Máy thở oxy là một thiết bị y tế đang cực hữu ích trong các bệnh viện phòng khám lớn giúp ích rất nhiều cho các bệnh nhân phẫu thuật về các căn bệnh liên quan đến phổi đường hô hấp thở. Ngày nay có nhiều loại máy oxy được cấp phép sử dụng tại gia đình bệnh nhân, vậy việc sử dụng máy oxy thở có thực sự tốt không? Cùng maytaooxy.vn xem bài viết này nhé.
Sử dụng máy oxy thở có tốt không
Con người có thể sống sót trong 1 tháng nếu không ăn uống nhưng sẽ chết sau vài phút ngừng thở. Với những người khỏe mạnh bình thường, hít thở trong bầu không khí 21% oxy có thể duy trì cuộc sống. Tuy nhiên, với những bệnh nhân mắc các các bệnh đường hô hấp, lượng oxy cần thiết để cung cấp phải cao hơn 21%. Đó là lúc người bệnh cần máy thở oxy.
Những người cần tăng cường thở oxy
- Người mắc bệnh viêm phổi, hen suyễn, thiểu năng tuần hoàn não, suy tim, tắc nghẽn phổi mãn tính, tai biến, đột quỵ, …
- Người bệnh tim, phổi, chức năng vận chuyển oxy của máu yếu
- Các bệnh làm giảm số lượng hồng cầu và bạch cầu: u máu, xẹp phổi, thiếu máu…
- Người nhiễm độc khí than
- Người nhiễm độc hóa chất
Khi đó, những bệnh nhân trên cần sử dụng oxy có độ tinh khiết cao [oxy y tế] nhằm sửa chữa tình trạng thiếu oxy và cung cấp oxy cho các tế bào của cơ thể hoạt động. Để có được lượng oxy trên, người ta sử dụng máy tạo oxy. Oxy nguyên chất sau khi được đưa vào máy sẽ được chiết tách, loại bỏ các khí trơ, khí N, khí có hại để cho ra nguồn oxy có độ tinh khiết cao, được chứa trong hệ thống bình khí dưới dạng nén hoặc lỏng. Từ đó, oxy sẽ được đưa cho bệnh nhân thông qua mặt nạ thở hoặc ống thở.
Tuy nhiên, thở bằng máy oxy trong thời gian dài sẽ gây hại cho cơ thể vì oxy đã thay thế khí N, thở oxy kéo dài sẽ gây chóng mặt, đau đầu, ù tai. Nếu trẻ em thở oxy, đặc biệt là trẻ sơ sinh sẽ có thể gây bong võng mạc rất nguy hiểm. Bên cạnh đó, thở oxy quá lâu sẽ làm giảm hoạt động của đường hô hấp, giảm hoạt động bạch cầu, khô niêm mạc mũi, họng, phế quản và gây khó chịu cho bệnh nhân. Ngoài ra, vi khuẩn cũng có thể lây theo hệ thống dây thở, bình chứa làm bệnh tình càng nghiêm trọng hơn.
Do đó, máy thở oxy chỉ được dùng trong một thời gian tối thiểu được bác sĩ chỉ định. Chỉ nên sử dụng khi người bệnh mệt, thở khó khăn và tuyệt đối tuân theo chỉ định của bác sĩ. Khi người bệnh hồi phục, nên để người bệnh hít thở không khí tự nhiên.
>> Xem thêm: Máy tạo oxy giá rẻ có an toàn tốt cho bệnh nhân không
Sử dụng máy oxy thở trong bao lâu thì được
Khi ở bệnh viện, các bác sĩ sẽ điều chỉnh lượng oxy phù hợp với thể trạng của từng bệnh nhân. Trong trường hợp sử dụng máy tạo oxy tại nhà, trước tiên cần hỏi qua ý kiến bác sĩ, mua đúng máy theo nhu cầu và biết điều chỉnh mức độ vừa phải để giúp oxy đi vào động mạch phổi, trung hòa với máu và giúp đến các tế bào trong cơ thể. Trên thị trường hiện nay có các máy tạo oxy 1L,2L,…5L, thích hợp để dùng tại nhà.
Trong trường hợp dung nạp quá nhiều oxy vào phổi, rất có thể gây ra tình độc ngộ độc oxy, nguy hiểm đến tính mạng bệnh nhân.
Không những vậy, lệ thuộc vào máy tạo oxy sẽ khiến các tiểu phế quản bị chai, gây tổn hại đến quá trình hô hấp bình thường. Chức năng phổi suy giảm và phải phụ thuộc vào máy oxy.
Chính vì vậy, sử dụng máy tạo oxy tại nhà phải có sự hướng dẫn của bác sĩ, sử dụng đúng người, đúng thời lượng. Tốt nhất, chỉ dùng máy tạo oxy khi người bệnh mệt, khó thở, không thể hô hấp bình thường. Sau khi qua cơn khó thở, người bệnh không còn mệt thì nên ngừng sử dụng, để bệnh nhân hít thở bình thường.
Đọc ngay: máy thở oxy cá nhân tốt nhất
Cách sử dụng máy oxy thở đúng cách cho bệnh nhân
Máy tạo oxy tại nhà hiện nay có các loại 1L đến 5L, tạo ra lượng oxy nguyên chất tương đương với nồng độ oxy từ bình oxy y tế. Tuy nhiên, vì mức áp suất nén trong bình oxy cao hơn nên bạn cần chú ý một số điều sau:
- Với người bệnh cần dùng oxy mức 1 lít/phút. Nếu sử dụng máy oxy 3L, bạn vặn mức độ oxy đưa thở ra 2-2,5L/phút. Nếu sử dụng máy oxy 5L, bạn vặn mức 2L/phút.
- Với người bệnh cần dùng oxy mức 2 lít/phút. Nếu sử dụng máy oxy 3L, bạn vặn mức độ oxy đưa thở ra 3-3,5L/phút. Nếu sử dụng máy oxy 5L, bạn vặn mức 3L/phút.
- Với người bệnh cần dùng oxy mức 3 lít/phút. Nếu sử dụng máy oxy 3L, bạn vặn mức độ oxy đưa thở ra 3-3,5L/phút. Nếu sử dụng máy oxy 5L, bạn vặn mức 3L/phút.
Các cách thở oxy
- Thở qua ống: Thở qua ống thông mũi có tác dụng tránh làm loãng nồng độ oxy. Khi thở, bệnh nhân nằm hoặc nửa nằm nửa ngồi ở tư thế thoải mái, đảm bảo đường hô hấp thông thoáng
- Thở qua mặt nạ: Được dùng trong trường hợp khẩn cấp hoặc bị thương mũi. Thở qua mặt nạ cung cấp nồng độ oxy rất cao.
Người mắc bệnh thường phải thở từ 1 – 1,5 L/phút và liên tục 15h/ngày. Nên sử dụng cả vào ban đêm để tránh ngưng thở lúc ngủ.
Trong quá trình điều trị, phải luôn tuân theo chỉ định của bác sĩ. Đồng thời phải có bình làm ẩm vì oxy khô, lạnh nên rất dễ làm khô tế bào hô hấp.
Trong trường hợp người bệnh nặng, mắc các bệnh COPD hoặc bệnh thời kỳ cuối thì máy tạo oxy tại nhà không thể cung cấp đủ oxy. Trong trường hợp này người bệnh phải sử dụng bình oxy 6 khối vì nhu cầu oxy bệnh nhân rất cao.
Theo GS.TS Nguyễn Gia Bình, Chủ tịch Hội Hồi sức Cấp cứu và Chống độc Việt Nam, nguyên Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai, việc sử dụng bình oxy cần tuân thủ theo Hướng dẫn sử dụng bình oxy điều trị F0 tại nhà và lưu ý an toàn khi sử dụng bình oxy [ nguy cơ cháy, nổ] như bình gas.
1. Khi nào cần sử dụng bình oxy cho F0?
Theo các chuyên gia, thông thường với người có phổi khỏe mạnh, không khí thở có chứa khoảng 21% oxy là đủ. Nhưng ở một số người, có chức năng phổi suy giảm như: Người mắc COVID-19, người viêm phổi tắc nghẽn mạn tính [COPD], hen phế quản, bệnh tim mạch… khi mắc bệnh, lượng oxy đạt được thông qua hô hấp bình thường là không đủ, do đó cần bổ sung lượng oxy để duy trì chức năng bình thường của cơ thể.
Trao bình oxy cho người nhà bệnh nhân điều trị cách ly tại nhà.
Chia sẻ về vấn đề F0 khi nào cần phải sử dụng bình oxy tại nhà, BS Dương Chí Lực- Trưởng khoa Ngoại Lồng ngực – Bệnh viện Đa khoa Trung ương Quảng Nam, từng công tác tại TTHS COVID -19 quận Tân Phú, TP. Hồ Chí Minh cho biết, theo phác đồ của Bộ Y tế, F0 có các dấu hiệu thiếu oxy như: Khó thở, SPO2 24 lần/ phút, hoặc nếu mạch trên 100 lần/phút…. nghĩa là F0 có dấu hiệu thiếu oxy.
2. Sử dụng bao nhiêu oxy là đủ?
Theo khuyến cáo, oxy là một liệu pháp điều trị y tế sẽ được bác sĩ chỉ định. Theo BS Lực, F0 điều trị tại nhà cần tuân thủ liều lượng oxy theo khuyến cáo của cán bộ y tế, vì nếu tự ý điều chỉnh lượng oxy quá nhiều hoặc quá ít có thể gây hậu quả nghiêm trọng.
Thực tế cho thấy, thấy F0 khó thở nên nhiều người nhà sẽ điều chỉnh lượng oxy tăng quá mức chỉ định, điều này có thể dẫn đến mất cơ chế kích thích hô hấp của người bệnh.
Đối với người bệnh có vấn đề về hô hấp sẽ được sử dụng 3 lít -5 lít /phút nếu sử dụng nhiều sẽ dẫn đến xơ phổi.
Theo BS Lực, tùy thuộc vào chỉ số SPO2 của người bệnh để sử dụng oxy hợp lý. Thông thường đối với F0 có SPO2