Bao nhiêu người chết khi đi du lịch vũ trụ

Nguyên nhân tử vong phổ biến nhất của các phi hành gia vũ trụ được giới khoa học Nga xác định trong nghiên cứu mới.

Spacewalk của các phi hành gia vũ trụ Nga. Ảnh: Roscosmos

Sputnik cho hay, báo cáo của Viện Nghiên cứu Sức khỏe Nghề nghiệp Izmerov, Trung tâm Lý sinh Y tế Liên bang Burnasyan và Viện Các vấn đề Y sinh đã phân tích dữ liệu của 118 phi hành gia du vũ trụ Liên Xô và Nga từng lên quỹ đạo trong khoảng thời gian từ ngày 1.1.1960 đến ngày 31.12.2018. Trong thời gian này, 37 phi hành gia đã qua đời vì nhiều nguyên nhân.

Theo báo cáo, bệnh tim mạch là nguyên nhân phổ biến nhất gây tử vong cho các nhà du hành vũ trụ Liên Xô và Nga.

Nghiên cứu cho thấy, 48,65% trong số 37 người chết vì các bệnh tim mạch; 27,03% khác không thể chống lại các khối u ác tính (ung thư); 16,22% số ca tử vong là do các nguyên nhân bên ngoài (tai nạn). Nguyên nhân khác chiếm 5,41% số ca tử vong, trong đó một trường hợp không xác định được nguyên nhân tử vong. Tuổi chết trung bình là 64,4 tuổi tính theo mọi nguyên nhân.

Thứ Bảy ngày 27.3 vừa qua đánh dấu 53 năm ngày mất của phi hành gia Yuri Gagarin - người đầu tiên bay vào vũ trụ. Vào ngày 27.3.1968, chiếc MiG-15 UTI của Gagarin bị rơi trong một chuyến bay huấn luyện định kỳ bên ngoài thủ đô Mátxcơva, khiến ông và người hướng dẫn bay Vladimir Seryogin tử nạn. Gagarin 34 tuổi vào thời điểm ông qua đời.

Nhà du hành vũ trụ Yuri Gagarin. Ảnh: AFP

Kể từ đó, 6 nhà du hành vũ trụ khác của Liên Xô và Nga đã thiệt mạng trong các vụ tai nạn, trong số đó có Vladimir Komarov - người đã chết vào năm 1967 khi chiếc dù của tàu vũ trụ Soyuz 1 không mở được.

Năm 1971, các nhà du hành vũ trụ Georgy Dobrovolsky, Viktor Patsayev và Vladislav Volkov đã thiệt mạng trong quá trình đi lại sau khi tháo dỡ hàng từ trạm vũ trụ Salyut 1.

Valentin Bondarenko và Sergei Vozovikov lần lượt chết vì tai nạn khi huấn luyện vào năm 1961 và 1993.

Trong báo cáo, các nhà nghiên cứu kết luận rằng, vì tất cả các phi hành gia đã qua đời đều hoạt động trong thời kỳ bình minh của du hành vũ trụ (có nghĩa là các chuyến bay của họ nói chung là ngắn), nên thiếu thông tin để đánh giá tác động của chuyến bay vũ trụ đối với sức khỏe về lâu dài.

Liên Xô và Nga chiếm gần 51% tổng thời gian ở trong không gian, với hơn 29.100 ngày trên quỹ đạo kể từ khi các chuyến bay vào vũ trụ bắt đầu. Trong số 34 nhà du hành vũ trụ Liên Xô và Nga đã dành 365 ngày hoặc hơn trên quỹ đạo, có 24 người đã nghỉ hưu và 2 người đã qua đời. Số còn lại vẫn làm việc.

Các nhà nghiên cứu dự kiến ​​sẽ trình bày những phát hiện đầy đủ của họ tại hội nghị chuyên đề về Con người trong Không gian lần thứ 23 ở Mátxcơva từ ngày 5 đến ngày 8.4.

Nhân loại sẽ đánh dấu kỷ niệm 60 năm ngày con người lần đầu tiên bay vào vũ trụ trong tháng tới, kể từ chuyến bay lịch sử của nhà du hành vũ trụ Yuri Gagarin vào ngày 12.4.1961. Kể từ đó, hơn 560 người từ 41 quốc gia đã bay vào quỹ đạo trái đất thấp, ngoài quỹ đạo trái đất thấp, hoặc thậm chí lên mặt trăng.

Đi du lịch ngoài vũ trụ, leo núi hay lặn khám phá hang ngầm dưới nước là những trải nghiệm chứa nhiều rủi ro nhưng luôn thu hút du khách.

Insider đã liệt kê những trải nghiệm du lịch mạo hiểm mà nhiều du khách muốn thử dù chúng tiềm ẩn nhiều rủi ro chết người.

Leo núi

Lượng oxy hạn chế, say độ cao và đường mòn lên núi quá đông đúc có thể khiến việc chinh phục đỉnh cao trở thành một hoạt động đầy rủi ro, chết người. Bên cạnh đó không phải ngọn núi nào cũng giống nhau. Có nhiều ngọn núi nguy hiểm hơn những ngọn núi còn lại.

Everest có thể là ngọn núi cao nhất thế giới nhưng nó không phải nơi nguy hiểm nhất. Danh hiệu đó thuộc về ngọn núi cao thứ 10 trên thế giới Annapurna I, Nepal, theo dữ liệu của Đài quan sát Trái đất thuộc NASA. Tiếp theo là K2 thuộc rặng Karakoram, nằm trên biên giới Pakistan, Trung Quốc, Ấn Độ, Afghanistan và Tajikistan.

Kỹ sư người Việt Khải Nguyễn chụp ảnh lưu niệm tại Everest Basecamp trong hành trình chinh phục đỉnh Everest năm 2021. Ảnh: Khải Nguyễn

Trượt tuyết

Càng có nhiều người trên núi nguy cơ xảy ra tuyết lở càng cao. Năm 2021, một nghiên cứu của Insider chỉ ra sự gia tăng về số lượng người trượt tuyết và trượt ván trên tuyết dẫn đến nhiều trận tuyết lở hơn. Tuyết lở cũng tiềm ẩn nguy cơ cao gây chết người. Trong mùa đông cuối 2022, đầu 2023, có ít nhất 30 người chết trên sườn núi tại Mỹ. 13 người trong số đó là vận động viên chuyên nghiệp.

Lặn khám phá hang ngầm dưới nước

Hang động dưới nước rất hấp dẫn nhưng việc lặn xuống có thể nguy hiểm, đặc biệt đối với những người thiếu kinh nghiệm. Một trong những nguyên nhân dẫn đến rủi ro là thiếu ánh sáng tự nhiên. Chuyên gia hướng dẫn lặn kỹ thuật tại Mỹ nói điều này rất nguy hiểm vì nguồn cung cấp oxy cho thợ lặn rất hạn chế.

12 thợ lặn đã thiệt mạng từ năm 1981 đến nay khi cố gắng khám phá hang Eagle’s Nest ở bang Florida, Mỹ - nơi được mệnh danh là “đỉnh Everest” dưới nước. Theo Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ, 161 người đã chết trong hang động dưới nước từ năm 1985 đến 2015.

Lặn khám phá hang ngầm dưới nước. Ảnh: Pinterest

Khám phá đại dương bằng tàu lặn tự chế

Đầu năm nay tàu lặn ngắm xác tàu Titanic dưới đáy đại dương của hãng Ocean Gate đã gặp sự cố khiến 5 người thiệt mạng. Lực lượng tuần duyên đã tìm thấy mảnh vỡ của tàu lặn gần địa điểm xác tàu Titanic và dự đoán tàu đã phát nổ.

Nhà tự nhiên học Mckenzie Margarethe từng làm việc trên tàu ngầm Atlantis, nói với tạp chí du lịch AFAR rằng việc tử vong khi lên tàu ngầm hoặc lặn “không phổ biến” nhưng luôn tiềm ẩn rủi ro.

Tàu lặn Titan của công ty OceanGate Expeditions. Ảnh: OceanGate Expeditions/AP

Đi du lịch ngoài vũ trụ

Du khách có thể sớm du hành ngoài không gian nhưng có thể gặp rủi ro về sức khỏe. Theo các chuyên gia hàng không, du hành vào không gian “rất phức tạp” và “tiềm ẩn nguy hiểm vẫn chưa được biết đến”. Nhưng điều này không ngăn được ngành du lịch vũ trụ ra đời.

Các công ty như Blue Origin và Virgin Galactic tại Mỹ đã sẵn sàng đưa những du khách giàu có lên vũ trụ. Tuy nhiên, theo NASA, việc du hành vào vũ trụ khiến con người tiếp xúc với bức xạ có thể dẫn đến ung thư, bệnh tim.

Đã có ai chết ngoài vũ trụ chưa?

Từ khi khám phá vũ trụ bắt đầu cách đây hơn 60 năm, 20 người đã thiệt mạng, bao gồm 14 người trong thảm kịch tàu con thoi của NASA năm 1986 và 2003, 3 nhà du hành trong nhiệm vụ Soyuz 11 năm 1971 và 3 phi hành gia trong vụ cháy bệ phóng Apollo 1 năm 1967.

Phi hành gia đầu tiên bay vào vũ trụ là ai?

Tàu vũ trụ Phương Đông với nhà du hành vũ trụ trên boong tàu xuất phát ngày 12 tháng 4 năm 1961 vào lúc 6 giờ 7 phút theo giờ quốc tế Greenwich (9 giờ 7 phút theo giờ Moskva). Yuri Gagarin đã hoàn thành một vòng bay trên tàu Phương Đông xung quanh Trái Đất. Tín hiệu trong chuyến bay là "Кедр" ("Cây tuyết tùng").

Vũ trụ đã tồn tại bao lâu?

Nếu giả sử mô hình phổ biến hiện nay là đúng, thì tuổi của Vũ trụ có giá trị tính được từ những dữ liệu quan sát là 13,799 ± 0,021 tỷ năm..

Có bao nhiêu người bay vào vũ trụ?

Năm 1967, tàu Soyuz 1 của Liên Xô lao xuống đất sau khi bung dù, khiến các phi hành gia trên tàu thiệt mạng. Ngày nay, khoảng 650 người đã bay vào vũ trụ và con số này sẽ tiếp tục tăng lên do số lượng các chuyến bay thương mại ngày càng tăng.