Bệnh tay chân miệng là nỗi lo của nhiều cha mẹ nuôi con. Đây là bệnh truyền nhiễm và dễ dàng lây lan cho trẻ trong cộng đồng. Vậy bị tay chân miệng bao lâu thì khỏi, cách xử lý ra sao, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết này.
Bệnh tay chân miệng ở trẻ em có thể được chia thành 4 giai đoạn sau.
Ở thời kỳ ủ bệnh, những biểu hiện của tay chân miệng thường không rõ rệt. Trong khoảng từ 3 đến 7 ngày đầu trẻ cảm thấy đau họng, chán ăn, tiết nhiều nước bọt. Ngoài ra trẻ còn có thể bị tiêu chảy kèm theo sốt.
2. Giai đoạn khởi phát
Sau giai đoạn ủ bệnh từ 1 đến 2 ngày, trẻ xuất hiện triệu chứng khởi phát như sốt cao 39 – 40 độ. Trẻ tiếp tục mệt mỏi, tiêu chảy vài lần một ngày.
Những triệu chứng điển hình của bệnh tay chân miệng sẽ xuất hiện ở giai đoạn này.
- Loét miệng: Những bóng nước từ 2 đến 3 mm xuất hiện ở niêm mạc miệng và lưỡi. Những bọng nước dễ vỡ tạo thành những vết loét ở miệng làm trẻ đau xót và quấy khóc mỗi khi ăn.
- Triệu chứng ở ngoài da: Bóng nước kích thước lớn hơn so với ở miệng. Những vị trí thường gặp là ở chân, mông, lòng bàn tay. Những bóng nước này khi sờ có thể cảm thấy cộm, ấn không đau.
Giai đoạn toàn phát có thể diễn ra từ 4 đến 10 ngày tùy từng bệnh nhân. Các triệu chứng tương tự như giai đoạn khởi phát nhưng ở mức độ nặng hơn. Những bọng nước bị vỡ, để lại nhiều vết thâm và có thể có vết loét.
Giai đoạn này trẻ rất dễ xuất hiện sốt cao, nôn nhiều và gây ra nhiều biến chứng thần kinh, tim mạch và hô hấp.
Nếu không xuất hiện biến chứng, bệnh sẽ lui nhanh chóng. Tuy nhiên nếu không được điều trị đúng cách, tay chân miệng có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm.
- Biến chứng thần kinh: Viêm màng não, Viêm tủy, Viêm não.
- Biến chứng tim mạch: Suy tim, Viêm cơ tim, Trụy mạch.
- Trẻ bị rung giật cơ mỗi chu kỳ ngắn từ 1 đến 2 giây.
- Run chi, đi đứng loạng choạng, ngủ gà ngủ gật.
- Bệnh nhân có thể bị co giật, hôn mê kèm theo biến chứng suy hô hấp, suy tuần hoàn rất nguy hiểm.
>>> Xem bài viết: Hình ảnh bệnh tay chân miệng đặc trưng: Xem ngay để phát hiện bệnh sớm nhất
Thời gian khỏi bệnh sẽ tùy theo mức độ nặng của bệnh tay chân miệng. Có 4 độ để phân loại mức độ nặng của bệnh.
Bệnh tay chân miệng ở mức độ 1 chỉ gây tổn thương da và loét niêm mạc miệng. Đây là bệnh tay chân miệng ở thể nhẹ, thông thường bệnh sẽ lui trong vòng 7 đến 10 ngày.
Bệnh tay chân miệng độ 2 thường có những biến chứng thần kinh và tim mạch nhẹ, được phân loại thành độ 2a và độ 2b.
Độ 2a: Trẻ giật mình dưới 2 lần trong 30 phút, sốt trên 39 độ trong 2 ngày. Trẻ quấy khóc, buồn nôn và khó ngủ.
Độ 2b lại được chia thành 2 nhóm nhỏ:
- Nhóm 1: Trẻ giật mình trên 2 lần trong 30 phút, hoặc giật mình dưới 2 lần/30 phút kèm các biểu hiện ngủ gà, nhịp tim nhanh trên 150 lần/phút, sốt cao trên 39 độ không đáp ứng với thuốc hạ sốt.
- Nhóm 2: Trẻ có những triệu chứng run người, run chi, đi đứng loạng choạng, yếu chi, rung giật nhãn cầu. Ngoài ra trẻ còn bị liệt thần kinh sọ gây thay đổi giọng nói, nuốt sặc.
Bệnh nhân tay chân miệng độ 3 xuất hiện biến chứng về tim mạch, thần kinh và hô hấp nặng.
- Mạch nhanh trên 170 lần/phút.
- Huyết áp tăng, vã mồ hôi.
- Nhịp thở nhanh, rối loạn chi giác.
- Tăng trương lực cơ.
Tay chân miệng ở độ 4 xuất hiện các triệu chứng sốc:
- Ngừng mạch, huyết áp về 0.
- Phù phổi cấp, xuất hiện tím tái toàn thân, ngừng thở.
Tổng kết: Hầu hết các bé bị tay chân miệng đều ở cấp độ 1 và khỏi trong vòng 7 đến 10 ngày. Từ cấp độ 2 trở đi, bé gặp nhiều triệu chứng bệnh nặng hơn và cần thời gian ít nhất vài tuần để hồi phục hoàn toàn.
Khi phát hiện ra trẻ mắc tay chân miệng, cần cho trẻ nghỉ học và cách ly tại nhà:
- Ở phòng thoáng mát, có nhiều ánh sáng mặt trời, hạn chế những nơi ẩm ướt.
- Đồ dùng cá nhân của bé cần được sắp xếp gọn gàng và vệ sinh thường xuyên.
Nếu trẻ có biểu hiện bệnh nặng ở những độ cao hơn, cần đưa trẻ đến các cơ sở Y tế để điều trị kịp thời. Còn đối với bệnh tay chân miệng ở mức 1 không biến chứng, có thể sử dụng các dung dịch sát khuẩn để sử dụng tại nhà cho trẻ.
Dung dịch kháng khuẩn Dizigone sử dụng công nghệ kháng khuẩn tiên tiến từ Châu Âu. Dizigone sẽ là sự lựa chọn phù hợp để sát khuẩn cho trẻ bị tay chân miệng.
- Khả năng sát khuẩn nhanh và mạnh, chỉ trong 30 giây đã tiêu diệt được 99,99% vi sinh vật có hại.
- Dizigone có thể tiêu diệt được cả vi khuẩn, nấm hay virus gây bệnh tay chân miệng, ngăn ngừa bội nhiễm cho vết loét.
- Không gây đau xót khi sử dụng, rất phù hợp cho trẻ em.
- Tính an toàn và hiệu quả đã được chuyên gia kiểm chứng, được Sở Y tế cấp giấy phép lưu hành.
Khi trẻ có dấu hiệu sốt trên 38,5oC, phụ huynh cần sử dụng paracetamol để hạ sốt cho con với liều 10 mg/kg/lần [uống] mỗi 6 giờ. Bên cạnh đó, cha mẹ cần lưu ý không được dùng aspirin để hạ sốt cho trẻ. Do aspirin có nguy cơ gây hội chứng Reye là hội chứng rối loạn chuyện hóa, có thể gây tử vong cho trẻ.
Đối với những vết mụn đã xẹp lại, bắt đầu quá trình hồi phục, cha mẹ nên sử dụng kem dưỡng ẩm cho bé. Kem Dizigone Nano bạc với thành phần hoàn toàn lành tính, an toàn với làn da trẻ như: cúc La Mã, lô hội, tinh dầu tràm trà có tác dụng:
- Cung cấp độ ẩm cần thiết cho vùng da bị tổn thương, tránh tình trạng bong tróc vẩy, khô da, ngứa ngáy.
- Có khả năng kháng khuẩn, thúc đẩy nhanh quá trình lành thương.
- Tái tạo tế bào da, không để lại sẹo xấu.
Cách sử dụng: Sau khi vệ sinh sạch sẽ bằng dung dịch kháng khuẩn Dizigone, cha mẹ lấy một lượng phù hợp bôi lên vị trí vừa làm sạch. Massage nhẹ nhàng cho kem thẩm thấu hoàn toàn.
Chế độ dinh dưỡng
- Cho trẻ uống nhiều nước, ngoài ra nước ép hoa quả sẽ giúp trẻ tăng sức đề kháng.
- Nên ăn các đồ ăn mềm như cháo, sữa, sữa chua,….
- Hạn chế các thực phẩm cay nóng, cứng nhắc vì sẽ làm nặng thêm tình trạng loét miệng của trẻ.
Chế độ sinh hoạt
- Cho trẻ nghỉ ngơi thoải mái.
- Rửa tay thường xuyên cho trẻ bằng xà phòng, đặc biệt là trước và sau khi ăn, sau khi đi vệ sinh.
- Vệ sinh thường xuyên dụng cụ, đồ chơi của trẻ.
Nếu được phát hiện kịp thời và chăm sóc đúng cách theo các bước trên, trẻ sẽ khỏi hoàn toàn sau 7-10 ngày và không để lại bất kỳ biến chứng nguy hiểm nào.
Hiện tại bệnh tay chân miệng chưa có thuốc đặc trị mà chỉ có những biện pháp điều trị hỗ trợ. Vì vậy cha mẹ cần lưu ý một số điều sau để phòng bệnh tay chân miệng cho trẻ.
- Đảm bảo vệ sinh hàng ngày, những vật dụng, đồ chơi của trẻ cần được vệ sinh và sát trùng thường xuyên.
- Sử dụng nguồn nước sạch, đảm bảo vệ sinh để tắm rửa cho bé.
- Nhắc nhở, giáo dục trẻ rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Thực hiện ăn chín uống sôi, xây dựng chế độ ăn đầy đủ chất dinh dưỡng để trẻ có được sức đề kháng đủ mạnh chống chọi với virus gây bệnh.
- Sử dụng nhà tiêu hợp lý
- Không để trẻ tiếp xúc với người bị bệnh hoặc có dấu hiệu nghi ngờ bị bệnh
- Nếu có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh tay chân miệng, cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế uy tín để thăm khám.
Trên đây là những lưu ý để phòng tránh bệnh tay chân miệng xuất hiện. Tay chân miệng là bệnh lý lành tính nhưng nếu không phát hiện và chăm sóc đúng cách sẽ xuất hiện nhiều triệu chứng nguy hiểm như: viêm màng não, tê liệt,…. Vì vậy, việc cha mẹ bổ sung kiến thức cần thiết về bệnh tay chân miệng là hết sức quan trọng. Nếu còn thông tin nào thắc mắc, hãy liên hệ tới số Hotline: 1900 9482, chuyên gia sẽ tư vấn và giải đáp cho bạn.
Dược sĩ lâm sàng – Đại học Dược Hà Nội
7 năm làm việc trong lĩnh vực tư vấn – chăm sóc sức khoẻ. Chuyên gia tư vấn các lĩnh vực: bệnh da liễu, chấn thương, chăm sóc vết thương … Chuyên gia tư vấn tại Dizigone.
Trẻ bị tay chân miệng bao lâu thì khỏi? Điều trị tay chân miệng như thế nào thì hiệu quả? Là thắc mắc chung của hầu hết phụ huynh có con mắc phải bệnh truyền nhiễm này. Để tìm lời giải đáp cho những băn khoăn trên, mời bạn tham khảo bài viết sau.
I. HIỂU VỀ BỆNH TAY CHÂN MIỆNG
Bệnh tay chân miệng là loại bệnh nhiễm trùng do virus Coxsackievirus A16, Coxsackievirus B, Enterovirus [E71, E68] gây ra. Những loại virus này thường tồn tại trong đường tiêu hóa và lây từ người này sang người khác.
Con đường lây nhiễm phổ biến nhất là thông qua đường hô hấp [như hắt hơi, giao tiếp, ho] khiến virus dễ dàng lây truyền từ người này sang người khác. Hoặc đôi khi có thể lây truyền từ các chất tiết và bài tiết của người bệnh, trên dụng cụ mà người bệnh đã sử dụng [bàn ghế, đồ chơi, nền nhà, đồ ăn…]
Bệnh tay chân miệng phổ biến ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, bởi lúc này hệ miễn dịch của trẻ chưa được phát triển toàn diện. Vì vậy, khả năng chống lại sự xâm nhập của các loại virus gây bệnh không tốt, dễ mắc bệnh truyền nhiễm. Tuy nhiên, trong thực tế trẻ em lớn hơn 5 tuổi hoặc người trưởng thành cũng có khả năng mắc bệnh này.
Bệnh tay chân miệng xảy ra phổ biến nhất là vào mùa xuân, hè và thu. Mắc phải, bệnh phát triển theo 4 cấp độ:
- Cấp độ 1 – Ủ bệnh: Bệnh tay chân miệng có thời gian ủ bệnh từ 3 - 7 ngày sau khi trẻ bị lây nhiễm virus tác nhân từ nước bọt, phỏng nước trên da và phân của người mắc bệnh.
- Cấp độ 2 - Khởi phát: Khi mới phát bệnh ở trẻ sơ sinh và trẻ em có dấu hiệu như cảm cúm thông thường: mệt mỏi, đau họng, sốt nhẹ... Sau 2 ngày những triệu chứng này giảm đi, dấu hiệu của bệnh tay chân miệng mới bắt đầu xuất hiện.
- Cấp độ 3 -Toàn phát: Toàn phát có thể kéo dài 3 - 10 ngày, bệnh nhi sẽ đối mặt với các triệu chứng điển hình ở tay - chân - miệng, bao gồm có những nốt mụn nước trên da trong khoang miệng [lưỡi, má trong], lòng bàn tay và bàn chân. Mụn nước còn xuất hiện ở mông hoặc quanh hậu môn. Nổi mụn nước là triệu chứng rõ rệt nhất của bệnh này.
- Cấp độ 4 – Lui bệnh: Sau thời kỳ toàn phát nếu trẻ hồi phục hoàn toàn mà không gặp bất cứ biến chứng nào thì sẽ bước vào giai đoạn lui bệnh. Thời kỳ cuối này thường là từ 3 - 5 ngày sau phát bệnh hoặc 7 ngày tính từ lúc khởi bệnh.
Mắc phải bệnh, ngoài những khó chịu do biểu hiện bệnh gây ra, nếu không được chuẩn đoán và điều trị kịp thời, đúng cách có thể xảy ra các biến chứng nguy hiểm như viêm nàng não, phù phổi.
II. TRẺ BỊ TAY CHÂN MIỆNG BAO LÂU THÌ KHỎI
Tay chân miệng là một bệnh truyền nhiễm do vi rút gây ra. Virút sẽ ủ trong cơ thể trẻ từ 3 – 7 ngày trước khi phát bệnh và khiến trẻ xuất hiện các triệu chứng như sốt, đau họng, chán ăn, loét miệng, tiêu chảy, nổi nốt phát ban mẩn đỏ ở vùng tay, chân, miệng.
Thông thường, trẻ bị tay chân miệng bao lâu thì khỏi sẽ tùy thuộc vào tình trạng bệnh của từng trẻ. Thời gian phục hồi sẽ theo các cấp độ của bệnh như sau:
- Nếu trẻ mắc tay chân miệng cấp độ 1 thì chỉ sau 7 – 10 ngày là sẽ khỏi bệnh.
- Tuy nhiên, nếu trẻ mắc bệnh cấp độ 2 thì sẽ cần khoảng từ 10 đến 14 ngày.
- Nhưng nếu trẻ bị tay chân miệng cấp độ 3, 4 thì thời gian hồi phục sẽ càng dài hơn và nguy hiểm hơn rất nhiều. Nếu lúc này không cấp cứu kịp thời có thể khiến trẻ gặp phải các biến chứng như viêm tim, viêm não, suy hô hấp, trụy mạch, thậm chí dẫn đến tử vong.
Bên cạnh đó, có một điều đáng nói nữa là dù trẻ có được chữa lành bệnh tay chân miệng đi nữa thì virut tay chân miệng tồn tại bao lâu trong cơ thể trẻ em đặc biệt là đường hô hấp của trẻ từ 1 – 3 tuần mới biến mất hoàn toàn. Do đó, cha mẹ không được chủ quan dù khi trẻ đã khỏi bệnh.
III. CÁCH ĐIỀU TRỊ TAY CHÂN MIỆNG CHO TRẺ
Trên thực tế, bé bị tay chân miệng bao lâu thì khỏi không chỉ phụ thuộc vào tình trạng bệnh mà còn tùy thuộc vào cách chăm sóc và điều trị cho trẻ. Do đó, cha mẹ hãy lưu ý đến một số vấn đề sau để giúp trẻ nhanh khỏe mạnh hơn:
Trường hợp trẻ chỉ bị nổi mụn nước và loét miệng khi mắc bệnh, tức là trẻ chỉ bị tay chân miệng cấp độ 1 thì cha mẹ có thể tự chăm sóc trẻ tại nhà dưới sự giám sát của bác sĩ mà không cần nhập viện. Lúc này hãy:
- Cho trẻ ăn thức ăn dễ tiêu hóa, mềm, lỏng, bổ sung đủ dưỡng chất cần thiết. Tránh thức ăn cay, mặn, nhiều dầu mỡ hay đường. Trẻ còn bú mẹ cần tăng cường bú mẹ.
- Vệ sinh thân thể sạch sẽ cho trẻ mỗi ngày bằng nước ấm, như vậy giúp làm sạch các vết thương, loại bỏ bớt tác nhân gây bệnh trên da.
- Cách ly trẻ ra khỏi nơi đông người. Ngoài ra, vật dụng sinh hoạt và cá nhân của trẻ nên dùng riêng để tránh lây nhiễm cho những người xung quanh.
- Theo dõi sát sao tình trạng của trẻ, đưa trẻ đi tái khám thường xuyên và thực hiện theo đúng chỉ định của bác sĩ về việc cho trẻ dùng thuốc, chăm sóc trẻ đúng cách.
Nếu trẻ mắc tay chân miệng mức độ 2 trở lên tức là bên cạnh các nốt ban ở tay – chân – miệng, trẻ còn kèm theo triệu chứng sốt cao, co giật, tiêu chảy kéo dài, nốt ban lan rộng, có biểu hiện khó thở do suy hô hấp… thì lúc này trẻ cần nhập viện để theo dõi – điều trị an toàn.
Ngoài ra, với những trẻ bị bệnh ở thể nhẹ [chỉ có mụn nước và loét miệng], có thể chăm sóc và theo dõi điều trị tay chân miệng ở nhà. Cụ thể:
- Về dinh dưỡng: Cho trẻ uống nhiều nước mát và ăn thức ăn dễ tiêu. Không làm trẻ đau họng thêm bằng cách dùng muỗng mềm cho ăn, không cho ngậm vú nhựa, không cho ăn, uống đồ có vị chua hoặc có gia vị.
- Thuốc men: Chỉ dùng thuốc paracetamol để hạ sốt và giảm đau và các thuốc khác do bác sĩ kê. Bù đủ nước cho bệnh nhân nếu có sốt cao. Vệ sinh miệng thường xuyên bằng các dung dịch sát khuẩn. Tại các vị trí bị thương tổn ngoài da, bôi các dung dịch sát khuẩn để tránh bội nhiễm. Có thể súc miệng bằng nước muối loãng nếu trẻ súc được.
- Cách ly và thực hiện vệ sinh thân thể: Cách ly trẻ bị bệnh với các trẻ khác trong nhà. Người lớn khi tiếp xúc và chăm sóc trẻ bệnh nên mang khẩu trang y tế cho mình và cho cả trẻ bệnh, sau khi tiếp xúc nên rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng và nước sạch ngay để hạn chế sự lây lan khi phải chăm sóc trẻ lành. Quần áo, tã lót của trẻ bệnh nên được ngâm dung dịch sát khuẩn như cloramin B 2% hoặc luộc nước sôi trước khi được giặt sạch sẽ bằng xà phòng và nước sạch. Vật dụng cá nhân ăn uống của trẻ như bình sữa, ly uống nước, chén ăn cơm, muỗng ăn... nên được luộc sôi và sử dụng riêng biệt cho từng trẻ. Tắm rửa và vệ sinh nhẹ nhàng thân thể cho bé hằng ngày bằng nước sạch để tránh nhiễm khuẩn.
- Theo dõi sát tình trạng bệnh: Tốt nhất trong 7 ngày kể từ lúc bị bệnh, ngoài việc chăm sóc tại nhà và dùng thuốc theo đơn thì hằng ngày nên tái khám để phát hiện sớm những diễn biến bất thường. Chú ý, bệnh lây lan mạnh nhất trong tuần đầu nhưng virut có thể còn tồn trong phân vài tháng sau.
Bởi khi không được xử lý biến chứng sớm, trẻ sẽ dễ gặp phải vấn đề ngoài ý muốn và kéo dài thời gian lành bệnh gây ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ em.
IV. NATURE'S WAY KIDS SMART PROBIOTIC CHOCBALLS - HỖ TRỢ PHÒNG NGỪA BỆNH TAY CHÂN MIỆNG
Nature's Way Kids Smart Probiotic Chocballs với các công dụng vượt trội sẽ giúp cho hệ tiêu hóa của trẻ ổn định, từ đó khiến bé ăn uống tốt hơn, tăng cân đều và phát triển khỏe mạnh.
Khi dùng các chế phẩm có chứa Probiotic vi khuẩn có lợi trong hệ đường ruột sẽ giúp duy trì sức khỏe, kích thích sự tăng trưởng của vi khuẩn hữu ích đã hiện diện trong đường ruột bằng cách giúp đào thải các vi sinh vật gây hại, hỗ trợ kích thích quá trình tiêu hóa, trung hòa các độc tố được tạo ra trong suốt quá trình tiêu hóa thức ăn & tổng hợp được các vitamin.
ĐỐI TƯỢNG SỬ DỤNG:
- Dành cho trẻ em trên 2 tuổi.
- Trẻ em bị rối loạn tiêu hóa, chậm lớn
HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG
- Trẻ từ 2-3 tuổi: 1 viên/ngày
- Trẻ từ 4 tuổi trở lên: 2 viên/ngày
LƯU Ý
- Bảo quản nơi khô mát, nhiệt độ dưới 25 độ C.
- Tránh những nơi có độ ẩm cao.
- Hiệu quả sử dụng có thể đa dạng tùy thuộc vào cơ địa mỗi người.