Cơ quan hô hấp của thực vật là gì

vận chuyển vật chất trong cây, sinh trưởng, tổng hợp chất hữu cơ, sửa chữa những hưhại của tế bào …- Tạo ra các sản phẩm trung gian cho quá trình tổng hợp các chất hữu cơ khác trong cơthể.1.2. Cơ quan và bào quan hô hấp1.2. 1. Đặc điểm của cơ quan hô hấp ở thực vật:Thực vật không có cơ quan chuyên trách về hô hấp như ở động vật. Hô hấp xảy raở tất cả các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt xảy ra mạnh ở các cơ quan đang sinh trưởng,đang sinh sản và ở rễ.1.2. 2. Bào quan thực hiện chức năng hấp chính là ti thểBào quan thực hiện hô hấp chính là ti thể, được xem là “Trạm biến thế năng lượng”của tế bào.- Hình dạng, số lượng, kích thước, vị trí sắp xếp của ti thể biến thiên tùy thuộc cácđiều kiện môi trường và trạng thái sinh lý của tế bào.+ Hình dạng: Hình cầu trong tế bào phôi sớm, kéo dài như sợi chỉ trong nguyên bào,ngoài ra còn có dạng hình que, hạt,…+ Ti thể chứa nhiều protein và lipit, ngoài ra còn chứa axit nucleic [ADN vòng,ARN] và riboxom.+ Cấu trúc màng kép, màng ngoài trơn nhẵn, màng trong ăn sâu vào khoang ti thể,hướng vào trong chất nền tạo ra các mào, trên mào có nhiều enzim hô hấp.Chức năng của ti thể:- Là nơi diễn ra quá trình hô hấp tế bào, phân giải các chất hữu cơ giải phóng vàcung cấp năng lượng cho tế bào dưới dạng ATP.- Tạo ra nhiều sản phẩm trung gian có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóavật chất.II. Cơ chế hô hấpĐáp án PHTGĐ1HV: Lê Thị Ngọc TrâmGĐ2 [hô hấp hiếu khí hoặc kỵ khí]Có oxiKhông có oxi13GĐ3Lớp LL&PPDH Sinh học K24Nơi xảy raNguyênliệuSản phẩm[vật chất]Nănglượng tạoraTế bào chấtTi thểTế bào chấtMàng trong ti thểNADH,FADH2,O2GlucôzơAcid piruvicAcid piruvicAcid piruvicCO2 , NADH,FADH2Rượu Etylic, AcidLactic, CO2CO2 ,H2OATPATPNăng lượngATPIII. Hô hấp sáng và mối quan hệ giữa hô hấp với quang hợp3.1. Hô hấp sáng3.1.1. Khái niệm- Là quá trình hấp thụ O2 và giải phóng CO2 ngoài ánh sáng [xảy ra đối với thực vật C3khi cường độ ánh sáng cao, CO2 cạn kiệt, O2 tích lũy nhiều, enzim cacboxilaza đượcthay bằng enzim oxigenaza].3.1. 2. Hậu quả:Không tạo ra năng lượng ATP, nhưng lại tiêu tốn 30-50 % sản phẩm quang hợp.3.2. Mối quan hệ giữa hô hấp và quang hợp- Hô hấp và quang hợp là 2 quá trình quan hệ chặt chẽ với nhau. Hô hấp cung cấp nănglượng và nguyên liệu cho quang hợp ngược lại quang hợp cung cấp nguyên liệu cho hôhấp+ Hô hấp : sử dụng chất hữu cơ cùng với O2 do quang hợp tạo ra và giải phóng nănglượng cùng với CO2 và H2O.+ Quang hợp : sử dụng CO2 và H2O nhờ năng lượng ánh sáng để tạo ra chất hữu cơcả hai quá trình sinh lí trên xảy ra đồng thời và bổ sung lẫn nhau ko thể tách rời trongcơ thể thực vật.IV. Ảnh hưởng của các nhân tố ngoại cảnh đế hô hấp ở thực vật4.1. Nhiệt độ:Hô hấp bao gồm các phản ứng hoá học với sự xúc tác của các enzim, do đó phụ thuộcchặt chẽ vào nhiệt độ.Mối quan hệ giữa cường độ hô hấp và nhiệt độ thường được biểu diễn bằng đồ thị cóđường cong một đỉnh.HV: Lê Thị Ngọc Trâm14Lớp LL&PPDH Sinh học K24Nhiệt độ tối thiểu cây bắt đầu hô hấp biến thiên trong khoảng tuỳ theo loài cây ở cácvùng sinh thái khác nhau.Nhiệt độ tối ưu cho hô hấp trong khoảng 30-35oCNhiệt độ tối đa cho hô hấp trong khoảng 40-45oC4.2. Hàm lượng nước4.2.1. Hàm lượng nước ảnh hưởng như thế nào đến hô hấp?Cường độ quang hợp tỉ lệ thuận với hàm lượng nước của cơ thể, cơ quan hôhấp. Hàm lượng nước trong cơ quan hô hấp càng cao thì cường độ hô hấp càng cao vàngược lại. Hạt thóc, hạt ngô phơi khô có độ ẩm khoảng 13% có cường độ hô hấp rấtthấp [ở mức tối thiểu].Ví dụ: Lúa càng ướt thì quá trình nảy mầm càng nhanh.4.2.2. Vì sao hô hấp lại phụ thuộc vào hàm lượng nước của mô, cơ thể?• Nước là dung môi, môi trường xảy ra các phản ứng sinh hóa.• Tham gia trực tiếp vào việc oxi hóa nguyên liệu hô hấp. Vì vậy hô hấp phụ thuộc vào hàm lượng nước của mô, cơ thể.4.3. Nồng độ O2Cường độ hô hấp tỉ lệ thuận với nồng độ O2 vì O2 tham gia trực tiếp vào việcôxi hoá các chất hữu cơ và là chất nhận êlectron cuối cùng trong chuỗi chuyển êlectronđể sau đó hình thành nước trong hô hấp hiếu khí. Vì vậy, nếu nồng độ O2 trong khôngkhí giảm xuống dưới 10% thì hô hấp sẽ bị ảnh hưởng và khi giảm xuống dưới 5% thìcây chuyển sang phân giải kị khí là dạng hô hấp không có hiệu quả năng lượng, rất bấtlợi cho cây trồng.4. 4. Nồng độ CO2: cường độ hôhấp tỉ lệ nghịch với nồng độ CO2CO2 là sản phẩm của quá trìnhhô hấp. Các phản ứng đêcacbôxi hoáđể giải phóng là các phản ứng thuận nghịch. Nếu hàm lượng trong môi trường cao sẽlàm cho phản ứng chuyển dịch theo chiều nghịch và hô hấp bị ức chế.TIẾT 3: Thực trạng và biện pháp bảo quản cà phê sau thu hoạch ở Hướng HóaHoạt động của giáo viênHV: Lê Thị Ngọc TrâmHoạt động của học sinh15Lớp LL&PPDH Sinh học K241. Kiểm tra sự chuẩn bị của các nhóm theonhiệm vụ học tập+ Bản kế hoạch thực hiện nhiệm vụ.+ Bản báo cáo kết quả hoạt động nhiệm vụ5,6,7,8.+ Nội dung báo cáo chuẩn bị trênPowerpoint [nhiệm vụ 5,6,7,8]- Các nhóm trình:+ Bản kế hoạch thực hiện nhiệmvụ.+ Bản báo cáo kết quả hoạt độngnhiệm vụ 5,6,7,8.+ Nội dung báo cáo chuẩn bị trênPowerpoint [nhiệm vụ 5,6,7,8]Nhận xét về chuẩn bị của các nhóm2. Tổ chức cho các nhóm báo cáo, thảo luận- Gọi nhóm 2: Hãy cử đại diện báo cáo nội dungnhiệm vụ 5:Ảnh hưởng của các nhân tố môi trường ở HướngHóa vào mùa thu hoạch cà phê đến hô hấp củacà phê sau thu hoạch.Nhóm 2 cử đại diện báo cáo: ảnhhưởng của các nhân tố môi trườngở Hướng Hóa vào mùa thu hoạchcà phê đến hô hấp của cà phê sauthu hoạch+ Mùa thu hoạch cà phê chè[Coffea arabica] ở Hướng Hóa:+ Điều kiện thời tiết vào mùa thuhoạch cà phê chè:+ Ảnh hưởng của điều kiện thời tiếtở Hướng Hóa vào mùa thu hoạchcà phê đến hô hấp của cà phê sau- GV cho các nhóm nhận xét, đặt câu hỏi phản thu hoạch:biện về kết quả báo cáo của nhóm 2.- Các nhóm nhận xét, đặt câu hỏiphản biện về kết quả báo cáo của- Giáo viên nhận xét kết quả hoạt động của nhóm 2.nhóm 2- Nhóm 2 trả lời câu hỏi, thắc mắc- Giáo viên nhận xét kết quả hoạt động của các của các bạn.học sinh trong lớp.- Gọi nhóm 4: Hãy cử đại diện báo cáo nội dung Nhóm 4 cử đại diện báo cáo: Hônhiệm vụ 6:hấp và vấn đề bảo quản nông sản.Hô hấp và vấn đề bảo quản nông sản.+ Mục tiêu của bảo quản:+ Hậu quả của hô hấp đối với quátrình bảo quản nông sản:- Các nhóm nhận xét, đặt câu hỏiHV: Lê Thị Ngọc Trâm16Lớp LL&PPDH Sinh học K24phản biện về kết quả báo cáo củanhóm 4.- GV cho các nhóm nhận xét, đặt câu hỏi phản - Nhóm 4 trả lời câu hỏi, thắc mắcbiện về nội dung báo cáo của nhóm 4.của các bạn.- Giáo viên nhận xét kết quả hoạt động củanhóm 4- Giáo viên nhận xét kết quả hoạt động của cáchọc sinh trong lớp.- Gọi nhóm 3: Hãy cử đại diện báo cáo nội dungnhiệm vụ 7: Thực trạng bảo quản cà phê sau thuhoạch và đề xuất phương pháp bảo quản cà phêsau thu hoạch ở Hướng Hóa.- Gọi nhóm 1: Hãy cử đại diện báo cáo nội dungnhiệm vụ 7: Thực trạng bảo quản cà phê sau thuhoạch và đề xuất phương pháp bảo quản cà phêsau thu hoạch ở Hướng Hóa.Nhóm 3 cử đại diện báo cáo: Thựctrạng bảo quản cà phê sau thuhoạch ở Hướng Hóa.+ Việc lưu giữ quả cà phê tươi sauthu hoạch:+ Thực trạng phơi cà phê sau thuhoạch ở Hướng Hóa: [điều kiện kỹthuật]+ Hiểu biết kiến thức về hô hấp ứngdụng vào việc bảo quản cà phê sauthu hoạch của người dân HướngHóa:+ Đề xuất phương pháp bảo quảncà phê sau thu hoạch ở Hướng Hóa:Nhóm 1 cử đại diện báo cáo: Thựctrạng bảo quản cà phê sau thuhoạch ở Hướng Hóa.+ Việc lưu giữ quả cà phê tươi sauthu hoạch:+ Thực trạng phơi cà phê sau thuhoạch ở Hướng Hóa: [điều kiện kỹ- GV cho các nhóm nhận xét, đặt câu hỏi phản thuật]biện về nội dung báo cáo của nhóm 1, nhóm 3. + Hiểu biết kiến thức về hô hấp ứngdụng vào việc bảo quản cà phê sauthu hoạch của người dân HướngHV: Lê Thị Ngọc Trâm17Lớp LL&PPDH Sinh học K24- Giáo viên nhận xét kết quả hoạt động củanhóm 1, 3- Giáo viên nhận xét kết quả hoạt động của cáchọc sinh trong lớp.Thực hiện nhiệm vụ 8:- GV đưa ra yêu cầu: Hãy đề xuất phương phápbảo quản các loại nông sản khác [lúa, sắn,khoai, ngô, rau quả,...].- GV lấy tinh thần xung phong để trả lời.Hóa:+ Đề xuất phương pháp bảo quảncà phê sau thu hoạch ở Hướng Hóa:- Các nhóm nhận xét, đặt câu hỏiphản biện về nội dung báo cáo củanhóm 1, nhóm 3.- Nhóm 1, 3 trả lời câu hỏi, thắcmắc của các bạn.- HS trả lời:Các phương pháp bảo quản nôngsản khác:+ Bảo quản khô:- GV cho lớp nhận xét, bổ sung câu trả lời của + Bảo quản lạnh:bạn.+ Bảo quản trong điều kiện nồng độ- GV nhận xét, bổ sung, chính xác hóa kiến thức. CO2 cao:3. GV nhận xét đánh giá chung kết quả hoạt HS cử đại diện đánh giá:động của các nhóm qua tiết học+ Những việc đã làm tốt:- Giáo viên cho lớp tự nhận xét, đánh giá tiết lên + Những việc làm được nhưnglớp, hoạt động của các nhóm, hiệu quả côngchưa tốt:việc.+ Những việc cần rút kinh nghiệm:4.Tổng kết, đánh giá chuyên đềGV cho các nhóm tự đánh giá:- Lớp tự nhận xét, đánh giá tiết lênlớp, hoạt động của các nhóm, hiệuquả công việc.+ Thảo luận:+ Đại diện phát biểu đánh giá+ Kiến nghị và đề xuấtGV đánh giá:- Đánh giá chung:+ Những việc đã làm tốt:+ Những việc đã làm được nhưng cần cố gắngHV: Lê Thị Ngọc Trâm18Lớp LL&PPDH Sinh học K24hơn:+ Những việc cần rút kinh nghiệm:- Đánh giá sự tiến bộ của từng học sinh:5. Dặn dò nhiệm vụ của tiết học hôm sauNỘI DUNG TIẾT 3: THỰC TRẠNG VÀ BIỆN PHÁP BẢO QUẢN CÀ PHÊSAU THU HOẠCH Ở HƯỚNG HÓAV. Ảnh hưởng của các nhân tố ngoại cảnh ở Hướng Hóa đến hô hấp của hạt càphê sau thu hoạch5.1. Lược sử nghề trồng cà phê ở Hướng HóaNằm về phía tây tỉnh Quảng Trị, Hướng Hóa đến nay vẫn là huyện biên giới miềnnúi nghèo. Để tìm lời giải cho bài toán xóa đói giảm nghèo, huyện Hướng Hóa đã vàđang phát huy nội lực, khai thác có hiệu quả tiềm năng, lợi thế của địa phương, đẩynhanh tốc độ tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng phát triển nôngnghiệp bền vững, sản xuất hàng hóa tập trung. Thực hiện có hiệu quả lộ trình xây dựngnông thôn mới, để giảm nghèo bền vững ở những xã đặc biệt khó khăn. Dẫu còn nhiềukhó khăn do địa hình đồi núi, việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất cònkhó khăn, nhưng nhân dân các dân tộc Kinh, Pa Kô, Vân Kiều đã tích cực chuyển đổicơ cấu cây trồng, lựa chọn những cây, con mũi nhọn, có lợi thế vào trồng trọt để pháttriển kinh tế, trong đó có cây cà phê. Hiện nay, cây cà phê đã được xác định là mộttrong những loại cây chủ lực của huyện, với tổng diện tích cây cà phê chè catimo hiệncó khoảng 4.000 ha, diện tích thu hoạch trên 3.200 ha, sản lượng hàng năm đạt từ5.000 - 6.000 tấn cà phê nhân. Bên cạnh việc đầu tư, chăm sóc, mở rộng diện tích,Hướng Hóa còn chú trọng đến việc thu hút đầu tư để xây dựng và phát triển các nhàmáy chế biến cà phê, nhằm thu mua nguyên liệu và tăng thu nhập cho các hộ dân, gópphần thực hiện thành công công cuộc xóa đói giảm nghèo của huyện[10].5.2. Chủ trương phát triển kinh tế từ cây cà phê ở Hướng Hóa:- Để Hướng Hóa giảm nghèo nhanh và bền vững, huyện đang đẩy mạnh thực hiện xâydựng nông thôn mới theo Quyết định 800/QĐ - TTg Thủ tướng Chính phủ, trong đó cóthực hiện thí điểm tại các xã: Thuận, A Túc, Hướng Phùng và Tân Liên. Tập trungchuyển dịch cơ cấu cây trồng, nhất là các loại cây trồng chủ lực mang lại giá trị kinh tếcao như: Cao su, cà phê, sắn, chuối... đồng thời, chú trọng công tác thâm canh, chuyêncanh, tăng năng suất trên một đơn vị diện tích. Tiếp tục đầu tư chăm sóc diện tích câyHV: Lê Thị Ngọc Trâm19Lớp LL&PPDH Sinh học K24cà phê hiện có, phấn đấu trồng mới 100 ha cà phê trong năm 2012, đưa diện tích đạt4.720 ha, sản lượng cà phê nhân đạt 6.500 tấn. Tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ giácây giống cho nông dân thực hiện phục hồi vườn cây hết thời kỳ kinh doanh[10].5.3. Ảnh hưởng của các nhân tố môi trường ở Hướng Hóa đến hô hấp của hạt càphê sau thu hoạch:5.3.1. Mùa thu hoạch cà phê: Khoảng từ tháng 10- tháng 115.3. 2.Ảnh hưởng của các nhân tố môi trường ở hướng hóa đến hô hấp của hạt càphê sau thu hoạchỞ Hướng Hóa thu hoạch cà phê vào tháng 10,11 hàng năm, giai đoạn này điều kiệnthời tiết ở Hướng Hóa thể hiện qua bảng số liệu sau:Bảng số liệu tại trạm khí tượng thủy văn Hướng HóaTháng 10Tháng 1100Nhiệt độ tối thiểu20,8 C - 22 C18,80C-21,80CNhiệt độ tối đa320C- 330C320C- 330CĐộ ẩm86%- 89%87% - 90%Lượng mưa29,2mm-58,6mm65,8mm- 85,7mm Với nhiệt độ, độ ẩm và lượng mưa như vậy nên đã tạo điều kiện cho sự hô hấpmạnh mẽ của hạt cà phê. Đó có thể là nguyên nhân làm giảm sản lượng của hạt cà phê. Bản chất: Khi hạt cà phê còn trên cây diễn ra quá trình hô hấp sẽ làm tiêu hao chấthữu cơ nhưng nó được bù lại bởi quá trình quang hợp. Hạt cà phê sau khi thu hoạchvẫn xảy quá trình hô hấp tuy nhiên lúc này nó không được bù lại chất hữu cơ đã tiêuhao vì không còn được quá trình quang hợp cung cấp nữa.VI. Hô hấp với vấn đề bảo quản nông sản- Hô hấp tiêu hao chất hữu cơ của đối tượng bảo quản, do đó làm giảm số lượng vàchất lượng trong quá trình bảo quản.- Hô hấp làm tăng nhiệt độ trong môi trường bảo quản, do đó làm tăng cường độ hôhấp của đối tượng bảo quản.- Hô hấp làm tăng độ ẩm của đối tượng bảo quản, do đó làm tăng cường độ hô hấp củađối tượng bảo quản.- Hô hấp làm thay đổi thành phần khí trong môi trường bảo quảnVII. Thực trạng bảo quản cà phê sau thu hoạch ở Hướng Hóa:HV: Lê Thị Ngọc Trâm20Lớp LL&PPDH Sinh học K24