Vì sao ngành công nghiệp cơ khí được xem là quả tim của công nghiệp nặng?
Đâu là nhược điểm lớn nhất của ngành đường ôtô?
Quốc gia nào có cây cầu dài nhất thế giới trong các quốc gia dưới đây?
Vì sao hoạt động thương mại có vai trò hướng dẫn tiêu dùng?
Hải cảng lớn nhất trên thế giới hiện nay là hải cảng nào dưới đây?
Quốc gia nào sau đây có chiều dài đường sắt dài nhất thế giới?
Nhân tố nào dưới đây ảnh hưởng tới sức mua, nhu cầu dịch vụ?
Nước nào có hệ thống đường ống dài và dày đặc nhất thế giới?
Tại sao các hoạt động thương mại có tác dụng điều tiết sản xuất?
Vì sao ngành hàng không có khối lượng vận chuyển hàng hóa nhỏ nhất?
Sơ đồ trên phù hợp với hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp nào sau đây?
Khí hậu có ảnh hưởng lớn nhất tới khía cạnh nào của sản xuất nông nghiệp?
Vì sao ở các nước đang phát triển chăn nuôi còn chiếm tỉ trọng nhỏ?
Cần phải xây dựng cơ cấu nông nghiệp hợp lý, đa dạng hoá sản xuất vì
Sản xuất công nghiệp có tính chất hai giai đoạn là do yếu tố nào dưới đây?
Vì sao ngành điện nguyên tử rất tiện lợi nhưng lại chậm phát triển?
Vì sao sản lượng than trên thế giới có xu hướng tăng lên?
Tại sao ngành luyện kim màu thường phát triển mạnh ở các nước phát triển?
Tại sao phần lớn các cảng biển đều nằm ở Đại Tây Dương?
Những nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố của ngành dịch vụ:
- Trình độ phát triển của nền kinh tế đất nước và năng suất lao động xã hội, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất vật chất có ảnh hưởng rất căn bản tới sự phát triển các ngành dịch vụ. Năng suất lao động trong nông nghiệp, công nghiệp có cao, thì mới có thể chuyển một phần lao động sang làm dịch vụ.
- Con nguời là khách hàng của ngành dịch vụ. Số dân, kết cấu tuổi, giới tính và sức mua của dân cư ảnh hưởng tới quy mô phát triển, nhịp độ tăng trưởng, cơ cấu các ngành dịch vụ.
Ví dụ: Cơ cấu dân số trẻ, nhu cầu về dịch vụ y tế, giáo dục, thời trang,...đa dạng và phức tạp hơn. Đối với quốc gia có tỉ lệ người già lớn, dịch vụ bảo hiểm, y tế lại được chú trọng.
- Phân bố dân cư và mạng lưới quần cư: Sự tập trung dân cư ở các thành phố, đặc biệt là các thành phố lớn, dân cư thành thị nói chung có mức sống cao, có “lối sống thành thị”. Vì vậy, nhu cầu dịch vụ rất đa dạng, tạo nên mạng lưới dịch vụ đa dạng.
Ví dụ: Các thành phố lớn ở nước ta đồng thời là các trung tâm dịch vụ lớn và phát triển nhất cả nước [Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh]. Tập trung nhiều trường học, trung tâm đào tạo, bệnh viện, nhà hàng...hàng đầu cả nước.
- Truyền thống văn hóa, phong tục tập quán: ảnh hưởng tới hình thức tổ chức mạng lưới ngành dịch vụ.
- Mức sống và thu nhập thực tế ảnh hưởng đến sức mua và nhu cầu dịch vụ. Nơi có điều kiện tốt, đời sống nhân dân cao nhu cầu hưởng thụ, sử dụng các sản phẩm dịch vụ lớn hơn [nhà hàng, du lịch, ăn uống, giáo dục..]. Ngược lại, ở vùng núi khó khăn nhân dân không có khả năng và nhu cầu lớn về các hoạt động dịch vụ này.
- Đối với sự hình thành các điểm dịch vụ du lịch, sự phân hố các tài nguyên du lịch [tự nhiên và nhân văn] có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, đa dạng hóa các hoạt động dịch vụ tham quan, nghỉ dưỡng.
Mức sống và thu nhập thực tế có ảnh hưởng tới ngành dịch vụ thông qua:
A.
B.
Hình thức tổ chức mạng lưới ngành dịch vụ.
C.
Sức mua, nhu cầu dịch vụ.
D.
Sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ du lịch.
I. CƠ CẤU VÀ VAI TRÒ CỦA CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
- Khái niệm dịch vụ: Là hoạt động kinh tế – xã hội phục vụ nhu cầu sản xuất và sinh hoạt; có tạo ra giá trị mà không nằm trong lĩnh vực nông – lâm – ngư nghiệp, công nghiệp – xây dựng cơ bản.
1. Cơ cấu
- Dịch vụ kinh doanh: giao thông vận tải, thông tin liên lạc, tài chính, tín dụng, kinh doanh bất động sản, tư vấn, các dịch vụ nghề nghiệp...
- Dịch vụ tiêu dùng: Thương mại, sửa chữa, khách sạn, du lịch, dịch vụ cá nhân [y tế, giáo dục, thể thao], cộng đồng.
- Dịch vụ công: Khoa học công nghệ, quản lí nhà nước, hoạt động đoàn thể [bảo hiểm bắt buộc].
2. Vai trò
- Thúc đẩy mối quan hệ hợp tác, giao lưu quốc tế.
- Thúc đẩy các ngành sản xuất vật chất phát triển, chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế.
- Sử dụng tốt nguồn lao động, tạo việc làm.
- Khai thác tốt các tài nguyên thiên nhiên, di sản văn hóa, lịch sử và các thành tựu của khoa học kĩ thuật hiện đại phục vụ con người.
3. Đặc điểm và xu hướng phát triển
Trên thế giới hiện nay, số lao động trong ngành dịch vụ tăng lên nhanh chóng
- Các nước phát triển: Khoảng 80% [Hoa Kì] hoặc khoảng 50 - 79% [Tây Âu].
- Các nước đang phát triển khoảng 30%.
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
- Trình độ phát triển kinh tế và năng suất lao động xã hội ảnh hưởng đến đầu tư, bổ sung lao động dịch vụ.
Ví dụ: Kinh tế phát triển, nhiều máy móc [máy cày] người nông dân làm việc ít [nông nghiệp ít lao động], phát triển ngành dịch vụ.
- Quy mô, cơ cấu dân số ảnh hưởng nhịp độ phát triển và cơ cấu ngành dịch vụ.
Ví dụ: Việt Nam dân số đông, cơ cấu trẻ, tuổi đi học cao thì dịch vụ giáo dục ưu tiên phát triển.
- Phân bố dân cư và mạng lưới quần cư ảnh hưởng mạng lưới dịch vụ.
Ví dụ: Dân cư đông, mạng lưới dịch vụ dày; dân cư phân tán, khó khăn cho ngành dịch vụ.
- Truyền thống văn hóa, phong tục tập quán ảnh hưởng hình thức tổ chức mạng lưới dịch vụ.
Ví dụ: Việt Nam có tập quán thăm hỏi lẫn nhau vào các ngày lễ tết, thì dịch vụ giao thông vận tải, mua bán tăng cường.
- Mức sống và thu nhập thực tế ảnh hưởng sức mua và nhu cầu dịch vụ.
Ví dụ: Mức sống cao thì sức mua tăng...
- Tài nguyên thiên nhiên, di sản văn hóa lịch sử, cơ sở hạ tầng du lịch ảnh hưởng sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ du lịch.
Ví dụ: Vịnh Hạ Long, Cố đô Huế... $ \rightarrow$ ngành dịch vụ du lịch phát triển và các ngành dịch vụ khác cũng phát triển.
III. ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ TRÊN THẾ GIỚI
- Trong cơ cấu lao động:
+ Các nước phát triển: trên 50%.
+ Các nước đang phát triển: khoảng 30%.
- Trong cơ cấu GDP:
+ Các nước phát triển trên 60%.
+ Các nước đang phát triển thường dưới 50%.
- Trên thế giới, các thành phố cực lớn đồng thời là trung tâm dịch vụ lớn: New York [Bắc Mĩ], London [Tây Âu], Tokyo [Đông Á].
Page 2
SureLRN
* Mức sống và thu nhập có ảnh hưởng tới ngành dịch vụ thông qua sức mua và nhu cầu dịch vụ. do vậy có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ. + Nơi có điều kiện tốt, đời sống nhân dân cao nhu cầu hưởng thụ, sử dụng các sản phẩm dịch vụ lớn hơn [nhà hàng, du lịch, ăn uống, giáo dục..]. + Ngược lại, ở vùng núi khó khăn nhân dân không có khả năng và nhu cầu lớn về các hoạt động dịch vụ này. * Ví dụ: Ở nông thôn việc mua sắm đồ dùng sẽ ít hơn, mức sống của người nông thôn thấp hơn, nhu cầu không cao dẫn đến sẽ không có nhiều siêu thị, trung tâm thương mại lớn như ở thành thị. Nên dịch vụ ở nơi đây sẽ kém phát triển hơn ở thành thị