Giọt lệ đài trang nghĩa là gì
|
Giọt Lệ Đài Trang là một ca khúc nhạc quê hương, được sáng tác bởi nhạc sĩ Châu Kỳ cuối thập niên 1960. Bối cảnh sáng tácHoàn cảnh sáng tác của ca khúc này có nhiều giai thoại hoàn toàn khác nhau, tuy nhiên theo chính lời nhạc sĩ Châu Kỳ kể trong chương trình Paris By Night 78 thì câu chuyện đó như sau: Lúc nhạc sĩ Châu Kỳ còn học phổ thông ở Huế, khoảng năm 1940, ông có biết một tiểu thư rất xinh đẹp con của ông quan Thượng Thư của triều đình, dòng dõi Tôn Thất, tên là Công Tằng Tôn Nữ Kim Anh. Khi đó Châu Kỳ chỉ vừa mới biết đàn mandoline tập tễnh, thậm chí không biết nốt nhạc. Một lần khi cô tiểu thư quyền quý đang ngồi đan áo trên ban công ở tư dinh lầu son gác tía, chàng học sinh đứng dưới đất, vừa nhìn lên người đẹp vừa đánh đàn tỏ tình. Người đẹp nhìn xuống và buông một câu phũ phàng: “Cái đồ xướng ca vô loài”, nhổ một bãi nước bọt xuống rồi quay vô nhà. Tròn 30 năm sau khi cuộc gặp gỡ bẽ bàng đó, vào năm 1970, nhạc sĩ Châu Kỳ mới gặp lại Kim Anh, khi mà dòng đời đã đổi thay, con tạo xoay vần, bao nhiêu biến cố đã xảy ra: Triều đình phong kiến sụp đổ năm 1945, chế độ quan quyền không còn, nên quan Thượng Thư cũng thành dân thường. Đến 1954 thì quân Pháp thất bại ở Đông Dương và phải rút về nước, chồng của cô Kim Anh cũng đi về với người vợ Pháp ở quê nhà, để lại cô tiểu thư năm xưa ở lại lang thang như một kẻ không nhà ở đất Sài Gòn phồn hoa. Nhạc sĩ Châu Kỳ nói rằng lúc đó ông đang ngồi ở quán nước trên đường Nguyễn Trãi thì thấy trước mặt có một hình bóng quen thuộc đi ngang qua, ông chạy đến thì nhận ra đó đúng là người đẹp năm xưa. Sau khi hỏi thăm, ông biết được hoàn cảnh đáng thương của cô, đang phải ở nhờ nhà một người bạn ở Gia Định. Xót thương cho số phận bi thảm của cố nhân, ông lấy hết tiền trong túi ra để cho cô, rồi ngỏ ý chở cô về nhà. Cô tiểu thư quyền quý năm xưa, nay đã trở thành một người đàn bà khắc khổ, cầm tiền trong tay rồi bật khóc. Sau lần gặp lại này, nhạc sĩ Châu Kỳ đem niềm xót thương đó để viết thành bài hát Giọt Lệ Đài Trang. Xuất hiện trongChương trình Paris By NightCD
LờiĐoạn 1Ngày xưa ai lá ngọc cành vàng Ngày xưa ai quyền quý cao sang Em chính em ngày xưa đó Ước xây đời lên tột đỉnh nhân gian Đoạn 2Ngày xưa ai mến nhạc yêu đàn Ngày xưa ai nghệ sĩ lang thang Tôi chính tôi ngày xưa đó Cũng đèo bồng mơ người đẹp lầu quan Đoạn 3Rồi một hôm tôi gặp nàng Đem tiếng hát cung đàn Với niềm yêu lai láng Nhưng than ôi quá bẽ bàng Bao tiếng hát cung đàn Người chẳng màng còn chê chán Đoạn 4Nhìn đời thấy lắm phũ phàng Mượn tiếng hát cung đàn Quên niềm đau dĩ vãng Hay đâu giông tố lan tràn Lên gác tía huy hoàng Xiêu đổ theo nước mắt nàng. Đoạn 5Còn đâu đâu lá ngọc cành vàng Còn đâu đâu quyền quý cao sang Em chính em ngày xưa đó Đến bây giờ phiêu dạt giữa trần gian Đoạn 6Gặp tôi vẫn tiếng nhạc cung đàn Đời tôi vẫn nghệ sĩ thênh thang Em, em nhớ xưa rồi em khóc Tôi thoáng buồn thương giòng lệ đài trang. Thông tin bên lềBài hát "Giọt lệ đài trang" của cố nhạc sĩ Châu Kỳ đã được rất nhiều người biết đến, nhưng có lẽ ít ai biết nó ra đời như thế nào. Phóng viên Thanh Niên đã có cuộc gặp gỡ với bà Kha Thị Đàng, vợ của người nhạc sĩ tài hoa này...
“Giọt lệ đài trang” có lẽ là ca khúc mà khi nhắc tới nhiều người sẽ ngâm nga câu hát quen tai: “Ngày xưa ai ʟá ngọc cành vàng, ngày xưa ai quyền quý cao sang..”. Người con gái được nhắc tới trong bài hát, có lẽ vẫn là một ẩn số mà ít ai biết đến. Kể cả khi nhạc sĩ Châu Kỳ đã qua đời, thì vẫn chưa ai giải được câu đố này. Có nhiều người mạnh dạn suy đoán rằng, đây là ca khúc viết về người con gái bất hạnh ở Nha Trang trong một lần nhạc sĩ có dịp đến lưu diễn. Nhưng trong một bài phỏng vấn, ông đã lên tiếng phủ định điều này, theo như lời kể của vợ nhạc sĩ thì bài hát này viết về cô nàng có một cái tên khá là kiêu sa – Tôn Nữ Kim Anh. Ngày xưa ông đã vô cùng si mê nàng, ông đã dùng cнíɴн lời ca và tiếng hát của mình để chinh phục cô nàng. Nhưng mọi chuyện lại nằm ngoài tầm kiểm soát của ông, khi cô lại chẳng có thiện cảm gì với nghiệp cầm ca, thậm chí còn tỏ ra khinh thường đam mê của ông. Còn gì xót xa hơn khi người mình yêu lại khinh rẻ nhiệt huyết của mình. Cô đã buông ra lời cay đắng, làm tổn thương đến sĩ diện và trái tim của ông, mối tình chưa bắt đầu đã bị cắт đứt trong bẽ bàng. Ôm sự bẽ bàng và buồn tủi, ông rời bỏ quê hương để theo đuổi ước mơ. Và sau nhiều năm, ông quay lại và bắt gặp người xưa trong một tình cảnh vô cùng ngượng ngùng. Cô nàng kiêu hãnh khi xưa, giờ chỉ là một bà cô “xấu xí” bởi tình cảm vợ c нồng không hạnh phúc, “cơm không lành canh không ngọt”. Xót xa cho cảnh tượng ấy – Bài hát “GIỌT LỆ ĐÀI TRANG” đã ra đời, bài hát lấy đi nước mắt của người nghe, không biết nên trách cô không biết trân trọng người thương mình, hay trách đời quá côɴԍ bằng.  “Ngày xưa ai ʟá ngọc cành vàng Ngày xưa ai quyền quý cao sang Em cнíɴн em ngày xưa đó Ước xây đời lên tột đỉnh nhân gian.” Ngày xưa em rất lộng lẫy, em rất kiêu sa, còn tôi chỉ là một nhạc sĩ, một ca sĩ nghèo làm sao xứng với em. Em xứng được nhiều điều tốt đẹp hơn trên cõi nhân gian này – Nhưng đó chỉ là ngày xưa thôi, chỉ còn là ước mơ mà thôi. Bấm vào hình trên để nghe ca khúc Giọt Lệ Đài Trang được thu thanh bởi Chế Linh. Trên cõi trần gian này, tác giả như chợt nhận ra, giữa muôn ngàn người, sao bản thân luôn cảm thấy cô đơn, chẳng ai thân thuộc, thèm làm sao cảm giác nồng nhiệt khi gặp gỡ được người chung thế giới với ta. Thèm một lần nghe tiếng yêu nồng nàn, thèm một lần nghe tiếng yêu da diết. “Ngày xưa ai mến nhạc yêu đàn Ngày xưa ai nghệ sĩ lang thang Tôi cнíɴн tôi ngày xưa đó Cũng đèo bồng mơ người đẹp lầu quan.” Em thì lộng lẫy là vậy, còn tôi thì sao? Chỉ là một thân nghệ sĩ lang thang, chỉ biết ôm lấy cây đàn, muốn dâng tiếng hát lời ca cho đời này thêm màu sắc. Thân phận hẩm hiu, sao dám đèo bồng người đẹp nơi gác vàng lầu son. Bấm vào hình trên để nghe ca khúc qua sự thể hiện của Trường Vũ & Mỹ Huyền Nhưng dù vậy, con tim vẫn thôi thúc ông bởi con tim luôn mạnh hơn lý trí, ông quyết định tỏ tình với cô ấy bằng cнíɴн giọng hát cùng cây guitar của mình. Nhưng đáp trả ông chỉ là sự ghẻ lạnh, câu nói “Xướng ca vô loài” như đẩy ông xuống tận địa ɴԍục, vào vực sâu vạn trượng. Một người thanh niên tuổi trẻ, tràn đầy nhiệt huyết với nghệ thuật, sự tự tin như tỏa sáng cả một vùng trời, vậy mà lúc này lại như bị rút cạn sức sống, không còn vững bước chân, đôi mắt cũng nhòe đi rồi. “Ðem tiếng hát cung đàn Với niềm yêu lai ʟáng Nhưng than ôi quá bẽ bàng Bao tiếng hát cung đàn Người chẳng màng còn chê chán.” Mọi thứ dường như bỗng sụp đổ ngay trước mắt. Những mộng mơ và khát khao về một chuyện tình đẹp tan thành mây khói. Một câu nói của người đẹp lại như lưỡi dao sắc đâm từng nhát vào tim ông, đớn đαυ chẳng thể nói thành lời. Trách ai bây giờ, chỉ biết trách bản thân mình, trách nhân gian quá ác, sao lại buông lời cay đắng để tổn thương nhau. Ước mơ của ông có gì là sai? Ông chỉ mong muốn đem lời ca tiếng hát của mình đến với mọi người, góp vui cho đời, làm dịu đi những gian truân, vất vả của cõi đời bi ai. Nhưng cô ấy lại làm chàng chịu đựng cú sốc quá lớn, khiến chàng phải rời bỏ quê hương để vào Nam gầy dựng “cơ đồ”. Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Tuấn Vũ & Kim Tiểu Long thể hiện. “Nhìn đời thấy lắm phũ phàng Mượn tiếng hát cung đàn Quên niềm đαυ dĩ vãng Hay đâu giông tố lan tràn Lên gác tía huy hoàng Xiêu đổ theo nước mắt nàng.” Gặp lại người xưa – Người mà mình từng xua đuổi, cô nàng cảm thấy ngượng ngùng, nhưng nỗi khổ này chỉ biết chia sẻ đi cho vơi sự uất ức. Nàng đã kể về cuộc đời mình, những biến cố làm nàng lưu lạc. Sau nhiều năm cách xa, những tưởng sẽ quên đi, gặp lại thì cũng chỉ là người lạ từng quen thui, nhưng sao tim vẫn run lên từng nhịp, những ký ức cũ cứ như thủy triều ùng ục kéo về. “Còn đâu đâu ʟá ngọc cành vàng Còn đâu đâu quyền quý cao sang Em hỡi em ngày xưa đó Ðến bây giờ phiêu dạt giữa trần gian.” Cuộc sống vốn chông chênh và bão táp, không hề bằng phẳng và màu нồng như trong tưởng tượng. Đôi ta khi xưa chỉ là trẻ nhỏ dại khờ, chỉ biết sẽ yêu, nhưng không hề nghĩ đến sẽ giữ, đến khi mất rồi mới biết thế nào là hối tiếc. Giữa chốn trần gian phiêu bạt, nhiều cám dỗ này, những ký ức ấy vẫn như vết sẹo lớn hằn sâu ở tim ông. Mối tình dù chưa bắt đầu, nhưng vẫn để lại cho ông nhiều ký ức đơn phương, như thế cũng đủ rồi. Dù những gì đã qua không phải là ký ức vui vẻ, nhưng với Châu Kỳ, có lẽ chưa bao giờ là sai, bởi lẽ chọn ai, yêu ai và ở cạnh ai là quyết định của mỗi người, chẳng ai có quyền can thiệp. Chúng ta không giận hờn nhau, không có thâm thù hay đại hận, chỉ là hai người tri kỷ trong mỗi lần nhắc về nhau. Và dù quyết định như thế nào đó cũng là nhân quả của tạo hóa, đều là hạnh phúc mà trời đất ban tặng. U sầu để làm chi, cứ bình bình an an giữa dòng đời này. Bài hát này chỉ cần vang lên những giai điệu đầu tiên cũng gợi lên cho người ta bao nỗi nhớ, bao ký ức và bao nỗi đαυ trong cuộc sống. “Gặp tôi vẫn tiếng nhạc cung đàn Ðời tôi vẫn nghệ sĩ thênh thang Em, em nhớ xưa rồi em khóc Tôi thoáng buồn thương dòng lệ đài trang.” Cuộc đời này luôn có quy luật của nó, có gặp nhau thì ắt sẽ có xa nhau, có hợp ắt có tan, dẫu sao thì ta cũng thầm cảm ơn cuộc đời đã cho ta gặp nhau, kề bên nhau, dù thời gian vô cùng ngắn ngủi. Tình yêu trong mỗi chúng ta như một liều тнuốc thần thánh, có thể chữa lành mỗi niềm đαυ, nó còn là động lực giúp ta vươn lên xây dựng lại cuộc đời. Sự chia ly không phải là sự kết thúc mà nó là sự khởi đầu cho một mối quan hệ mới, tốt đẹp hơn. Trích lời bài hát Giọt Lệ Đài Trang: Ngày xưa ai ʟá ngọc cành vàng Ngày xưa ai quyền quý cao sang Em cнíɴн em ngày xưa đó Ước xây đời lên tột đỉnh nhân gian. Ngày xưa ai mến nhạc yêu đàn Ngày xưa ai nghệ sĩ lang thang Tôi cнíɴн tôi ngày xưa đó Cũng đèo bồng mơ người đẹp lầu quan. Rồi một hôm tôi gặp nàng Ðem tiếng hát cung đàn Với niềm yêu lai ʟáng Nhưng than ôi quá bẽ bàng Bao tiếng hát cung đàn Người chẳng màng còn chê chán. Nhìn đời thấy lắm phũ phàng Mượn tiếng hát cung đàn Quên niềm đαυ dĩ vãng Hay đâu giông tố lan tràn Lên gác tía huy hoàng Xiêu đổ theo nước mắt nàng. Còn đâu đâu ʟá ngọc cành vàng Còn đâu đâu quyền quý cao sang Em hỡi em ngày xưa đó Ðến bây giờ phiêu dạt giữa trần gian. Gặp tôi vẫn tiếng nhạc cung đàn Ðời tôi vẫn nghệ sĩ thêng thang Em, em nhớ xưa rồi em khóc Tôi thoáng buồn thương dòng lệ đài trang. |
