Lá nằm trong lá review

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh cặm cụi viết tác phẩm Lá nằm trong lá để ghi lại “hành trình” thú vị của mình với hành lý là một khả năng thấu cảm kỳ diệu đối với lứa tuổi mới lớn, bắt “chuyến tàu tốc hành” chở bọn nhóc này đến ga “trưởng thành” từ sớm để quan sát, nghe ngóng chúng.

Nguyễn Nhật Ánh sinh năm 1955 tại Quảng Nam, là nhà văn viết nhiều truyện thiếu nhi nhất cho trẻ em Việt Nam.

Cho đến nay, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh đã xuất bản gần 100 tác phẩm và trở thành nhà văn được các bạn trẻ yêu thích nhất. Nhiều tác phẩm nổi tiếng của ông được bạn đọc đặc biệt yêu thích như: “Chuyện xứ Langbiang”, “Tôi là Bêtô”, Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ”, “Mắt biếc”, “Bồ câu không đưa thư”…

Vẫn là cách viết hóm hỉnh, hấp dẫn không lẫn vào đâu được của “Tôi là Bêtô”, “Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ”…, Lá nằm trong lá là câu chuyện sinh động về thế hệ học trò hồn nhiên cùng những trò nghịch ngợm và suy nghĩ, xúc cảm vô cùng dễ thương, trong trẻo.

Lá nằm trong lá trước hết là câu chuyện về những rung động đầu đời của tuổi học trò, ở đây là  năm cậu nhóc ở cái tuổi “ăn chưa no, lo chưa tới” nhưng hoài bão thì cao đầy như núi. Nhóm năm cậu nhỏ tập tành làm thơ, cũng đặt bút danh nghe rất kêu như Cỏ Phong Sương, Lãnh Nguyệt Hàn, Trầm Mặc Tử, Hận Thế Nhân và Mã Phú...không phải thơ con cóc như lũ con nít nữa mà là thơ...tình hẳn hòi. Gọi là tình yêu thì có vẻ hơi to tát. Bởi chính những người trong cuộc còn không hiểu tình yêu là gì, cứ băn khoăn mãi có phải là yêu hay không mà. Có lẽ đó chỉ là chút rung động của tuổi mới lớn thôi. Nhưng chỉ như vậy cũng đủ khiến cho năm  chàng thi sĩ phải chao đảo, rồi trải qua mọi cung bậc cảm xúc như những người đang yêu thực sự.

Đọc truyện, độc giả sẽ bắt gặp những tình huống dở khóc dở cười mà mình đã từng một lần trải qua như: tắm sông bị giấu quần áo, trốn học đi hái sim, hẹn hò với bạn gái ở đống rơm sau nhà bị ăn ngay “nước tiểu”, những bài thơ “con cóc” kể về mối tình đầu tiên, những cơn giận dỗi ghen tuông bạn gái bạn trai với nhau, chuyện nhà trường có các cô giáo hơn trò vài tuổi coi trò như bạn, có thầy hiệu trưởng tâm lý và yêu thương học trò, coi trò như con…

Những câu chuyện mà Nguyễn Nhật Ánh kể không hề mới, thậm chí bất kỳ ai trong chúng ta – những người đã đi qua tháng năm học trò đều bắt gặp. Thế nhưng, Nguyễn Nhật Ánh đã làm mới những câu chuyện này bằng một giọng văn hóm hỉnh, chân thực và cũng rất nhẹ nhàng…

Tôi cặp kè với Thỏ Con suốt một năm trời mà chẳng nhớ nổi tụi tôi đã tâm tình với nhau những gì đặc biệt có lẽ vì tụi tôi yêu nhau theo cái kiểu trẻ con học đòi làm người lớn.

Tôi chở Thỏ Con lượn vòng vèo ngoài đường với vẻ kiêu hãnh của người chở một chiếc tivi đời mới, nhằm khoe khoang hơn là biết cách sử dụng cái tivi đó. Thực tình thì bao nhiêu lần dắt nhau ra sông, chui rúc vào rừng sim hay giữa các khe đá của bãi Tiên Nông, tụi tôi chưa hôn nhau một cái nào.

Tôi hỏi tụi thằng Hòa, thằng Sơn, thằng Thọ, hóa ra tụi nó cũng thế. Cũng như tôi, tụi nó chở đám Cúc Tần, Xí Muội, Hạt Dưa đi loăng quăng những chốn thơ mộng rốt cuộc cũng chỉ để rút máy ảnh ra bấm tanh tách, kiếm vài pô hình về nhét đầy album làm kỉ niệm học trò…

Trong câu chuyện này mọi thứ đều do Lãnh Nguyệt Hàn, trưởng nhóm bút Mặt Trời Khuya đầu têu. Kể cũng buồn cười, ngay cả anh chàng này nào đâu biết yêu là gì mà cho rằng phải có bạn gái thì mới có cảm hứng sáng tác. Rồi dùng uy quyền cộng với tài hùng biện của mình để ghép cho mỗi chàng trong nhóm một cô bạn gái hờ. Mà cũng lạ, những cô gái ấy đều đồng ý. Điều đó chỉ có thể xuất phát từ sự hồn nhiên không tưởng của tuổi học trò. Chứ nếu qua cái tuổi ẩm ương đó rồi thì dễ mấy ai đồng ý nhanh vậy?

Nhưng cũng nhờ đó mới có những tình huống hài hước của từng cặp khiến mình đọc truyện mà cười liên tục. Đỉnh điểm là vụ Sơn giấu ảnh em gái của Xí Muội trong ví rồi bị phát hiện, vụ Hòa đi hẹn hò với Cúc Tần bị bố Cúc Tần phát hiện rồi tè vào người. Vụ các thi sĩ ghen tức với lũ con trai khác khi chúng tới nhà “bạn gái” của mình để cưa cẩm.

Nhưng sau đó lại rất hồn nhiên nhưng đủ tỉnh táo nhận ra là “những chuyện tình đó chỉ toàn là hư ảo, rằng thực ra chẳng đứa nào có tình ý gì với nàng thơ của mình (và ngược lại, các nàng thơ chắc cũng chẳng có tình ý gì với đứa nào trong bọn)”. Nhưng có vẻ cả bọn cũng yêu thơ thật vì một đứa đã vỗ vai đứa kia bồm bộp mà bảo rằng “Yêu hay không yêu mặc xác mày, nhưng thơ tình thì vẫn phải làm đấy nhé!”. Thế là cái vòng luẩn quẩn lại được nối: thích - giả bộ không thích - thích thật - không chịu nhận là thích...Cái lũ nhỏ này, rắc rối chết được, nhưng mà thế thì mới là “tuổi mới lớn” chứ. “Mới lớn” nên có quyền thiếu kinh nghiệm trong mọi vấn đề và tha hồ tưởng tượng ra những cách giải quyết. Cái tài của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh là ông viết một cuốn sách như thể một học sinh viết nhật ký, nó lao xao cái không khí trường lớp, rổn rảng tiếng cười nghịch ngợm, dầu dầu nỗi tư lự áo trắng học trò. Từ “Bàn có năm chỗ ngồi” đến Lá nằm trong lá chỉ thấy một sự thay đổi rõ rệt trong xã hội phản ánh trong tâm lý của nhân vật cứ cái chất hóm hỉnh còn nguyên đó. Mà sự thay đổi duy nhất kia chỉ chứng minh một điều là nhà văn luôn theo sát và rất tôn trọng độc giả của mình.

Tình bạn gắn bó của các thành viên nhóm bút Mặt Trời Khuya cũng là điều làm nên cái hay của Lá nằm trong lá. Những chàng trai tưởng rất vô tư này thực ra lại vô cùng biết nghĩ cho bạn bè, biết giúp đỡ nhau, che chở cho nhau. Xúc động nhất là câu chuyện đời thực của Mã Phú, khiến mình giữa những trận cười sảng khoái cũng bị trầm xuống, lây tâm trạng u buồn của nhóm thi sĩ. Ai bảo tụi con trai cứng rắn chứ, cũng yếu mềm như tụi con gái thôi nha.

Trong Lá nằm trong lá Nguyễn Nhật Ánh đã phát biểu rằng tác phẩm này của ông viết về tình yêu của tuổi mới lớn. Quả thật trong truyện có tình cảm thơ ngây “lâu ngày sinh tình”, cũng có tình cảm thầm lặng của cậu bé ăn nhờ ở đậu và nàng “công chúa” kiêu sa. Tôi nghĩ, Nguyễn Nhật Ánh quả thật rất thành công. Tình cảm tuổi mới lớn trong truyện của ông không phải là một viên kẹo ngọt ngào hay một dòng suối mát lành, mà là lửa nhiệt huyết của tuổi trẻ. Cô bé Cúc Tần cắt trụi mái tóc của mình gửi cho người yêu làm kỉ niệm trước khi đi xa, cậu bé bần hàn ở nhờ trong nhà cô công chúa kiêu kì nhẫn nhịn và thầm lặng. Có lẽ khi trưởng thành nhớ lại những chuyện đó, bọn họ sẽ thấy buồn cười, nhưng không thể không thừa nhận mối tình đầu thơ ngây đó làm cho cuộc sống của họ đầy đủ hơn, là nấc thang để họ hiểu được tình yêu và đuổi theo hạnh phúc. Yêu, là phải cháy hết mình, cho dù bị đốt chỉ còn là một nắm tro tàn bay đi theo gió, nhưng rồi nắm tro tàn ấy sẽ vun đắp cho những điều tốt đẹp khác sinh sôi rực rỡ.

Đọc từng này truyện của Nguyễn Nhật Ánh mới thấy, hóa ra các câu chuyện không nhẹ nhàng như mình vẫn tưởng. Ngược lại, còn có chút gì đó phiêu lưu, li kì của thể loại trinh thám. Bí ẩn về tác giả Mã Phú, đằng sau những trang viết của Lợi, hay úp úp mở mở như tình cảm của bốn chàng thi sĩ với những nàng thơ:

Một cậu bé thích làm nhà xuất bản, các nhà thơ nhí, một cậu bé viết truyện “tình cảm” giữa công chúa và tên chăn ngựa bần hàn, các cô bé ngây thơ theo đuổi niềm yêu thích và mối tình đầu. Tất cả bọn họ đại diện cho tuổi thơ đẹp nhất, vô ưu vô tư lự.

Đúng thế tình yêu của tuổi học trò luôn ngọt ngào, cho dù có đau khổ, rơi lệ, cũng vẫn ngọt ngào. Bởi ở chúng tình cảm của chúng không nhiễm tạp chất, tinh thuần như trang giấy trắng.

Có lẽ tôi thấy mình cũng giống như những cô cậu bé này vì không hiểu được “tình yêu” là thế nào cho nên khi đọc qua tác phẩm tôi không có quá nhiều cảm xúc với chủ đề chính của truyện. Điều mà tôi chú ý nhất là yếu tố “tình bạn” trong truyện. Lá nằm trong lá, tay nằm trong tay. Tôi lại nghĩ, “lá nằm trong lá” thiên về tình bạn hơn là tình yêu. Hẳn là do nghe giống như câu tục ngữ “lá lành đùm lá rách” của dân gian Việt Nam. Lá nằm trong lá, che chở cho nhau, tôi thích điều đó.

Tình bạn tuổi học trò là điều tốt đẹp nhất, hoặc có thể nói chỉ có tình bạn tuổi học trò mới chân chính là “tình bạn”. Những hành vi bộp chộp của các cô cậu bé trong Lá nằm trong lá tạo ra những tình huống dở khóc dở cười. Bọn họ cho rằng mình đang làm việc “trượng nghĩa”, giúp đỡ bạn bè, ai ngờ lại làm cho mọi chuyện trở nên hỏng bét, cuối cùng tất cả lại đâu vào đấy một cách lạ kì.

Tình bạn chân chính không nhất thiết phải chết cho nhau, mà nó có thể chỉ là chia sẻ những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống, kể cho nhau những nỗi lòng, an ủi nhau một cách thầm lặng. Tình bạn không phải dùng để lợi dụng, tìm kiếm chở che những lúc hiểm nguy, mà là chia sẻ hạnh phúc với nhau, cho nhau mượn một bờ vai lúc mệt mỏi. Chỉ thế thôi, nhưng lại vô giá. Tình bạn khó định nghĩa hơn cả tình yêu, tình yêu là ngọn lửa, là dòng suối, là viên kẹo ngọt, là liều thuốc đắng, còn tình bạn chỉ có thể miêu tả bằng “có lẽ”. Có lẽ là ánh nắng, có thể là cơn mưa phùn rả rích trong ngày hè oi ả, có thể là chiếc máy bay giấy hai người cùng gấp, có lẽ là chiếc vòng tay lấp lánh dễ thương.

Tình bạn, tình thân, khoảnh khắc rung động đầu đời chính là tuổi học trò. Nằm trên giường, gấp lại quyển truyện, lẳng lặng nghe nhạc, tôi tự hỏi tuổi học trò của mình ra sao. Có lẽ tôi không nếm được vị ngọt của mối tình đầu, nhưng tôi lại cảm nhận được hơi ấm của tình thân và tình bạn. Ngày bé thơ ngây làm bao chuyện ngốc nghếch, bây giờ nhớ đến tôi cảm giác như tâm hồn mình trẻ lại.

Tôi nhận ra những điều tốt đẹp xung quanh tôi vẫn còn đó, vẫn chưa muộn để bù đắp lại những vô tình đã qua. Một góc khuất của trái tim tôi được lấp đầy bởi những viên kẹo, có chua có ngọt, nhưng tất cả đều là hương vị của hạnh phúc.

Khi gấp cuốn sách lại, mọi ký ức về thời học sinh nông nổi với các trò nghịch ngợm lại hiện lên rõ mồn một. Để rồi, những kỉ niệm về cái nắm tay lần đầu tiên với người ấy, những chiếc hôn vụng dại hay những dòng thư ngắn vội trao… lại mang đến cho ta sự rung cảm, sự bồi hồi xao xuyến. Để ta nhận ra rằng: đôi khi trong cuộc sống này, cũng cần có những phút giây hồi tưởng về cái tuổi mộng mơ đó. Cái tuổi mà con người ta luôn mong ước có một lần trở lại! Cái tuổi chỉ biết viết những dòng thơ tình trong veo: Khi mùa xuân đến/Tình anh lại đầy/Lá nằm trong lá/Tay nằm trong tay.

[KẾT]

Đọc hết cả truyện mới lý giải được vì sao truyện lại tên là Lá nằm trong lá. Đó không chỉ đơn thuần là 1 câu trong bài thơ của thi sĩ Cỏ Phong Sương, mà như lời thi sĩ Lãnh Nguyệt Hàn thì đấy là tuyên ngôn về niềm tin trong tình yêu.

Ừ, có gì khó hiểu đâu, tình anh như lá, hết hạ rồi thu, đông qua xuân tới, lá lại mọc đầy, có vơi đi đâu?

Đấy, học trò hồn nhiên, suy nghĩ giản đơn, nên định nghĩa tình yêu cũng chẳng chút phức tạp.

Chỉ là Lá nằm trong lá…

Review chi tiết bởi Đinh Thủy - Bookademy

-------------------------

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link:https://www.facebook.com/bookademy.vn

Tham gia cộng đồng Bookademy để có cơ hội đọc và nhận những cuốn sách thú vị, đăng ký CTV tại link: https://goo.gl/forms/7pGl3eYeudJ3jXIE3