Không ai phủ nhận rằng cà phê mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Tuy nhiên nếu dùng không đúng cách và đúng thời điểm, cà phê sẽ mang lại một số tác dụng không mong muốn. Một trong số đó là việc mất ngủ sau khi uống cà phê.
Trường hợp dễ thấy nhất về việc mất ngủ sau khi uống cà phê đó là vào ban đêm, khi bạn muốn uống cà phê thật nhiều để có thể tỉnh táo làm việc. Điều đã xảy ra là bạn có thể tập trung và làm xong việc thế nhưng việc đi vào giấc ngủ sau đó là gần như không thể. Từ đó dẫn đến bạn bị thiếu ngủ và làm cơ thể mệt mỏi, thậm chí còn gây bệnh cho cơ thể nếu tình trạng này kéo dài. Thông qua bài viết này, Cà phê chồn Huyền Thoại Việt muốn chia sẻ đến mọi người sự thật về việc mất ngủ sau khi uống cà phê và những giải pháp để tránh tình trạng này.
Cùng với cocain và amphetamin, caffein thuộc nhóm chất kích thích thần kinh trung ương. Bất kỳ loại cà phê nào cũng chứa một lượng caffein nhất định.
Sau khi uống cà phê, caffein có trong cà phê sẽ nhanh chóng vào máu làm tăng dẫn truyền thần kinh tăng kích thích tim, lưu thông mạch máu và tác động đến nhiều bộ phận khác trong cơ thể. Trong caffein có một chất kích thích tạm thời làm tăng sự tỉnh táo của cơ thể. Còn trong cơ thể, có hợp chất adenosine gây ra các cơn buồn ngủ và làm cơ thể mệt mỏi. Caffein có tác dụng ngăn các hợp chất adenosine này tích tụ lại. Do vậy, cà phê giúp đầu óc con người tỉnh táo, tập trung vào vấn đề và giải quyết công việc đạt hiệu quả cao.
Tuy nhiên, cũng tùy theo cơ địa của từng người và lượng cà phê, thời điểm cà phê người đó dùng mà tác dụng sẽ khác nhau. Thông thường caffein sẽ phát huy tác dụng trong khoảng 3-4 giờ sau khi uống. Đáng nói là với không ít người, lượng caffein đi vào cơ thể có tác dụng với cơ thể họ đến 12 giờ. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến việc có người ngủ dễ dàng sau khi uống cà phê nhưng có người mất ngủ vì caffein vẫn còn tác dụng lâu dài với cơ thể họ.
Để tránh mất ngủ sau khi uống cà phê nhưng cơ thể vẫn nhận được các tác dụng tốt từ cà phê, các chuyên gia đưa ra cho bạn những giải pháp sau:
Tinh thần thoải mái
Sau khi uống cà phê, dù trong trường nào nào bạn cũng cần giữ đầu óc, tinh thần được thoải mái, tránh lo lắng quá nhiều. Trên thực tế, không cần uống cà phê hay không, sự lo lắng này cũng khiến bạn mất ngủ.
Để dễ đi vào giấc ngủ hơn sau khi uống cà phê, bạn cần một không gian, một nơi ngủ thoáng mát, không khí dễ chịu và có hương thơm tinh dầu để dễ đi vào giấc ngủ hơn.
Vận động cơ thể
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng việc tập thể dục, vận động cơ thể sẽ giúp loại bỏ đáng kể lượng caffein và giúp sản sinh ra serotonin giúp cơ thể có cảm giác cần được nghỉ ngơi, dễ đi vào giấc ngủ.
Việc tản bộ vài vòng quanh nhà, tập hít thở, tập những động tác thể dục đơn giải là những việc bạn có thể làm để giúp cơ thể không bị mất ngủ vì cà phê.
Giảm nhiệt độ của cơ thể
Việc giảm nhiệt độ cơ thể cũng giúp bạn dễ đi vào giấc ngủ hơn. Bạn có thể điều chỉnh nhiệt độ của máy điều hòa, mở cửa sổ hay dùng quạt để thay đổi nhiệt độ phòng ngủ cũng như làm cơ thể dịu mát hơn.
Hoặc bạn cũng có thể đi tắm [nên tắm vào ban ngày] để nhiệt độ cơ thể giảm và cơn buồn ngủ ập đến nhanh hơn. Gợi ý tuyệt vời dành cho bạn đó là bạn có thể tắm nước nóng, lúc đầu nhiệt độ cơ thể có thể lên cao nhưng sau đó sẽ giảm xuống và cơ thể buồn ngủ nhanh chóng do sợ thay đổi của nhiệt độ cơ thể.
Các loại cà phê khác nhau chứa lượng caffeine khác nhau. Do đó, ảnh hưởng của chúng đến tình trạng hydrat hóa cũng khác nhau tức là mức độ mất ngủ sẽ khác nhau.
Cà phê pha phin
Cà phê pha phin [hay cà phê phin] là loại cà phê phổ biến nhất ở Việt Nam. Cà phê sẽ được pha chế bằng cách cho một lượng nước nóng hoặc nước sôi lên hạt cà phê xay [bột cà phê] và dùng một bộ lọc bã để hãm cà phê. Một tách cà phê pha 240ml chứa 70–140mg caffeine, trung bình khoảng 95 mg. tỷ lệ bình thường
Cà phê hòa tan
Cà phê hòa tan được làm từ hạt cà phê đã được đông lạnh hoặc sấy khô. Dạng cà phê này thuận tiện trong bảo quản, vận chuyển cũng như sử dụng. Tất cả những gì bạn cần làm là pha theo liều lượng mà nhà sản xuất đề xuất. Bột cà phê sẽ hòa tan trong nước nóng và có thể dùng ngay lập tức mà không cần chờ đợi như cà phê phin.
Bạn cũng có thể dùng nóng hoặc đá, thêm sữa tùy khẩu vị. Cà phê hòa tan chứa ít caffeine hơn cà phê phin bình thường, với 45mg trong mỗi cốc 240ml. Trong cafe hòa tan, tỷ lệ cafin ít nhất.
Cà phê espresso
Cà phê espresso được pha chế bằng cách ép một lượng nhỏ nước rất nóng hoặc hơi nước qua hạt cà phê đã nghiền mịn. Trong khi lượng cà phê sử dụng để pha chế ít hơn, espresso lại chứa khá nhiều caffeine. Một shot [30–50ml] cà phê espresso chứa khoảng 63mg caffeine. Do vậy có thể khẳng định Epresso có chứa nhiều cafein nhất
Cà phê chồn:
Theo các nhà nghiên cứu của Pháp của những năm 1950. Họ chỉ ra ràng khi con chồn ăn những trái cây cafe thơm ngon, chín đỏ và nhiều protein nên hạt cafe chồn khi pha chế có tỷ lệ cafein rất ít khoảng gần 1/2 tỷ lệ cafe thường. Do vậy khi thưởng thức cafe Chồn, bạn cảm thấy rất nhẹ và rất thơm, hậu vị ngọt nên không thấy"say" gây mất ngủ. Khi uống cafe chồn xong, bạn cảm thấy tinh thần phấn chấn hơn, sảng khoái hơn. Nhịp tim bình thường hơn so với uống cafe thường. Do đó, Cafe Chồn thường rất đắt và hiếm có trên thị trường.
Hy vọng bài viết trên từ Cà phê chồn Huyền Thoại Việt cung cấp nhiều thông tin hữu ích cho tất cả mọi người và mong rằng qua đó bạn cũng hiểu một phần về tác dụng của cafe đem lại.
Chất kích thích tạm thời Caffeine trong cafe có khả năng làm tăng sự tỉnh táo, thúc đẩy quá trình giảm cân. Uống một tách cafe vào buổi sáng giúp tăng sự tập trung làm việc. Trong khi đó, cơ thể có một hơp chất gọi là Adenosine, các Adenosine tích tụ nhiều tạo nên cơn buồn ngủ và mệt mỏi. Caffeine khi gặp Adenosine sẽ tạm thời ngăn chặn, đánh lừa não bộ khiến nó không phát hiện sự mệt mỏi và buồn ngủ. Caffeine không thể thay thế thay thế cơn buồn ngủ, khi hết tác dụng thì các Adenosine sẽ lại tích tụ tạo ra sự mệt mỏi và buồn ngủ hơn.
Cafeine cũng ức chế Melatonin, ảnh hưởng đến đồng hồ sinh học. Uống cafe vào chiều hoặc tối làm đêm khó ngủ nhưng ban ngày lại uể oải, mệt mỏi. Ngoài ra, Cafeine còn kích thích tăng trưởng chất làm tăng khoái cảm của não bộ - Dopamine, khiến những khi muốn ngủ thì cơ thể lại có cảm giác ngứa ngáy, muốn động đậy.
Uống cà phê không đúng cách gây mất ngủ
2. Cách dễ ngủ sau khi uống cà phê
Nếu bạn đang gặp tình trạng khó ngủ vì uống cafe, có thể áp dụng 5 cách dễ ngủ khi uống cafe sau, hiệu quả sẽ hiện rõ rệt và nhanh chóng.
2.1. Môi trường yên tĩnh
Một căn phòng tối, mát mẻ, yên tĩnh và chăn nệm mềm mại sẽ dễ dàng đưa bạn vào giấc ngủ hơn. Do đó, bạn hãy ngừng các hoạt động như xem tivi, sử dụng điện thoại, máy tính... và tắt hết những đèn chính trong phòng, chỉ để lại đèn bóng mờ tạo hiệu ứng ánh sáng dịu nhẹ hoặc nến.
2.2. Tập thể dục nhẹ nhàng
Tập thể dục tại nhà nhẹ nhàng giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ do sự tác động của các cơ kích thích sản sinh loại hormone ru ngủ mà không làm tăng thân nhiệt quá mức - Serotonin. Tuy nhiên bạn cần ghi nhớ chỉ nên thực hiện các bài tập nhẹ nhàng như đi tản bộ xung quanh khu nhà, yoga, thể dục uốn dẻo, các động tác thể dục đơn giản cùng với máy chạy bộ hay xe đạp tập tránh hoạt động quá mức vì sẽ phản tác dụng.
2.3. Tắm nước ấm
Cơ thể cần hạ nhiệt để ngủ và ngủ. Khi tắm nước nóng, nhiệt độ cơ thể tăng cao rồi dần dần giảm xuống khiến cơ thể cảm thấy nhanh buồn ngủ.
2.4. Uống nước lọc, nước đường hoặc sữa ấm
Nước lọc: Uống nhiều nước lọc làm loãng lượng cafe trong cơ thể, dễ ngủ hơn.
Nước đường: Bài tiết bớt lượng Caffeine trong máu hoặc dạ dày ra ngoài theo đường tiểu tiện.
Sữa ấm: Sữa chứa nhiều Tryptophan - một loại Amino acid chuyển hóa thành Serotonin và chuyển ngược thành Melatonin. Đây là những chất quan trọng tạo giấc ngủ ngon.
Áp dụng những biện pháp trên giúp ngủ ngon nếu bạn lỡ uống cà phê sát giờ ngủ
3. Thời gian phù hợp uống cafe
Trong cơ thể có một loại hoocmôn chống stress, tăng huyết áp, tăng cường miễn dịch… gọi là Corticosteroid. Chúng được sản sinh, gia tăng từ khi chúng ta thức dậy và rời giường. Cafe có dụng ngăn chặn tác động tích cực của Corticosteroid, tức là nếu bạn nạp cafe vào trong khi cơ thể đang sản sinh Corticosteroid sẽ làm tăng sự căng thẳng. Nhưng hiệu quả có thể ngược lại, gia tăng sự tỉnh táo để làm việc tốt hơn và làm dịu tâm trạng khi bạn uống cafe trong trường hợp cortisol đang thấp.
Đối với những người thức đậy vào khung giờ 6h30 - 7h30, thời gian Corticosteroid đạt cực đại là 8 - 9h, 12 - 13h, 17h30 - 18h30. Do đó, vào buổi sáng, bạn có thể uống vào lúc 9h30–11h30, còn trưa và chiều thì nên tránh dùng vào thời điểm vừa đề cập.
Tùy vào cơ địa từng người, lượng Caffeine có thể lưu lại từ 6 - 12 tiếng. Để không mất ngủ, khó ngủ vào ban đêm, cũng như đề phòng đồng hồ sinh học bị ảnh hưởng gây hại đến sức khỏe, bạn nên uống cafe trước khi ngủ 6 - 9 tiếng
4. Cách dễ ngủ sau khi uống trà
Ngoài cafe, trà cũng là khiến bạn dễ mất ngủ. Trong mỗi 5g trà, lượng Caffeine dao động 20 - 60mg. Lá trá càng già càng nhiều Caffeine, nếu bạn nhạy cảm với chất này không nên dùng nó vào buổi tối. Trường hợp bị khó ngủ do trà, có thể áp dụng cách dễ ngủ khi uống cafe để giải quyết.
Mặt khác, bạn có thể giảm hàm lượng Caffeine trong trà bằng cách giảm số lượng trà khi pha, tráng sơ trà, dùng nước nhiệt độ thấp và ngâm trong thời gian ít hơn; hoặc cho nước vào trà rồi để trong tủ lạnh vài giờ.
Thứ nào cũng có 2 mặt của nó, bạn cần sử dụng đúng cách để cơ thể không bị ảnh hưởng. Mặt khác, thay vì uống cafe, trà và áp dụng cách dễ ngủ khi uống cafe mỗi ngày, bạn có thể tập thể dục để tinh thần sảng khoái, tăng hiệu quả làm việc một cách lành mạnh.