Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Lê Thanh Cẩm - Khoa Nhi - Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác sĩ Cẩm đã có 15 năm kinh nghiệm trong chẩn đoán & điều trị các bệnh lý Nhi khoa. Bác từng có thời gian công tác tại khoa Nhi - Bệnh viện Đà Nẵng và Trung tâm Phụ Sản Nhi Đà Nẵng. Thế mạnh của bác là chẩn đoán và điều trị bệnh lý nhi, hồi sức, cấp cứu nhi.
Trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh bị viêm họng nếu không được phát hiện và chăm sóc, điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng. Với những triệu chứng trẻ bị viêm họng được nêu dưới đây, cha mẹ cần theo dõi để phòng bệnh cho trẻ một cách khoa học nhất.
- Mùa hè với tiết trời nóng nực là nguyên nhân chính khiến trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh bị viêm họng do trẻ ra nhiều mồ hôi, giảm sức đề kháng của cơ thể.
- Viêm họng ở trẻ sơ sinh nếu không được chữa trị dễ dẫn đến các biến chứng như viêm họng cấp, khi đó, niêm mạc họng bị sưng nề một cách nhanh chóng. Nguyên nhân gây ra hiện tượng này có thể là do vi khuẩn, virus, vi nấm hoặc tác động của môi trường.
- Bên cạnh đó, sử dụng quạt hoặc điều hòa không đúng cách cũng khiến trẻ dễ mắc bệnh. Viêm họng cấp cũng có thể là do trẻ dùng nhiều thức ăn, thức uống lạnh. Niêm mạc mất nước, họng và mũi khô do ngồi nhiều trong phòng có điều hòa, máy lạnh khiến hệ hô hấp của trẻ trở nên yếu đi.
- Đối với trẻ lớn, hoạt động, chạy nhảy ngoài trời nắng, đổ mồ hôi nhiều sẽ khiến trẻ bị nhiễm lạnh.
- Khi bị viêm họng, trẻ có thể bị sốt cao đột ngột [39 - 40 độ C], kèm theo các triệu chứng khác như ho, nghẹt một hoặc hai bên mũi, trẻ nhỏ bị đau họng, rát họng. Những triệu chứng này khiến trẻ cảm thấy khó chịu, hay quấy khóc, đối với trẻ nhỏ có thể bỏ ăn, bú giảm,...
- Đối với trẻ lớn, các biểu hiện khi bị viêm họng là đau đầu, nuốt đau do đau họng, rát họng, nghẹt mũi, ù tai.
- Trong một số trường hợp trẻ có thể bị đau nhức trong tai, kèm theo chảy nước mũi nhầy, ho khan, giọng nói khàn nhẹ, môi khô, lưỡi bẩn, khiến trẻ mệt mỏi,...
Trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh bị viêm họng cấp nếu không được điều trị có thể gây ra các biến chứng như viêm amidan, viêm thanh quản, viêm phế quản, viêm xoang, viêm tai, viêm hạch mủ, VA quá phát [ở trẻ nhỏ], và nguy hiểm nhất là dẫn đến nhiễm khuẩn huyết.
Sốt cao đột ngột là một biểu hiện của viêm họng ở trẻ.
- Vào mùa hè và tiết trời nóng nực, cần hạn chế các hoạt động chạy nhảy hoặc ra ngoài nắng và cũng không nên mặc quá nhiều quần áo để tránh đổ mồ hôi. Do đổ nhiều mồ hôi sẽ khiến trẻ bị nhiễm lạnh và dễ dẫn đến viêm họng. Nên mặc quần áo có chất liệu cotton cho trẻ nhỏ để giúp thấm mồ hôi.
- Đối với trẻ nhỏ, sau khi hoạt động, chạy nhảy, ở ngoài trời nắng và có đổ mồ hôi, cần lưu ý không cho trẻ tắm ngay. Đối với trẻ lớn, tránh tắm lâu hoặc tắm lúc nắng to, dễ khiến trẻ bị viêm họng hoặc cảm lạnh do thân nhiệt thay đổi đột ngột.
- Khi trẻ ngủ, không nên bật quạt trực tiếp vào vùng mặt của trẻ, nên để quạt hướng vào tường, phía chân của trẻ. Ngoài ra, có thể để quạt quay nhẹ phía ngoài màn, tránh để trẻ tiếp xúc trực diện với hướng gió từ quạt.
- Khi sử dụng điều hòa, cần hạn chế cho trẻ ra vào phòng vì sự chênh lệch nhiệt độ sẽ khiến trẻ dễ bị bệnh. Khi ngủ, cần tránh không cho bé nằm ở nơi có luồng gió trực tiếp từ điều hòa. Lưu ý, đối với phòng có điều hòa, nhiệt độ phòng thích hợp cho trẻ là từ 25 – 27 độ C.
- Bên cạnh đó, cha mẹ cũng nên chú ý, cần hạn chế cho trẻ dùng thức ăn, thức uống lạnh như kem, nước đá,... Đồng thời, đảm bảo một chế độ ăn uống khoa học và hợp lý, cân đối đầy đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng bao gồm đạm, tinh bột, trái cây và rau xanh. Ngoài ra, cần tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin C như cam, chanh,... giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể. Giữ gìn vệ sinh răng miệng bằng cách thường xuyên đánh răng và súc miệng hằng ngày cũng giúp phòng bệnh hữu hiệu.
Cha mẹ nên sử dụng quần áo có chất liệu cotton cho trẻ nhỏ để giúp thấm mồ hôi.
Đối với trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh bị viêm họng sẽ khiến trẻ mệt, quấy khóc nhiều, lười bú, biếng ăn. Những triệu chứng này thường dễ nhầm với những dấu hiệu lúc bé mọc răng. Do đó, với trẻ từ 3 - 6 tháng tuổi, khi có dấu hiệu sốt, cha mẹ cần đưa đi khám ngay.
Ở trẻ lớn, nếu các triệu chứng nêu trên kéo dài và tình trạng đau họng càng lúc càng tăng, kèm theo sốt cao thì nên đưa trẻ đi khám chuyên khoa tai mũi họng sớm để có hướng điều trị hợp lý, tránh để lâu dẫn đến các biến chứng.
Để phòng tránh các bệnh lý mà trẻ sơ sinh hay mắc phải, cha mẹ nên chú ý đến chế độ dinh dưỡng nâng cao sức đề kháng cho trẻ. Đồng thời bổ sung thêm thực phẩm hỗ trợ có chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B,... giúp hỗ trợ hệ miễn dịch, tăng cường đề kháng để trẻ ít ốm vặt và ít gặp các vấn đề tiêu hóa.
Cha mẹ có thể tìm hiểu thêm:
Vì sao cần bổ sung Lysine cho bé?
Vai trò của kẽm - Hướng dẫn bổ sung kẽm hợp lý
Hãy thường xuyên truy cập website Vinmec.com và cập nhật những thông tin hữu ích để chăm sóc cho bé và cả gia đình nhé.
Hướng dẫn mẹo chữa viêm tai giữa cho bé
XEM THÊM:
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Dương Văn Sỹ - Khoa Nhi - Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
Viêm họng cấp ở trẻ em là căn bệnh chiếm tỷ lệ cao trong các bệnh lý về đường hô hấp hiện nay. Với trẻ em, cần được phát hiện và điều trị bệnh viêm họng cấp sớm để hạn chế biến chứng xấu có thể xảy ra do hệ miễn dịch còn chưa hoàn thiện. Hiểu về nguyên nhân, triệu chứng viêm họng cấp giúp các bậc phụ huynh nhận diện và điều trị bệnh hiệu quả.
1.1. Do điều kiện sống
Thời tiết thay đổi khiến bé viêm họng, quấy khóc
- Thời tiết thay đổi đột ngột, mưa ẩm.
- Thời tiết thay đổi khiến bé viêm họng, quấy khóc
- Khói xe, khói thuốc lá, thuốc lào, than, bụi bẩn, ...
- Trẻ mới đi học nhà trẻ, mẫu giáo....
- Trẻ mới cai sữa hoặc thay đổi chế độ ăn dặm.
1.2. Do virus, vi khuẩn, nấm
- Virus: cúm, sởi.
- Vi khuẩn: phế cầu, tụ cầu, liên cầu... Trong đó nguy hiểm nhất là liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A có thể dẫn đến biến chứng như viêm khớp cấp [thấp tim tiến triển], viêm cầu thận cấp.
- Nấm: Candida.
- Chảy nước mũi, ngạt mũi, hắt hơi, đau họng, ho. Lúc đầu ho khan, sau ho có đờm.
- Biểu hiện ban đầu của viêm họng cấp ở trẻ là ho khan
- Sốt nhẹ hoặc sốt cao có thể lên đến 39 – 40 độ C
- Trẻ quấy khóc, biếng ăn, khó ngủ và thường thở bằng miệng do ngạt mũi.
- Nôn, đi ngoài phân lỏng.
Các biến chứng khi bị viêm mũi họng cấp: Viêm tai giữa, Viêm đường hô hấp dưới: viêm phế quản, viêm phổi, Viêm khớp [thấp tim tiến triển], viêm cầu thận cấp nếu tác nhân gây bệnh là vi khuẩn liên cầu nhóm A [S.pyogenes].
Thường xuyên chăm sóc răng miệng cho trẻ
Các bậc phụ huynh nên tiến hành đo nhiệt độ cho trẻ và chườm hạ nhiệt bằng nước ấm. Giữ ấm cho trẻ: giữ ấm vùng cổ họng, ngực, mũi của trẻ để phòng ngừa bệnh viêm họng.
- Đảm bảo môi trường sống khô thoáng, sạch sẽ, thường xuyên dọn dẹp nơi ở sạch sẽ.
- Cho trẻ vệ sinh răng miệng và súc miệng bằng nước muối ấm để bảo vệ cổ họng, đường hô hấp của trẻ
- Thường xuyên chăm sóc răng miệng cho trẻ
- Cho trẻ uống bổ sung nhiều nước, nước ép trái cây như cam, chanh,... để giải nhiệt kháng viêm.
- Tránh cho trẻ uống nước lạnh, ăn đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ.
- Sử dụng máy tạo ẩm để điều hòa không khí, luôn giữ nhiệt độ phòng từ 25-27 độ.
- Giữ cho trẻ tâm trạng thoải mái,hạn chế quấy khóc làm bệnh lâu khỏi.
- Bổ sung vitamin, kẽm, sắt,... để hệ thống miễn dịch của trẻ khỏe mạnh, giúp nhanh chóng đẩy lùi bệnh.
- Không tắm trẻ ngay khi trẻ vừa đổ nhiều mồ hôi, dùng nước ấm tắm trẻ và thường xuyên rửa tay trẻ với xà phòng. Có thể dùng nước có pha 1-2 giọt tinh dầu gừng, khuynh diệp để giữ ấm cơ thể trẻ.
- Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với người lạ để tránh bị lây bệnh. Không sử dụng chung đồ đạc với người khác.
- Cho trẻ tiêm phòng đầy đủ theo lịch tiêm chủng.
Nếu trẻ sốt cao trên 38.5 độ, cần lập tức đưa trẻ đến bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời. Không nên tự ý dùng thuốc kháng sinh mà chưa có sự đồng ý của bác sĩ.
Viêm họng cấp tính, đặc biệt là viêm họng cấp ở trẻ em là căn bệnh có thể bị tái phát mỗi năm. Các bậc phụ huynh cần cung cấp cho trẻ chế độ ăn giàu dinh dưỡng và sinh hoạt lành mạnh để tạo sức đề kháng và tăng cường miễn dịch.
Hơn hết, nên cho trẻ tái khám định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện và ngăn chặn mầm bệnh phát triển.
Vệ sinh mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý 0. 9%
- Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc khi chưa có sự hướng dẫn của bác sĩ. Dùng thuốc bừa bãi sẽ gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và làm suy giảm chức năng gan thận của trẻ.
- Khi hạ nhiệt độ và được đưa về nhà điều trị, các bậc cha mẹ vẫn phải theo dõi và chăm sóc cẩn thận.
- Nên đo nhiệt độ cho bé thường xuyên.
- Nếu trẻ chán ăn, chia nhỏ bữa bú để cơ thể trẻ luôn được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, tạo sức đề kháng giúp nhanh lành bệnh.
- Cho trẻ uống xen kẽ nước lọc với liều lượng vừa đủ, giúp giải nhiệt và thanh lọc cơ thể.
- Để trẻ trong môi trường mát mẻ, sạch thoáng với độ ẩm vừa đủ. Tránh nằm điều hòa mà không có máy tạo ẩm.
- Thường xuyên dùng nước muối sinh lý 0.9% rửa mũi cho trẻ để tiêu viêm, sát khuẩn đường hô hấp.
- Vệ sinh mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý 0. 9%
- Cho trẻ ngủ đủ giấc, tạo không gian yên tĩnh thoải mái để bệnh sớm lành.
- Làm sạch dịch mũi bằng dụng cụ hút dịch chuyên dụng, tránh bệnh viêm họng cấp mủ ở trẻ.
- Sau khi hết bệnh, nên tái khám định kỳ để chắc chắn trẻ đã khỏi bệnh.
Bệnh viêm họng cấp ở trẻ em là bệnh thường gặp tuy nhiên bố mẹ hoàn toàn có thể nhận biết và có cách xử lý phù hợp khi trẻ mắc bệnh. Nếu xử trí tại nhà mà bệnh không thuyên giảm, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám và điều trị, phòng ngừa các biến chứng xấu có thể xảy ra. Cha mẹ có thể đưa trẻ đến Bênh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
Ngoài ra, để phòng tránh các bệnh lý mà trẻ nhỏ hay mắc phải, cha mẹ nên chú ý đến chế độ dinh dưỡng nâng cao sức đề kháng cho trẻ. Đồng thời bổ sung thêm thực phẩm hỗ trợ có chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B,... giúp hỗ trợ hệ miễn dịch, tăng cường đề kháng để trẻ ít ốm vặt và ít gặp các vấn đề tiêu hóa.
Cha mẹ có thể tìm hiểu thêm:
Vì sao cần bổ sung Lysine cho bé?
Vai trò của kẽm - Hướng dẫn bổ sung kẽm hợp lý
Hãy thường xuyên truy cập website Vinmec.com và cập nhật những thông tin hữu ích để chăm sóc cho bé và cả gia đình nhé.
Hướng dẫn mẹo chữa viêm tai giữa cho bé
XEM THÊM: