Làm gì khi bị bạn nói là bê đê năm 2024

Cụ thể, dòng trạng thái của bác sĩ này ghi: “Chủ tịch… và Anh em chọn ai? Cũng ngang ngửa nhưng anh thẳng mấy em ơi, đụng là bao có bầu luôn". Nhiều người cho rằng nam bác sĩ "kém duyên" khi xách mé chuyện giới tính và dù đây chỉ là một lời đùa giỡn thì cũng không nên vì thiếu sự tôn trọng.

Dòng trạng thái được cho là "kém duyên" của một nam bác sĩ

CHỤP MÀN HÌNH

Trong cuộc sống thường ngày, rất nhiều trường hợp dùng từ ngữ thiếu tôn trọng, xách mé giới tính như vậy đã và đang diễn ra. Điều này không chỉ xảy ra với những thành viên thuộc cộng đồng LGBTQ+ mà những người có ngoại hình hơi khác biệt như: con trai da trắng, con trai chăm chút vẻ ngoài, con gái chơi đá banh… cũng thường xuyên bị nghi kỵ, cười cợt.

Từng phải “đỏ mặt tía tai” vì lời nói của người khác, L.T.H, sinh viên Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, kể lại: “Một người họ hàng đến nhà chơi và thốt lên “Trời ơi, thằng này tướng tá đẹp trai, học giỏi mà uổng quá bị bê đê”. Lúc đó mình như bị xịt keo, đứng hình. Tuy rất khó chịu với lời nói đó nhưng vì tôn trọng người lớn nên mình đã im lặng bỏ qua”.

Trong một trường hợp khác, Nguyễn Đức Quang Vinh (22 tuổi), làm việc tại 319 Điện Biên Phủ, P.14, Q.3, TP.HCM, cho biết bản thân không thuộc cộng đồng LGBTQ+ tuy nhiên lại hơi chăm chút về ngoại hình nên thường xuyên bị họ hàng “nói ra, nói vào” về chuyện giới tính.

“Mình thích chăm sóc da, chăm chút ngoại hình vì muốn chỉn chu trong mắt người khác chứ không liên quan gì đến chuyện giới tính. Với mình nam tính là sự ga lăng, giúp đỡ những người yếu thế hơn mình như người già, trẻ em, phụ nữ“, Vinh chia sẻ.

Hãy đặt mình vào vị trí của người khác

Thạc sĩ tâm lý Đặng Hoàng An, cựu giảng viên Khoa tâm lý học Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, cho biết đem giới tính của một cá nhân nào đó để đùa giỡn, xách mé là chuyện không hiếm thấy trong đời sống. Việc này xuất phát từ nhiều nguyên nhân nhưng chung quy lại là họ không biết đặt mình vào hoàn cảnh của người khác, không quản lý tốt cảm xúc, câu từ và đôi khi là phát ngôn không suy nghĩ.

Theo thạc sĩ Đặng Hoàng An, một trong những nguyên nhân khiến có một số người nói ra những lời thiếu tôn trọng người khác như vậy là do định kiến về giới, như: con trai phải mạnh mẽ, da ngăm, ăn to nói lớn… đã ăn sâu vào trong tiềm thức, suy nghĩ. Anh An cũng cho biết thêm, không có một tiêu chuẩn nào để quy chụp một người không được làm thế này, thế kia. Một người nam vẫn có quyền được yếu mềm, đôi khi đặc trưng cơ thể nhỏ nhắn…

“Theo tôi, mỗi người cần trang bị đầy đủ cho bản thân kiến thức, góc nhìn về giới tính. Đừng bao giờ đùa giỡn vô tư mà không nghĩ đến cảm xúc của người khác. Xã hội ngày càng văn minh, đòi hỏi con người chúng ta phải mở rộng tư duy phù hợp với thời thế, tôn trọng sự đa dạng… Nhận định phải thay đổi, nếu như cứ giữ lối suy nghĩ cũ đầy định kiến thì nó không còn phù hợp nữa. Hãy đặt mình vào hoàn cảnh, vị trí của người khác, xem người đón nhận lời nói của mình sẽ cảm giác như thế nào. Cần có trái tim yêu thương, lường trước được những hậu quả tiêu cực từ lời nói”, thạc sĩ Hoàng An chia sẻ.

Thạc sĩ Hoàng An cũng cho rằng những người thuộc cộng đồng LGBTQ+ khi đứng trước những lời xách mé về giới tính của người khác cần giữ bình tĩnh. Khi đón nhận lời nói như vậy thì chắc chắn rất tổn thương, nhưng không nên quá giằng xé nội tâm và nghĩ đơn giản rằng chúng ta không thể nào kiểm soát được lời nói của người khác. Khi có sự tác động thì nên nhìn sâu hiểu kỹ, lắng lòng xem lại bản thân có đáng để bị nói như vậy hay không, nếu vấn đề nào cần thay đổi thì nên xem xét. Còn không thì hãy lấy lời nói đó làm động lực phát triển, hoàn thiện bản thân. Không nhất thiết phải đáp trả, tập trung vào sự phát triển của bản thân, quan tâm đến những người yêu thương mình.

Trước tiên, cần phân biệt rõ người đồng tính bẩm sinh và khả năng lệch lạc giới tính vào độ tuổi dậy thì. Thông thường, trẻ dưới 3 tuổi được xem như chưa định hình về giới tính, chúng thường bắt chước theo người mà các bé tiếp xúc nhiều nhất. Như bé nào có chị gái thì dù là con trai cũng có thói quen chơi búp bê hoặc các bé gái có anh trai thì cũng thích bắn bi, đá cầu như bình thường. Theo thời gian, sự định hình giới tính sẽ ngày càng rõ rệt khi chúng mình bước vào tuổi dậy thì. Ở thời điểm này, cá tính sẽ bộc lộ và chi phối hành động của mỗi người. Các bạn trai sẽ tự nhiên thấy chán ghét đồ chơi con gái và XX thì có xu hướng quan tâm đến vẻ ngoài, làm đẹp nhiều hơn.

Tuy nhiên, ở tuổi teen, do sự định hình nhân cách còn đang trên đà phát triển nên rất dễ chịu ảnh hưởng từ người khác, dễ bắt chước và bị lôi kéo... từ đó dần trở nên hoài nghi về giới tính thật của mình. Từ những biểu hiện đơn thuần nhưng do thiếu hiểu biết lại không được chia sẻ, tâm sự cùng ai, sự sợ hãi, bất an sẽ đẩy teen rơi vào chứng rối loạn giới tính, tình trạng lệch lạc này phát triển nhanh và đến lúc qua tuổi dậy thì, các bạn này sẽ trở thành người đồng tính.

Những “kẻ gian” nào có thể gây ra lệch lạc giới tính?

Nguyên nhân quan trọng gây nên hiện tượng này là do yếu tố tâm lý xã hội tác động làm biến đổi giới tính ở cá nhân. Các nhà chuyên môn gọi đây là hiện tượng đồng tính luyến ái giả. Nhiều bạn lệch lạc giới tính chỉ đơn giản là do thói quen gây nên. Ví dụ như một số bạn trai từ nhỏ thường thích mặc váy, thích chơi búp bê, thích cài hoa...; bé gái thích mặc đồ con trai, thích chơi trò chơi con trai... nên khi lớn, các bạn ấy bị ảnh hưởng từ hành vi lúc nhỏ gây rối loạn suy nghĩ và tự quy kết giới tính cho mình. Lâu dần, suy nghĩ “mình là thế giới thứ 3” sẽ trở thành chứng tự kỷ ám thị và biến các bạn này từ bình thường trở thành đồng tính.

Một yếu tố khác là do nhiều bạn sống trong một môi trường thiếu thốn tình cảm, có hoàn cảnh luôn phải chứng kiến bạo lực gia đình, bị quấy rối, lạm dụng hay mất lòng tin vào người khác giới... nên khi nhận được sự chia sẻ thì thường rơi vào tâm lý thông cảm và đồng cảm. Có nhiều XX thấy quý mến một người bạn đồng giới vì cảm thấy bạn ấy có thể chia sẻ với mình, hiểu mình và là chỗ dựa tình cảm mà bạn khác giới không thể có được. Tâm lý hụt hẫng, thiếu thốn tình cảm cộng với với một tính cách không ổn định khiến teen rơi vào trạng thái thích và yêu người cùng giới.

Cuối cùng, một lý do khiến bệnh lệch lạc giới tính tuổi dậy thì được lan rộng là do ở lứa tuổi này, nhiều bạn quen được nuông chiều nên có sự ích kỷ, quá yêu bản thân và muốn thử nghiệm những cảm xúc mạnh, khác người nên xảy ra hiện tượng “giả đồng tính”, lâu dần trở thành đồng tính thật.

Cha mẹ nên làm gì?

Khi thấy các em có dấu hiệu lệch lạc giới tính, gia đình nên đưa con đi khám và gặp chuyên viên tâm lý để được khai thác bệnh sử, tìm hiểu về cuộc sống, về mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình và tình trạng sức khỏe để giúp các em có khái niệm rõ ràng về giới tính của mình. Sự thay đổi cần một tiến trình dài. Để kéo các em về giới tính thực, đòi hỏi cha mẹ phải thật kiên nhẫn, lắng nghe tâm tư tình cảm và góp ý sửa đổi hành vi chuẩn xác cho con. Nếu gia đình nóng vội, yêu cầu các em phải cắt đứt các mối quan hệ, cách sống hiện tại đột ngột, con sẽ phản ứng theo chiều hướng xấu.

Teen nên làm gì khi bối rối về giới tính?

Việc quan trọng nhất cần làm khi teen cảm thấy bối rối trước giới tính của mình chính là chia sẻ. Hãy tìm đến một người anh trai hoặc chị gái cùng giới để có được sự trợ giúp cần thiết. Khi sự lệch lạc giới tính ở teen còn chưa ăn sâu hay định hình thành tính cách thì những lời khuyên và chỉ dẫn của người lớn là điều cực kỳ quan trọng.

Bên cạnh đó, teen cũng cần quan tâm đến chế độ sinh hoạt của bản thân, không để cơ thể mệt mỏi, kiệt sức khiến đầu óc mơ hồ. Kết quả, teen sẽ dễ thả mình để người khác lợi dụng, rủ rê và đi lệch hướng. Với bạn bè, khi cảm thấy người bạn của mình đang vướng phải vấn đề về lệch lạc giới tính thì hãy là người tỉnh táo và trợ giúp bạn mình thoát khỏi giai đoạn này. Đặc biệt, các em không được thể hiện sự kì thị, xa lánh đối với bạn của mình cho dù người đó là đồng tính hay chỉ trong giai đoạn lệch lạc giới tính. Sự quan tâm, chia sẻ và đồng cảm của mọi người chính là nguồn sức mạnh giúp cho những người bạn này có được sự tỉnh táo, quyết tâm tìm hiểu rõ về bản thân cũng như đối diện với những vấn đề trước mắt. Các em cần nhớ rằng, “giới tính thứ 3” không phải là tội lỗi và càng hoàn toàn không có gì đáng để lên án hay xấu hổ. Dù ở giới tính nào, teen cũng đáng được mọi người tôn trọng và yêu quý.