồ hôi nhiều khiến người lao động kêu than”. Học vài từ không sao, nhưng nếu mấy trăm từ thì bạn chắc chắn sẽ bị nhầm.
#3 – Thiết lập kỉ luật
Bạn sẽ có hơn 2,000 kanji cần phải học. Nếu học kanji mỗi ngày 20 từ, bạn sẽ mất chừng 200 ngày, tức 6 tháng rưỡi để học hết. Nghe có vẻ lâu đúng không? Nhưng nếu bạn ngại không muốn học 20 từ một ngày, thì số thời gian bạn cần để học hết toàn bộ 2,000 từ đó còn lâu hơn nữa rất nhiều. Thậm chí là không bao giờ.
Vì thế, việc thiết lập kỉ luật bản thân để có thể hoàn thành từng khối lượng công việc nhỏ mỗi ngày là hết sức quan trọng. Trong quá trình học, bạn có thể sẽ quên nhiều. Sẽ có những kanji gặp mãi mà không nhớ ra nó là gì. Nhưng đừng từ bỏ. Hãy ép bản thân học các chữ mới và review bài cũ mỗi ngày, bất kể bạn nhớ được bao nhiêu.
Bạn có thể chỉ sử dụng một cây bút và một cuốn vở để viết chữ kanji, giúp bạn tập trung hơn. Các tiện ích như flashcard, kanji game app trên điện thoại cũng hữu dụng, nhưng cũng dễ làm bạn phân tâm. Hãy tắt điện thoại và các app học tiếng Nhật đi. Thử học chỉ với bút và vở khi bạn thấy mình không thể tập trung học được. Hãy thử tưởng tượng bạn đang ở trại cải tạo và thứ duy nhất bạn được phép làm là học kanji thôi 😀
#4 – Đọc, đọc thật nhiều
Cách DUY NHẤT giúp bạn học kanji nhanh và nhớ lâu chính là đọc. Mới bắt đầu thì đọc trang tin tức đơn giản. Sau đó chuyển dần sang đọc level cao hơn. Đỉnh cao sẽ là đọc sách báo, truyện viết cho người Nhật.
Nếu chỉ viết tay và học kanji qua flashcard mà không để cho não bạn được thực hành kanji trong văn cảnh, từ mới, bạn sẽ không thể nhớ được chúng đâu.
Tìm thêm các nguồn luyện đọc đúng với trình độ của mình [từ sơ cấp đến cao cấp] tại bài viết này:
Tổng hợp nguồn luyện đọc tiếng Nhật mọi trình độ giúp bạn cải thiện phần dokkai
#5 – Vậy, bạn nên có cách học kanji như thế nào?
1. Đừng cố nhớ nghĩa của từng từ kanji riêng rẻ. Nếu được thì chỉ cần nhớ từ Hán Việt của nó là gì để bạn có thể hình dung ra cách đọc của chữ kanji đó khi ghép với một chữ kanji khác. Đa số các chữ kanji đứng một mình đều đa nghĩa hoặc vô nghĩa. Bạn cần ghép nó với một chữ kanji khác để tạo nên từ có nghĩa. Vì thế không cần chú trọng vào việc nhớ nghĩa từng chữ kanji làm gì cả.
2. Nếu không thể liên tưởng kanji tới hình ảnh, hoặc bạn thấy việc liên tưởng kanji sang hình ảnh làm bạn hay nhầm lẫn khi học kanji trung cấp và cao cấp, hãy học kanji bằng cách phân chia chúng theo hệ thống.
Hãy tập cách nhớ và phân biệt kanji theo bộ thủ. Bởi, có rất nhiều kanji giống nhau và chỉ khác nhau mỗi bộ thủ. Hơn nữa, nhớ kanji qua bộ thủ sẽ giúp bạn không bị lẫn lộn các kanji na ná nhau.
3. Không cần phải học từng chữ kanji đến khi nhớ chữ đó ngay. Học và viết một vài lần, xong rồi hãy chuyển qua chữ kanji tiếp theo. Bởi, học kanji là quá trình kết hợp với đọc đoạn văn, đọc báo… Bạn sẽ nhớ kanji qua việc bạn đọc bao nhiêu bài văn tiếng Nhật để gặp chữ kanji đó? Quá tập trung vào việc nhớ ngay kanji là cách học kém hiệu quả và tốn thời gian của bạn. Nếu chỉ học vẹt từng chữ mà không “gặp lại” chúng thường xuyên, bạn cũng sẽ quên chúng mà thôi.
Đừng ngại thất bại khi học kanji
Lời cuối Morning Japan muốn nói với bạn rằng – không có cách học kanji nào hoàn toàn hiệu quả với tất cả mọi người. Mỗi người sẽ phải đi tìm cho mình một cách học phù hợp nhất. Kể cả bạn đã chán nản kanji và từ bỏ việc học nó rất nhiều lần? Hãy cứ bắt đầu học lại từ đầu với một phương pháp mới.
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm các bài viết về kanji sau:
7 phương pháp thần thánh để học kanji hiệu quả hơn