Tại sao bom bi lăn được trên người

Củ Chi tổ chức Đại hội liên hoan Dũng sĩ diệt Mỹ lần thứ nhất, năm 1966. (Ảnh tư liệu)

(Stxdd.thanhuytphcm.vn) - Trong cuộc kháng chiến cứu nước, nhân dân Việt Nam có nhiều sáng tạo góp phần bảo vệ lực lượng ta, chiến đấu và giành thắng lợi.

Đi không dấu, nấu không khói, nói không tiếng

Thời kỳ đầu hoạt động cách mạng của cán bộ, chiến sĩ ta phải giữ bí mật tuyệt đối, tránh để địch phát hiện, khẩu hiệu nêu phương châm hoạt động tất cả phải thực hiện “đi không dấu, nấu không khói, nói không tiếng” được thực hiện rất cụ thể cho từng trường hợp.

Đi không dấu là việc rất khó. Nếu chỉ một vài người đi thì dấu vết hằn trên mặt đất không nhiều, đi khéo léo thì địch không phát hiện được. Nếu cả đoàn nhiều người đi thì phải có bộ phận ở sau xóa dấu vết, khi đi qua những chỗ như vạt cỏ, đường đất thì dùng ni lông lót đường để không lưu lại cỏ bị giẫm đạp, không để lại dấu dép. Có trường hợp phải lấy nước rửa chỗ bùn sình do dép làm dính mặt đất. Đi không dấu còn phải giữ bí mật cả chỗ căng võng; thường phải lót miếng nylon bên trong tránh làm cho cây có dấu siết của dây dù căng vào thân cây. Tất cả những thứ ta sử dụng đều phải chôn giấu, kể cả việc đi đại tiện.

Căn cứ ở trong rừng, người ra vào phải hạn chế nhưng vẫn phải đi nhiều lần nhiều ngày sẽ nổi rõ con đường mòn là địch sẽ phát hiện ngay. Ta phải khắc phục bằng cách kê những khúc cây để khi đi bước chân lên đómà  không đưa chân xuống mặt đất, có đoạn dài cả trăm mét, khi địch càn ta thu các khúc cây cất đi và xóa dấu vết. Chung quanh căn cứ ta thường làm dấu như cây ngã tự nhiên ở rừng. Lúc cần ta sẽ gài trái (mìn) để ngăn chặn địch.

Đi không dấu không phải ai cũng ý thức thực hiện thật tốt, khi Mỹ vào địch “xúc” dân ra vùng chúng kiểm soát vùng căn cứ không còn dân chỉ còn lực lượng du kích, các cơ quan trú đóng, ăn ở sinh hoạt phải bí mật, ta thường đào hầm ở các bụi tre ở phân tán lực lượng vài ba người một địa điểm. 

Nơi cơ quan trú đóng thì đào lò Hoàng Cầm để không bốc khói lên trên cao mà bị máy bay địch phát hiện. Nơi đi qua một lần thì khi nấu phải tránh củi tươi để hạn chế khói và canh máy bay, có nơi phải chờ chiều tối mới nhóm lửa, không tránh khỏi gặp trường hợp nồi cơm đang sôi phải tắt lửa để máy bay địch không phát hiện.

Khi hành quân phải giữ im lặng tuyệt đối, người đi trước ra dấu người đi sau bằng động tác đã quy ước để họ nhận biết thực hiện. Đôi lúc cũng xảy ra “sự cố” do người đi sau hiểu sai ám hiệu của người đi trước.

Sáng tạo vũ khí đánh giặc

Cuộc chiến tranh nhân dân của ta nảy sinh nhiều sáng tạo độc đáo.

Hầm chông, hố đinh: Đây là vũ khí thô sơ bất cứ người dân nào cũng làm được để đánh giặc.

Hầm chông thì đào sâu chừng quá ngực tới cần cổ, bề rộng chừng 8 tấc, bề dài chừng 1,2 m, bên dưới đặt một bàn nhiều cây chông bằng tre vót nhọn hoặc bằng sắt có ngạnh. Vị trí đào hầm chông được chọn nơi địch sẽ đi qua hoặc sẽ vào chỗ đó như nơi treo kẻng, khẩu hiệu… Khi địch càn, ta ngụy trang mặt hầm như đất thường, thế là chúng lọt xuống hầm những cây chông đâm vào chân vào háng nhất là gặp chông sắc có ngạnh địch không cách nào cưa được phải khiêng cả người cùng cái bàn chông đi đến nơi có điều kiện để cưa cây chông. Chỉ vài trường hợp như vậy, địch không dám càn tiếp mà phải rút lui.

Hố đinh là hố có những cây đinh dài hơn một tấc, được gắn vào miếng gỗ lớn hơn bàn chân, hố đặt bàn đinh này chỉ sâu tới quá đầu gối được đào và đặt nơi địch sẽ đi qua. Khi chúng đi sẽ sụp chân xuống hố các cây đinh đâm vào bàn chân, bị thương không thể đi tiếp được nên cũng lui quân.

Thời mới đồng khởi ở Bến Tre, ta dùng ong vò vẽ đánh giặc bọn ngụy rất sợ. Tổ ong vò vẽ khối cầu vỏ khá chắc vì chúng làm bằng vỏ cây pha với phân bò, có hai cửa ra vào, ta chờ trời tối lấy giấy dán cửa miệng rồi lấy vải bọc lại dời chúng đến đặt ở địa điểm bố trí đánh địch thì mở cửa cho nó hoạt động bình thường. Khi địch vào tới gần ta kéo dây cột làm tổ ong vỡ bay ra đuổi đốt bọn lính chạy trối chết. Thế là cuộc càn quét địch phải chuyển hướng đi hoặc rút lui để “bảo toàn lực lượng”.

Ở một số nơi, người dân, du kích đánh địch bằng nhiều cách rất sáng tạo. Chẳng hạn, ta dùng tên ná được tẩm thuốc độc, chờ địch đến gần ta núp trong bụi chờ địch đi tới nhắm bắn vào tên chỉ huy là ngăn cả cuộc “hành quân”. Có khi ta lợi dụng nơi con đường hẹp hai bên là vách núi, địch phải đi qua bố trí những tảng đá to trên cao, khi địch tới ta đẩy cho đá lăn xuống... Thế là ta bẻ gãy cuộc càn của chúng không cần một viên đạn.

Có nơi du kích tự chế vũ khí thô sơ bằng cách làm một quả cầu gắn vào rất nhiều mũi cây nhọn chỉa ra tứ phía có sợi dây để kéo lên xuống bố trí trên trục đường giặc sẽ đi qua điều khiển cho quả cầu này lao xuống ngay đầu bọn lính đang đi trên đường. Có trường hợp quả cầu lao trúng ngay bọn đi đầu, thế là chúng chạy thụt mạng.

Ở Bến Tre, du kích có sáng kiến dùng cây chôn xuống đất thành hình chữ X rồi cột vào hai đầu phía trên chữ X dây thun làm bằng ruột bánh xe hơi cách như ná giàn thun khổng lồ. Phải hai người kéo khi bắn mới đi được xa. Địch vào đúng tầm, lựu đạn “nả” vào chúng liên tiếp, địch lớp chết lớp bị thương mà không biết Việt Cộng từ đâu ném lựu đạn tới.    

Lấy vũ khí địch diệt địch

Khi Mỹ vào, bom đạn nhiều, chúng bỏ bom bừa bãi, có những quả bom to không nổ, ta thu cưa lấy thuốc nổ sản xuất mìn để đánh xe tăng, xe cơ giới của địch khi chúng càn vào vùng giải phóng. Mìn được ta chế tạo từ trái bom bi làm ngòi và khối thuốc nổ bao bên ngoài theo kiểu mìn gạt, ở hạt nổ có chỗ gắn cái cây vào sau khi đem chôn trên đường xe tăng chạy qua vướn cái cây bật hạt nổ làm nổ cả trái mìn. Đây là cách đánh Mỹ dễ nhất, chỉ cần người gan dạ là đánh được. Với cách đánh này du kích Củ Chi nhiều người được phong chiến sĩ diệt cơ giới các cấp.

Đại hội dũng sĩ Củ Chi đã từng tổng kết rút ra 10 kinh nghiệm đánh Mỹ khá tài tình, ai cũng đánh Mỹ được cả. Đó là: 1. Ai ai cũng đánh được. 2. Vũ khí gì cũng đánh được. 3. Nhiều cũng đánh, ít cũng đánh, một người cũng đánh, một tổ cũng đánh và đều đánh thắng Mỹ. 4. Ở đâu cũng đánh được Mỹ, chỉ cần tích cực bám địch tìm địch mà đánh là được. 5. Ngày cũng đánh, đêm cũng đánh được Mỹ. 6. Địch phản công cũng là cơ hội tốt để ta diệt chúng. 7. Đánh cả ở tiền tuyến, đánh cả ở hậu phương địch, đánh đều khắp, làm cho địch bối rối, bị động thì càng đánh dễ dàng hơn. 8. Đánh ở trong xã, ấp chiến lược và cả ở ngoài xã, ấp chiến đấu, chỉ cần nêu cao quyết tâm tìm Mỹ mà đánh, gặp Mỹ là diệt.  9. Du kích có khả năng đánh thắng tất cả mọi binh chủng của Mỹ. 10. Đánh cả bằng vũ khí, chính trị, binh vận làm cho địch tan rã nhanh chóng.